Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/600 E. 2022/920 K. 21.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ortağı olduğu davalı kooperatifin … tarihli olağan genel kurulu kararlarının ve bu toplantıda karara bağlanan “kesin maliyet raporunun” iptali için Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını ve bu davanın halen derdest olduğunu, … Tarihli olağan genel kurulunun usul ve yasaya aykırı olarak yapıldığını, ayrıca Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasında … tarihli olağan genel kurulunun geçersizliğinin tespiti iptalinin talep edildiğini, … tarihli olağan genel kurulu kararlarında ve bu toplantıda karara bağlanan kesin maliyet raporunda müvekkil aleyhine borç doğduğunu, … tarihli olağan genel kurulu kararlarının ve bu toplantıda karara bağlanan “kesin maliyet raporunun” iptali talepli Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile açılan davada, davaya konu toplantıda müvekkil bulunmamasına rağmen sahte imza ile müvekkil toplantıya katılmış gibi gösterildiğini, müvekkilinin olağan genel kurulu toplantısının yapıldığı tarihte ailesi ile tatil yapmakta olup adı geçen dava dosyasına buna ilişkin delil sunulduğunu, bu nedenle kararda belirtilen borçtan sorumluluğunun bulunmadığını, nitekim uyuşmazlık konusu borç nedeniyle müvekkiline ihtar gönderilerek müvekkilinin üyelikten çıkarılmasının mümkün olmadığını, kooperatif tarafından gönderilen ihtara konu borçta uyuşmazlık olduğunu bu nedenle bu borca ilişkin derdest dava bulunduğunu, bu nedenlerle müvekkilinin üyelikten çıkarılmasının usulsüz olduğunu, … tarihli kooperatif yönetim kurulu kararının iptali gerektiğini belirterek davanın kabulü ile Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile müvekkile tebliğ edilen S.S. …Toplu Konut Kooperatifi Yönetim Kurulu’nun … karar sıra numaralı ve … tarihli müvekkilin ortaklıktan çıkarılma kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının üyelikten çıkarılmasının sebebinin aidat ödemelerini yapmaması ve aidat borcundan kaynaklandığını, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nde devam etmekte olan davanın davacının da belirttiği gibi kesin maliyet raporunun iptaline yönelik olduğunu, yani davacı tarafça açılan davanın aidatla ilgisinin olmadığını ve işbu davayı etkiler bir tarafının bulunmadığını, kooperatif üyesinin asli yükümlülüğünün aidat ödeme yükümlülüğü olduğunu, davacının aidat ödemesi yapmaksızın daire verilmesini talep ettiğini, aidat ödemesini düzenli yapanlara dahi daire verilemediğini beyanla haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Taraflarca Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine, davacıya tebliğ edilen kooperatif ortaklığından çıkarılma kararına, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasına, S.S. …Toplu Konut Kooperatifi’nin genel kurul kararları, cari hesap ekstresi ile defter ve kayıtlarına, üyelik dosyasına, ödeme dekontlarına, davalı kooperatifin borçlu olduğu icra takip dosyalarına, tanık ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Taraflarca delil olarak dayanılan bir kısım belgeler dosyaya sunulmuştur.
Kayseri … Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı, Kayseri 6. Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamelerinin ekleriyle birlikte tebliğ şerhli örneği istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davalı kooperatife müzekkere yazılarak, davacının peşin bedelli, sabit fiyatlı üye olup olmadığının sorularak böyle bir uygulama varsa buna ilişkin genel kurulu veya yönetim kurulu kararlarının, kayıt ve belge örneklerinin gönderilmesi davacının üyelik nedeniyle borç ve ödemelerini gösterir hesap dökümlerinin gönderilmesi, davacının üyelik dosya örneğinin gönderilmesi, davacıya gönderilen ihtarların ve buna ilişkin tebliğ evraklar ile Kayseri … Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin ekleriyle birlikte muhatap davacıya tebliğ şerhli örneği ile tebligat mazbatası örneğinin gönderilmesi istenilmiştir. Davalı kooperatifçe bu müzekkeremize cevap verilmemiştir.
Kayseri Valiliği Çevre Şehircilik Ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davalı …’nin en son tarihe kadar (… tarihi de dahil olmak üzere) yaptığı tüm genel kurul toplantı tutanaklarından ve her bir genel kurul toplantısına ait hazirun cetvellerinden ve tadilatlarıyla birlikte ana sözleşmesinin eksiksiz ve okunaklı birer suretlerinin gönderilmesi, ayrıca davalı kooperatifin tebliğe elverişli güncel kayıtlı adresinin bildirilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, parasal yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle kooperatif ortaklığından çıkarma kararının iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya mahkememiz görevlidir. Zira Koperatifler Kanunu’nun 99. maddesine göre ihtilaf ticari niteliktedir.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama tek hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizde açılan ve sonuçlanan davada 7251 sayılı kanunla değişik 6102 Türk Ticaret Kanunu’nun 4/2. maddesi uyarınca basit yargılama usulü uygulanmıştır.
Taraflar arasında uyuşmazlık davalı kooperatif yönetim kurulunun … tarihli ihraç kararının yasa ve ana sözleşmeye uygun olup olmadığı ve ihraç kararının iptalinin gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
Bilindiği üzere parasal yükümlülüğünü yerine getirmeyen ortak hakkında verilecek olan çıkarma kararlarında uyulması gerekli kurallar ve süreç Kooperatifler Kanunu’nun 16 ve 27. maddelerinde emredici biçimde düzenlenmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. maddesinde; “Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar ana sözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar. Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir. Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır. Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmiyen çıkarılma kararları kesinleşir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Ortakların ödev ve sorumluluklarını düzenleyen 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27. maddesi gereğince, ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.
Davalı kooperatif ana sözleşmesinin ortaklıktan çıkarmayı düzenleyen 14. maddesi şu şekildedir: “Durumları aşağıda gösterilen hallere uyanlar yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılır.
1-10’uncu maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenler.
2-Parasal yükümlülüklerini 30 gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter aracılığı ile yapılacak ihtarı takip eden 1 ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,
3-Kooperatifin para, mal ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı mahkum olanlar,
4-Genel Kurulca kabul edilip yürürlüğe giren “İç Disiplin Yönetmeliği” uyarınca nakliyesi yapılan menkul malın vasfında ve miktarında değişiklik yaptığı, nakliye edilecek yere götürmediği veya malın eksilmesine ya da kaybolmasına doğrudan neden olduğu tespit edilen ve bu durumları yönetim kurulunca genel kurula bildirilenler.
5-Ortaklarına iş temin etmek üzere, kooperatifin gerçek ve tüzel kişiler ile resmi kurum ve kuruluşların açmış olduğu ihalelere yazılı teklif vermesi veya açık arttırma ya da eksiltmelere katılması halinde; aynı ihaleye katıldığı, yazılı teklif verdiği veya açık arttırma ve eksiltmeye iştirak ettiği, kendisi namına başka kişi ve kuruluşlara yazılı taahhütte bulunduğu veya nakliye konusunda destek sağladığı tespit edilen ve bu durumları yönetim kurulunca genel kurula bildirilenler.
Çıkarma kararı gerekçeli olarak yönetim kurulu karar defteri ile ortaklar defterine kaydedilir. Kararın onaylı örneği, çıkarılarak ortağa tebliğ edilmek üzere 10 gün içinde notere tevdi edilir. Ortak, çıkarma kararının tebliği tarihinden itibaren 3 ay içinde itiraz davası açabilir veya genel kurula itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak sureti ile itiraz edilmeyen çıkarma kararı kesinleşir.
Ortaklar, bu maddede gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Haklarında çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.”
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27. ve davalı kooperatif anasözleşmesinin 14. maddelerinde parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı prosedürü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda mahkemece öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediği tespit edilmekte, tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 24/11/2014 tarihli, 2014/3440 Esas ve 2014/7499 Karar sayılı emsal kararı).
Somut olayda, davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen Kayseri … Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile … tarihine kadar kooperatife olan 48.550,00-TL aidat borcunu (parasal yükümlülüklerini) 10 gün içerisinde yatırması ihtar edilmiş, bu ihtar davacıya … tarihinde tebliğ edilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27. ve davalı kooperatif anasözleşmesinin 14. maddelerinde, parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı prosedürü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda mahkemece öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, ilk ihtarnamenin ödemesi 30 gün geciktirilmiş borcu içerip içermediği, böyle bir borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediği tespit edilmelidir. Tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Somut olayda, davalı kooperatif yönetimince davacı aleyhine keşide edilen … tarihli birinci ihtarnamede, … tarihine kadar borç miktarı bildirilmiş, … tarihinden ilk ihtar tarihi olan … tarihine kadar sadece 17 gün geçmiştir. Yani birinci ihtarnamede ödemesi 30 gün geciktirilmiş olan borcun ödenmesi istenilmemiş, buna göre de ana sözleşmenin 14/2. maddesine göre henüz muaccel olmayan alacak istenmiştir. Bir başka deyişle ilk ihtarname, ödemesi 30 gün geciktirilmiş borcu içermemektedir. Yasa ve ana sözleşmedeki kurallara uyulmadığı için şekle uygun ihtarın varlığından söz edilemez. Bu durum ihtarnameyi geçersiz kılmaktadır (Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 16/07/2020 tarihli, 2018/2616 Esas ve 2020/870 Karar sayılı emsal kararı). Bu nedenle, usulüne uygun olmayan ihtarname dayanak yapılarak ihraç kararı verilemeyeceğinden ihraç kararının iptaline ilişkin davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KABULÜ ile davacının S.S. …Toplu Konut Yapı Kooperatifi Ortaklığı’ndan çıkarılmasına ilişin kooperatif yönetim kurulunun … tarihli ve 2106 sayılı kararının İPTALİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcından dava açılırken davacıdan peşin olarak alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yatılan 80,70-TL başvurma harcı ve 80,70-TL peşin dava harcı olmak üzere toplam 161,40-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 15,00-TL müzekkere masrafı, 31,00-TL tebligat masrafı, 1,50-TL KEP masrafı, 46,50-TL e-tebligat masrafı olmak üzere toplam 94,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
7-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Kararın mahiyeti gereği davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. …

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır