Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/240 E. 2023/85 K. 20.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :…
KARAR NO :…

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. A…
DAVALI : SINIRLI SORUMLU …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan alacak (kooperatif üyeliğinin sona ermesi nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’ın davalı kooperatifin üyesi iken kooperatifçe adına daire teslim edilmeyeceğinin kendisine şifai olarak bildirilmesi üzerine anılan kooperatiften ayrılmak için müracaat ettiğini, kooperatif yetkililerinin … tarihinde müvekkili …’dan çıkmak için dilekçe alıp kendisine 62.820,00-TL tutarlı 1 adet … vade tarihli kambiyo senedi düzenleyerek teslim ettiklerini, bu arada kooperatifin Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nde iflasın ertelenmesi davası ikame ettiğini, bu dava süresince davalı kooperatif aleyhinde müvekkilince işlem yapılamadığını, iflas ertelemelerinin Asliye Ticaret Mahkemesi’nce uzatılması nedeniyle uzun süre müvekkilinin elindeki bononun işlem görmediğini ve Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen tedbir sebebiyle bononun tahsili cihetine de gidilemediğini, müvekkilinin mezkur bu senedi tahsil etmek için davalı kooperatife müteaddit defalar müracaat ettiğini, kooperatif yetkililerin kendilerini iflas erteleme yoluna başvurduklarını bu nedenle senedi ödeyemeyeceklerini söylediklerinden müvekkilinin ne senedi takip konusu yapabildiğini ne de tahsil edebildiğini belirterek davanın kabulü ile davalı kooperatiften müvekkilinin alacağı olan 62.820,00-TL’nın kooperatiften çıkma tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline, davacının fazlaya dair tüm haklarının saklı tutulmasına, dava masraf ve giderleri ile vekillik ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kooperatif kayıtları incelendiğinde davacının talep ettiği miktarda kooperatife ödeme yapmadığının, ödeme miktarının çok daha düşük olduğunun anlaşılacağını, kooperatiften ayrılan ortağın ödemiş olduğu aidatın tamamını değil ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesinin düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkına haiz olduğunun açık olduğunu belirterek öncelikle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, mahkeme aksi kanaatteyse davanın esasına girilerek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafça arabuluculuk evrakına, kooperatif kayıtlarına, … düzenleme tarihli senede, icra takip dosyasına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davalı tarafça kooperatif kayıt ve defterlerine, genel kurul tutanaklarına, üyelik dosyasına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Kayseri … Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasının uyap kayıtları dosyamız içerisine getirtilmiştir. İncelemesinde; davalı kooperatif tarafından davacı … emrine keşide edilen, … keşide tarihli, … vade tarihli ve 62.820,00-TL bedelli bonoya dayalı olarak … ile … tarafından borçlu davalı kooperatif Sınırlı Sorumlu … Konut Yapı Kooperatifi aleyhine 62.820,00-TL diğer alacak, 54.649,09-TL …-… işlemiş faiz olmak üzere toplam 117.469,09-TL toplam alacak miktarı üzerinden ilamsız icra takibi başlatıldığı, … tarihli itiraz dilekçesi ile borçlu kooperatif vekili tarafından borca itiraz edildiği, … tarihi itibariyle takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı kooperatife müzekkere yazılarak; a)Davacı ortağın üyelik dosyası örneğinin gönderilmesinin istenilmiş, b)Davacının peşin bedelli, sabit fiyatlı üye olup olmadığının sorularak böyle bir uygulama varsa buna ilişkin genel kurulu veya yönetim kurulu kararlarının, kayıt ve belge örneklerinin istenilmiş, c)Davacının üyelik nedeniyle borç ve ödemelerini gösterir hesap dökümlerinin istenilmiş, d)Bilirkişi incelemesi yaptırılmasının gerekmesi halinde kooperatifi kayıt ve defterlerinin bilirkişi incelemesine, hazır bulundurulacağı açık adresin ve bu adreste defter ve kayıtları bilirkişiye sunacak görevli kişinin adı soyadı ve telefon numarasının bildirilmesinin istenilmiş, e)Davacının kooperatif üyeliğinden istifasına ve istifası üzerine kooperatifçe yapılan iş ve işlemleri gösterir kayıt ve belge örneklerinin istenilmiş, f)… düzenleme, … vade tarihli, 62.820,00-TL bedelli bononun düzenlenip davacıya verilmesi ile ilgili tüm kayıt, karar ve belge örneklerinin istenilmiş, bu senet bedelinin davacıya ödenip ödenmediğinin sorularak buna ilişkin kayıt ve belge örneklerinin istenilmiş, g)Davacının üyelikten istifası sonrasında genel kurul toplantısı yapılıp yapılmadığı, yapıldı ise bilançonun onaylanıp onaylanmadığı, toplantı tarihinin ne olduğunun sorularak toplantı tutanağından bir örneğin gönderilmesi istenilmiştir. Davalı kooperatif vekilinin verdiği … tarihli dilekçe ekinde istenen bir kısım belgeler sunulmuştur.
Kayseri Valiliği Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davalı kooperatifin tadilatlarıyla birlikte ana sözleşmesinin ve tüm genel kurul kararlarının tasdikli suretlerinin gönderilmesi ve tebliğe elverişli adresinin bildirilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
İlgili delillerin toplanmasından sonra HMK’nun 266. maddesi gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının re’sen seçilecek bir muhasebeci-mali müşavir bilirkişiye tevdine, Bilirkişiye HMK’nun 268. maddesi gereği davalı kooperatifin tüm defter ve kayıtları üzerinde yerinde inceleme yapması, raporuna esas alacak olup da dosya içinde bulunmayan kayıt ve belgeler olursa birer suretinin raporuna eklemesi için yetki verilmesine, HMK’nun 273. maddesi gereğince davacının kooperatiften hangi tarihte istifa ettiği, istifasının kooperatif genel kurulu ve/veya yönetim kurulunda görüşülüp görüşülmediği ve bu konularda karar verilip verilmediği, istifa eden üyenin istifa ettiği yılın bilançosunun karara bağlandığı genel kuruldan bir ay sonra muaccel olacağı, o yıla ait genel giderlerden üyenin payına düşen kısmının çıkma payından mahsup edileceği dikkate alınarak davacının üyeliği nedeni ile kooperatife yaptığı ödemelerin yukarıda belirtildiği döneme ilişkin davacının hissesine düşen genel giderlerin neler olduğunun, davacının çıkma payı alacağı varsa miktarının kaç TL olduğu hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Mahkememizce görevlendirilen Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davacının 2008 yılında 140 m2’lik daireler için normal aidatlı üye olmak için müracaat ettiği, kooperatifçe üyeliğinin kabul edilerek kooperatifin “E…. …. ” nolu üyesi olduğu, davacının … tarihinde üyelikten çıkmak için yazılı talepte bulunduğu, talep içeriğinde 66.720,00-TL ödeme yaptığını, bu ödemeden 3.900,00-TL kesinti yapılmak suretiyle bakiye 62.820,00-TL’nın kendisine ödenmesini talep ettiği görülmektedir. Davacı lehine davalıca keşide edilen senet tutarının davacı talebi ile uyumlu olduğu, senedin tanzim tarihi ile davacının yazılı talep tarihinin aynı olduğu tespit edilmiştir. Davacının toplam ödemesinin 66.720,00-TL olduğu, davacıdan yapılacak genel yönetim gideri kesintisinin hesap edilemediği, ancak sayın mahkemece tarafların kabulünde olan 3.900,00-TL kesintinin genel yönetim gideri olarak kabul edilmesi halinde davacı asıl alacağının 62.820,00-TL olacağı, davacının ortaklıktan çıkma tarihinin … olduğu, 2013 yılı bilançosunun 16/03/2014 tarihinde kesinleştiği, davacı alacağı muacceliyetinin … olduğu, ertelemenin 36 ay olduğu, erteleme süre sonunun … olduğu, yasal faiz esas alındığında davacının işlemiş faiz alacağının 44.858,64-TL olacağı, ticari temerrüt faizi esas alındığında davacının işlemiş faiz alacağının 67.584,85-TL olacağının tespit edildiği” belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, kooperatif ortaklığından çıkma payı karşılığı verilen bononun bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya Mahkememiz görevlidir. Zira uyuşmazlık 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 99. maddesi uyarınca ticari niteliktedir.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama tek hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizde açılan ve sonuçlanan davada dava değeri 500 Bin TL’nın altında olması nedeniyle 7251 sayılı kanunla değişik 6102 Türk Ticaret Kanununun 4/2. maddesi uyarınca basit yargılama usulü uygulanmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17. maddesine paralel bir düzenleme taşıyan kooperatif ana sözleşmesinin 15. maddesinde ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacaklarının o yılın bilançosuna göre hesaplanarak bilanço tarihinden itibaren 1 ay içinde geri verileceği öngörülmüştür.
Mahkememizce davalı kooperatifin defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davacının 2008 yılında 140 m2’lik daireler için normal aidatlı üye olmak için müracaat ettiği, kooperatifçe üyeliğinin kabul edilerek kooperatifin “E…. …. ” nolu üyesi olduğu, davacının … tarihinde üyelikten çıkmak için yazılı talepte bulunduğu, talep içeriğinde 66.720,00-TL ödeme yaptığını, bu ödemeden 3.900,00-TL kesinti yapılmak suretiyle bakiye 62.820,00-TL’nın kendisine ödenmesini talep ettiği görülmektedir. Davacı lehine davalıca keşide edilen senet tutarının davacı talebi ile uyumlu olduğu, senedin tanzim tarihi ile davacının yazılı talep tarihinin aynı olduğu tespit edilmiştir. Davacının toplam ödemesinin 66.720,00-TL olduğu, davacıdan yapılacak genel yönetim gideri kesintisinin hesap edilemediği, ancak sayın mahkemece tarafların kabulünde olan 3.900,00-TL kesintinin genel yönetim gideri olarak kabul edilmesi halinde davacı asıl alacağının 62.820,00-TL olacağı, davacının ortaklıktan çıkma tarihinin … olduğu, 2013 yılı bilançosunun … tarihinde kesinleştiği, davacı alacağı muacceliyetinin … olduğu, ertelemenin 36 ay olduğu, erteleme süre sonunun … olduğu, …” belirtilmiştir.
Davalı kooperatifin, davacının istifası tarihindeki yönetiminin, ana sözleşmenin 15. maddesine aykırı olarak, bilanço tarihini, dolayısıyla alacağın muaccel olmasını beklemeden, ayrılan ortağa yatırdığı aidatları ödeme amaçlı olarak keşide etmesi, davalı kooperatifi bağlaması gereken bir anlaşma mahiyetindedir. Davacının önceki kooperatif yönetim kurulu ile işbirliği içinde olduğu ve bu suretle davalı kooperatife zarar vermeye çalıştığı iddia ve ispat edilmediğine göre, yönetim kurulunun yaptığı hatalı işlem, kooperatifin iç ilişkisi niteliğini taşımakta olup, davacıyı ilgilendirmez. Nitekim Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 17/05/2013 tarihli, 2013/2925 Esas ve 2013/3294 Karar sayılı emsal kararı bu doğrultudadır. Açıklanan bu esaslar dairesinde, davaya konu bonodan dolayı davalı kooperatifin davacıya borçlu olduğu, davacının kooperatif üyeliğinden çıkma payı karşılığında davalı kooperatiften bono almasının tarafları bağlayıcı anlaşma niteliğinde olduğundan davacının bu alacağına ancak bononun vade tarihi olan … tarihinden itibaren ve çıkma payı alacağı ticari nitelikte olmadığından yasal faiz işletilmesini isteyebileceği dikkate alınarak davanın kabulü ile 62.820,00-TL’nın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yukarıda belirtilen nedenden dolayı davacının faizin … tarihinden itibaren başlatılmasına ve ticari faiz işletilmesine ilişkin istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KABULÜ ile 62.820,00-TL’nın … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının faizin … tarihinden itibaren başlatılmasına ve ticari faiz işletilmesine ilişkin istemlerinin reddine,
3-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 4.291,23-TL nisbi karar ve ilam harcından dava açılırken peşin harç olarak alınan 1.072,81-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.218,42-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan 80,70-TL başvuru harcı, 1.072,81-TL peşin dava harcı, 37,50-TL e-tebligat gideri, 0,75-TL tebligat ücreti, 750,00-TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.191,76-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
7- HMK’nun 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde ilgili tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
8-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 10.051,20-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Kararın mahiyeti gereği davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
10-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra istinaf incelemesine gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır