Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/855 E. 2022/687 K. 27.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : ….

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/09/2022

Mahkememize açılan kıymetli evrak iptali (çek iptali (hasımsız)) davasının dosya üzerinden incelenmesi sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … bank Kayseri … Bulvarı Şubesi’nden alınan çek karnesindeki 9 adet çeklerden; 1-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, 2-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 396.757,28-TL bedelli, 3-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, 4-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, 5-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, 6-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, 7-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000 TL bedelli, 8-… seri no’lu … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli ve 9-… seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli çeklerin davacı şirket adına düzenlendiğini ve …Çelik Ve Dış Ticaret A.Ş.’ne cirolandığını, keşideci sıfatıyla davacının çeki aralarındaki ticari ilişkiye binaen …Çelik Ve Dış Ticaret A.Ş.’ne … tarihinde … Kargo ile gönderildiğini ancak çeklerin …Çelik A.Ş. tarafından alınmadan kargo şirketi tarafından kaybedildiğini, … tarihinde durumun … bank’a bildirildiğini, söz konusu çeklerin ziyası sebebiyle iptali gerektiğini, bu sebeple kaybolan çeklerin banka tarafından ödenerek mağduriyet doğmaması için çeklerin iptaline karar verilmesini, çeklerin üçüncü şahısların eline geçmesinin davacı açısından telafisi imkânsız zararlar doğurabileceğini belirterek çek bedellerinin bankadan alınmaması için ödeme yasağı konulmasını, devamında da adı geçen çeklerin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nun 757. 764/1. ve 818/1-s. maddeleri uyarınca açılan kıymetli evrak iptali davasıdır.
Dava konusu çeklerin fotokopisini davacı vekili dosyaya sunmuştur. İncelendiğinde; … Bankbank A.Ş. Kayseri … Bulvarı Şubesi’nden verilme, dava konusu olan … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 396.757,28-TL bedelli, … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli, … seri no’lu, 15/04/2023 ödeme tarihli ve 350.000 TL bedelli, … seri no’lu … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli ve … seri no’lu, … ödeme tarihli ve 350.000,00-TL bedelli olan 9 adet çeklerin keşidecisinin davacı … Sulama Teknolojileri Makina Kalıp Ve Elektrik Sanayi Ticaret Limited Şirketi olduğu görülmüştür. Dava dilekçesinde de dava konusu çeklerin keşidesinin davacı olduğu açıklanmaktadır. Bu çeklerin kaybolduğu iddiasıyla iptallerini ve ihtiyati tedbir kararı (ödeme yasağı) verilmesini isteyen davacının dava konusu çeklerin keşideci olduğu, hem çeklerin fotokopisinden hem de davacı vekilinin dava dilekçesinde bu yöndeki yazılı açık beyanlardan anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nun 757/1. maddesinde; “…İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. ” düzenlemesi mevcut olup devamında 818/1-s maddesinde ise poliçeye ait iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrasındaki hükümlerin uygulanacağının belirtildiği görülmüştür.
TTK’nun 818/1-s. maddesinin yollaması ile aynı kanun’un 757/1. maddesine göre, çek iptali davası açma hakkının yetkili hamile aittir. Keşidecinin veya çek hesabı sahibinin çek iptali davası açma hakkı bulunmamaktadır. TTK’nun 651. maddesi hükmüne göre kıymetli evrakın zayî olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi senedin yetkili hamilidir. Nitekim Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2016/8102 Esas – 2018/1789 Karar sayılı, 2009/4583 Esas – 2010/10471 Karar sayılı, 2020/15987 Esas – 2012/6289 Karar sayılı, 2007/10628 Esas – 2008/13595 Karar sayılı, 2007/10628 Esas – 2008/13595 Karar sayılı, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin 2020/1213 Esas – 2020/945 Karar sayılı ve 2022/845 Esas – 2022/902 Karar sayılı emsal kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir.
Dava basit usule tabi olup HMK’nun 320. maddesi gereğince mahkeme mümkün olan hallerde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden de karar verebileceğinden yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nun 30. maddesi de dikkate alınarak dosyanın sürüncemede kalmaması için işbu davada dosya üzerinden karar verilmiştir.
Yukarıda yazılı yasa maddeleri ve Yargıtay içtihatları bir bütün halinde değerlendirildiğinde; iptali istenen çeklerin keşidecesinin davacı olduğu, TTK’na göre çek iptali davasının yetkili meşru hamil tarafından açılabileceği, oysa ki eldeki davada, davacının çek hesap sahibi olarak davayı açmış bulunduğu, dava ve talebe konu edilen çeklerin keşidecisi olan davacının iş bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Bu nedenle hukuki yarar yokluğuna ilişkin dava şartı eksikliğinin mahkemece resen gözetilmesi gerektiği hususu da dikkate alınarak davanın usulden reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın hukuki yarara ilişkin dava şartı noksanlığından dolayı HMK’nın 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-Davacının ödeme yasağı konulması şeklindeki ihtiyati tedbir talebinin reddine,
3-Yeterince harç alındığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından varsa kullanılmayarak artan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacının yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. …

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır

Bu belge 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununa göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.