Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/862 E. 2023/384 K. 22.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …,
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : …-…,

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’in davalı kooperatifine üyeliği devam ederken kooperatif genel kurulunca ana sözleşmenin 21/d maddesi gereğince kooperatif üyeliğini sonlandırıldığını, davalı kooperatifçe … tarih 87 numaralı genel kurul kararı ile kooperatif ana sözleşmesinin 21. maddesinin ”d” bendine istinaden, ortaklara ortaklıktan çıkarıldığına dair noter ihtarnamesi çekilmesi yönünde karar verildiğini, müvekkilinin ortaklıktan çıkarıldığını bu tebliğ ile öğrendiklerini, ihtarnamenin Kayseri 6. Noterliği’nin … yevmiye numarası ile … tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, kanunda genel kurulun anasözleşmedeki şekil ve surette toplantıya çağrılacağının belirtildiğini, anasözleşmede ise ne şekilde çağrılacağının açıkça belli olduğunu, davalı kooperatifçe müvekkilinin telefon ve ikamet adresinin bilinmesine rağmen ayrıca ihtarnameyi noter aracılığı ile müvekkilinin ikamet adresine tebliğ edebilmeleri de göz önüne alındığında müvekkilinin 21/d maddesine göre üyelikten çıkarılması kararının açıkça kanuna ve anasözleşmeye aykırılık teşkil ettiğini ve müvekkili yönünden mağduriyet ortaya çıkardığını belirterek genel kurulda müvekkilinin haksız ve hukuksuz olarak ortaklıktan çıkarıldığından genel kurul kararının iptaline, müvekkiline tebliğ olan ihtarname çekilmesi yönünde verilen … tarih 87 numaralı genel kurul kararının iptaline, davacı müvekkilin üyeliğinin devamına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı tarafa usulüne uygun açıklamalı dava dilekçesi tebliğ edilmişse de yasal süresinde cevap dilekçesi sunulmamıştır. Davalı kooperatif yönetim kurulu başkanı … … tarihinde yapılan ön inceleme duruşmasına katılarak; “Temsilcisi olduğum kooperatif 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na dayalı olarak kurulmuş bir kooperatiftir. 600 civarında üye sayımız vardır.1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na göre hareket ettik. Bizim … Köyü dışında İncesu İlçesi’nin bazı başka mahallelerinde de 250 civarında üyemiz vardır. Biz Kanun’un bize verdiği yetkiye dayanarak mahalli örf ve adetlere göre genel kurul toplantısı yapılacağını toplantı tarih ve saatini belediye hoparlöründen ve mahalle muhtarlıklarında 3 gün boyunca ilan ettirerek üyelere genel kurula çağrı yaptık. Daha sonra üyelerden 3 yıl üst üste genel kurula katılmayanların üyelikten ihraçlarına dair genel kurulda oylama yapıldı ve ihraç kararı çıkanlar hakkında yönetim kurulu olarak biz noterden ilgili üyeye ihtarname gönderdik. Ayrıca ana sözleşmeye göre biz genel kurul yapılacağı tarih ve saati kooperatifimizin kapısına asarak ilan da ettik. Ben 12 yıldır kooperatifte idarecilik yapıyorum. Davacı 12 yıldır genel kurul toplantılarına iştirak etmedi. Bizim davacıya karşı bir kastımız yok. Kanun neyi emretmişse biz onu yaptık.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafından davalı kooperatif anasözleşmesine, genel kurul kararlarına, kooperatifin defterlerine, davacının ikamet bilgilerine, ihtarnamelere ve Ticaret Sicil Gazetesi’ne, bilirkişi incelemesine, yemin ve isticvaba delil olarak dayanılmıştır. Davalı tarafından yasal süresi içinde delil bildirilmemiştir.
Kayseri 6. Noterliği’nin *** tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamenin ekleriyle birlikte tebliğ şerhli örneğinin gönderilmesi istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davalı kooperatife müzekkere yazılarak; a)Davacının üyelik dosya örneğinin gönderilmesi, b)Davacının hangi genel kurul toplantılarına katılmadığının sorularak bu genel kurullara ait toplantı tutanağının, hazirun cetvellerinin ve davacının bu genel kurullara çağrılmış olması halinde çağrıya ilişkin tebligat evraklarının tasdikli örneklerinin gönderilmesi, c)Davacının üyelikten ihracına ilişkin olarak kooperatif genel kurulunun mu yoksa kooperatif yönetim kurulunun mu karar aldığının sorularak ihraca ilişkin kararların ve bunların tebliğine ilişkin noterlik ihtarının tebliğ mazbatası ile birlikte tasdikli örneklerinin gönderilmesi istenilmiştir. *** tarihli yazı ekinde, mahkememizce istenen belgeler sunulmuştur.
Kayseri Valiliği Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davalı S.S. … Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin yaptığı tüm genel kurul toplantı tutanaklarından ve her bir genel kurul toplantısına ait hazirun cetvellerinden ve tadilatlarıyla birlikte ana sözleşmesinin eksiksiz ve okunaklı birer suretlerinin gönderilmesi istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davalı kooperatif yetkilisine *** tarihli, *** tarihli, *** tarihli ve *** tarihli genel kurul toplantılarının yapılacağına dair anasözleşmenin 59. maddesi gereği belediye ve mahalle muhtarlığında yaptırılan ilanlar ve toplantıların gündemi, tarih ve saatini bildirir toplantı tarihlerinden önce kapıya asılan ilanın yapıldığına dair tutanak örneklerini sunması, yine bu genel kurul toplantılarına çağrı için davacı …’e ayrıca tebligat yapılmış olup olmadığının bildirilmesi, yapılmış ise tebligat örneklerini sunması, ayrıca davacının kooperatif üyeliğinden çıkarılmasına ilişkin kooperatif yönetim kurulunun *** tarihli ve 85 sayılı karar örneğini, yine yukarıda yazılı genel kurul toplantılarına ilişkin her bir genel kurul toplantısının gündem maddelerini gösterir yazı örneklerini mahkememize sunması için süre verilmiştir. Davalı kooperatif yetkilisi tarafından … tarihli dilekçe ekinde bir kısım kayıt ve belge örnekleri sunulmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, kooperatif ortaklığından ihraca ilişkin genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 99. maddesine göre davaya bakmaya mahkememiz yetkili ve görevlidir. Zira davalı kooperatifin işlem merkezi Kayseri’dir.
6545 sayılı Yasa’nın 45/3. maddesi uyarınca davanın niteliği itibarı ile dava, mahkememiz heyeti tarafından sonuçlandırılmıştır.
Dava dilekçesinin sonuç ve talep bölümünün 2. bendinde “Müvekkile tebliğ olunan ihtarname çekilmesi yönünde verilen … tarih 87 numaralı genel kurul kararının iptaline” yazdığı, dilekçe ekinde sunulan karar defteri örneğinin incelenmesinde bunun genel kurul kararı olmayıp yönetim kurulu kararı olduğu, yönetim kurulunun 2021 yılı genel kurul kararı ile ortaklıktan çıkarılan üyelere noter ihtarnamesi çıkarılmasına karar verildiği görülmekle HMK’nun 31. maddesi uyarınca dava dilekçesinin sonuç ve talep kısmındaki yukarıda yazılı 2. bendindeki talep içeriğini açıklaması için davacı vekiline HMK’nun 31. maddesi uyarınca süre verilmiştir.
Davacı vekili … tarihli dilekçesinde “…Sonuç ve talep kısmında ”müvekkile tebliğ olan ihtarname çekilmesi yönünde verilen … tarih 87 numaralı genel kurul kararının iptaline karar verilmesi” tarafımızca talep edilmiş olup müvekkilce bize verilen ve dava dilekçesi ekinde mevcut delillerimiz incelendiğinde müvekkile gönderilen mazbata ekinde karar mahiyeti olarak 2021 yılı olağan mali genel kurul ile ortaklıktan çıkarılanlara ihtarname çekilmesi yönünde olduğu belirtilmiştir. Müvekkile gönderilen karar metninde, genel kurul kararı ile ortaklıktan çıkarılanlara ihtarname gönderilmesi yönünde bir ibare olması, müvekkilin hangi genel kurul kararı ile çıkarıldığına dair bir ibare de karar metninde bulunmaması ve genel kurulca çıkarıldığına dair kararın olduğu ek bir belgenin de gönderilmemesi sonucunda tarafımızca, gönderilen ihtarnamenin sehven genel kurul kararı olduğu şeklinde yorumlanması nedeniyle dilekçemiz sonuç ve talep kısmında *** tarihli kararın genel kurul kararının iptali talep edilmiş olup bilgilerinize arz ederim.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacının davalı kooperatifin ortağı iken kooperatif genel kurul kararı ile ortaklıktan ihracına karar verildiği tarafların kabulündedir. Davalı, davacı ortağın 3 yıl üst üste genel kurul toplantısına katılmadığı için genel kurulda ortaklıktan ihracına karar verildiğini savunmaktadır. Davacı ise genel kurul toplantılarına davet için kendisine çağrı yapılmadığını, genel kurul toplantılarının yapılacağından haberdar olmadığını iddia etmektedir.
Taraflar arasında uyuşmazlık konusu davacının kooperatif ortaklığından ihracına ilişkin *** tarihli davalı kooperatifin genel kurul kararının iptalinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü bakımından ilgili yasal düzenleme ve kavramların açıklanmasında yarar görülmektedir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 43. ve devamı maddelerinde genel kurula çağrı usulü düzenlenmiştir. Kooperatifler Kanunu’nun 45. maddesinde “Genel kurul olağan ve gerektiğinde olağanüstü olarak toplanır. Olağan toplantının her hesap devresi sonundan itibaren 6 ay içinde ve en az yılda bir defa yapılması zorunludur. Ancak, usul ve esasları ilgili Bakanlıkça yapılacak düzenlemede gösterilmek üzere; kooperatif üst kuruluşuna ortak olunması ve genel kurul toplantısının gündemine konuyla ilgili madde konulması şartıyla, olağan genel kurul toplantıları en fazla iki hesap dönemini kapsayacak şekilde ve birleştirilerek yapılabilir.
Genel kurul, anasözleşmede gösterilen şekil ve surette toplantıya çağrılır.
Toplantı nisabı anasözleşmede gösterilir. Ancak yapı kooperatiflerinin genel kurul toplantılarında ortakların en az 1/4’ünün şahsen veya temsilen hazır bulunmaları şarttır.
Genel kurul toplantı tarihi, yeri ve gündemi toplantıdan en az 15 gün önce ilgili bakanlığa ve mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. …” hükmü mevcuttur. Buna göre, genel kurul anasözleşmede gösterilen şekil ve surette toplantıya çağrılır (Koop. K. m. 45/2).
Davalı kooperatifin anasözleşmesinin 59. maddesinde “Yönetim kurulu o yıla ait genel kurul toplantısının yapılacağı tarihten 15 gün önce ortakların en kolay ve en emin şekilde haber almalarını sağlamak üzere mahalli örf ve adetlerin gerektirdiği duyurma usullerine göre toplantı çağrısı ve ilanını yapar. İlanda, çoğunluğun sağlanamaması halinde ikinci toplantının tarihi de belirlenir. Bu süre 15 günden az, 30 günden fazla olamaz. Bu çağrı yazılı olarak imza karşılığında olabilir. Toplantı ilanını ihtiva eden yazıya gündemi de ekleyerek ilan ve toplantının başlama günü hariç 15 gün önceden kooperatifin kapısına, ortakların bulunduğu yerleşim merkezinin muhtarlık ilan yerine asılır. İlan yapıldığına dair düzenlenen tutanak mahalli muhtarlıkça onaylanır. Anasözleşmenin değiştirilmesi söz konusu ise yapılacak ilanda değiştirilecek madde numaralarının yazılması ile yetinilir. İlanların birer örneği toplantıdan en az 15 gün evvel Tarım Ve Köy İşleri Bakanlığı mahalli teşkilatına ve mülki idare amirliğine gönderilir. …” denilmektedir.
Davalı kooperatifin anasözleşmesinin 21/d. maddesinde üç defa arka arkaya genel kurul toplantına katılmamak kooperatif ortaklığından çıkarılma sebepleri arasında sayılmıştır.
Davalı kooperatifin *** tarihli genel kurul toplantılarının yapılacağına dair İncesu Belediye hoparlöründen ilan yaptırıldığına ilişkin tutanaklar, İncesu İlçesi … Mahallesi Muhtarlığı’nda ilan metninin ilan edildiğine ilişkin tutanaklar ve kooperatifin kapısında toplantı ilanını ve gündemi içeren yazıların asıldığına dair tutanak örnekleri, ile ilgili genel kurul toplantılarına ilişkin hazirun cetvelleri dava dosyasına kazandırılmıştır. İncelenmesinde bu genel kurul hazirun cetvellerinde davacının imzasının bulunmadığı, dolayısı ile toplantılara katılmadığı görülmüştür. Bu konu, tarafların da kabulündedir.
Davalı kooperatifin *** tarihli davalı kooperatifin 2021 yılı olağan genel kurul toplantısı tutanağının incelenmesinde gündemin 11. maddesinde kooperatif yönetim kurulunun *** tarihli ve 85 sayılı kararı ile kooperatif ortaklığından çıkarılan davacı …’in ortaklıktan çıkarılmasına genel kurula katılanların oy birliği ile karar verildiği görülmüştür. Davalı kooperatif yönetim kurulunun *** tarihli ve 85 sayılı kararında ise kooperatif anasözleşmesinin 21. maddesinin “d” bendi gereği davacının ortaklıktan çıkarılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Söz konusu yönetim kurulu kararı genel kurulda görüşülmüş ve onaylanmıştır. Kayseri 6. Noterliği’nin *** tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin incelenmesinde kooperatif anasözleşmesinin 21/d. Maddesi gereğince ortaklıktan çıkarıldığına ilişkin genel kurul kararı davacıya … tarihinde tebliğ edilmiştir. Tebligat yapılan davacı adresi “*** Konağı Sitesi, B Blok, No:23, İç kapı no:7, Melikgazi/ Kayseri” dir. Davalı kooperatif başkanı tarafından sunulan belgeler arasında davacının kayıtlı yerleşim yerini içerir nüfus kayıt örneği de bulunmaktadır. Bu belgede davacının yerleşim yeri adresi “*** Konağı Sitesi, B Blok, No:23, İç kapı no:7, Melikgazi/ Kayseri” yazmaktadır. Davacı vekili tarafından sunulan vekaletnamede de aynı adres yazmaktadır. Dolasıyla davacının yerleşim yerinin “Köşk Mahallesi, Kışla Caddesi, İncir Konağı Sitesi, B Blok, No:23, İç kapı no:7, Melikgazi/ Kayseri” olduğu tereddütsüz olup, taraflar arasında da ihtilaf konusu değildir. Genel hayat tecrübelerine İncesu Belediye hoparlöründen ve İncesu İlçesi … Mahallesi Muhtarlığı’nda yapılan ilanlardan Melikgazi İlçesi’nde oturan davacının haberdar olması mümkün bulunmamaktadır. Oysa ki davalı kooperatifin anasözleşmesinin 59. maddesinde “Yönetim kurulu o yıla ait genel kurul toplantısının yapılacağı tarihten 15 gün önce ortakların en kolay ve en emin şekilde haber almalarını sağlamak üzere mahalli örf ve adetlerin gerektirdiği duyurma usullerine göre toplantı çağrısı ve ilanını yapar.” hükmü bulunmakta olup genel kurul toplantı çağrılarının İncesu Belediye hoparlöründen ve İncesu İlçesi … Mahallesi Muhtarlığı’nda yapılması Melikgazi İlçesi’nde oturan davacı yönünden en kolay ve en emin şekilde haber almalarını sağlamaya elverişli değildir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında yapılan değerlendirmede dosya kapsamına göre; kooperatif ortaklığından ihraç kararına dayanak yapılan genel kurul toplantıları için davacıya usulüne uygun çağrı yapılmadığı anlaşılmaktadır. Davacının Melikgazi İlçesi’nde oturduğu bilinmesine rağmen davalı kooperatif tarafından davacının yerleşim yeri dışındaki İncesu Belediye hoparlörü ve İncesu İlçesi … Mahallesi Muhtarlığı’nda yaptırılan ilanlar davacı için usulsüz çağrı niteliğindedir. Genel kurul toplantılarının yapılacağı tarihleri davacının bildiği ve buna rağmen genel kurul toplantılarına katılmadığı ise davalı kooperatif tarafından iddia ve ispat edilmiş de değildir. Tüm bu durum ve olgular karşısında davalı kooperatifin anasözleşmesinin 21/d. maddesi uyarınca üç defa arka arkaya genel kurul toplantına katılmadığı nedeniyle davacının kooperatif ortaklığından çıkarılması kanuna, kooperatifin anasözleşmesine, yerleşmiş Yargıtay uygulamalarına ve hukuka aykırıdır. Bu sebeplerle davanın kabulü ile *** tarihli davalı kooperatifin 2021 yılı olağan genel kurul toplantısında gündemin 11. maddesinde yer alan davacının ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin kooperatif genel kurul kararının iptaline, davacının kooperatif ortaklığının devamına ve … tarihli ve 87 sayılı ayrıca bir kooperatif genel kurulu olmadığından, bunun iptaline ilişkin davacı isteminin reddine karar verilmesi gerektiği görüş ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davanın KABULÜ ile, *** tarihli davalı kooperatifin 2021 yılı olağan genel kurul toplantısında gündemin 11. maddesinde yer alan davacının ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin kooperatif GENEL KURUL KARARININ İPTALİNE, davacının kooperatif ortaklığının devamına,
2-… tarihli ve 87 sayılı ayrıca bir kooperatif genel kurulu olmadığından, bunun iptaline ilişkin davacı isteminin reddine,
3-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 179,90-TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 80,70-TL’nın mahsubu ile bakiye 99,20-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yatırılan 80,70-TL başvurma harcı, 80,70-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılan 42,00-TL tebligat gideri, 19,00-TL e-tebligat ve 1,00-TL KEP gideri, 5,00-TL dosya masrafı olmak üzere toplam 67,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
7-6100 sayılı HMK’nun 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
8-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
10-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dava dosyasının tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra istinaf incelemesine gönderilmesine veya mahkememiz arşivine kaldırılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/05/2023

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır