Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/189 E. 2022/453 K. 07.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – … Karar
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …
HAKİM : …
KATİP : …
DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
Av. …
DAVALILAR : 1-…
2-…
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/06/2022
Mahkememize açılan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı …’nın özel güvenlik görevlisi olarak … – … tarihleri arasında … Şube Müdürlüğünde özel güvenlik işlerini yürüten çeşitli özel güvenlik şirketlerinde çalıştığını ve en son çalıştığı … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti iş ortaklığı tarafından … tarihinde iş akdinin fesh edildiğini, … tarafından kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, genel-bayram tatili ücreti ve diğer işçilik alacaklarının tahsili talebiyle Sivas … İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile davacı idare ile … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ticaret Limited Şirketi’ne karşı alacak davası açıldığını, yapılan yargılama sonucunda Sivas … İş Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verildiğini, karar aleyhine istinaf başvurusunda bulunulduğunu, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … Esas,… Karar sayılı kararı ile davacı idarenin istinaf başvurusunun reddine karar verdiğini, mahkeme kararının davacı … vekili tarafından … Dairesi’nin … (Yeni İcra No:… ) sayılı dosyası ile takibe konulduğunu, ilamın kesinleşmesi üzerine İcra Dairesince davacıya gönderilen bakiye borç muhtırası üzerine dosya hesabında gözüken bakiye 26.814,78-TL icra borcunun … tarihinde davacı tarafından ödendiğini, söz konusu ödenen kısım için davacının davalı şirketlere yazılı bildirim yaparak sorumlu oldukları tutarların ödenmesinin istenildiği halde ödenmediğini, davacı ile davalı şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerine davacı kurumun bina ve eklentilerinin güvenlik hizmetleri için çalıştırılacak personelin tüm sorumluluğu firmaya ait olacak ve sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından İş Kanunu ve mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülükleri yerine getirmekten şirketlerin sorumlu olacağı, tüm işçilik alacaklarından yüklenici şirketlerin sorumlu olacağı hususunun sözleşmenin eki sayılan teknik, idari ve genel şartnamelerde de belirtildiğini, ayrıca firmalara sözleşme gereğince ödenen, sözleşme bedeli içerisinde tüm işçilik alacaklarının da yer aldığı yine sözleşmelerde belirtildiğini, bu nedenle davacı tarafça özel güvenlik görevlisi …’ya ödenen bedelin davalılardan rücuen tahsilinin talep etmek gerektiğini, dava dışı işçinin … – … dönemi için … Güvenlik Limited Şirketi’nde, … – … dönemi için … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, … – … dönemi için … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, … – … dönemi için … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, … – … dönemi için … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, … – … dönemi için … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, … – … dönemi için … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. – … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Ticaret Ltd. Şti. iş ortaklığında, … – … dönemi için … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti iş ortaklığında çalıştığını, söz konusu dönemler için ilgili şirketler ile davacı idare arasında hizmet alım sözleşmesi imzalandığını, dava dışı özel güvenlik görevlisi …’nın işten ayrıldığı tarihe kadar, davacı bünyesinde ihale ile özel güvenlik hizmetlerinde bulunan, farklı şirketlerde görev aldığını, sözleşmeler incelendiğinde, sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından İş Kanunu veya benzer mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülüklerin yerine getirmekten firmaların sorumlu olduğu açık olduğunu, ayrıca adı geçen firmalar ile davacı idare arasında imzalanan sözleşmelere göre faiz oranlarının belirlendiğini, faiz oranının belirlenmediği sözleşmelerde ise ticari faizin uygulanacağını, bu nedenle adı geçen firmaların, davacı tarafından işçiye ödenen bedelden sorumlu olup, sözleşme ile öngörülen faiz oranı üzerinden davacıya rücuen ödeme yapılması gerektiğini belirterek, …’ya ödenen işçilik alacaklarının yukarıda isimleri belirtilen firmalarla imzalanan sözleşmeler gereği ödeme tarihinden itibaren uygulanacak sözleşme faiziyle-faiz belirtilmeyen sözleşmelerde ticari faiziyle birlikte davalı şirketlerden sorumlulukları oranında müştereken ve müteselsilen rücuen tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava dilekçesi davalılara tebliğ edilmiş, davalıların cevap sunmadıkları tespit edilmiştir.
DELİLLER:
Davacı Toprak Mahsulleri Ofisi’ne müzekkere yazılarak dava dışı …’nın iş alımına ilişkin sözleşme ve şartname örnekleri celp edilmiştir.
SGK Kayseri İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak …’nın SGK hizmet döküm cetveli celp edilmiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişi incelemesi yaptırılmış, nitelikli hesap uzmanı … …. tarihli raporunda özetle;

Hesaplanan
Talep Edilen
Hükmedilebilir
… Özel Güvenlik Ltd. Şti.
18.506,12 TL
26.814,78 TL
26.814,78 TL
… Güvenlik Ltd. Şti
258,04 TL
26.814,78 TL
26.814,78 TL
Şeklinde görüş ve kanaatini bildirmiştir. Bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edildiği, davacı vekilinin beyan dilekçesi sunduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, tacirler arası hizmet sözleşmesin nedeni ile dava dışı işçiye davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının davalı alt işverenden rücuen tahsili istemine ilişkindir.
İşbu dava mahkememizin … sayılı esası ile açılmış, … Esas sayılı davanın … tarihli ön inceleme duruşmasında davalılar … firması ve … Güvenlik firması yönünden davanın tefrik edilerek ayrı bir esasa kayıt edilmesine, … Esas sayılı davaya yalnız davalılar … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd Şti, … Özel Güvenlik Şti ve … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd Şti yönünden devam edilmesine karar verilmiştir.
Talebin davacı ile davalı şirketler arasında değişik tarihlerde özel güvenlik görevlisi istihdamı hususunda sözleşme düzenlendiği ve bu sözleşmeye istinaden dava dışı işçinin davacı kurumda istihdam edildiği ve davacı kurum tarafından dava dışı işçiye toplam kıdem tazminatı ve ilamın ferileri ile birlikte toplam 26.814,78 TL ödeme yapıldığı, bu ödemenin davalı şirketlerde çalışmış oldukları süreler dikkate alınarak her bir şirketin hissesine düşen oranda rücuna ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı vekili dava dilekçesinde talep ettiği faize ticari temerrüt faizi işletilmesini talep etmiş, … tarihli celsede talebini avans faizi olarak açıklamıştır.
… tarih … Sayılı Yasa’nın … maddesi ile 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 112.maddesine 6.fıkranın eklendiği, “4734 Sayılı Kanunun 62.maddesinin 1.fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilere … tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına ait iş yerlerinde … tarihinden sonra geçen süreye ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı ödemesinden ötürü alt işverene rücu edilebileceğine dair açık bir hüküm yer verilmemişse alt işverenlere rücu edilemez.” fıkrasının eklendiği, ayrıca 7166 Yasa’nın 12. maddesi ile 4857 Sayılı Kanunu’na geçici 9.maddenin eklendiği, geçici 9.maddenin, “bu maddenin yürürlük tarihi itibariyle kamu kurum veya kuruluşları tarafından alt işverene rücu edilmek üzere yürütülen davalarda 112. maddenin 6.fıkrası kapsamında rücu edilemeyecek kısmi için ihtilafın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilir, yargılama gideri ve vekalet ücreti taraflar üzerinde bırakılır. İcra takiplerinde rücu edilmeyecek kısma ilişkin olarak harç alınmaksızın düşme kararı verilir, takip giderleri ile vekalet ücreti taraflar üzerinde bırakılır, ancak bu kapsamda alt işverene rücu edilerek takip ve tahsil edilmiş olan tutarlar alt işverenler lehine hiçbir şekilde alacak hakkı doğurmaz ve tahsil edilmiş tutarlar iade edilmez.” hükmünün getirildiği, mahkemece 4857 Sayılı İş Kanunu’da … tarih 7166 Sayılı Yasa’nın 11. ve 12. maddeleri ile yapılan değişikliğe göre bilirkişi raporu alınıp, sonucuna göre karar verildiği, ancak 4857 Sayılı İş Kanunu’nda … tarih 7166 Sayılı Yasa’nın 11.ve 12. maddeleri ile yapılan değişikliğe ilişkin Anayasa Mahkemesi’ne açılan dava sonucunda Anayasa Mahkemesi’nce … tarihinde “… tarihli ve 7166 Sayılı Kanunun;
A. 11. maddesi ile 22/05/2003 tarihli ve 4857 Sayılı iş Kanunun 112. maddesine eklenen 6. fıkrasının,
B. 12. maddesi ile 4857 Sayılı Kanunu’na eklenen geçici 9.maddesi 1.cümlesinin oy çokluğuyla 19/09/2019 tarihinde iptaline karar verildiği.” Bu nedenle 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 112.maddesine eklenen 6.fıkranın ve 4857 Yasaya eklenen geçici 9.maddenin 1.fıkrasının iptal edilmiş olduğu belirlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinde; dava dışı … ‘in … -… tarihleri arasında davacı idareye ait işyerinde ancak davalı şirketlere bağlı olarak çalıştığı, davacı ile davalı şirketler arasında belli dönemlere ilişkin sözleşmeler akdedildiği, bu haliyle şirketler ile idare arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulduğu anlaşılmıştır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 2. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 6. maddesinde, “İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukuki bir işleme dayalı olarak başka birine drevredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralanara geçer. Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür. Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.” hükmü getirilmiş olsa maddede öngörülmüş olan 2 yıllık sorumluluk kıdem tazminatı açısından geçerli değildir. Zira kıdem tazminatüını düzenleyen 1475 sayılı kanunun 14/2 maddesi işyeri devrinde kıdem tazminatı sorumluluk hususunda özel hüküm teşkil etmektedir ve bu hükmün uygulanması gerekmektedir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu olayda davacı ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak iş konunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeni ile alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl-alt işverenler, dış ilişki itibarı ile müteselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme, işçi alacağının güvence altına alınması amacı ile yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise iş hukuku değil, Borçlar Kanunu ve Sözleşme Hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir. Somut olayda davacıdan tahsil edilen işçilik alacakları, dava dışı işçinin tüm alt işverenler nezdindeki çalışmalarını da kapsadığını, işçinin çalışmış olduğu her bir alt veren dönemine isabet eden işçilik alacaklarından, ilgili olan alt işveren sorumlu olacağından, davalı alt işverenin sorumluluğu da sadece kendi dönemi ile sınırlı olmalıdır. Davalının “son işveren” olması da bu sonucu değiştirmez. Bununla birlikte fehshe bağlı bir hak olan ihbar tazminatından ise diğer işverenler sorumlu olmayıp, sadece son işveren sorumludur. Başka bir ifade ile davacı üst işveren, dava dışı işçiye ödemiş olduğu ihbar tazminatını ancak son işverenden rücuen tahsilini talep edebilir. Bunun dışındaki tüm işçilik alacaklarından ise, işçinin çalışmış olduğu davalı alt işverenler, davacı üst işverene karşı kendi dönemleriyle sınırlı olmak üzere sorumludurlar” demek sureti ile davalı şirketin son işveren olması durumunda dahi tüm işçilik alacaklarından sorumlu olmayacağı, her şirketin kendi dönemi ile sınırlı olarak yapılan hesaplamadan sorumlu olacağı, bu sebeple bu hesaplamanın 4857 Sayılı İş Kanunu ile belirlenen hesaplamadan farklı olduğunu açıktır. Sözleşmede hüküm bulunduğu hallerde çalıştırılan işçilerin tazminat dahil tüm işçilik alacaklarından yüklenici şirketler sorumludur. ancak sözleşmede hüküm bulunmadığı hallerde mevcut uygulama ve Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatları dikkate alındığında işçilik alacaklarından sorumluluk asıl işveren davacı idare ile alt işveren davalı şirketler arasında yarı yarıya paylaştırılmaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşmelerde açıkca alt işverenin sorumlu olacağına dair hükümler bulunduğu tespit edilmiş olup, gerek bilirkişinin raporundaki tespitlere gerekse hesaplamaya tarafların itirazı olmadığı, raporun her iki taraf yönünden kesinleştiği bu doğrultuda usul ve yasaya uygun bilirkişi raporundaki hesaplamalara itibar edilerek, davacının davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davasının kabulü ile 258,04 TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davacının davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davasının kabulü ile 18.506,12 TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, işbu davanın mahkememizin … Esas sayılı dosyasından tefrik edildiği ve davacının yatırdığı peşin harcın … Esas sayılı dosyada değerlendirileceği göz önünde bulundurularak mahkememizce bu kararda mahsup işlemi yapılmamış, yine davacı yararına yargılama giderleri hesabında da dikkate alınmamış ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davacının davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davasının KABULÜ ile 258,04 TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Davacının davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davasının KABULÜ ile 18.506,12 TL’nin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Davacının davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davası yönünden alınması gereken 80,70 TL harcın … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketin’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacının davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davası yönünden alınması gereken 1.264,15 TL harcın davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Ltd Şti’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin) davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi’nin sorumluluğu 1.301,85 TL ile sınırlı olması ve davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi’nin 6325 Sayılı Ara Buluculuk Kanunu’nun 18/A-11 maddesi uyarınca ara buluculuk toplantısına geçerli bir mazeret bildirmeksizin katılmaması nedeni ile tamamından sorumlu olması koşulu ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafça yapılan tebligat ve müzekkere gideri 137,00 TL, bilirkişi ücreti 600,00 TL olmak üzere toplam 737,00 TL yargılama harç ve giderinin, davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi’nin sorumluluğu 726,87 TL ile sınırlı olması, diğer davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketinin ise ara buluculuk toplantısına mazeretsiz katılmaması nedeni ile tamamından sorumlu olması kaydı ile davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Davalılar tarafından yatırılan herhangi bir harç ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı, davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen kısım üzerinden 258,04 TL vekalet ücretinin davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketinden alınarak davacıya ödenmesine,
9-Davacı, davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi aleyhindeki davada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen kısım üzerinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketinden alınarak davacıya ödenmesine,
10-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda, davalı … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hizmetleri Limited Şirketi aleyhinde verilen karar yönünden gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere, davalı … Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi aleyhinde verilen karar yönünden miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. …

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır

Bu belge 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununa göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.