Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/150 E. 2023/180 K. 20.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … –

DAVA : Menfi Tespit (Kooperatif Konut Kesin Maliyeti Ve Gecikme Cezasından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit (kooperatif konut kesin maliyeti ve gecikme cezasından kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2014 yılında dava dışı *** Ltd. Şti.’nden hisse devri ile üyeliği devraldığını ve 97.000,00-TL ödeme yaptığını, kooperatiften tapusunu *** tarihinde aldığını ve *** tarihinde üçüncü bir kişiye sattığını, davalının sürekli davacıdan usulsüz ihtarlarla para talep ettiğini, davacının *** tarihinde ana sözleşmenin 61/e maddesine göre ayrılmak istediğine yönelik dilekçe verdiğini, kesin maliyet bedeli olan 140.923,74-TL’nın %10’u olarak hesaplanan 14.092,00-TL için senet verdiğini ve bunu ödediğini, kooperatifle *** tarihinde protokol imzaladığını ve kendisinden herhangi bir bedel alınmayacağını, ancak davalının Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile takip başlattığını, davacının daha önce çıkarılan borcu ödediğini belirterek müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden durmuş olan takibin iptaline ve %20’den aşağı olmamak üzere davalının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili, *** tarihli dilekçesinde müvekkilinin işbu açılan davadan haberdar olmadığını, *** tarihinde haberdar olduğunu mahkemece istenilen belgeleri dosyaya sunduklarını belirtmiştir. Davacı vekili duruşmada davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafça ihtarnamelere, posta kayıtlarına, ibraz dilekçelerine, ödemeye ilişkin senetlere ve banka dekontlarına, ödememe makbuzlarına, hisse senedi devrine, protokollere, bimer başvuru sonucuna, icra takip dosyasına. Bilirkişi incelemesine ve arabuluculuk son tutanağına delil olarak dayanmıştır. Davalı taraf yasal süresi içinde delil bildirmemiştir.
Davacı kooperatife müzekkere yazılarak, a) Davacının üyelik dosya örneği,
b) Davacının peşin bedelli, sabit fiyatlı üye olup olmadığının sorularak böyle bir uygulama varsa buna ilişkin genel kurulu veya yönetim kurulu kararlarının, kayıt ve belge örneklerinin gönderilmesi,
c)Davacının üyelik nedeniyle borç ve ödemelerini gösterir hesap dökümlerinin gönderilmesi,
d) Davalı kooperatifin ana sözleşmesi, genel kurul kararları, hazirun cetvellerinin sıralı bir şekilde sunulmasının,
e) konut kesin maliyet ve varsa ek maliyet raporlarının ve bunun davacıya tebliğ edildiğine ilişkin tebligat evraklarının gönderilmesi, f) Bilirkişi incelemesi yaptırılmasının gerekmesi halinde kooperatifi kayıt ve defterlerinin bilirkişi incelemesine, hazır bulundurulacağı açık adresin ve bu adreste defter ve kayıtları bilirkişiye sunacak görevli kişinin adı soyadı ve telefon numarasının bildirilmesi istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Kayseri Valiliği Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davacı kooperatifin tebliğe yarayışlı adresinin ne olduğunun sorulmasına ve tadilatlarıyla birlikte ana sözleşmesinin, tüm genel kurul toplantı tutanakları ile hazirun tutanaklarının tasdikli suretleri istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
***Tapu Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak *** Mahallesi, *** Parsel numaralı, Cilt No:270, sayfa no: 26715 olan taşınmaza ait tapu kaydı dikkate alınarak S.S. … Yapı Kooperatifi’nden itibaren tedavüllerini gösterir şekilde tapu kayıt örneğinin gönderilmesi istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verildiği anlaşılmıştır.
HMK’nun 266. maddesi gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının re’sen seçilecek bir muhasebeci-mali müşavir ve bir nitelikli hesap bilirkişisinden oluşturulacak bilirkişi kuruluna tevdine, bilirkişilere HMK’nun 268 maddesi gereği davalı kooperatifin tüm defter ve kayıtları üzerinde yerinde inceleme yapması, raporuna esas alacak olup da dosya içinde bulunmayan kayıt ve belgeler olursa birer suretinin raporuna eklemesi için yetki verilmesine, HMK’nun 273. maddesi gereğince kooperatif ana sözleşmesi, tüm genel kurul kararları, davalı kooperatifin defter ve kayıtları, tarafların iddia ve savunmaları incelenmek suretiyle davacının kooperatif üyesi olup olmadığı, kooperatiften istifasına ilişkin ihtar yazısı, kayıt, kooperatif yönetim veya genel kurulunca alınmış karar olup olmadığı, yine kooperatifin yönetim veya genel kurulunca istifa talebinin kabulü, davacının ihracı veya ortaklıktan çıkarma kararı verilip verilmediği, davacının en son hangi tarihte ne kadar miktarda ve toplamda ne kadar miktarda kooperatife ödeme yaptığı, davacıya daha önce çıkartılan kesin maliyet hesabı olup olmadığı ve davacının varsa bunu ödeyip ödemediği, kooperatif inşaatlarının etap etap veya blok blok halinde yapılıp yapılmadığı, etaplar veya bloklar halinde yapılıp tamamlanarak üyelere teslim edilip edilmediği, daha önce çıkartılan maliyet hesabının davacının üyeliği nedeniyle adına tahsis ve daha sonra tapusu verilen taşınmazın bulunduğu blokla ilgili olup olmadığı, Kooperatifler Kanunu’nun geçici 11. maddesinin hükümlerinin koşullarının mevcut olup olmadığı hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişilere yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Nitelikli Hesaplama uzmanı bilirkişi ***ile Mali Müşavir Prof. Dr. *** oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen *** tarihli raporda özetle; “… Mahkemenin ara kararında belirtilen hususlar dikkate alınarak 7410 sayı yasanın 2. maddesi gereğince değerlendirme yapılmıştır. 7410 sayılı kanun kapsamında değerlendirme yapıldığında takdir mahkemeye ait olmak davacının genel yönetim gideri dışında borçlu olmadığı” belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, kooperatif alacağından kaynaklı olarak başlatılan icra takibi nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespiti ve icra takibinin iptali talebine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya Mahkememiz görevlidir. Zira1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 99. maddesine göre ihtilaf ticari niteliktedir.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama tek hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizde açılan ve sonuçlanan davada dava değeri 500.000,00-TL’nın altında olması nedeniyle 7251 sayılı kanunla değişik 6102 Türk Ticaret Kanununun 4/2. maddesi uyarınca basit yargılama usulü uygulanmıştır.
Davacı dava dilekçesi ile, davalı kooperatife borcunun olmadığının tespitine, davalı tarafından Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibi ile yapılan takibin iptaline ve kötü niyet tazminatı istemektedir. Davacı vekili *** tarihli dilekçesinde Kooperatifler Kanunu’na eklenen geçici 11. madde kapsamında davacının davalıya borçlu olmadığını belirterek davasının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde davalı … tarafından davacı … aleyhine 64.446,00-TL asıl alacak ve 12.970,00-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 77.416,00-TL alacağın tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığı, alacağın sebebinin “Kooperatif’in *** tarihli olağan genel kurul toplantısının 11. gündem maddesi gereği yeniden yapılan 30/09/2014 tarihli konut kesin maliyet bedelinden kalan alacak 60.977,54-TL ile anasözleşmenin 61/e maddesi uyarınca %10 tutardan kalan 3.468,46-TL, aynı genel kurul kararı uyarınca yukarıdaki alacaklara *** tarihinden itibaren uygulanan aylık %1,5 gecikme cezası 12.970,00-TL” olarak açıklandığı, ödeme emrinin davacıya tebliğ edildiği, davacının ***tarihinde borca itiraz etmesi nedeniyle icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiği görülmektedir.
Taraflar arasında uyuşmazlık güncellenmiş konut kesin maliyeti ve gecikme cezası nedeni ile davalı kooperatifin davacıdan alacağı olup olmadığı, Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takip dosyası nedeniyle davacının davalıya borçlu olup olmadığı konularında toplanmaktadır.
Yapı kooperatiflerinin amacı ortaklarının konut ihtiyaçlarının karşılamaktır. Bu amaçla bir araya gelen ortaklar emeklerini ve birikimlerini birleştirerek amaçlarını gerçekleştirirler. Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesine göre “kooperatif ortakları bu yasanın kabul ettiği ilkeler ışığında hak ve yükümlülüklerde eşittirler. Kooperatif ana sözleşmesi kooperatif ortaklarının birbiri ve ortaklarla kooperatif tüzel kişiliği arasında özel hukuk sözleşmesidir. Ana sözleşmeye Kooperatifler Kanunu’na aykırı olmamak koşulu ile sözleşme serbestisi çerçevesinde istenilen hükümler konulabilir. Somut olayda; kooperatif ana sözleşmesinin kesin maliyete ilişkin 61. maddesi ve kur’a çekimine ilişkin 62. maddesinde değişiklik yapılarak kooperatifin etap etap yapılacağı, inşaat sona erdikçe, biten binalar için kur’a çekileceği ve çıkarılan kesin maliyet hesabına göre %10 fazla ödeyenlerin bağımsız bölümlerin teslim edilerek kooperatiften istinaf edebilecekleri ana sözleşme hükmü olarak belirlenmiştir. Bu ana sözleşme hükmü; gerek kanunla belirlenen kooperatiflerin ana ilkesine, gerekse eşitlik ilkesine aykırıdır. Her ne kadar ana sözleşme değişikliği ile ilgili iptal davası açılmamış ise de kanuna aykırı kararlar yok hükmünde olacağından her zaman göz önünde bulundurulur. Anasözleşmenin 61 ve 62. maddelerindeki değişiklikler Kooperatifler Kanunu’nda çerçevesi çizilen ana ilkelere ve eşitlik ilkesine aykırı olduğundan yok hükmünde oldukları eldeki davada da gözetilmelidir. Konut sahibi olmak isteyen kooperatif ortakları son bağımsız bölüm bitip teslim edilene kadar kooperatif ortağı olmaya devam etmelidir. Kooperatif, inşaatlar bitmeden bağımsız bölümü teslim alıp istifa eden üyelerden bağımsız bölümü geri alma hakkına sahiptir. İnşaatlar devam ederken başkaca aidat alınmayacağını ilişkin taahhütlerin kooperatif açısından geçerli kabul edilemeyeceği, maliyetlerin artması halinde bu bedelin kooperatif ortaklarından talep edilebileceği yerleşmiş Yargıtay içtihatları ile kabul edilmiştir. Yine somut olaya gelindiğinde kooperatif yukarıda belirlenen gerekçeyle, geçersiz olan ana sözleşmenin 61 ve 62. maddesi uyarınca kesin maliyet hesabı çıkartıp, bu bedeli davalıdan talep etmiş ise de, henüz tüm inşaatlar bitmeden yapılacak kesin maliyet hesabı hiçbir zaman kesin maliyet sonucunu vermeyecek, her genel kurul sonrasında yapılacak hesaplamaya göre ortaklardan yeniden talepte bulunma zorunluluğu doğacaktır. Bu gerekçeler doğrultusunda kanuna aykırı olarak düzenlenen ana sözleşme uyarınca belirlenen bedelin davalıdan talep edilebilmesini kabul etmek mümkün değildir. Ancak kooperatif, inşaatlarının bitmesini müteakip yapılacak kesin hesap sonucunda belirlenen bedel hakkında, bağımsız bölüm teslim alan ortaktan kooperatiften istifa edip etmediğine bakılmaksızın talepte bulunabilecektir (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin ***Karar sayılı ilamı bu yöndedir).
Eldeki davada kooperatifin inşaatlarının devam ettiği bu sebeple bu aşamada kesin maliyet talebinde bulunamayacağı, konut kesin maliyet alacağının tahsili istemiyle başlatılan icra takibinin bu aşamada erken açılmış bir takip olduğu anlaşılmakla davanın kabulü ile Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibi nedeni ile davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, İİK’nun 72/5. maddesi uyarınca hüküm kesinleştiğinde Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibinin iptaline karar vermek gerekmiştir. Yargıtay HGK’nun 2013/385 Esas ve 2014/100 Karar sayılı emsal içtihadı da bu doğrultudadır.
Davacı, dava dilekçesinde davalı aleyhine kötüniyet tazminatı hükmedilmesi istemiştir.
İİK’nun 72/5. maddesinde ”Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötüniyetli olduğu anlaşılırsa talebi üzerine, borçlunun dava sebebiyle uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir.” denilmektedir. Takip hukuku açısından İİK’nun 72/5. maddesine göre, kötüniyet tazminatı sadece takibi yapan alacaklı yan aleyhine verilebilecek bir tazminattır. Davalının dava konusu takipte kötüniyetli olduğunu gösterir delil bulunmamakta olup, davada haklılık durumu ise yargılama sonucunda belirlenmiştir. Bu nedenle İİK’nun 72/5. maddesinin koşulları bulunmadığından dolayı davacının kötüniyet tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibi nedeni ile davacının davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-İİK’nun 72/5. maddesi uyarınca hüküm kesinleştiğinde Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibinin İPTALİNE,
3-Koşulları bulunmadığından davacının kötüniyet tazminatı isteminin reddine,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gerekli 5.288,28-TL ilam harcından, dava açılışı sırasında tahsil edilen 1.322,08-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 3.966,20-TL’nin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafın yaptığı 80,70-TL başvurma harcı, 1.322,08-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 15,00-TL posta giderleri, 2,75-TL KEP gideri, 33,00-TL e-tebligat gideri, 84,00-TL tebligat gideri ve 1.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.134,75-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
9-6100 sayılı HMK’nun 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde ilgili tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
10-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve taktir edilen 12.386,56-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Kararın mahiyeti gereği davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
12-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra istinaf incelemesine gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/03/2023

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır