Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …
HAKİM : …
KATİP : …
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan İstirdat
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan 3. şahıs tarafından açılan istirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile dava dışı … Mobilya Petrol İnşaat Nakliye Ve Sanayi Ltd. Şti. arasındaki bir borç alacak ilişkisi nedeniyle Kayseri … Dairesi Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibi başlatıldığını, takip devam ederken müvekkiline haciz ihbarnameleri tebliğ edildiğini ancak bu tebligatların kayıtlı e-posta sistemine yapıldığından müvekkili tarafından haberdar olunamadığını, müvekkilinin icra takibinde borçlu olan …isimli şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığını, müvekkili şirkette haciz işlemi yapılması nedeniyle müvekkilinin borcu olmayan bu dosya borcunu alacaklıya ödemek zorunda kaldığını, anlaşmazlığın arabuluculuk suretiyle çözülmesi için arabulucuya başvurulduğunu ancak bir sonuç alınamadığını belirterek Kayseri … Dairesi Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından gönderilen haciz ihbarnamesiyle borçlu bulunmadığı bir parayı cebri icra tazyiki altında ödemek zorunda kalmış olması nedeniyle ödenmiş olan 41.503,48-TL’nın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiliyle müvekkile ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … Mobilya Petrol İnşaat Nakliye Ve San. Ltd Şti.’nden alacağı olması nedeniyle Kayseri … Dairesi nezdinde bulunan … Esas sayılı icra takibi başlatıldığını, davacının … Mobilya Petrol İnşaat Nakliye Ve San. Ltd. Şti.’ne karşı muhtemel borcuna istinaden İcra ve İflas Kanunu’nun 89. maddesi gereğince ihbarnameler gönderildiğini, İİK’nun 89. maddesi gereğince gönderilen ihbarnamelerin Kayseri … Dairesi Müdürlüğü’nün … Esas dosyası incelendiğinde anlaşılacağı üzere İİK’nun 89/1. maddesi ihbarnamesinin 18/01/2022 tarihinde, İİK’nun 89/2. maddesi ihbarnamesinin … tarihinde ve İİK’nun 89/3. maddesi ihbarnamesinin de … tarihinde usulüne uygun şekilde davacı şirkete tebliğ edildiğini, ancak davacı şirket tarafından İİK’nun 89. maddesinde tanınmış yasal süreler içerisinde ne itirazda bulunulduğunu ne de menfi tespit davası açıldığını, davacı şirket tarfından, borçlu olmadığını iddia ve ispat etmesi üzere tanınan hiçbir hakkın kullanılmadığını, bu durumun tek izahının, müvekkili şirketin alacağını davalıdan tahsil etmekte haklı olduğunu, davacının işbu davayı süresinde açmadığını belirterek haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, İİK’nun 89/5. maddesine dayalı istirdat istemine ilişkindir.
İİK’nun 89. maddesinin 3. ve 5. fıkraları “…Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir. Bu ikinci ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci fıkrada belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. Bu süre içinde 106 ncı maddede belirtilen süreler işlemez. Bu davada üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur. Üçüncü şahıs açtığı bu davayı kaybederse, mahkemece, dava konusu şeyin yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere bir tazminata mahkûm edilir. Bu fıkraya göre açılacak menfi tespit davaları maktu harca tabidir.
…Üçüncü şahıs, kusuru olmaksızın bir mani sebebiyle müddeti içinde haciz ihbarnamesine itiraz etmediği takdirde 65 inci madde hükmü uygulanır. (Değişik son cümle: 17/7/2003-4949/22 md.) Her hâlde üçüncü şahıs, borçlu ile kötü niyetli alacaklıya karşı dava açarak ödemek zorunda kaldığı paranın veya teslim ettiği malın iadesini isteyebilir..” hükmünü içermektedir.
Görüldüğü üzere İİK’nun 89/3. maddesinde, haciz ihbarnamelerinin gönderilme usulü, haciz ihbarnamelerine karşı üçüncü şahsın itiraz şekli ve süreleri, itiraz etmeyen veya itiraz süresini kaçıran üçüncü şahsın başvurabileceği hukuki yollar ayrıntılarıyla özel olarak düzenlenmiştir. Maddede süresinde haciz ihbarnamelerine itiraz etmeyen üçüncü şahsın, hak düşürücü süre içinde menfi tespit davası açabileceği hüküm altına alınmıştır. İİK’nun 89/3. maddesi uyarınca borç zimmetinde sayılan üçüncü şahsın, aralarında maddi hukuk anlamında hukuki ilişki bulunmayan alacaklıya karşı açtığı davada İİK’nun 72. maddesine dayanması mümkün değildir. İİK’nun 89/5. maddesinde ise, ödeme sonrasında kötüniyetli alacaklıya karşı açılabilecek istirdat davası açıklanmıştır.
İİK’nun 89/3 ve 5. maddesinde belirtilen menfi tespit ve istirdat davasının mahkemenin hangi mahkeme olduğu konusunda bir açıklık bulunmamakla birlikte İİK’nun 235/1. maddesindeki gibi kayıt kabul ve 154/3. maddesindeki gibi iflas davaları için Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğu yolundaki açık bir düzenleme bulunmadığından bu mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun kabulü gerekir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 12/04/2016 tarihli ve 3568 E., 6425 K. ve 17/12/2015 tarihli ve 7065 E., 17162 K., sayılı ilamları da bu yöndedir.
Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnamelerine itiraz edilmemesi nedeniyle yedinde sayılan borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine göre davalıya ödediğinin istirdatı istemine ilişkindir. İşbu eldeki dava ticari dava değildir. Davacı ile davalı arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmamaktadır. Davalı alacaklı ile dava dışı … Mobilya Petrol İnşaat Nakliye Ve Sanayi Ltd. Şti. arasındaki bir borç alacak ilişkisinde üçüncü kişi konumunda olan davacı tarafından açılan istirdat davasında, üçüncü kişi ( davacı) ile takip alacaklısı arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığından uyuşmazlığı çözmekle görevli mahkeme; genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesidir (Aynı yönde Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2015/15365 Esas, 2016/3253 Karar sayılı, 26/02/2016 tarihli ilamı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44. Hukuk Dairesi’nin 2022/1569 Esas, 2022/1571 Karar sayılıilamı, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 2022/584 Esas, 2022/573 Karar sayılı ilamı, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 2022/424 Esas, 2022/424 Karar sayılı ilamı).
01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanunun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Değişiklik Yapılmasına Dair 6335 Sayılı Kanunun 2. Maddesi ile değişik TTK’nun 5. maddesinin 3. fıkrası ile Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki iş bölümü itirazından çıkarılmış, görev ilişkisine dönüştürülmüştür.
HMK’nun 114. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre, görev dava şartıdır. Aynı Kanun’un 115/1. maddesi gereği mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. HMK’nun 138. maddesine göre, mahkeme dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verebilir.
Dosya kapsamına göre, dava konusu edilen uyuşmazlığın TTK’nun 4. maddesine göre, ticari dava olmadığı, bu nedenle de mahkememizin görevi alanına girmediği, Asliye Hukuk Mahkemelerinin bu uyuşmazlığı çözmekte görevli olduğu, 6335 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten sonra mahkememiz ile Asliye Hukuk Mahkemeleri arasındaki ilişkinin görev ilişkisi haline getirildiği, görev ilişkin usul hükümlerinin uygulanmasının gerektiği, görevin kamu düzeniyle ilgili olduğu, HMK’nun 115. ve 138. maddeleri gereği mahkemenin görev hususunu kendiliğinden araştırmakla yükümlü olduğu ve davanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebileceği dikkate alındığında, mahkememizin görevsizliğine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-HMK’nun 114/1-c maddesi uyarınca göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile HMK’nun 115/2 maddesi gereğince DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli KAYSERİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE GÖNDERİLMESİNE,
3-HMK’nun 20. maddesi gereği işbu kararın kesinleştiği tarihten itibaren 2 hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesini istememesi halinde dosyanın ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde yargılama giderleri, harç ve vekalet ücretinin görevli mahkemede hüküm altına alınmasına,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
…
Katip …
E-imzalıdır
Hakim …
E-imzalıdır