Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: *** Esas – ***
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***
HAKİM : ***
KATİP : ***
DAVACI : ***
VEKİLİ : Av. ***
DAVALI : 1- ***
VEKİLİ : Av. ***
DAVALI : 2- ***
VEKİLLERİ : Av.
Av.
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***
Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali (haksız eylemden kaynaklanan zarar nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili sigorta şirketinin kasko sigortalısı olan 38 … plakalı aracın 12/01/2019 tarihinde … isimli iş yerinde çıkan yangın neticesinde hasara uğradığını, hasar sonrasında müvekkili şirket tarafından hasar dosyası açıldığını ve sigortalı zararının giderilmesi için gerekli işlemlerin başlatılarak 39.900,00-TL ödeme yapıldığını, halefiyet ilkesi gereğince yapılan ödemenin rücu edilmesi için yangının meydana geldiği iş yerinde elektrik dağıtım, bakım ve onarım hizmetlerini veren S.S. … Yapı Kooperatifi ve sigortacısı *** A.Ş. aleyhine Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalıların haksız ve mesnetsiz itirazları nedeniyle takibin durdurulduğunu, durma kararının kendilerine tebliğ edilmediğini, dosya üzerinde haricen yaptıkları inceleme neticesinde gördüklerini, dosya kapsamında mevcut olan teknik rapora bakıldığında da yangının çıkış nedeninin elektrik panosundaki herhangi bir kontak veya temassızlık sonucu oluşan ark olabileceği, kundaklamanın veya tutuşturucu maddeden kaynaklanmadığı kanaatinin belirtilmiş olduğunu tarafların icra dairesine yapmış oldukları itirazlar incelendiğinde usulen yapılmış ve hiçbir hukuki dayanağı olmayan itirazlar olduğunun görüleceğini ileri sürerek; davanın kabulü ile, davalı borçluların Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasına yapmış oldukları itirazların iptali ile takibin devamına, davalıların kötü niyetli itirazları nedeniyle alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı Türkiye (Halk) Sigorta A.Ş. vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davaya konu yangının itfaiye raporuna göre yangının çıkış nedeninin tespit edilemediğinin belirtildiğini, davayı kabul anlamına gelmemek üzere yangının elektrik panosundan çıktığı düşünülse dahi yangına sebep olarak gösterilen elektrik panosunun sigortalı tarafından yapılmadığını, dava konusu olayın poliçe teminatı kapsamında olmadığını, müvekkili şirkette sigorta ettiren S.S. … Yapı Kooperatifi olup poliçede sigorta ettirenin yapı maliki olmasından kaynaklı olarak kiracının uğradığı hasarı karşılamasına ilişkin bir teminat klozu bulunmadığını, davaya konu işyerinin uzun süre önceden kiralandığını, kiracının burayı kullanmaya başlaması ile yangın çıkış tarihi arasında 4 yıldan fazla bir süre bulunduğunu, sorumluluğun kiracıda olduğunu, sigortalısına isnat edilebilecek bir kusur bulunmadığını, müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, meydana gelen olayda illiyet bağının kesildiğini, sigortalılarının kusur ve sorumluluğu bulunmadığını, dava konusu olayın kiracının kontrol bakım eksikliği nedeniyle meydana geldiğini, sigortalı ve müvekkili şirketin kusur ve sorumluluğu bulunmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte tazminat miktarının bilirkişiler tarafından poliçe genel ve özel şartlarına uygun olarak tespit edilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin usulüne olarak temerrüte düşürülmediğini, davacının faiz talebinin hukuka aykırı olduğunu savunarak davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı S.S. … Yapı Kooperatifi vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı sigorta şirketinin sigortalısı ile müvekkili arasında kira sözleşmesi olduğunu, kira sözleşmesinden kaynaklanan davalarda görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunu, yangının çıkış sebebinin belirlenememiş olduğu, oluşan zarardan müvekkilinin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, yangına müvekkilinin sebebiyet vermediğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkilinin yangından sorumlu tutulması halinde dahi zararı tazminle yükümlü olanın diğer davalı olduğunu, müvekkili yönünden davanın reddi gerektiğini savunarak davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Taraflarca Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına, kasko sigorta poliçesine, araç ruhsatı ve trafik kayıtlarına, hasar dosyalarına, fatura, makbuz ve ödeme belgesine, ekspertiz raporuna, itfaiye raporuna, Kayseri 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin *** D.iş sayılı delil tespiti dosyasına, kamera kayıtlarına, işyeri sigorta poliçesine, tanık anlatımlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Taraflarca bir kısım deliller dava dosyasına ibraz edilmiştir.
Kayseri Genel İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak … sayılı icra takip dosyasının gönderilmesinin istenilmiştir. Bu müzekkeremize *** tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kayseri Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak, 38 … plakalı aracın 12/01/2019 tarihi itibariyle ve halen kayıt malikinin kim olduğunun bildirilmesi ve ilgili kayıt ve belgelerin gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize 08/06/2021 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
HDİ Sigorta A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak,*** A.Ş. nezdinde kasko sigorta poliçesi ile sigortalanan, 23/07/2018 başlangıç, 23/07/2019 bitiş tarihli, acente no***, poliçe no: *** sayılı sigortalı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi firmasına ait 38 … plakalı aracın 12/01/2019 tarihinde Kayseri İli, *** İlçesi,*** Mahallesi’ne … firmasına ait iş yerinde çıkan yangın esnasında hasarlanması nedeni ile açılan … sayılı hasar dosyasının, kasko sigorta poliçe örneğinin, ekspertiz raporunun, servis kayıt ve faturalarının örneğinin, aracın hasarına ilişkin fotoğrafların varsa CD formatında görüntü kayıtlarının, sigortalıya yapılan ödeme ile ilgili ödeme belgesinin ve varsa ibraname örneğinin gönderilmesi istenilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize 02/07/2021 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kayseri Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak 12/01/2019 tarihinde Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, … Mahallesi’ne … firmasına ait iş yerinde çıkan yangın ile ilgili itfaiye raporunun tasdikli ve okunaklı örneğinin, ayrıca yangının çıktığı yukarıda sözü edilen bölgede yakın tarihlerde vuku bulan başka yangınlar varsa onlara ilişkin itfaiye raporlarının örneklerinin de gönderilmesi istenilmiştir.Bu müzekkeremize 17/07/2021 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kayseri 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak, *** D.iş sayılı delil tespiti dosyasının aslının, bu mümkün değilse tüm Uyap kayıtlarının gönderilmesi istenmiştir. Bu müzekkeremize 04/06/2001 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dava dosyalarının içerisindeki Kayseri 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı delil tespiti dosyasının incelenmek üzere mahkememize gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize 16/07/2001 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun (T.T.K.) 1472 maddesi uyarınca sigorta şirketi tarafından sigortalısına ödenen tazminatın, haksız fiile sebebiyet veren davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizde evvelce yapılan yargılama sonunda … Karar sayılı gerekçeli karar ile “…HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddeleri gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine, hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli Kayseri nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine” şeklinde karar verilmiştir.
İş bu kararı davacı vekili süresinde istinaf etmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nce icra kılınan istinaf incelemesi sonunda *** Karar sayılı ilamı ile “Somut olaya bakıldığında; davacının sigortalısı … Hırdavat …Limited Şirketi tacir olduğu gibi, davalılar da faaliyetlerini özel hukuk hükümlerine göre sürdüren tacir tüzel kişilerdir. Bununla birlikte davacının haklarına halef olduğu … Hırdavat …Limited Şirketi’nin davalı kooperatifin kiracısı olmadığı ortağı olduğu, yine davalılardan kooperatifin yangının gerçekleştiği sanayi sitesinde elektrik dağıtım sistemi ve ekipmanlarının işletme ve bakımınını üstlendiği, davacı sigorta şirketinin rücu nedeni olarak davalı kooperatifin işleteme ve bakımını üstlendiği sanayi sitesindeki elektrik dağıtım sistemi ve ekipmanlarındaki aksaklıkları gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davacının sigortalısı ile davalı arasındaki hukuki ilişki haksız fiilden doğmuştur. Her iki taraf da tacir olup, tacirler arasındaki haksız fiilden doğan davada Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin görevli olduğu, davacının halefiyete dayalı olarak açtığı rücuen tazminat davasında da Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekirken; mahkemenin görevsizliği nedeniyle HMK’nun 114 ve 115. maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir” gerekçesi ile davacının İstinaf başvurusunun kabulü ile, HMK’nun 353/1-a-3 maddesi gereğince görevsizliğe ilişkin mahkememizin istinafa konu edilen … Karar sayılı kararının esası incelenmeden kaldırılarak, yeniden esastan yargılama yapılmak üzere davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkememize gönderilmesine karar verilmiştir.
İade edilen dava dosyası mahkememizin *** Esas sırasına kaydedilerek yargılamaya devam edilmiştir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak … Soruşturma sayılı dosyasının Uyap kayıtları istenilmiştir. Bu müzekkeremize *** tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kocasinan Tapu Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak Kocasinan İlçesi, … Mahallesi, 5250 ada, 4 parselin tapu kayıt örneği istenilmiştir. Bu müzekkeremize *** tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kayseri Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’na müzekkere yazılarak Kayseri … Mahallesi’nde bulunan … yapı Kooperatifi’nde son 5 yıl içerisinde çıkan yangın raporlarının istenilmesine, karar verilmiştir. Bu müzekkeremize 22/09/2021 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kocasinan İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak, *** günü … mahallesindeki *** Sitesi 5082 Sk. 1/1 ve 1/J adresinde ***’e ait iş yerinde çıkan yangın ile ilgili olay yeri inceleme tutanağı, kriminal raporları, CD izleme tutanağı, ***tarafından ve … Kooperatifi tarafından verilen cevabi yazılar ile diğer tüm tahkikat örneklerinin okunaklı örneklerinin gönderilmesinin istenilmesine karar verilmiştir. Müzekkeremize *** tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
*** tarihli duruşmada davacı vekili tanığı ***’ı dinletmekten vazgeçtiklerini bildirmiş, davalı kooperatif vekili bu vazgeçmeye diyecekleri olmadığını, kendileri açısından tanığın dinlenmesini talep etmediklerini bildirmişler ve beyanlarının doğruluğunu imzaları ile tasdik etmişlerdir.
İlgili delillerin toplanmasından sonra HMK’nun 266. maddesi gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının re’sen seçilecek bir makine mühendisi, bir elektrik mühendisi ve bir nitelikli hesap bilirkişisi (Sigorta veya TTK mevzuatı alanında)’nden oluşturulacak bilirkişi kuruluna tevdine, HMK’nun 273. maddesi gereğince iddia, savunma, icra takip dosyası, delil tespiti dosyası ile savcılık soruşturma dosyasının uyap kayıtları, sigorta poliçeleri, hasar dosyası, tapu kaydı, trafik kaydı, itfaiye raporu, ***Polis Merkezi’nin tahkikat evrakları, dava dosyasının fiziken ve uyap sistemi üzerinden eklenen tüm deliller beyan ve kayıtlar incelenmek sureti ile *** tarihinde … isimli iş yerinde çıkan yangının çıkış sebebinin ne olduğu, bu yangında iş yeri içinde bulunan sigortalı 38 … plakalı aracın yanması nedeni ile hasar durumunun ve hasar miktarının ne olduğu, davacı sigorta şirketi nezdinde düzenlenen hasar dosyası içindeki ekspertiz raporunda belirlenen araç hasar zararı miktarının, hasar tarihindeki piyasa rayiçlerine uygun ve uyumlu olup olmadığı, icra takip tarihi itibari ile varsa davacının asıl alacak ve işlemiş faiz alacağı yönünden alacak miktarlarının kaçar TL olduğu hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişilere yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Makine Y. Mühendisi Dr. Öğretim Üyesi ***’dan oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen *** tarihli raporda özetle; “38 … plakalı aracın tamamen yanmış olduğu, yazmış metal iskeletin hurdasının fotoğraflarının bulunduğu, dolayısıyla tam ziya hasar oluştuğu ve araca pert total işleminin uygulanması gerektiği, 38 … plaka sayılı aracın tanımlanan etki faktörleri dikkate alındığında *** hasar tarihinde piyasa rayiç değerinin 42.000,00-TL olabileceği, aracın onarımının mümkün olmadığı, ekonomik olmadığı cihetiyle araca pert total işlemi uygulanması gerektiği, dolayısıyla 38 … plaka sayılı aracın dava konusu hasarı öncesi piyasa rayiç değerinden hasarlı halinin (sovtaj) çıkarılarak gerçek hasarının belirlenmesi gerektiği, aracın yanmış hasarlı hali (sovtaj) ile 2.100,00-TL edebileceği, bu durumda gerçek zararın; gerçek zarar = Hasar öncesi rayiç değer – Sovtaj değeri, Gerçek zarar = 42.000,00-TL – 2.100,00-TL = 39.900,00-TL olabileceği, … işyerinde enkaz kaldırma işleminin %80’inin tamamlandığının keşif sırasında gözlemlenmesi, söz konusu imalathanenin tamamen yanmış olması dolayısıyla yangının çıkış nedeninin belirlenemeyeceği ancak herhangi bir kundaklama veya gözlemsel olarak tutuşturucu herhangi bir maddeye rastlanılmaması nedeniyle, açık bir kanıya varmak mümkün olmamakla birlikte elektrik panosundaki oluşacak bir kontak veya temassızlığın oluşturduğu arkın yangına sebebiyet verebileceği, davacı sigorta şirketinin halefiyet hakkı kapsamında zarar sorumlusu olan davalılara karşı karşı rücu şartlarının oluştuğu, talep edilen rücu bedelinin 58611962 numaralı İşyerim Sigorta Poliçesi teminatı kapsamında olduğu, sigortalı S.S. … Yapı Kooperatifi’nin meydana gelen yangın rizikosunda kusursuz sorumluluğu söz konusu olduğundan, rücu miktarında kusuru bakımından bir indirim yapılmadığı, davacının davaya konu riziko sebebiyle üçüncü kişilere ödeme yaptığı tarih itibariyle rücu borçlusu olan davalıların temerrüde düşmüş olacağı, faiz başlangıç tarihinin ödeme tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği, davacının yasal faiz talep ettiği için taleple bağlılık gereği hasar bedelinin üçüncü kişiye ödeme tarihinden itibaren yasal faiz istenebileceği, bu durumda temerrüt tarihinden (***) kadar işlemiş faiz tutarının 7.106,55-TL olduğu, ancak yukarıda belirtildiği üzere yangın rizikosunun elektrik panosundaki oluşacak bir kontak veya temassızlığın oluşturduğu arkın sebebiyet vermediği kanaatinde olunur ise nedensellik bağının kesileceği, bu konuda netlik olmadığından taktir yetkisinin mahkemede olduğu” belirtilmiştir.
Mahkememizde evvelce yapılan yargılama sonunda *** Karar sayılı gerekçeli karar ile “…Yargılama sonunda toplanan tüm delillere göre davacı sigorta şirketi nezdinde kasko sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan 38 … plaka sayılı aracın hasarı nedeniyle gerçek zararın 39.900,00-TL olduğu, davacı tarafından kasko sigorta poliçesi kapsamında sigortalısı olan dava dışı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ne ödediği tazminattan dava dışı sigortalı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin faaliyet gösterdiği işyerinin davalı … Kooperatifi bina sahibi sıfatıyla ve yangının gerçekleştiği sanayi sitesinde elektrik dağıtım sistemi ve ekipmanlarının işletme ve bakımınını üstlendiğinden elektrik bakım ve onarım hizmeti veren sıfatı ile kusursuz olarak sorumlu ve davalı Türkiye (Halk) Sigorta A.Ş. işyeri sigorta poliçesi nedeniyle bu zarardan müteselsilen sorumlu olduğu, yangın nedeniyle oluşan bu zararın, aradaki illiyet bağını kesecek derecede bir mücbir sebepten, zarar görenin ya da üçüncü bir kişinin kusurundan doğduğunun davalılarca ispat edilemediği, davacının ödediği tazminatı halefiyete dayalı olarak davalılara rücu etmekte haklı olduğu, bilirkişilerce belirlenen zarar miktarının davalı *** A.Ş. işyeri sigorta poliçesi teminat limiti içinde olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Tüm deliller karşısında davacının icra takibindeki talepleriyle bağlılık ilkesi gözetilerek davanın kabulü ile Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına davalıların vaki itirazlarının iptali ile Türkiye *** AŞ’nin iş yeri sigorta poliçesi teminat limiti ile sınırlı sorumlu olması koşulu ile 39.900,00-TL asıl alacak ve 1.908,64-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 41.808,64-TL üzerinden icra takibinin devamına, takip tarihinden tahsil tarihine kadar 39.900,00-TL asıl alacağa yıllık %9 ve değişen oranlarda yasal faiz işletilmesine karar vermek gerekmiştir. İİK’nun 67/1. maddesine göre “Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın “yüzde yirmisinden” aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” Buna göre davacı lehine icra inkar tazminatına hükmetmek için davalının haksız olması, itirazın iptaline karar verilen alacağın likit olması ve davacının talebi gerekir. Dolayısı ile eldeki dava dosyasında itiraza konu alacak yapılan yargılama ile tespit edildiğinden alacak miktarının likit, yani belirlenebilir ve hesaplanabilir mahiyette olmadığı kanaati ile koşulları bulunmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir. Verilen karar ile; 1-Davanın kabulü ile Kayseri Genel İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasına davalıların vaki itirazlarının iptali ile Türkiye (*** A.Ş.’nin iş yeri sigorta poliçesi teminat limiti ile sınırlı sorumlu olması koşulu ile 39.900,00-TL asıl alacak ve 1.908,64-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 41.808,64-TL üzerinden icra takibinin devamına, 2-Takip tarihinden tahsil tarihine kadar 39.900,00-TL asıl alacağa yıllık %9 ve değişen oranlarda yasal faiz işletilmesine, 3-Koşulları bulunmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
Bu karara karşı davalı taraf vekillerince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nce icra edilen istinaf incelemesi sonunda *** Karar sayılı karar ilamı ile “Somut olayda, davacı sigorta şirketine kasko sigorta poliçesi ile sigortalı aracın dava dışı ‘…’ adındaki iş yerinde yangın çıkması sonucu hasar gördüğü davacı sigorta şirketince zarar gören sigortalısına hasar tazminatı ödendiği görülmüştür. Mahkemece her ne kadar somut olayda bilirkişi heyetinden rapor alınmış ve bu rapor hükme dayanak yapılarak karar verilmiş ise de Kayseri 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nce … D.İş. sayılı tespit dosyasında rapor sunan bilirkişi heyeti ile eldeki davada rapor sunan bilirkişi heyet kurulunda aynı bilirkişinin (***) olduğu ve davalının alınan bilirkişi kurulu raporlarına itirazının bulunduğu açıktır.
Şu halde, mahkemece öncelikle olayla ilgili savcılık dosyası ve dava açılmış ise ceza dava dosyası bulunduğu yerden getirtilip incelenerek dosyadaki raporların ve karar verilmiş ise karardan bir suretin dosyaya aldırıldıktan sonra işinde uzman ( gerek bu dosyada gerekse tespit sırasında seçilen önceki teknik bilirkişiler dışında) yeni bir bilirkişi heyetinden kusur ve zarar miktarının tespiti yönünden yeni bir rapor alındıktan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek kusur ve sorumluluk durumuna göre bir karar verilmesi gerekirken bilirkişi kurulunun seçiminde hata yapılarak ve içerisinde aynı bilirkişinin de bulunduğu heyetten alınan işbu rapora itibar edilerek eksik inceleme ve değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur.” nedenleriyle mahkememizin *** Karar sayılı kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
İade edilen dava dosyası mahkememizin *** Esas sırasına kaydedilmiştir.
Yeniden yapılan yargılama sırasında Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’na *** tarihinde yazılan müzekkereye uyap sistemi üzerinden *** tarihinde cevap verildiği, … Soruşturma sayılı dosyasının uyap kayıtlarının gönderildiği, bu soruşturmanın tamamlanıp *** tarihinde KYOK kararı verildiği görülmekle soruşturma dosyası evrakları yazdırılarak fiziken dosyamız arasına alınmıştır.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin *** tarihli *** karar sayılı karar ilamında istenildiği üzere mahkememizce yeniden HMK’nun 266. maddesi gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince daha önce dosyamıza ve Kayseri 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı delil tespiti dosyasına rapor verenler dışında re’sen seçilecek bir makine mühendisi, bir elektrik mühendisi ve bir nitelikli hesap bilirkişisinden oluşturulacak bilirkişi kuruluna dava dosyasının tevdine, HMK’nun 273. maddesi gereğince Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin *** karar sayılı karar ilamı, iddia, savunma, icra takip dosyası, delil tespiti dosyası, savcılık soruşturma dosyası, sigorta poliçeleri, hasar dosyası, tapu kaydı, trafik kaydı, itfaiye raporu, Yeni Şehir Şehit Nuri Yazanel Polis Merkezi’nin tahkikat evrakları, önceki bilirkişi raporu mahkememizce verilen önceki karar ile Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin *** karar sayılı karar ilamı ile diğer bütün deliller incelenmek sureti ile 12/01/2019 tarihinde … isimli iş yerinde çıkan yangının çıkış sebebinin ne olduğu, bu yangında kim veya kimlerin neden ve ne şekilde sorumlu olduğu, bu yangında … isimli iş yerinde bulunan ve sigortalı olan 38 … plakalı aracın yanması nedeni ile hasar durumu ve miktarının ne olduğu, hasar dosyası içindeki ekspertiz raporunda belirlenen araç hasar miktarı zararının hasar tarihindeki piyasa rayiçlerine uygun ve uyumlu olup olmadığı, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin yukarıda anılan karar ilamı çerçevesinde kusur ve zarar miktarının ne olduğu, icra takip tarihi itibari ile varsa davacının asıl alacak ve işlemiş faiz alacağının kaçar TL olduğu hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine, karar verilmiştir.
Makine Mühendisi ***’dan oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen *** tarihli raporda özetle; “… Dosya muhteviyatında bulunan bilgi ve belgelere göre davacıya ödenmesi gereken 39.900,00-TL (Otuz dokuz bin dokuz yüz lira) ve %9 oranında faiz ödenmesi gerektiği belirlenmiştir. Bu durumda ödeme tarihi ile icra takibi başlangıç tarihi arasında; 39.900,00-TL asıl alacak miktarına 1.908,64-TL yasal faiz olmak üzere toplam 41.808,64 TL hesap edilmiştir. Bu durumda ödeme tarihi ile dava tarihi arasında; 39.900,00-TL asıl alacak miktarına 7.270,55-TL yasal faiz olmak üzere toplam 47.170,55-TL hesap edilmiştir. Kayseri Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü Uzmanlık Raporu’na göre yangının kablo şasesinden oluştuğu” belirtilmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık konularının; *** tarihli yangın nedeniyle davacının dava dışı sigortalısına ödediği tazminattan kaynaklanan davalılara rücu hakkı bulunup bulunmadığı, davalıların icra takip dosyasına borca itirazlarının haklı olup olmadığı, bu itirazların iptalinin gerekip gerekmediği ve icra inkar tazminatının koşullarının bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Dosya kapsamından; davacı sigorta şirketi ile dava dışı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi arasında bu şirkete ait 38 … plakalı araç için *** tarihleri arası için geçerli olmak üzere kasko sigorta poliçesi düzenlendiği, bu aracın 12/01/2019 tarihinde Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, … Mahallesi’nde … firmasının faaliyet gösterdiği ait iş yerinde çıkan yangın sonucu hasarlandığı, celp edilen tapu kayıtlarından hasar tarihi itibarı ile ve halen bu işyerinin davalı … Kooperatifi adına tapuda kayıtlı olduğu, yine yangının gerçekleştiği sanayi sitesinde elektrik dağıtım sistemi ve ekipmanlarının işletme ve bakımınını üstlendiği, dava dışı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin adı geçen kooperatifin ortağı sıfatı ile bu işyerini kullandığı, bu işyerinin davalı … Kooperatifi davalı ***) Sigorta A.Ş. arasında düzenlenen *** tarihleri arası için geçerli olmak üzere düzenlenen işyerim sigorta poliçesi sigortalandığı, bilirkişi kurulu raporuna göre sigortalı 38 … plaka sayılı aracın hasarı nedeniyle gerçek zararın 39.900,00-TL olduğu anlaşılmıştır. Makine Mühendisi *** ve Nitelikli Hesap Bilirkişisi ***’dan oluşturulan bilirkişi kurulu kurulunun 04/01/2023 tarihli raporu, dosya kapsamındaki delillerle uyumlu, hüküm vermeye ve denetime elverişli olması nedeniyle mahkememizce benimşenmiştir.
Yargıtay İBK’nun *** K. sayılı kararında, “…Sigortacının, sigortacılık mutlak bir ticari muameledir diye kanuni halefiyetine istinaden açacağı rücu davası için dava ikamesi icap eder, denecek olursa, menşei, mahiyeti ve illeti aynı olan ve haksız fiil faili için tecezzisi mümkün bulunmayan bir borç için, iki ayrı kaza merciinde birden dava açılmış olabileceği kabul edilmiş olur. Bu ise kanuna ve hukuka uygun düşmez.
Bu itibarla, sigortacının, sigorta poliçesinden münbais olmayıp, kanundan aldığı selahiyete istinaden ve haksız fiil sebebiyle alacaklı yerine kaim olarak hareket ettiği davada hukuk mahkemesine başvurulması gerekir.” denmiştir.
Buna göre, TTK’nun 1472. maddesine dayalı rücuen tazminat davaları, sigorta şirketince halefiyet hakkına dayalı olarak açılmıştır.
Somut olayda, dava dışı sigortalı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı … Kooperatifi arasında kira sözleşmesi bulunmadığı, adı geçen şirketin davalı kooperatifin ortağı olduğu anlaşılmış olup, davacı tarafça, sigortalıya ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili istemiyle, sigortalının haklarına halef sıfatıyla iş bu dava açılmıştır. Eldeki davaya bakmaya istinaf karar ilamında da değinildiği üzere mahkememiz görevlidir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 69. maddesinde düzenlenen bina ve yapı eseri malikinin sorumluluğu, kusursuz sorumluluk türü olan özen (olağan sebep) sorumluluğudur. 6098 sayılı TBK’nun 69/1. maddesinde “Bir bina veya imal olunan herhangi bir şeyin maliki, o şeyin fena yapılmasından yahut muhafazadaki kusurundan dolayı mesul olur.” denilmektedir. Bina veya yapı eseri malikinin sorumluluğu, yapı eserinin yapımındaki bozukluğa veya bakımındaki eksikliğe dayanmaktadır. Sorumluluğun doğmasında, yapılıştaki bozukluk-bakım eksikliği ayrımının bir önemi bulunmamaktadır. Zira, malikin sorumlu olması için bakım eksikliği veya yapılıştaki bozukluktan herhangi birinin varlığı yeterli görülmektedir.
Bina veya yapı eseri malikinin sorumlu tutulabilmesi için; yapım bozukluğu veya bakım eksikliğinden zararın doğması, yapım bozukluğu veya bakım eksikliği ile zarar arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir. Bina veya yapı eseri malikinin sorumluluğu bakımından bulunması zorunlu unsur olan illiyet bağı yönünden ise, bu bağın kesilmesine yol açacak sebeplerin somut olayda gerçekleşmemiş olması gereklidir. İlliyet bağını kesen sebepler ise; mücbir sebep, zarar görenin ya da üçüncü kişinin ağır kusurudur. Zarar, aradaki illiyet bağını kesecek derecede bir mücbir sebepten, zarar görenin ya da üçüncü bir kişinin kusurundan doğmuş ise yapı malikinin sorumluluğu sözkonusu olmaz (HGK’nun *** Kararı).
Eldeki davada, davalı … Kooperatifi hasara neden olan yangının çıktığı işyerinde bina maliki olmasının yanında ayrıca burada elektrik bakım ve onarım hizmeti de vermektedir. Sözü edilen faaliyet, varlığı ve niteliği itibarıyla bir tehlike ve dolayısıyla zarar ihtimali taşıdığından, davalı kooperatifin bu yönüyle de sorumluluğu bir sebep sorumluluğu olan kusursuz (objektif) sorumluluktur. Zira denetleme ve gözetimde özen gereği kusur, unsur olarak aranmaz.
Buna göre dava dosyasında dava dışı sigortalı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin faaliyet gösterdiği işyerinde çıkan yangın sonucu kasko sigortası ile sigortalanan aracın hasarından davalı … Kooperatifi bina sahibi sıfatıyla ve yangının gerçekleştiği sanayi sitesinde elektrik dağıtım sistemi ve ekipmanlarının işletme ve bakımınını üstlendiğinden dolayı elektrik bakım ve onarım hizmeti veren sıfatı ile kusursuz olarak sorumludur. Davalı *** Sigorta A.Ş. ise işyeri sigorta poliçesi nedeniyle bu zarardan müteselsilen sorumludur.
6102 sayılı TTK’nun 1472. maddesinde halefiyet düzenlenmiştir. Maddede, sigortacının sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçeceği, sigortalının gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hakkın tazmin ettiği bedel kadar sigortacıya intikal edeceği ifade edilmiştir. Sigortalının tazminat alacağının hukuki temelinin haksız eylemden, kanundan veya sözleşmeden kaynaklanmış olması arasında hiçbir fark yoktur. TTK’nun 1472. maddesinden kaynaklanan halefiyet hakkı sigortacıya, zarar sorumlusundan, sigortalısına ödediği sigorta bedeli kadar talep hakkı ve bunun doğal sonucu olarak da zarar sorumlusuna karşı dava hakkını sağlamaktadır. Bu dava türüne doktrin ve uygulamada sigortacının rücu davası adı verilmektedir. Halefiyete dayalı olan rücu davasında, esas itibariyle sigortalının kendisine zarar verene karşı açacağı tazminat davasının, onun halefi sıfatıyla sigortacı tarafından açılmasıdır. Her tazminat davasında olduğu gibi, sigortacının açtığı rücu davasında da davalının kusurunu ve zararı ispat etmek davacı sigortacıya düşer. Halefiyete dayalı sigorta rücu davasında sigortacı halefiyet hukuki ilişkisi sebebiyle ancak selefinin sahip olduğu haklara sahip olur. Sigortacı halefiyete dayanarak rücu davasını zarar sorumlusu aleyhine yönelttiğine göre, sigortalının zarar sorumlusuna karşı açacağı tazminat davasında sigortalı neyi ispat etmesi gerekiyorsa, sigortacıda bu davada onu ispat etmekle yükümlüdür.
Yargılama sonunda toplanan tüm delillere göre davacı sigorta şirketi nezdinde kasko sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan 38 … plaka sayılı aracın hasarı nedeniyle gerçek zararın 39.900,00-TL olduğu, davacı tarafından kasko sigorta poliçesi kapsamında sigortalısı olan dava dışı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ne ödediği tazminattan dava dışı sigortalı … Hırdavat Mobilya İnşaat Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin faaliyet gösterdiği işyerinin davalı … Kooperatifi bina sahibi sıfatıyla ve yangının gerçekleştiği sanayi sitesinde elektrik dağıtım sistemi ve ekipmanlarının işletme ve bakımınını üstlendiğinden elektrik bakım ve onarım hizmeti veren sıfatı ile kusursuz olarak sorumlu ve davalı Türkiye (Halk) Sigorta A.Ş. işyeri sigorta poliçesi nedeniyle bu zarardan müteselsilen sorumlu olduğu, yangın nedeniyle oluşan bu zararın, aradaki illiyet bağını kesecek derecede bir mücbir sebepten, zarar görenin ya da üçüncü bir kişinin kusurundan doğduğunun davalılarca ispat edilemediği, davacının ödediği tazminatı halefiyete dayalı olarak davalılara rücu etmekte haklı olduğu, bilirkişilerce belirlenen zarar miktarının davalı Türkiye (Halk) Sigorta A.Ş. işyeri sigorta poliçesi teminat limiti içinde olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Tüm deliller karşısında davacının icra takibindeki talepleriyle bağlılık ilkesi gözetilerek davanın kabulü ile Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına davalıların vaki itirazlarının iptali ile *** Sigorta A.Ş.’nin iş yeri sigorta poliçesi teminat limiti ile sınırlı sorumlu olması koşulu ile 39.900,00-TL asıl alacak ve 1.908,64-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 41.808,64-TL üzerinden icra takibinin devamına, takip tarihinden tahsil tarihine kadar 39.900,00-TL asıl alacağa yıllık %9 ve değişen oranlarda yasal faiz işletilmesine karar vermek gerekmiştir.
İİK’nun 67/1. maddesine göre “Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın “yüzde yirmisinden” aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” Buna göre davacı lehine icra inkar tazminatına hükmetmek için davalının haksız olması, itirazın iptaline karar verilen alacağın likit olması ve davacının talebi gerekir. Dolayısı ile eldeki dava dosyasında itiraza konu alacak yapılan yargılama ile tespit edildiğinden alacak miktarının likit, yani belirlenebilir ve hesaplanabilir mahiyette olmadığı kanaati ile koşulları bulunmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına davalıların vaki İTİRAZLARININ İPTALİ ile *** A.Ş.’nin iş yeri sigorta poliçesi teminat limiti ile sınırlı sorumlu olması koşulu ile 39.900,00-TL asıl alacak ve 1.908,64-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 41.808,64-TL üzerinden ödeme emrinde yazılı koşullarla icra takibinin DEVAMINA,
2-Takip tarihinden tahsil tarihine kadar 39.900,00-TL asıl alacağa yıllık %9 ve değişen oranlarda yasal faiz işletilmesine,
3-Koşulları bulunmadığından davacının icra inkar tazminatı isteminin REDDİNE,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 2.855,94-TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınmış 504,95-TL ile icra dosyasına yatırılan 209,04-TL peşin harcın mahsubu ile 2.141,95-TL karar ilam harcının davalılardan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-14. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalılardan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafından peşin yatırılan 54,40-TL başvurma harcı, 504,95-TL peşin harç ve icra dosyasına yatırılan 209,04-TL peşin harç olmak üzere toplam 2.989,00-TL harcın davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafça bozma öncesinde yapılan 132,00-TL e-tebligat gideri, KEP gideri 2,20-TL, 109,00-TL tebligat gideri, 45,50-TL istinaf dosya gönderme masrafı ve 2.250,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.538,70-TL yargılama gideri ile istinaf karar ilamı sonrasında yapılan 76,50-TL e-tebligat ve 3.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.076,50-TL yargılama gideri olmak üzere genel toplamda 5.615,20-TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8-Davalı … Kooperatifi ve Türkiye (Halk) Sigorta A.Ş. tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
9-6100 sayılı HMK’nun 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
10-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince davanın kabulü nedeniyle hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
11-Kararın mahiyeti gereği davalılar lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
12-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dava dosyasının tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra istinaf incelemesine gönderilmesine veya mahkememiz arşivine kaldırılmasına,
Dair, davacı vekili Av. *** ve davalı S.S. … Yapı Kooperatifi vekili Av. ***’nin yüzüne karşı, davalı Türkiye Sigorta A.Ş.’nin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
05/06/2023
Katip ***
E-imzalıdır
Hakim***
E-imzalıdır