Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1384 E. 2023/558 K. 15.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No:*** Esas – ***
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***
HAKİM : ***
KATİP : ***
DAVACILAR : 1- ***
2- ***
3- ***
VEKİLİ : Av. ***
DAVALI : ***
VEKİLİ : Av.
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … günü …’nin sevk ve idaresindeki 60 … plakalı kamyonet ile davacılar murisi yolcu koltuğunda olan …’nın vefat ettiğini, kazada 60 … plakalı aracın tam kusurlu olduğunu, murisin kaza tarihi itibariyle yaklaşık gelirinin 4.500,00 TL olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı poliçe limitleri ile sınırlı olmak üzere her bir müvekkili için 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının olay tarihinden itibaren işletilecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı cevap dilekçesi ile müteveffa Eren’in meydana gelen trafik kazası nedeniyle annesi ve babası tarafından Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurduklarını, belirtilen kusur oranının taraflarında kabul edilmediğini, var ise herhangi bir sorumluluğun poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olduğunu, dava dilekçesinde gelir ile ilgili hiçbir delile dayanmadığını, SGK tarafından bağlanmış ya da bağlanacak rücuya tabi ödemelerin düşülmesi gerektiğini, savunarak davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı vekili tarafından ilk olarak 14/10/2021 tarihinde açılmış, mahkememizin … esas … karar sayılı … tarihli ilamı ile davacıların davasının kabulüne karar verilmiş, karar taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, karar davacılar vekili davalı vekilince usulüne uygun olarak istinaf edilmiş, Kayseri Bölge Adliye Hukuk Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi tarafından verilen *** karar sayılı *** tarihli ilamı ile “Davacılar vekili ve davalı vekilinin istinaf başvurularının kabulü ile; 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a/6 maddesi gereğince Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı kararının kaldırılmasına,” karar verilmiş dosya mahkememize gönderilmiş ve yukarıda yazılı olan esas sırasına kaydı yapılarak yargılamaya devam edilmiştir.
Mahkememiz kaldırma öncesi kararı gerekçesinde;
Davacılar dava dilekçesiyle, … tarihinde 60 … plakalı muris …’nın yolcu konumunda olduğu iş yeri aracı ile seyir halindeyken trafik kazası sonucu vefat ettiğinden bahisle murisin eşi … oğulları … ve … için destekten yoksun kalma tazminatı talep etmişlerdir.
Davalı sigorta şirketi ise davacının anne babası için sigorta tahkim komisyonuna başvurulması gerektiğini belirterek ve davanın esastan reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşıldı.
Sigorta poliçesi incelenmesinde, 60 … plakalı aracın Koru sigorta bünyesinde ZMSS poliçe ile sigortalandığı bulunduğu görülmüştür.
-Mahkememizce kusur ön sorun değerlendirmesinde,
Mahkememizce kusur raporu alınmıştır kalaba asliye ceza mahkemesinin … esas sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı itibarı ile değerlendirildiğinde kazanın … tarihinde gerçekleştiği sürücü … sevk ve idaresindeki 60 … plakalı aracın seyir halindeki 54 … plakalı araca ve 41 … plakalı araca çarptığı ve kazanın bu şekilde olduğu ve davacıların muris …’nın hayatını kaybettiği anlaşılmıştır. Kazanın oluşumunda 60 … plakalı araç sürücüsünün seyri sırasında havanın yağışlı olması aracın hızını takip mesafesini risk halinde aracın kontrolünü sağlayacak şekilde hıza sahip olması gerektiği ancak orta şeritte önünde seyreden araç şartlarının gereği frenleme yaptığında sürücü Ahmet Börekçinin hızın kontrol etmek istediği frenleme yaptığı öndeki araca çarpmamak için sağ şeride saptığı ancak aracın kontrolünü kaybettiği ve sağ şerikteki park halindeki araçlara çarpmış olduğu anlaşılmıştır. 60 … plakalı aracın hız kuralına uygun davranmadığından asli kusurlu olduğu diğer araçların ise kusursuz olduğu anlaşılmıştır.
-Destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin değerlendirme,
Destekten yoksun kalma tazminatı, B.K’nun 45/II. maddesinde düzenlenmiş olup; “Ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir.” şeklinde hükme bağlanmıştır.
Görülmektedir ki, destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.
Haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse BK’nun 45/II. maddesine dayanarak uğradığı zararın ödetilmesini isteyebilir. Ancak, destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesi için öncelikle, ölen ile destekten yoksun kalan arasında maddi yönden düzenli ve eylemli bir yardımın varlığı gerekir.
Borçlar Kanunu’nun 45.maddesinde sözü geçen destek kavramı hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar ve ne hısımlığa ne de yasanın nafaka hakkındaki hükümlerine dayanır; sadece eylemli ve düzenli olarak geçimini kısmen veya tamamen sağlayacak şekilde yardım eden ve olayların olağan akışına göre eğer ölüm vuku bulmasaydı, az çok yakın bir gelecekte de bu yardımı sağlayacak olan kimse destek sayılır.
O halde destek sayılabilmek için yardımın eylemli olması ve ölümden sonra da düzenli bir biçimde devam edeceğinin anlaşılması yeterli görülür.
Bununla birlikte destekten yoksun kalan kimse devamlı ve gerçek bir ihtiyaç içerisinde bulunmalıdır. Genel olarak bakım ihtiyacı, sosyal düzeye uygun olan yaşamın devamını sağlamak için gerekli olanaklardan yoksun kalmayı anlatır. Eğer ölenin eylemli olarak baktığı davacı, ölüm yüzünden bu bakımın sağladığı yaşama düzeyinin altına düşmüş olursa, ihtiyaç bulunma koşulu gerçekleşmiş sayılır. Burada önemli olan, destekten yoksun kalan kimsenin ve ailesinin temsil ettiği sosyal ve ekonomik düzeye göre normal karşılanan giderlerdir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun *** K. sayılı kararı).
Diğer taraftan, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 06.03.1978 tarih ve 1/3 sayılı kararının gerekçesinde de: “Destekten Yoksun Kalma Tazminatının eylemin karşılığı olan bir ceza olmayıp, ölüm sonucu ölenin yardımından yoksun kalan kimsenin muhtaç duruma düşmesini önlemek ve yaşamının desteğin ölümünden önceki düzeyde tutulması amacına yönelik sosyal karakterde kendine özgü bir tazminat olduğu” hususu vurgulanmış; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun *** K. sayılı ilamında da aynı esaslar benimsenmiştir.
Önemle vurgulanmalıdır ki, Borçlar Kanunu’nun 45/III. maddesine göre destekten yoksun kalma tazminatı, desteğin mirasçısı olarak geride bıraktığı kişilere değil, desteğinden yoksun kalanlarına aittir. Destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilecek kişiler, mirasçılardan başka kişiler de olabileceği hususunda da herhangi bir ihtilaf yoktur. Murisin trafik kazasından kaynaklanan bir sorumluluğu söz konusu olduğunda ve koşulları oluştuğunda mirasçıları bundan sorumlu olduğu halde, aynı olay nedeniyle destekten yoksun kalan ve fakat mirasçı olmayan kişiler bundan sorumlu değildir (HGK.nun 15.06.2011 gün ve 2011/17-142 E. -411 K. sayılı ilamı).
Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Sigortanın Kapsamı” başlıklı A-1.maddesindeki, “Sigortacı, bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda davalı sigorta şirketi destekten yoksun kalma tazminatından giderinden sorumludur.
– Aktüerya hesabına dair değerlendirmede;
Yargıtay’da uygulama birliğinin sağlanması yönünde tazminat hesaplarında davacılar ve muris Eren’in ve desteğin bakiye ömür süresinin TRH 2010 Yaşam Tablosu’na göre belirlenmesi ve işleyecek (bilinmeyen) devre hesaplamasında her yıl için gelirin %10 artırılıp %10 iskonto edilmesi esasına dayanan progresif rant yönteminin kullanılması gerekmektedir. Mahkememizce bu doğrultuda bilirkişiden rapor alınmıştır. Alının raporun yöntemine uygun olduğu, davacının murise ücretinin asgari ücreti üzerinden kabul edilmesi halinde toplam destekten yoksun kalma tazminatlarını aştığı anlaşılmakla garameten hesaplaması sonucu davacı … için 254.429,80 TL ve davacı çocuk … için 16.900,87 TL çocuk … için 24.495,28 TL olduğu anlaşılmakla alınan rapora uyarınca davanın kabulüne karar verilmiştir.
-Faize ait değerlendirmede;
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortacısı 2918 Sayılı KTK’nun 98/1, 99/1, ZMMS Genel Şartlarının B.2-c maddesi uyarınca hak sahibine kaza ve zarara ilişkin tespit tutanağının ve bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya başvurmasından itibaren 8 iş günü sonunda tazminat miktarını ödememesi halinde, bu tarihte, böyle bir başvurunun yapılmaması halinde ise dava tarihinde temerrüde düşeceğinden, temerrüt faizine bu tarihten itibaren hükmedilmesi gerekir. Sigortacının kısmi ödeme yapması halinde ise, söz konusu ödeme tarihi temerrüt tarihi olarak esas alınacaktır.
Anılan açıklamalar uyarınca başvuru tarihi dikkate alınarak davalı sigorta şirketi yönünden 02.07.2021 temerrüt tarihi belirlenmiştir.” gerekçesiyle hüküm tesis edilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Hukuk Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi tarafından verilen *** tarihli ilamı ile ”…dava dilekçesi ekinde desteğe ilişkin ateşleyici yeterlilik belgesi sunulmuş olup, aynı işyerinde güvenlik görevlisi olarak çalışan tanık Hacı Gürsoy da desteğin maaşının bir kısmını elden aldığını ancak gelirinin ne kadar olduğunu bilmediğini beyan ettiği gözetilerek desteğin vefat ettiği tarihte patlatıcı/ ateşleyici olarak icra ettiği işten elde ettiği gelirin Maden Mühendisleri Odası ve Ticaret Odasın’dan sorulması, TÜİK verilerinin incelenmesi ve desteğin çalıştığı iş yerinde kendisi dışında patlatıcı olarak görev yapan kişilerin bordrolarının celbi suretiyle gerçek gelirin belirlenmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm tesis edilmesi isabetli olmayıp davacılar vekilinin gelire ilişkin istinaf sebepleri haklı görülmüştür…..”
Mahkememizce kaldırma sonra gelire dair araştırmalar yapılmış ve aktüerya raporu alınmıştır. Tuik verileri ve şirketlerden elde edilen verilerin ortalamasına göre gelirin belirlenip yapılan hesaplamanın yöntemine uygun olduğu olduğu görülerek rapor esas kabul edilmiştir. Davacının talebi ile bağlı kalınarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle:
Davacıların davasının kabulü ile,
1-Davacı … için 16.900,87 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa 02/07/2021 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
2-Davacı … için 254.429,80 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa 02/07/2021 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
3-Davacı … için 24.495,28 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa 02/07/2021 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
4-Develi Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) *** esas sayılı dosyası ile tahsilde tekerrüre düşülmemesine,
5-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; alınması gereken 20.207,87 TL harçtan davacılar tarafından peşin yatırılan 59,30 TL peşin harç ve 1.007,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 1.066,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 19.141,57 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
7-Davacılar tarafından peşin yatırılan 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı ve 1.007,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 1.125,60 TL harcın davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
8-Davacılar tarafından yapılan posta, müzekkere, tebligat, talimat ve bilirkişi giderleri olmak üzere toplam 3.297,00 TL ile istinaf kanun yoluna başvurma harcı 220,70 TL olmak üzere toplam 3.517,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
9-Davalı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin kararın mahiyeti gereği davalı taraf üzerinde bırakılmasına,
10-Davacı …’nın maddi tazminat davası yönünden AAÜT’ye göre hesap edilen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’ya verilmesine,
11-Davacı …’nın maddi tazminat davası yönünden AAÜT’ye göre hesap edilen 38.620,17 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’ya verilmesine,
12-Davacı …’nın maddi tazminat davası yönünden AAÜT’ye göre hesap edilen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’ya verilmesine,
13-6100 sayılı HMK 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
14-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra İstinafa gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nın 341/1. maddesi uyarınca 2 haftalık yasal süre içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/06/2023

Katip ***
¸e-imzalı

Hakim ***
¸e-imzalı

*5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*