Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

MAHKEMEMİZİN *** ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA;

DAVACI : ***
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : ***
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : ***

BİRLEŞEN KAYSERİ 2. A.T.M.’NİN *** ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA;

DAVACI :… –
DAVALI : ***
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Mahkememizin … Esas sayılı dava dosyasında: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı şirketten ***İlçesi, *** Mahallesi, *** Sokak, No:4, adresindeki … İş Merkezi’nin dış cephe cam kompozit giydirme işini aldığını, taraflar arasında sözleşme imzalandığını, karşı tarafın edimlerini yerine getirmediğini, müvekkilinin işten dolayı bakiye alacağının 433.604,00-TL iken bunun 266.841,00-TL’nı mal tedarik ettiği … Paz. Tic. San. Ltd. Şti.’ne temlik ettiğini, bu sebeple bakiye 166.763,00-TL icra takibine konu yapıldığını, davalının kötü niyetli olarak takibe itiraz ettiğini ve takibin durdurulduğunu belirterek öncelikle bu dosyanın mahkememizin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini, davalının Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının iptaline, takibin devamına, alacağın %40’ından az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalı borçludan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda dosyanın mahkememizin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
İDDİA : Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında dava dosyasında: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin temlik yolu ile davalıdan alacağı doğduğunu, temlik alacaklısı … şirketinin davalı şirketten dış cephe cam-kompozit giydirme işini aldığını, kullanılacak ısıcamlar içinde … A.Ş.’ne sipariş verildiğini ve işin eksiksiz olarak yapılıp teslim edildiğini, müvekkili şirketin alacağının likit bir alacak olduğunu, bedelin ödenmemesi üzerine Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası ile takip başlattıklarını ancak davalı şirketin itirazı üzerine takibin durdurduğunu, yapılan itirazın haksız ve kötü niyetli olduğunu belirterek itirazın iptaline %40 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline, öncelikle dosyanın aynı konuda açılan ve devam eden Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Mahkememizin … Esas sayılı dava dosyasında: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; birleşen dosya ile … tarafından açılan bu davanın ne tarafları ne de konuları birbiriyle ilintili olduğunu, birleşen … Esas sayılı dosyanın tarafları … Ltd. Şti. ile … iken bu davanın tarafları … ile müvekkili şirket olduğunu, konuları açısından da birbirlerinden farkıl olan bu davaların birinde verilen hükmün diğerini de etkilemesinin mümkün olmayacağını, çünkü davalardaki alacakların doğduğu hukuki ilişkinin farklı olduğunu, davacının sözleşmedeki edimini ayıplı olarak yerine getirdiği hususu tartışmasız olduğunu, davacının da ikrarının söz konusu olduğunu belirterek açılan davanın reddini istemiştir.
Birleşen 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasında: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; birleşen dosya ile … tarafından açılan davanın ne tarafları ne de konusunun müvekkili ile … arasındaki ihtilafla herhangi bir ilgisi bulunmadığını, ayıplı camlarla ilgili müvekkilinin zararı giderildikten sonra … firmasının müvekkilinden alacağı kalsa bile bunun ne ***ne de 3. kişilere ödenmesinin hukuken mümkün olmadığını belirterek açılan davanın reddini istemiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır. Taraf vekillerince deliller sunulmuş; sözleşme, hesap mutabakat özetleri, BA, BS formları, noter ihtarnamesi, hakediş raporları, faturalar, Kayseri 1. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyası, Mahkememizin … D. İş sayılı dosyası, Mahkememizin … D.İş sayılı dosyası celbedilmiştir.
Delillerin toplanmasından sonra maddesi gereğince mahallinde keşif icra edilerek bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. İnşaat Mühendisi *** ve SMMM Bağımsız Denetçi … tarafından düzenlenen *** tarihli raporda özetle; “Yargıtay bozma ilamına göre davacılar ile davalı arasında yapılan *** tarihli sözleşme bedelinin götürü usulde yapıldığı ve ödönecek bedelin KDV dahil 944.000,00-USD olarak belirlendiği, yapılan işin fiziki gerçekleşme oranının %91,02 olduğu, davacıların hak ettiği iş bedelinin 864.704,00-USD olup bundan 821.928,00-USD ödeme düşüldüğünde birleşen davalarda talep edilebilecek alacağın 42.776,00-USD olduğu, bunun TL karşılığının ise 75.376,75-TL olduğu” bildirilmiştir.
Tarafların *** tarihli rapora karşı beyan ve itirazları üzerine dosya rapor veren bilirkişi heyetine tevdi edilerek ek rapor alınmıştır. İnşaat Mühendisi *** ve SMMM Bağımsız Denetçi … tarafından düzenlenen *** tarihli ek raporda özetle; “*** tarihli rapordaki tüm bilgi ve belgeler, sözleşmeler, faturalar incelenerek evvelce hazırlanan raporlar, Yargıtay bozma ilamındaki bozma nedenleri incelenerek hazırlanmış olduğundan evvelki kanaatinde bir değişiklik olmadığı” bildirilmiştir.
Asıl ve birleşen dosya davacılar vekilince İnşaat Mühendisi *** ve SMMM Bağımsız Denetçi …’den alınan rapor ve ek rapora ayrıntılı itirazlarda bulunulması ve talebi dikkate alınmak suretiyle mahallinde yeniden keşif icrasına, refakata daha önceki bilirkişilerindışında resen seçilecek üç adet özellikle ve mümkün olduğu ölçüde dış cephe, cam-kompozit giydirme işi konusunda çalışmış veya yeterli bilgi ve donanıma sahip inşaat bilirkişisinin alınmasına, bilirkişilere tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosya içerisindeki ve dosyamıza eklenecek *** esas sayılı dosya içindeki tüm bilgi ve belgeler, ibraz edilen delil ve kayıtlar ile projelerin zemine uygulanması, keşif mahallinde gerekli inceleme ölçüm ve araştırmaların yapılması, gerektiğinde keşif mahallinde keşif sonrasında yeniden yerinde inceleme ve ölçümleme yapılarak sözleşme eki keşif özetinde belirtilen işlerin işin tamamı olarak esas alınarak eksik ve kusurlar dikkate alınıp, bundan düşülmek suretiyle davacı tarafça gerçekleştirilen imalatın işin tamamına göre fiziki oranı ve bu oranın KDV dahil 944.000,00-USD olan götürü bedeli uygulanarak sözleşme kapsamında hak edilen iş bedelinin, davacı yüklenicinin sözleşme dışı fazla imalat yapıp yapmadığının, yapmışsa ve davalı iş sahibinin de yararına ise bunların yapıldığı yıl mahalli rayiçlerine göre bedelinin hesaplanıp bulunacak sözleşme kapsamı 921.928,00-USD ödeme düşüldükten sonra asıl ve birleşen dava dosyalarında davacıların bakiye alacakları var ise bunun miktarının ne olduğu hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişle açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişilere yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
İnşaat Mühendisi ***, İnşaat Mühendisi ***, İnş.Müh. *** tarafından düzenlenen *** tarihli raporda; “Sözleşmenin eki keşif özetinde belirtilen işlerin tamamını esas alarak eksik ve kusurlar dikkate alınmış, bundan düşülmek suretiyle davacı tarafça gerçekleştirilen imalatların işin tamamına göre fiziki oranı %100 ve bu oranın KDV dahil 944.000,00-USD olan götürü bedel olmayıp sözleşme kapsamında kusur miktarına göre nefaset kesilerek hesaplanıp hakkedilen iş bedelinin, davacı yüklenicinin sözleşme dışı fazla imalat yapılmadığı sözleşmeye göre eksilen ve artan miktarlar olduğu sözleşmenin eki olan keşif özeti notlarının 2. maddesinde bulunan metrajlara göre işin miktarının hesaplanmış artış olmuş bu artış faydalı ve yapılması zorunlu imalatlar olduğu, davalı iş sahibinin de yararına olan bu artış miktarı ve fiyatlarının sözleşme fiyatlarına göre bedelinin hesaplanıp bulunan tutarın sözleşme kapsamı 821.928,00-USD ödeme düşüldükten sonra hesaplandığını, sözleşme yılı fiyatlarına göre yapılması faydalı ve zorunlu imalat dahil olmak üzere, sözleşme yılı fiyatlarına göre hesaplanan imalat bedelinden nefaset kesintisi yapıldıktan sonraki tutar sözleşme yılı fiyatları ile 1.041.892,33-USD olup, sözleşme kapsamında 821.928,00-USD ‘lık ödeme düşüldükten sonra Aktifi Alüminyum ve Cam San. Tic. Ltd. Şti. 216.964,33-USD … İnşaat Enerji Turizm San ve Tic A.Ş.’nden alacaklı durumda olduğu” bildirilmiştir.
Taraflarca *** tarihli bilirkişi kurulu raporuna itiraz edilmiş olmakla dava dosyasının son rapor veren bilirkişi heyetine tevdii ile, davacıların sözleşme dışı fazla imalat yapıp yapmadıkları, var ise yapılan fazla imalatların yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre bedelinin bulunması, nefaset kesintisi oranının denetime açık şekilde Yargıtay içtihatlarında yer alan nispi metod da dikkate alınarak ne şekilde bir hesaplamaya göre tespit edildiğinin bildirilmesi, toplam imalat bedelinden bildirilen nefaset kesintisi ve daha önce ödenen 821.928,00 USD’nin düşülmesi suretiyle belirlenmesi ve bilirkişi raporuna karşı taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi ve gerekiyorsa yeniden hesaplama yapılması hakkında HMK’nın 281/2. maddesi uyarınca ek rapor düzelmesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi kurulu, *** tarihli ek raporda; “Dosyada yapılan incelemede talep edilen nefaset kesintisi oranının denetime açık şekilde Yargıtay içtihatlarında yer alan nispi metod da dikkate alınarak ne şekilde bir hesaplamaya göre tespit edildiğinin bildirilmesi, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Şartnamesinin Dokuzuncu bölüm, kabul işlemleri Madde 41-Kabul komisyonunun oluşturulması ve işyerine gönderilebilmesi, yapılan işin kusurlu ve eksik kısımlarının bedelleri toplamının işin sözleşme bedelinin yüzde beşinden fazla olmamasına bağlıdır, bu oranı geçmeyen kusur ve eksiklikler aynı zamanda işin idareye teslimine ve kullanılmasına veya işletilmesine engel olmayacak ve herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek nitelikte olmalıdır” yapılan incelemede kusurlu imalat 342,13 m2 ‘lik vizyon camda görüldüğü, bu imalatın hiç yapılmamış olması durumunda 22.238,45-USD olacağı, nefaset kesinti tutarı (7.532,82-USD) bu miktarın %33,87’sini oluşturmaktadır, nefaset kesintisi vizyon cam bedelinin toplamı (sağlam kısımlar dahil 150.656,31-USD) kesilmesi gereken tutar olarak hesaplandığını, bu hususta toplam imalat bedelinden hesaplanan nefaset kesintisi ve daha önce ödenen 821.928,00-USD düşülmesi suretiyle belirlenmesi talebinde kök raporun sonuç bölümünde; “sözleşme yılı fiyatlarına göre yapılması faydalı ve zorunlu imalat dahil olmak üzere sözleşme yılı fiyatları ile 1.041.892,33-USD olup sözleşme kapsamında 821.928,00-USD’lık ödeme düşüldükten sonra … ve Cam San. Tic. Ltd. Şti.’nin 219.964,33-USD … İnşaat Enerji Turizm San ve Tic A.Ş.’den alacaklı durumda olup, tespit kanaat ve sonucuna vardıklarını” bildirmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Asıl ve birleşen dosyalarda dava, İİK’nun 67/1. maddesi uyarınca eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemlerine ilişkindir.
Asıl ve birleşen davalar, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, … Esas sayılı asıl dosyadaki dava yüklenici tarafından iş sahibi aleyhine açılan bakiye iş bedeli alacağının tahsili için açılan ilâmsız icra takibine itirazıp iptâli ve takibin devamı, birleşen Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasındaki dava, yükleniciden temlik alan tarafından iş sahibi aleyhine açılan temlik aldığı ödenmeyen bakiye iş bedeli alacağının tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı talep edilmektedir.
Mahkememizde evvelce yapılan yargılamalar sonunda *** Karar sayılı gerekçeli karar ile *** Esas sayılı asıl ve birleşen Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin *** Esas sayılı dosyalarında verilen kısmen kabule dair karar birleşen *** ile … Esas sayılı dosyalar davalısı iş sahibi vekilince temyiz edilmiştir.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nce icra kılınan temyiz incelemesi neticesinde *** Karar sayılı bozma ilamında “… Cam San. ve Tic. Ltd. Şti. yüklenici, … İnş. Enj. Tur. San. ve Tic. A.Ş. iş sahibidir. *** tarihli sözleşme ile yüklenici davalı iş sahibinin Kayseri ili Kocasinan ilçe sınırlarında bulunan binasının dış cephe kaplaması işlerinin yapımını üstlenmiştir. Sözleşmenin ödemeler başlıklı bölümünde ayrıntıları keşif özetinde bildirilen işin bedelinin KDV dahil 944.000,00 USD olduğu ve belirtilen tutarın projede değişiklik yapılmadığı taktirde geçerli olacağı kararlaştırılmış ve imalâtın seviyesine göre ödeme miktar ve oranları belirlenmiştir. Sözleşmenin 4. maddesinde de, iş veren tarafından projede yapılabilecek değişiklikler ve keşif özetinde belirlenmiş olan iş kalemleri ile metrajlar dışında meydana gelecek artışların ayrı bir keşif özeti ile fiyatlandırılıp iş sahibine sunulacağı, bu artmalardan dolayı malzeme temininden doğabilecek gecikmelerin karşılıklı mutabakat ile işin süresine ilave edileceği kabul edilmiştir. Sözleşmede, ayrıntıları ve yapılacak işler keşif özetinde belirtilen işler toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedelli bir sözleşmedir. Sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nın 365. maddesi hükmünce götürü bedelli işlerde yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecbur olup tahmin edilen miktardan fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici bedelin arttırılmasını isteyemeyeceğinden Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında götürü bedelli işlerde; ödenmeyen imalât bedeli ya da fazla ödeme yapılıp yapılmadığının belirlenebilmesi için gerçekleştirilen imalâtın eksik ve ayıplar dikkate alınmak ve düşülmek sureti ile işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranı tespit edilip ve bu oranın götürü bedele uygulanmak, varsa sözleşme dışı fazla imalât bedelinin 818 sayılı BK’nun 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre belirlenip bulunan sözleşme gereği hakedilen bedele eklenip kanıtlanan ödemeler mahsup edilerek belirlenmesi gerektiği kabul edilmektedir. Mahkemece alınan raporlar açıklanan yönteme göre inceleme yapılarak düzenlenmediğinden hükme esas alınmaları mümkün değildir.
Bu durumda mahkemece; yeniden oluşturulacak konusunda uzman teknik bilirkişi marifeti ile gerekirse yerinde keşif de yapılarak sözleşme kapsamındaki işler ile ilgili olarak iş bedelinin tamamı ödenmediğinden, sözleşme eki keşif özetinde belirtilen işlerin işin tamamı olarak esas alınarak eksik ve kusurlar dikkate alınıp düşülmek sureti ile gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı ve bu oranın KDV dahil 944.000,00 USD olan götürü bedele uygulanarak sözleşme kapsamında hakedilen iş bedeli, yüklenicinin sözleşme dışı fazla imalât yapıp yapmadığı, yapmış ve davalı iş sahibi yararına ise bunların yapıldığı yıl mahalli piyasa rayicine göre bedeli hesaplattırılıp bulunacak sözleşme kapsamı ve dışı iş bedelinden kanıtlandığı kabul edilen 821.928,00 USD ödeme düşüldükten sonra birleşen *** Esas ve Kayseri 2. Asliye Tİcaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyalarında sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzenide durulmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.” gerekçesiyle mahkememizin *** Esas ve*** Karar sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozması üzerine mahkememize iade edilen dava dosyası mahkememizin *** Esas sırasına kaydedilmiş ve yeniden yapılan yargılamada usul ve yasaya uygun görülen Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nce icra kılınan temyiz incelemesi neticesinde *** Karar sayılı bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
*** tarihli celsede “Mahkememizce verilmiş *** tarihli kararın sadece birleşen davalar olan mahkememizin *** Esas ve Kayseri 2. ATM’nin … Esas sayılı davaların davalısı … İnşaat A.Ş. tarafından temyiz edilmiş ve Yargıtay 15. H.D.’nce de *** tarihli kararının 2 nolu bendinde işaret edilen hususlar yönünden ve birleşen davaların davalısı … A.Ş. lehine bozulmasına, diğer temyiz itirazlarının ise reddine karar verilmiş olması nedeniyle işbu asıl dava ile birleştirilen mahkememizin *** Esas ve Kayseri 2. ATM’nin … Esas sayılı davalarının bu asıl davadan tefriki ile mahkememizin ayrı ve yeni bir esasına kaydedilerek bundan sonraki yargılamalarının yeni esas numarası üzerinden devam edilmesine ve yeni esas üzerinden tensip yapılarak yeni duruşma günü verilerek taraflarına tebliğine” karar verilmiştir. Tefrik edilen dava dosyaları eldeki *** Esas sırasına kaydedilmiştir.
Mahkememizde yapılan yargılamalar sonunda ***tarihli, *** Esas ve*** Karar sayılı gerekçeli kararla “Birleşen … Esas sayılı dava dosyasında; davanın kabulü ile Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında davalının vaki itirazının iptali ile 266.841,00-TL asıl alacak üzerinden icra takibinin devamına, takip tarihinden tahsil tarihine kadar 266.841,00-TL asıl alacağa yıllık %17,75 oranını geçmemek üzere değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, koşulları bulunmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin reddine, birleşen*** Esas sayılı dava dosyasında; davanın kısmen kabulü ile Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında davalının vaki itirazının kısmen iptali ile 108.830,65-TL asıl alacak üzerinden icra takibinin devamına, davacının fazlaya ilişkin itirazın iptali isteminin reddine, takip tarihinden tahsil tarihine kadar 108.830,65-TL asıl alacağa yıllık %17,75 oranını geçmemek üzere değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, koşulları bulunmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin ve davalının kötüniyet tazminatı isteminin ayrı ayrı reddine” karar verilmiştir.
Kararı davalı-birleşen davada davalı vekili temyiz etmiştir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nce icra kılınan temyiz incelemesi neticesinde *** Karar sayılı bozma ilamında “Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin *** Karar sayılı ilâmında; “Sözleşmede, ayrıntıları ve yapılacak işler keşif özetinde belirtilen işler toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedelli bir sözleşmedir. Sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nın 365. maddesi hükmünce götürü bedelli işlerde yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecbur olup tahmin edilen miktardan fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici bedelin arttırılmasını isteyemeyeceğinden Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında götürü bedelli işlerde; ödenmeyen imalât bedeli ya da fazla ödeme yapılıp yapılmadığının belirlenebilmesi için gerçekleştirilen imalâtın eksik ve ayıplar dikkate alınmak ve düşülmek sureti ile işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranı tespit edilip ve bu oranın götürü bedele uygulanmak, varsa sözleşme dışı fazla imalât bedelinin 818 sayılı BK’nın 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre belirlenip bulunan sözleşme gereği hakedilen bedele eklenip kanıtlanan ödemeler mahsup edilerek belirlenmesi gerektiği kabul edilmektedir.” denmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyulmasına karar verildiği halde bozma ilâmının gerekleri yerine getirilmemiş, görüşüne başvurulan iki ayrı bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporlar arasında çelişki bulunduğu halde, yeterli inceleme taşımayan ve çelişkili raporlara dayanılarak ve özellikle götürü bedelli işlerde yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecbur olup, tahmin edilen miktardan fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile bedelin arttırılmasını isteyemeyeceği hususu göz ardı edilerek, eksik ve ayıplar ile ilgili oranlama yapılmadan nefaset kesintisi yapılarak hüküm kurulmuştur. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu’nun 09/05/1960 gün 21/9 sayılı kararı uyarınca, mahkemece Yargıtay bozma ilâmına uyulmakla lehine olan taraf için usulî kazanılmış hak oluşacağından mahkemece bozma ilâmı uyarınca inceleme yapılması ve karar verilmesi zorunlu hale gelir. Somut olayda usulî kazanılmış hakkın istisnaları söz konusu değildir.
O halde mahkemece yapılacak iş; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 281/3. maddesi uyarınca maddi gerçeğin ortaya çıkması için HMK’nun 266. maddesi hükmüne göre yeniden oluşturulacak uyuşmazlık konusunda uzman teknik bilirkişi kurulu marifeti ile gerekirse yerinde keşif de yapılarak, Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin *** tarih, *** Karar sayılı bozma ilâmı dikkate alınarak, dosyada bulunan bilirkişi raporları değerlendirilerek ve aralarındaki çelişki de giderilerek hazırlanacak gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp, işin eksik ve ayıplar gözetilerek fiziki tamamlanma oranının bulunup, bu oranı sözleşme bedeli olan KDV dahil 944.000,00 USD olan götürü bedele uygulamak suretiyle yüklenicinin sözleşme kapsamında hak ettiği iş bedelini bulmak ve yüklenicinin sözleşme dışı fazla imalât yapıp yapmadığı tespit edilerek yapmış ve davalı iş sahibi yararına ise bunların da yapıldığı yıl mahalli piyasa rayicine göre bedelini hesaplatmak, sözleşme kapsamı ve ilâve iş bedelinden kanıtlanan 821.928,00 USD ödemenin mahsubundan sonra taleple bağlı kalınarak hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.” gerekçesiyle mahkememizin ***tarihli, *** Karar sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozması üzerine mahkememize iade edilen dava dosyası mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmiş ve yeniden yapılan yargılamada usul ve yasaya uygun görülen Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nce icra kılınan temyiz incelemesi neticesinde *** Karar sayılı sayılı bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Asıl dosyada davacı … Ve Cam San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve birleşen dosyada davacı … Paz. Tic. Ve San. Ltd. Şti. vekili Av…. tarafından verilen *** tarihli dilekçede özetle “Sayın Mahkemenizde görülmekte olan ve her ikisi de itirazın iptali davası niteliğinde olan gerek asıl davaya ve gerekse birleşen davaya konu icra dosya borçları davalı yanca ödenmiş ve icra dosyalarının tahsil harçları ödenmek suretiyle kapatılmış olup iş bu asıl dava ve birleşen davamız konusuz kalmıştır. Konusuz kalan gerek asıl davaya ve gerekse birleşen davaya ilişkin vekalet ücreti ve yargılama gideri taleplerimiz yoktur. Bu sebeple konusuz kalan gerek asıl davamız ve gerekse birleşen davamız hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini, davalarda her iki taraf lehine yargılama gideri ile avukatlık ücretine hükmedilmemesini vekil sıfatı ile saygılarımızla talep ederiz.” şeklinde beyanda bulunmuştur. Yine 20/09/2022 tarihli diğer bir dilekçede ise “Sayın Mahkemenizde görülmekte olan ve her ikisi de itirazın iptali davası niteliğinde olan gerek asıl davaya ve gerekse birleşen davaya konu icra dosya borçları davalı yanca ödenmiş ve icra dosyalarının tahsil harçları ödenmek suretiyle kapatılmış olup iş bu asıl dava ve birleşen davamız konusuz kalmıştır. Bu sebeple gerek asıl davamız ve gerekse birleşen davamız hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini vekil sıfatı ile saygılarımızla talep ederiz.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Asıl ve birleşen dosyada davalı … İnşaat Enrj. Turz. San. Tic. A.Ş. vekilleri Av. …, Av. *** tarafından verilen *** tarihli dilekçede özetle “Yukarıda esas numarası yazılı olan dosyada taraflar arasında protokol düzenlenmiş olup davalar konusuz kalmıştır. Davaların konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesini talep ederiz. Vekalet ücreti talebimizin bulunmadığını beyanla beraber yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasını vekaleten arz ve talep ederiz.” şeklinde beyanda bulunmuşlardır.
… tarihli celsede asıl dosyada davacı … Ve Cam San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve birleşen dosyada davacı … Paz. Tic. Ve San. Ltd. Şti. vekili Av. … “Bozmaya uyularak konusuz kalan asıl ve birleşen dosyadaki davalar yönünden davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini talep ederiz. Celse arasında sunduğumuz dilekçelerimizi tekrar ederiz. Asıl ve birleşen dosya yönünden davalı taraftan yargılama gideri, vekalet ücreti ve icra inkar tazminatı talebimiz yoktur.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
… tarihli celsede asıl ve birleşen dosyada davalı … İnşaat Enrj. Turz. San. Tic. A.Ş. vekili Av. Yusuf Buğra Eker “Beyan dilekçemizi tekrar ediyoruz. Asıl ve birleşen dosyada davalar konusuz kalmıştır. Karar verilmesine yer olmadığına karar verilsin. Bizim de karşı taraftan yargılama gideri ve vekalet ücreti talebimiz yoktur, yani taraflarca yapılan yargılama giderlerinin yapan tarafın üzerinde bırakılmasını talep ederiz. Yargıtay bozma ilamındaki aleyhe hususları kabul etmiyoruz.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı ve Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyalarının Uyap kayıtlarının incelenmesinde her iki takip dosyasına konu edilen borçların asıl ve birleşen dosya davalısı tarafından ödendiği görülmüştür.
Taraf vekillerinin birbiriyle uyumlu beyan ve talepleri karşısında mahkememizce dosya kapsamına göre değerlendirme yapılmıştır.
İtirazın iptali davası, alacaklı tarafından alacağın ödettirilmesi amacına yönelik yapılan ilamsız icra takibine karşı, borçlunun süresinde ( 7 gün içinde ) ödeme emrine yönelik itirazının iptali için açılır. Borçlunun icra müdürlüğüne itirazı üzerine kısmi itiraz halinde takibin itiraz edilen bölümü, borcun tamamına itiraz halindeyse takibin tamamı durur. İtirazın kaldırılması ya da iptalini sağlamak yükümlülüğü alacaklıya düşer. İİK’nun 67. maddesi uyarınca icra takibini durduran itirazın, tetkik merciinden kaldırılması istenebileceği gibi, mahkemede de itirazın iptali istenebilir.
İtirazın iptali davasında genel hükümler uygulanır.
İtirazın iptali davası, müddeabihi takip konusu yapılmış ve borçlunun itiraz etmiş olduğu alacak olan, normal bir eda ( alacak ) davasıdır. ( Prof. Dr. Baki Kuru. İcra İflas Hukuku C.1.sh-280 ). İtirazın iptali davası tamamen genel hükümlere bağlı olarak görülür. Bu davada alacağın varlığının saptanması suretiyle iptali istemi aynı zamanda alacağın ödettirilmesi amacını da taşır.
Alacağın varlığının saptanması demek, borçludan ne miktar alacaklı olduğunun belirlenmesi yanında borçlunun varsa ödemelerinin düşülmesi suretiyle hükme esas net miktarın ortaya çıkarılmasını gerektirir. Alacaklı takibe konu alacağın varlığını T.M.K.’nun 6. maddesindeki genel ispat kuralı ve HMK’nun 189. ve izleyen maddelerindeki koşullar doğrultusunda kanıtlamakla yükümlüdür. Öbür davalarda olduğu gibi borçluda davanın açılmasına kadar doğan tüm itiraz ve def’ileri ileri sürebilecektir.
Açılan itirazın iptali davasında, borçlu hakkında yapılan icra takibinden sonra gerek icraya gerekse alacaklıya haricen yaptığı ödemelerin ya da verdiği teminat senetlerinden yahut sair nedenlerle bankanın borca mahsuben tahsilatları olduğuna ilişkin savunmasını ispatlayıcı kanıtların toplanıp incelenmesi gerekir.
Böylece takip gününden önce borca karşı yapılmış ödemelerin saptanması yanında ödeme emrine itiraz gününden sonraki ödeme ve tahsilatın mahsubundan sonra dava günü itibariyle kalan borç belirlenmiş olur. Zira her dava açıldığı günde varolan maddi olgu ve koşullara göre çözümlenir. Davanın açılmasından sonraki evrede de borçlu ödemelerinin varlığının saptanması halinde en son bilirkişi incelemesinin yapıldığı gündeki gerçek borç tutarı üzerinden itirazın iptaline karar verilip bu miktarla sınırlı takibin sürdürülmesi sağlanmalıdır.
Dosya kapsamına göre itirazın iptali davası açıldıktan sonra yargılama sırasında asıl ve birleşen davanın konusu olan takiplere ve davalara konu borcun tamamının davalı tarafından ödendiği, yani asıl ve birleşen dosyanın davacıları tarafından tahsil edildiği anlaşılmıştır. Mahkememizce asıl ve birleşen dosya üzerinden devam eden yargılama sırasındaki ödeme nedeniyle davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir. Sonradan yapılan ödemeler veya borcu kabul beyanı mahkemenin yargılamayı devam ettirip davayı sonuçlandırmasına ve takibe yapılan itirazda haksızlık durumuna göre inkar tazminatına veya kötü niyet tazminatına hükmetmesine engel teşkil etmez. Yine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Esastan Sonuçlanmayan Davada Yargılama Gideri” başlıklı 331. maddesinin birinci fıkrasında; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceği düzenlenmiştir. Bu durumda, mahkemenin yargılamaya devam ederek, dava açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğunu tespit etmesi ve tutumuyla dava açılmasına sebep olan tarafı yargılama gideri ile mahkum etmesi gerekmektedir. Ancak asıl ve birleşen dosyaların davacılarının vekili tarafından *** tarihli dilekçesiyle, ayrıca … tarihli duruşmadaki sözlü beyanlarıyla açtıkları asıl ve birleşen davaların konusuz kaldığını, davalı taraftan yargılama gideri, vekalet ücreti ve icra inkar tazminatı taleplerinin olmadığını beyan etmiş olduğundan ve asıl ve birleşen dosyada davalı … İnşaat Enrj. Turz. San. Tic. A.Ş. vekilleri tarafından verilen *** tarihli dilekçede ve … tarihli duruşmada ” konusuz kalan asıl ve birleşen dosyadaki davalar yönünden davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini talep ederiz. Celse arasında sunduğumuz dilekçelerimizi tekrar ederiz. Asıl ve birleşen dosya yönünden davalı taraftan yargılama gideri, vekalet ücreti ve icra inkar tazminatı talebimiz yoktur.” şeklindeki beyanları karşısında yargılama devam edilmesi gereği kalmamıştır.
Öte yandan, 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (I) sayılı tarifenin, “Yargı Harçları” başlığı altında düzenlenen “Karar ve ilam harcı” başlıklı III. kısmının 1. fıkrasında, konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden tarifede gösterilen oranda nispi karar ve ilam harcı; 2-(a) fıkrasında ise, 1’inci fıkra dışında kalan davalarla, taraf teşkiline imkan bulunmayan davalarda verilen esas hakkındaki kararlar ve davanın reddi kararlarında maktu karar ve ilam harcı alınacağı hükme bağlanmıştır.
Bu durumda; konusu belli bir değerle ilgili bulunan davada esas hakkında karar verilmesi halinde nispi harç alınacağı; usule ilişkin nihai kararlarla, davanın konusuz kalması halinde verilecek kararlarda ise maktu harç alınacağı kuşkusuzdur (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, ***Karar sayılı ve*** Karar emsal kararları). Bu nedenle maktu harç alınmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A) … ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA:
1-Davanın konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınmış 1642,65-TL harcın mahsubu ile fazla yatan 1.561,95-TL harcın karar kesinleştiğine ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Davacı tarafça istenilmemesi nedeniyle davacı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
7-Davalı tarafça istenilmemesi nedeniyle davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
B) BİRLEŞEN … ESAS SAYILI DAVA DOSYASINDA:
1-Davanın konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınmış 2.628,40-TL harcın mahsubu ile fazla yatan 2.547,70-TL harcın karar kesinleştiğine ve talebi halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Davacı tarafça istenilmemesi nedeniyle davacı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
7-Davalı tarafça istenilmemesi nedeniyle davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dair, asıl dosyada … Ve Cam San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve birleşen dosyada davacı … Paz. Tic. Ve San. Ltd. Şti. vekili Av. … ve asıl ve birleşen dosyada davalı … İnşaat Enrj. Turz. San. Tic. A.Ş. vekili Av. ***in yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. …

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır