Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: *** Esas – ***
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : ***
KATİP : ***

DAVACI : ***
VEKİLLERİ : Av.
Av.
DAVALI : 1- ***
2- ***
3- ***
DAVALI : 4- ***
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 5-***
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
KARAR YAZIM TARİHİ : ***

Mahkememize açılan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı …’in özel güvenlik görevlisi olarak … tarihleri arasında Kayseri Başmüdürlüğünde özel güvenlik işlerini yürüten çeşitli özel güvenlik şirketlerinde çalıştığını ve en son çalıştığı … Güvenlik … Ltd. Şti ve … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından 20/05/2017 tarihinde iş akdinin feshedildiğini, … tarafından kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, tatil ücreti ve diğer işçilik alacaklarının tahsili talebi ile Kayseri 4. İş Mahkemesinin … karar sayılı dosyası ile müvekkili aleyhine alacak davası açıldığını, davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, Kayseri BAM 7. Hukuk Dairesi’nin … karar sayılı ilamı ile istinaf başvurusunun reddine karar verildiğini, mahkeme kararının Kayseri Genel İcra dairesinin … esas sayılı dosyası ile takibe konulduğunu, toplam 11.898,42-TL icra dosyasına yatırılarak dosyanın infaz edildiğini, davalı şirketlerin yapılan yazılı bildirime rağmen işçilik alacağı olarak ödenen parayı ödemediklerini, arabuluculuk görüşmelerinden de sonuç alamadıklarını, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile dava dışı …’e icra takibi neticesinde ödenen 11.898,42-TL’nin ödeme tarihi olan 07/07/2021’den itibaren uygulanacak sözleşme faizleri, faiz oranı belirtilmeyen sözleşmelerde ticari faizi ile birlikte sorumlulukları oranında davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Güvenlik – … Güvenlik – … vekili cevap dilekçesinde özetle: taraflar arasında çıkacak herhangi bir uyuşmazlıkta yetkili mahkemenin Ankara mahkemeleri olarak belirlendiğini davanın yetkisizlik nedeni ile reddini gerektiğini, iş kanunu gereğince asıl iş verenin alt iş veren ile birlikte sorumlu olduğunu ve asıl iş verenin alacak kalemlerini alt işverene rücu etmesine imkan veren bir kanun maddesi bulunmadığını, davacı kurumun dava dışı işçiye ödemeyi niçin, nasıl ve ne miktarda yaptığının bilinmediğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmeler, teknik ve idari şartnamelerin hiçbirinde asıl işverenin işçilik alacakları yönü ile müvekkili şirkete rücu edebileceği yönünde bir düzenleme bulunmadığını, ihaleyi yapan makam tarafından kıdem tazminatı yönünden müvekkili şirkete herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu nedenle söz konusu alacağın ihale makamı olan davacı tarafından ödenmesi gerektiğini, aksi durumun ihale şartnamesine aykırılık oluşturacağını, haksız ve hukuka aykırı davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. vekili dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, 6552 sayılı kanun ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112. maddesine eklenen fıkra ile kamu ihale kanunun 62. maddesinin 1. fıkrası (e) bendi emredici nitelikte olup işçinin iş akdinin kıdem tazminatını ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermesi durumunda alacaklarından kamu kurumunun sorumlu olduğunun açıkça yazılı olduğunu, işçinin kıdem tazminatının kim tarafından ödeneceği belirsizliği İş Kanunu 112. madde kapsamında açıklığa kavuştuğunu, dolayısıyla işçinin kıdem tazminatının davacı kurum tarafından ödenmesi gerektiğini, kıdem tazminatının rücuya konu edilmesinin mümkün olmadığını, davacı kurum ile yapılan sözleşme içeriğinde de alacak kalemlerinin müvekkiline rücu edilebileceğine ilişkin hüküm bulunmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkilinin sorumluluğuna hükmedilecekse bile müvekkilinin tutarın en fazla yarısından sorumlu olacağını, yargılama giderlerinin müvekkili şirkete rücu edilmesinin mümkün olmadığını, davacının ödeme yaptığı tarihte müvekkilinin temerrüde düştüğünden söz edilemeyeceğinden bu tarih itibariyle faiz işletilmesinin mümkün olmadığını, tarafların imzalamış olduğu ihale sözleşmesinde açıkça yazıldığı üzere yetkili mahkemenin ankara mahkemeleri olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın müvekkili bakımından reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya Mahkememiz görevlidir.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama Tek Hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizde açılan ve sonuçlanan davada 7251 sayılı kanunla değişik 6102 Türk Ticaret Kanununun 4/2. maddesi uyarınca basit yargılama usulü uygulanmıştır.
Dava şartı arabuluculuk faaaliyeti kapsamında taraflar görüşmüş ancak anlaşmaya varamamışlardır.
Dava, davacı iş sahibi tarafından dava dışı işçiye ödenen işçilik alacağının davalı yüklenicilerden tahsili talebine yönelik rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup, bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin ferileri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Öte yandan davalı iş verenin dava açılmadan önce temerrüde düşmediği, açılan rücuen tazminat davasıyla temerrüde düştüğü göz önünde bulundurulmalıdır. (23. Hukuk Dairesi *** Karar)
Davalı yüklenici tacir olup, 6102 sayılı TTK’nın 19/2. maddesi gereğince taraflardan biri için ticari iş niteliğinde olan sözleşmeler, kanunda aksine hüküm yoksa diğer taraf için de ticari iş sayılmaktadır. Ticari işlerde 3095 sayılı Yasa’nın 2/2. maddesine göre avans oranında faiz istenebilecektir. (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi *** Karar)
Bu durumda davalı yüklenicinin son işveren olması nedeniyle yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde son iş verenin ihbar tazminatı alacağının fer’ileri ile birlikte tamamından sorumlu olduğu, kıdem tazminatından ve fer’ilerinden ise ödeme yapılan dava dışı işçilerin davalı yüklenici-son işverende çalıştıkları dönem için bu işverende geçirdikleri çalışma süreleri ile orantılı olarak sorumlu olacağı anlaşılmıştır. (Kayseri BAM 6. HD *** Karar)
Ödeme belgeleri, taraflar arasında düzenlenen Özel Güvenlik Hizmeti Alımına ilişkin Sözleşmeler ve eki Şartnameler, tarafların ticari defter ve kayıtları, TMO Genel Müdürlüğü kayıtları, sözleşmeler, Teknik ve İdari şartname, Kayseri Genel İcra Dairesi’nin … esas sayılı takip dosyasının uyap kayıtları, Kayseri 4. İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ve tarafların dayandığı tüm deliller celp edilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Dosyaya mübrez *** tarihli bilirkişi raporunda; … Güv. Ltd. Şti ve … Güv. Ltd. Şti’nin müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları miktarın 1.231,46+242,19=1.473,65-TL, yarı yarıya sorumluluk kabul edilirse :1.473,65/2=736,83-TL,
… Güv. Hiz. Ltd. Şti’nin sorumlu olduğu miktarın:10.431,54-TL, yarı yarıya sorumluluk kabul edilirse (Yargıtay kararlarına istinaden ihbar tazminatının tamamından son işverenin sorumlu) :10.431,54/2=5.215,77-TL olacağı görüş ve kanaatinde olduğunu bildirmiştir.
Kayseri 4. İş Mahkemesi’nin … karar sayılı dosyasında; “Davanın KISMEN KABULÜ ile,
1-Hesaplanan brüt 4.847,00-TL ihbar tazminatının 100,00-TL’sinin dava tarihi olan 12/10/2017, kalan kısmının ıslah tarihi olan 20/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Hesaplanan brüt 119,00-TL genel tatili alacağının dava tarihi olan 12/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Hesaplanan brüt 605,00-TL fazla mesai alacağının dava tarihi olan 12/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının hafta tatili alacağı talebinin reddine,” şeklinde karar verildiği, karara karşı TMO vekili tarafından istinaf yoluna başvurulduğu, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi’nin 10/06/2021 tarih … karar sayılı ilamı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; 4857 sayılı yasanın 112. maddesi gereğince dava dışı işçinin hakettiği 11.898.42-TL kıdem tazminatı, tatil alacağı ve fazla mesai alacağı davacı kurum tarafından ödenmiştir. Dosyada mevcut hizmet alımına ait sözleşmelerin incelenmesinde; 01.01.2012-31.12.2013 tarihleri arasında geçerli olan … Güv.Ltd.Şti, … Güv.Ltd.Şti. ve STK Güv.Sis.Ltd.Şti. iş ortaklığı ile davacı kurum arasında imzalanan hizmet alımına ait sözleşmenin sözleşme bedeline dahil olan giderler başlıklı 7.maddesinde “genel müdürlük merkez binasında görev yapacak 14 özel güvenlik personeline asgari ücretin %30 üzerinde,genel müdürlük güvercinlik ek tesisleri ve taşrada görev yapacak 30 güvenlik amirine asgari ücretin %15 üzerinde, genel müdürlük güvercinlik tesisleri Bahçelievler lojmanları ve taşrada görev yapacak 1649 özel güvenlik personeline asgari ücretin %5 üzerinde bir ödeme öngörülmektedir. 2012 yılında 14 gün olan milli ve dini tatil günlerinde toplam 18.018 kişi, 2013 yılında 14,5 gün olan milli ve dini tatil günlerinde toplam 18.661,5 kişi çalışacak olup aldıkları ücret üzerinden fazla mesai ücreti ödenecektir.Tabanca atış eğitimine katılacak 713 kişinin günlük fazla mesisi 2012 ve 2013 yılları için ayrıca ödenecektir.” hükmü bulunmaktadır. Bu hükme istinaden işçilerin genel tatil ve fazla çalışma ücretlerinin yüklenici firmanın sorumluluğunda olduğu anlaşılmıştır. Yine 01.01.2014-31.12.2015 tarihleri arasında geçerli olan ve … Güv.Ltd.Şti/… Güv.Ltd.Şti. ile davacı kurum arasında imzalanan hizmet alımına ait sözleşmenin sözleşme bedeline dahil olan giderler başlıklı 7.maddesinde “…ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalara 4857 sayılı iş kanununun 47.maddesi uyarınca resmi tatil ücreti ödenecektir.” hükmü bulunmaktadır. Bu hükme istinaden işçilerin genel tatil ücretlerinin yüklenici firmanın sorumluluğunda olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme ve teknik şartname hükümleri dikkate alındığında; davalıların müştereken ya da münferiden bünyelerinde çalıştırdıkları işçinin fazla mesai ve genel tatil alacaklarından sorumluluğu, ihbar tazminatından ise son işverenin sorumluğu bulunmaktadır. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi *** karar sayılı ilamı da bu yöndedir.)
Dava dışı …’in SGK kayıtlarına göre 01.11.2006-30.12.2006 yılları arasında … şirketinde, 01.01.2007-31.12.2011 yılları arasında … şirketinde, sigortalı olarak çalıştığı, bu dönemlere ilişkin iş mahkemesince bir tazminata hükmedilmediği, S.T.K. şirketinde ise hiç çalışmadığı anlaşılmakla davalılar *** Özel Güvenlik Ticaret Limited Şirketi, … Hizmetleri Limited Şirketi ve … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi yönünden rücu talebinden de sorumlulukları bulunmamakla açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalılar … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ile … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. yönünden ise denetime elverişli bilirkişi raporunda belirtildiği şekliyle ve tarafların tacir olmaları nedeniyle avans faiz isteminin de yerinde olduğu gözetilerek davanın kabulüne, harç, yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden her bir davalının sorumluluğunun aleyhine hükmedilen kısımla sınırlı olmasına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
2-10.431,54-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den alınarak davacıya ödenmesine,
3-1.473,65-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıllar … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ‘den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
4-Diğer davalılar … Sistemleri Özel Güvenlik Ticaret Limited Şirketi, … Hizmetleri Limited Şirketi ve … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi yönünden açılan davanın REDDİNE,
5-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gerekli 812,78-TL ilam harcından, dava açılışı sırasında tahsil edilen 203,20-TL peşin harcın mahsubuna, bakiye 609,58-TL harcın davalılar … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den (… Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti.’nin 75,15-TL’lik kısmından sorumlu tutularak) müştereken ve müteselsilen sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.280,00-TL arabuluculuk ücretinin davalılar … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den (… Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti.’nin 406,24-TL’lik kısmından sorumlu tutularak) müştereken ve müteselsilen sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafın yaptığı 80,70-TL başvurma harcı, 203,20-TL peşin harç, 1.500,00-TL bilirkişi ücreti, 453,00-TL posta ücreti olmak üzere toplam 2.236,90-TL yargılama giderinin davalılar … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den (… Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti.’nin 277,05-TL’lik kısmından sorumlu tutularak) müştereken ve müteselsilen sorumlulukları oranında alınarak davacıya verilmesine,
6-6100 sayılı HMK 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2. maddesi uyarınca 11.898,42-TL vekalet ücretinin davalılar … Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den (… Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti.’nin 1.473,65-TL’lik kısmından sorumlu tutularak) müştereken ve müteselsilen sorumlulukları oranında alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2. maddesi uyarınca 11.898,42-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil eden davalılar … Sistemleri Özel Güvenlik Ticaret Limited Şirketi ve … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’ne ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda HMK’nun 341/2. maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/11/2023

Katip ***
e-imzalı

Hakim ***
e-imzalı