Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/944 E. 2023/706 K. 13.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: *** Esas – ***
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : ***
KATİP : ***

DAVACI : ***
VEKİLLERİ : Av.
Av.
DAVALI : ***
VEKİLİ : Av.

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait 38 … plakalı aracın … tarihinde dava dışı 32 … plakalı araç ile kazaya karıştığını, kazada 32 … plakalı aracın müvekkilinin aracına çarptığını, kazanın meydana gelmesinde dava dışı 38 … plakalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğunu, kaza sonucunda davacının aracında meydana gelen değer kaybının tazmini için dava dışı 32 … plakalı aracın sigortacısı olan davalı şirkete başvuru yaptığını, başvuru sonucunda az miktarda ödeme yapıldığını, ödenen bedelin gerçek değer kaybını yansıtmadığını, bu nedenle dava ikame edilmesi gerektiğini, davadan TTK m.5/A uyarınca zorunlu arabulucu dava şartına başvuru yapıldığını, arabulucu görüşmesi neticesinde anlaşma sağlanamadığını beyan etmektedir. Değer kaybı talepleri yönünden ise dava tarihi itibarıyla zararın tespitinin tam olarak belirlenemeyeceğinden bahisle belirsiz alacak davası açılması gerektiğini, ayrıca davalı sigorta şirketince kısmi ödeme yapıldığını, dava konusu aracın 2016 model Ford Tourneo Courier olduğunu, aracın orijinal olması nedeniyle davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin zararı karşılamayacağını iddia ederek şimdilik 50,00 TL’lik değer kaybının davalıya başvuru tarihinden başlayarak 8. iş günü sonundan itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak tarafına ödenmesini talep etmektedir.
CEVAP: Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle;avacıya 10/01/2022 tarihinde 6.335,00 TL hasar tazminatı ve 12.484,92TL tedarik ödemesi yapıldığını, 30/09/2022 tarihinde 1.209,25 TL değer kaybı ödemesi yapıldığını, mevcut kazada hasar eksper raporu işçilik ve parça tutarları üzerinden değerlendirme yapıldığını, kaza sonucu değer kaybına konu olan değişen parça tutarı ve tamirat işçilikleri KDV’li olarak ZMSS Genel Şartalr 2. Teminat dışında kalan haller 1. Madde de belirtilmiş olduğu üzere hesaplamaya konu edildiğini, dava şartı arabuluculuğa başvurulmadığını bu nedenle davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerektiğini, uzatılmış ceza zamanaşımının uygulanma olanağının olmaması ve KTK madde 109 uyarınca 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, davacının gerçek zararının karşılandığını bu nedenle bakiye alacağı kalmadığını ve bu durumun tespiti için dosyanın bilirkişi incelemesinden geçmesini, alacağın belirlenebilir olması nedeniyle dava türü olarak belirsiz alacak davası açılamayacağını, davanın kabulü anlamına gelmemek üzere dosyanın Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesine gönderilmesi gerektiğini, değer kaybının oluştuğunu kabul etmemekle birlikte, değer kaybı hesaplamasının genel şartlara yapılması gerektiğini, dava konusu olayın haksız fiilden kaynaklaması nedeniyle yürütülecek faizin yasal faiz olması gerektiği iddiaları ile davanın reddini talep etmektedir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Dava konusu araçlara ilişkin olarak düzenlenen maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı, Davalı sigorta şirketi tarafından sigortalanan araç ile davacı araca ait ruhsat çıktıları, davacı aracın sürücüsü ile davalı sigorta şirketi tarafından sigortalan aracın sürücüsünün sürücü belgesi çıktıları, davacı tarafından sigorta şirketine yapılan değer kaybı bedeli başvuru dilekçesinin çıktısı, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinden dava konusu 38 … plakalı, … şasi numaralı aracın karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe bilgisi, kasko sigortası poliçe bilgisi, İMMS ve yeşil kart poliçe bilgileri, … tarihi öncesine ait trafik sigortası hasar bilgisi, kasko sigortası hasar bilgisi, ekspertiz rapor bilgisi, kaza tespit tutanağı ilgisi, 32 … plakalı araca ait *** Sigorta Trafik poliçesi, QNB Finansbank A.Ş. Kanalıyla … A.Ş. Tarafından …’e yapılan 1.209,25 TL’lik ödemeye ait banka dekontu, *** Ekspertizlik Hizmetleri Ltd. Şti. Tarafından 38 … plakalı araca ait hasr dosyası çıktıları, *** tarafından verilen … tarihli kazaya ilişkin hasar ve onarım belge çıktıları, bagaj kapısı ve tampon folyo kaplama ücretini içeren Yücel Reklam tarafından verilen 750,00 TL’lik 17.12.2021 tarihli 12161 sıra numaralı fatura, *** tarihli celsede dosyanın Dosyanın HMK’nın 266-268 maddeleri uyarınca dosyanın re’sen seçilecek bir makina mühendisi bilirkişiye tevdii ile; a-Dosya kapsamındaki kamera kaydı, belgeler, araçların hasarlandığı yer hasarlanma şekli ve tüm hususlar göz önünde bulundurularak dava konusu kazanın kimin kusuru meydana geldiğinin tespiti amacıyla kaza anına ait kroki çizilerek kural ihlallerinin tespiti,b-Davacının aracında meydana gelen hasar nedeni ile değer kaybı var ise değer kaybı KTK 90/1 maddesi ve Yargıtay’ın yerleşik içtihatları uyarınca davacıya ait aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalının savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değerleri arasındaki farka göre değer kaybının hesaplanması ve varsa ödenen değer kaybının düşülmesi hususlarında rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi …’in mahkememize sunmuş olduğu 12/04/2023 tarihli raporda özetle; dava konusu aracın hasar bedelinin yedek parça ve işçilik dahil olmak üzere %18 KD dahil 19.800,89 TL olduğu, dava konusu araç için 10/11/2021 olay tarihi itibariyle meydana gelen araç değer kaybının 7.500,00 TL olduğu ve dosya içerisinde söz konusu kazaya istinaden ödenen değer kaybı tutarının görülmediği hususu mahkememize bildirmiştir.
Davacı vekilinin *** tarihli dilekçesi ile 50,00 TL olan talebinin 6.240,75 TL olarak talebini yükselttiğini, sayman mutemedi alındı belgesine dilekçe ekinde eklendiği, değer artırım dilekçesinin davalı tarafa tebliğ edildiği anlaşıldı.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait 38 … plakalı aracın … tarihinde 32 … plakalı araçla kazaya karıştığından bahisle değer kaybı talep etmiştir.
Davalı cevap dilekçesi ile, 6.335,00 TL hasar tazminatı, 12.484,92 TL tedarik ödemesi ve 30.09.2022 tarihinde ise 1.209,25 TL değer kaybı ödemesi yaptıklarını, arabulucuğa başvurulmadığını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, zararın karşılandığını, belirsiz alacak davası açılamayacağını, kusura itiraz ettiklerini, ZMSS genel şartlarının uygulanması gekektiğini belirterek davanın reddini dilemiştir.
Kaza tespit tutanağı uyarınca, … tarihinde sürücü *** sevk ve idaresindeki 32 … plakalı aracın Melikgazi Belediye kavşağı istikametinden gelerek Mustafa Kemal Paşa Bulvarını takiben seyir halinde iken Kayseri Büyükşehir Belediye binası hizasına geldiğinde 38 … plakalı araca arkadan çarpmış çarpma akabinde, sürücü … sevk ve idaresindeki 25 … plakalı aracın da 32 … plakalı araca arka kısmından çarpması neticesinde meydana gelen üç araçlı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir. Oluşan kazada hava yağmurlu ve asfalt zemin ıslak olduğu görülmüştür.
Sigorta poliçesi incelenmesinde, 38 … plakalı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) … poliçe numaralı, 22.11.2020 başlangıç ve 22.10.2021 bitiş tarihli *** A.Ş. Tarafından, 32 … plakalı aracın ise aracın davalı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) … poliçe numaralı, 25.01.2021 başlangıç ve 25.01.2022 bitiş tarihli … A.Ş. Tarafından sigortalandığı anlaşılmıştır.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumlluluk Sigortası Genel Şartlarının, “Sigortanın Kapsamı” başlıklı A.1 maddesinde “sigortacının poliçede tamınlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı KTK ya göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği… ” öngörülmüştür. Bu halde, Poliçede araç başına maddi sigorta bedelinin 43.000 TL olduğu belirtilmesi neticesinde sigorta limiti belirtilen miktar kadar olacaktır.
Davacı taraf zorunlu arabulucuğa başvurusu bulunduğundan ve davanın niteliği gereği belirsiz alacak davası açabileceğinden bu yöndeki itiraz ön inceleme duruşmasının ara kararı ile reddedilmiştir.
-Zamanaşına ilişkin değerlendirmede;
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK m. 72 haksız fiil nedeniyle tazminat davasının zararın ve sorumlunun öğrenildiği tarihten itibaren iki yıl, herhalde zararı doğuran olayın gerçekleşmesinden itibaren on yıllık sürede zamanaşımına uğrayacağı düzenlenmiştir. Ancak, haksız fiil aynı zamanda suç teşkil eden bir eylem ise ve Ceza Kanunu’nda daha uzun zamanaşımı süresi öngörülmüşse haksız fiil sorumluluğunda bu (uzamış) ceza zamanaşımı süreleri uygulanır. Uzamış (ceza) zamanaşımının başlangıcı olay tarihidir, zarar ve failin öğrenilmemesi önem taşımaz. Ceza zamanışımı süresi dolmuş ise on yıllık hak düşürücü süre içinde olmak kaydıyla zararın (gelişen durumun sona ermesinden itibaren) ve failin öğrenilmesinden itibaren iki yıllık süre içinde de dava açılabileceği düzenlenmiştir. Mahkememiz ön inceleme duruşmasının ara kararı ile kaza tarihinin … olması karşısında zamanaşımı itirazı reddedilmiştir. Dava konusunda kanunen düzenlenmiş bir hak düşürücü süre olmadığından ilgili itiraz reddedilmiştir.
-Mahkememizce kusur ön sorun değerlendirmesinde:
Mahkememiz dosya kapsamında kusur raporu alınmış, itibar edilen kusur ile bilirkişi raporu ve ceza dosyası tüm deliler ile birlikte değerlendirildiğinde, kaza oluşumu davalı sigorta şirketi tarafından sigortalanan aracın sürücüsünün asli ve tam kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır. … sevk ve idaresindeki 32 … plakalı plakalı aracını sürerken Karayolları Trafik Kanunu madde 55 ve Karayolları Trafik Yönetmeliği madde 109 uyarınca, sürücülerin, diğer bir aracı izlerken güvenli bir mesafe bırakmaları gerekmektedir. Güvenli mesafe bırakılırken kullanılan aracın özelliği ve türü, hava durumu, trafiğin seyir ve görüş durumu göz önüne alınmalıdır. Karayolları Trafik Kanunu uyarınca, arkadan çarpma halinde çarpan sürücü asli kusurlu sayılır. Dava konusu olayımızda da davalı sigorta şirketi tarafından sigortalanın aracın sürücüsü, araç takip mesafesini ve fren mesafesini ayarlamamış, aracını kullanırken çevre, yol, hava ve trafik durumunu kontrol etmemiş ve hızlı araç kullanmış, önünde giden araca arkadan çarparak davacının otomobili olan 38 … plakalı araçta maddi hasar meydana getirmiştir. Somut olayda 32 … plakalı aracın davacıya ait 38 … plakalı araca arkadan çarptığından dolayı asli kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Değer kaybına dair değerlendirmede;
Yargıtay Yerleşik uygulamalarına uygun olarak, değer kaybının kazalı aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı (aracın km’si, metal komponentlerin yoğunluğu, korozyon dozajı ve önceye ait hasarlar nedeni ile orjinalliğin yitirilip yitirilmediği), aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı), tramer kayıtlarına göre araçta meydana gelen hasarlar irdelenerek, emsal satışlar da araştırılmak suretiyle, aracın olay tarihindeki 2. el rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. el rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybının bilirkişiler tarafından hesaplanması gerekir.
Dosya kapsamında alınan rapor Yargıtay uygulamalarına uygun olduğundan davacının aracının 7.500 TL değer kaybı zararı bulunduğu anlaşılmıştır. Sigorta şirketince 1.209,25 TL ödendiğinden bakiye zararın 6.290,75 TL olduğu görülmüştür.
Sigorta şirketinin sorumluluğuna dair değerlendirmede;
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumlluluk Sigortası Genel Şartlarının, “Sigortanın Kapsamı” başlıklı A.1 maddesinde “sigortacının poliçede tamınlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı KTK ya göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği… ” öngörülmüştür.
Zorunlu Mali Sorumluluk sigortacısı, karşı araçta meydana gelen gerçek zararı limit dahilinde teminat altına almıştır. Dava konusu trafik kazası sonrasında davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybı da gerçek zarar kalemleri arasında bulunmaktadır. (Yargıtay 17. HD’nin *** Karar).
Kaldı ki *** tarihinde yürürlüğe giren yeni Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.5/a maddesine göre değer kaybı maddi zararlar teminatı içerisinde yer almaktadır. Somut olayda davalı sigorta şirketi değer kaybından sorumludur.
Faize ait değerlendirmede;
2918 Sayılı Kanun’un 99. maddesinde, sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel sartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluslarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortacısı 2918 Sayılı KTK’nun 98/1, 99/1, ZMMS Genel Şartlarının B.2-c maddesi uyarınca hak sahibine kaza ve zarara ilişkin tespit tutanağının ve bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya başvurmasından itibaren 8 iş günü sonunda tazminat miktarını ödememesi halinde, bu tarihte, böyle bir başvurunun yapılmaması halinde ise dava tarihinde temerrüde düşeceğinden, temerrütfaizine bu tarihten itibaren hükmedilmesi gerekir.
Sigortacının kısmi ödeme yapması halinde ise, söz konusu ödeme tarihi temerrüt tarihi olarak esas alınacaktır. Davalı gerçek kişi yönünden ise 6098 sayılı TBKnun 117/2 maddesinde göre haksız fiilin işlendiği tarihte temerrüde düşeceğinden olay tarihi itibariyle faize hükmedilmesi gerekir.
Anılan açıklamalar uyarınca davalının yapmış olduğu 1.209,25 TL’lik ödeme dikkate alınarak 30.09.2022 tarihi temerrüt sigorta şirketi yönünden bu tarihten başlatılmıştır. Faiz türüne ise kusurlu aracın tacir vasıfta olmadığından yasal faiz yürütülmesine kanaat getirilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle:
1-Davacının davasının kabulü ile 6.290,75 TL ‘nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine alacağa 30/09/2022 tarihinden itibaren yasal faiz işlenmesine, faizin niteliğine ilişkin istemin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; alınması gereken 429,72TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 80,70 TL peşin harç ve 107,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 187,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 242,02 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 80,70 TL peşin harç ve 107,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 268,40 TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.120,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
5-Davacı tarafından yapılan; bilirkişi ücreti, posta, müzekkere, tebligat, elektronik tebligat Kep reddiyat gideri olmak üzere toplam 1.821,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda mahkememizce herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına,
7-AAÜT’ye göre hesap edilen 6.290,75 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8-6100 sayılı HMK 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
9-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra İstinafa gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 31.07.2023

Katip ***
¸e-imzalı

Hakim ***
¸e-imzalı
*5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*