Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/20 E. 2022/368 K. 16.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan genel kurul kararının iptali (kooperatif genel kurul kararının iptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’ın 2007 yılından beri davalı kooperatifin üyesi olduğunu, davalı kooperatif yönetim kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile alınan ortaklıktan çıkarma kararında, 49.700,00-TL borcun zamanında ödenmediği, iki ihtarnamede verilen süreler içerisinde borcun ödenmediği bu nedenle müvekkilinin ortaklıktan çıkarıldığının belirtildiğini, kooperatif yönetim kurulunun … tarihli … sayılı ortaklıktan çıkarma kararı müvekkiline tebliğ edildiğini, yönetim kurulunun ortaklıktan çıkarma kararının yapılacak ilk genel kurulda görüşülmesi talebi ile karara itiraz edildiğini, davalı kooperatif yönetim kuruluna, taleplerini Kayseri … Noterliği’nin … yevmiye numaralı … tarihli ihtarnamesi ile gönderdiklerini, işbu ihtarnamenin …. tarihin de kooperatife tebliğ edildiğini, davalı kooperatifin olağan genel kurul toplantısının … tarihinde gerçekleştirildiğini, bu toplantıda … numaralı gündem maddesinde müvekkilinin ortaklıktan çıkarılma kararının görüşüldüğünü ve müvekkilinin ortaklıktan çıkarılmasının kabul edildiğini, müvekkilinin ortaklıktan çıkarma kararının hukuka aykırı olduğunu ve iptalinin gerektiğini belirterek öncelikle teminatsız olarak ihtiyati tedbir taleplerinin kabulü ile müvekkilinin hissesine isabet eden dairenin üzerine tedbir konulmasına, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasının işbu dosya için bekletici mesele yapılmasına, bilirkişiler vasıtasıyla tespiti istenen hususlarda keşif yapılarak, müvekkili hakkında alınan ortaklıktan çıkarma kararının iptali ile müvekkilinin kooperatif ortaklığının devamına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı yanın dava dilekçesinde de belirtiği üzere, yönetim kurulu kararı ile ihraç edilen davacının, yapılacak ilk genel kurula itiraz edeceğini noter kanalı ile yönetim kuruluna bildirdiği, bu bildirimi müteakip müvekkili kooperatifin … tarihli genel kurul toplantısında bu hususun gündem maddesi olarak alındığını davacının itirazının … tarihli genel kurul toplantısının ilgili gündem maddesi ile görüşülerek reddedildiğini ve yönetim kurulunun ihraç kararının onaylandığını, dolayısı ile davacının itirazı hakkında genel kurulda alınan karar kendisine tebliğ edilmeden izah edilen yasal mevzuat gereği genel kurul kararına karşı davacının dava hakkı bulunmadığını, ayrıca bu sebeple davacının üyeliğinin de henüz devam ettiğini, davacıdan talep edilen ödemelerin kooperatifin kesinleşmiş genel kurul kararlarına dayalı alacak talebinden ibaret olduğunu, kooperatif genel kurullarında alınan tüm kararlar da iptal edilmediği sürece geçerliliğini koruduğunu ve bu kararların birer sözleşme hükmünde olduğunu, söz konusu genel kurul kararı uyarınca güncellenen ve kesinleşen hesaplar nedeni ile davalının kendisine çıkartılan 62.125,95-TL tutarlı borcuna karşılık, olarak sunulan kooperatif cari hesap ekstresinden görüleceği üzere hiç ödeme yapmayan davalının iş bu dava tarihi itibarı ile müvekkile 62.125,95-TL tutarında güncellenmiş maliyet hesabından kaynaklı borcu bulunduğunu, bununla birlikte söz konusu bedelin geç ödenmesi halinde uygulanacak yaptırımların belirlendiğini, müvekkili kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısının 14/b. gündem maddesindeki, geciken taksitlere aylık %1,5 oranı ile gecikme cezası uygulanması yönündeki karar uyarınca işbu dava tarihi itibarı ile davacının müvekkiline ayrıca 11.648,62-TL tutarında gecikme cezası borcunun bulunduğunu, dolayısı ile tüm beyanlarının aksine davacının, kooperatife karşı yükümlülüklerini ve borcunun tüm detaylarını bilmekle birlikte borçlarını ödemediğini ve kendisine ihraç prosedürü uygulandığını, ihraç kararına karşı genel kurula itiraz eden davacıya söz konusu karar tebliğ edilinceye kadar üyeliğinin devam ettiğini ve süre koşuluna uyulmadığını, ayrıca davacının işbu davanın konusu ile aynı talepli Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasında davasının bulunduğunun resen göz önüne alınarak davacının davasının dava şartı eksikliğinden usulden reddedilmesini ve tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını, aksi düşünülüyorsa davacı yanın dilekçesinin netice ve talepleri içeren 3. maddesindeki davacının ortaklığının devam ettiği yönündeki taleplerini kabul ettiklerini, ancak işbu davanın açılmasına müvekkilinin sebebiyet vermediğinden tüm yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını, davanın esasına girilmesi halinde davanın reddine karar verilerek tüm yargılama gideri ve vekalet ücretlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davalı kooperatiften davacı …’ın üyelik dosya örneğinin gönderilmesi, davacı …’ın peşin bedelli, sabit fiyatlı üye olup olmadığı, kooperatifin böyle bir uygulama varsa buna ilişkin genel kurulu veya yönetim kurulu kararlarının, kayıt ve belge örneklerinin gönderilmesi, davacı …’ın üyelik nedeniyle borç ve ödemelerini gösterir hesap dökümlerinin gönderilmesi, davacı …’a 49.700,00-TL tutarlı toplam borcu ödemesi için posta kanalı ile gönderildiği ileri sürülen … numaralı … tarihli birinci ihtarın, … numaralı … tarihli ikinci ihtarın, ve bu ihtarların davacıya tebliğ edildiğini gösteren tebligat evraklarının ve Kayseri … Noterliği’nin … yevmiye sayılı … tarihli ihtarnamesinin muhatap davacıya tebliğ şerhli örneği ile tebligat mazbatası örneğinin gönderilmesi, davalı kooperatifin ana sözleşmesi, genel kurul kararları, … tarihli genel kurul kararının ve buna ait hazirun cetvelinin sıralı bir şekilde sunulması istenilmiştir. Davalı kooperatif vekilince bu müzekkeremizle istenilen belgeler … tarihli yazı ekinde sunulmuştur.
Kayseri Valiliği Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davalı S.S. … Kent Konut Yapı Kooperatifi’nin en son tarihe kadar (… tarihi de dahil olmak üzere) yaptığı tüm genel kurul toplantı tutanaklarının ve her bir genel kurul toplantısına ait hazirun cetvellerinin ve tadilatlarıyla birlikte ana sözleşmesinin eksiksiz ve okunaklı birer suretlerinin gönderilmesi, ayrıca davalı kooperatifin tebliğe elverişli güncel kayıtlı adresinin bildirilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremizde istenilen belgeler … tarihli cevabi yazının ekinde CD ile gönderilmiştir.
Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası incelenmiştir. Bu dosyada davacılar … ve diğer 25 arkadaşı vekili tarafından davalı S.S. … Kent Konut Yapı Kooperatifi aleyhine … tarihli kooperatif olağan genel kurul toplantısının ve gündem maddelerinin tümüyle iptal edilmesi istemiyle … tarihinde dava açıldığı ve açılan bu davanın halen derdest olduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacının üyelikten ihracına ilişkin davalı kooperatif genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 99. maddesine göre davaya bakmaya mahkememiz yetkili ve görevlidir. Zira davalı kooperatifin işlem merkezi Kayseri’dir.
6545 sayılı Yasa’nın 45/3. maddesi uyarınca davanın niteliği itibarı ile yargılama mahkememiz heyeti tarafından yapılarak dava sonuçlandırılmıştır.
Davacının kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısının … numaralı gündem maddesiyle görüşme yapıldığı ve davacı …’ın kooperatif yönetim kurulunca alınan ihraç kararına itirazının reddedilerek ihraç edilmesine karar verildiği, kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısının ve bu toplantıda alınan kararının iptali için davacı … ve diğer 25 arkadaşı tarafından Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası üzerinden açılmış ve derdest bir davanın bulunduğu tarafların kabulündedir.
Uyuşmazlık; eldeki davada dava şartlarının bulunup bulunmadığı, davanın erken açılıp açılmadığı, davacının kooperatif ortaklığından ihracına ilişkin genel kurul kararının gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü bakımından ilgili yasal düzenleme ve kavramların açıklanmasında yarar görülmektedir.
6100 sayılı Kanun’un 114/ı maddesi, aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması hususunu dava şartı olarak belirtmiştir. Eldeki dava açısından derdest kabul edilebilmesi için öncelikle eldeki davadan daha önce açılmış bir davanın olması ve bu davanın da eldeki dava ile konusu, tarafları ve sebebinin aynı olması gerekir. Aynı Kanun’un 115. maddesi uyarınca dava şartlarının olup olmadığı mahkeme tarafından yargılamanın her aşamasında resen araştırılır.
Her iki davanın aynı sayılması için gerekli şartlar bakımından maddi anlamda kesin hüküm ile derdestlik arasında hiç bir fark yoktur. O sebeple bu dava ile görülmekte olan başka bir davanın aynı dava olduğunu söyleyebilmek için; maddi anlamda kesin hükümdeki gibi; her iki davanın taraflarının, dava konusunun ve dava sebeplerinin aynı olması gerekir. İki davanın taraflarının aynı olması için tarafların her iki davada da aynı sıfatla davacı veya davalı sıfatıyla hareket etmiş olmaları gerekmez. Derdestlik itirazında dava sebebinden maksat da hukuki sebepler değil davanın dayanağını teşkil eden vakıalardır. Her iki davanın taraflarının, konusunun ve dava sebeplerinin aynı olduğu kanısına varılırsa 6100 sayılı Kanun’un 114/ı. ve 115/2. maddesine göre ise davanın usulden reddine karar verilmelidir.
Bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlığa bakıldığında; davacı eldeki dava ile davalı kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısının … numaralı gündem maddesiyle kooperatif ortaklığından ihraç edilmesine ilişkin kararın iptalini dilemektedir. Ancak eldeki dosyamızın da davacısı olan … ve diğer 25 arkadaşı tarafından davalı S.S. … Kent Konut Yapı Kooperatifi aleyhine eldeki davadan önce … tarihinde, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası üzerinden kanuna aykırı olduğundan bahisle davalı kooperatifin …. tarihli olağan genel kurul toplantısının ve gündem maddelerinin tümüyle iptal edilmesi istemiyle dava açmış olup ve bu davanın halen derdest olduğu görülmüştür. Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasında davacılardan biri eldeki dosyada da davacı olan …’dır. Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dava dosyası üzerinden açılan davada, davalı kooperatifin … tarihli olağan genel kurul toplantısının ve gündem maddelerinin tümüyle iptal edilmesi istenmiş olup, bu davaya konu edilen … tarihli olağan genel kurul toplantısının … numaralı gündem maddesi, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasında iptali talep edilen gündem maddelerinden biridir. Söz konusu davanın açılış tarihi …, eldeki davanın açılış tarihi ise … ‘dir. Yine Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasının halen derdest olduğu tespit edilmiştir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “dava şartları” başlıklı 114’üncü maddesinin 1 numaralı fıkrasının (ı) bendinde derdestlik, “Aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması” şeklinde tanımlanmıştır. Burada “aynı dava” kavramı önem taşımaktadır. “Aynı dava” her iki davanın taraflarının, konularının ve dava sebeplerinin aynı olduğu davadır. Eldeki dosya ile Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası bakımından taraflarının, dava konusunun ve dava sebeplerinin aynı olduğunda tartışma bulunmamaktadır. Dava konusu, davacının dava dilekçesinde gösterdiği talep sonucudur. Bu davacının mahkemeden istediği hukuki korumanın neden ibaret olduğunu formüle eder (Tanrıver, S.: Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, Ankara 1998, s.78).
… tarihinde açılan Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası incelendiğinde; tarafları, dava konusu ve dava sebebinin işbu dava ile aynı olduğu ve bu dosyanın yargılamasının halen devam ettiği, bu nedenle de derdest olduğu anlaşılmıştır. Bir davanın açılmasından sonra, aynı davanın bir kez daha mahkeme önüne getirilmesinde davacının herhangi bir hukuki yararı da bulunmamaktadır. Bu nedenle 6100 sayılı HMK’nun 114/1-ı ve 115/2. maddeleri gereğince dava şartı noksanlığı bulunduğundan davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-HMK’nun 114/1-(ı) ve 115/2 maddeleri uyarınca derdestliğe ilişkin dava şartı yokluğundan DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcı peşin olarak alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Kararın mahiyeti gereği davacı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı….

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır