Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : ***
VEKİLİ : Av. … – ***

DAVA : Alacak (Kooperatif Kesin Maliyet Ve Kesin Maliyetin Gecikme Cezasından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan alacak (kooperatif kesin maliyet ve kesin maliyetin gecikme cezasından kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin, Kayseri ili, *** İlçesi’nde faaliyet gösteren bir konut yapı kooperatifi olduğunu, muhtelif arsa sahipleri ile yapılmış kat karşılığı sözleşmeler ile edindiği 12 adet blokta kendi ortakları için 485 konut, arsa sahipleri için 205 konut olmak üzere toplam 790 adet konut ile tamamı arsa sahiplerine ait olmak üzere 34 adet işyerinden oluşan inşaatları üstlendiğini ve fiilen 2007 yılından itibaren inşaatlara devam ettiğini, müvekkili kooperatifin yüklendiği konutların tamamının aynı anda teslimi mümkün olmadığından konutlar tamamlandıkça ortaklarına teslim ve teslim tarihindeki konut kesin maliyet bedellerinin tahsil edilebilmesinin yanında konutunu teslim alanlarla inşaatı devam eden ortaklar arasındaki eşitliğin de sağlanabilmesine yönelik olarak ilgili bakanlığın onayı alınarak kooperatifin *** tarihli genel kurulunda ortakların kabulü ile birlikte değiştirilerek uygulamaya konulduğunu, müvekkilinin ilk olarak ortaklarına ait 3 bloktaki 177 adet daireyi tamamlayarak kat mülkiyet tapuları ile birlikte 2011 yılında teslim ettiğini, müvekkili tarafından değişen ana sözleşmesinin 61/e maddesi hükmü gereği yapılan bu uygulamaya karşı onlarca üye tarafından yargıya taşınan uyuşmazlıkların tamamının müvekkili kooperatif lehine sonuçlanıp, Yargıtay denetiminden de geçerek kesinleştiğini ve içtihatlaştığını ( Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nin 23. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın *** sayılı kararları ve diğerleri) devamında geriye kalan 308 ortağa ait konut inşaatlarının tamamlanmasına yönelik olarak ***tarihi baz alınmak sureti ile konut kesin maliyet bedeli hesaplarının yapılıp ortaklara tebliğ edilmesinden sonra davalının kendisine isabet eden borcunu ödediğini, ancak ilerleyen zaman içerisinde bir kısım ortakların ödeme yapmamaları, bu süreçte azımsanamayacak sayıda ortağın istifası ve ihraçları nedeniyle bunlara yapılan geri ödemelerin ortaya çıkması, ödeme dengesinin bozulması sonucunda devam eden yıllar içerisinde inşaat maliyet artışları, kooperatifin kredi borçlarının, sgk borçlarının ve vergi borçlarının süresinde ödenememesinden kaynaklı ilaveten ortaya çıkan finansman, faiz ve gecikme zammı giderleri ve genel yönetim giderlerinin oluşması ve özellikle kooperatif eski yöneticileri tarafından taşeronlara verilen yüklü tutarlardaki avansların karşılıksız çıkması ve imalata dönüşmemesi nedeni ile inşaatların tamamlanamayacağının anlaşılması üzerine değişen durum ve koşullara uyum sağlamak üzere söz konusu ***tarihi baz alınmak sureti ile yapılmış hesapların güncellenmesi zarureti ortaya çıktığını, tebliğden sonra 12 üyenin söz konusu hesaplara itiraz etmeleri üzerine, kooperatif değişen ana sözleşmesinin 61. maddesinde belirtildiği üzere itirazı yapan üyelerden 1 kişinin temsilci olarak seçilip kooperatife bildirilmesi için müvekkil tarafından bu üyelere Kayseri 8. Noterliği’nden *** yevmiye numaralı ihbar gönderildiğini, yapılan ihbarın ardından hesaplara itiraz edenlerin temsilci olarak seçtikleri kooperatif üyesi 1 kişi, hesapları yapan teknik heyetten 1 kişi ve yönetim kurulu üyelerinden 1 kişinin katılımı ile oluşturulan yeni heyetin *** tarihinde yapmış oldukları toplantıda itiraz edilen tüm hususlar tek tek incelendiğini ve itiraz konusu üyelere tebliğ edilen güncellenmiş kesin maliyet hesaplarının kooperatifin değişen ana sözleşme hükümlerine uygun olarak yapıldığına oybirliği ile karar verildiğini ve hesapların kesinleştiğini, söz konusu genel kurul kararı uyarınca güncellenen ve kesinleşen hesaplar nedeni ile davalı kendisine çıkartılan 66.748,79-TL tutarlı borcuna karşılık, olarak sunulan davalının kooperatife yaptığı ödemelere ilişkin cari hesap ekstresinden görüleceği üzere 16.000,00-TL kısmını ödemiş olup iş bu dava tarihi itibarı ile müvekkile 50.748,79 TL tutarında borcu bulunduğunu, bununla birlikte söz konusu bedelin geç ödenmesi halinde uygulanacak yaptırımların belirlendiğini, müvekkili kooperatifin *** tarihli olağan genel kurul toplantısının 14/b. gündem maddesindeki, geciken taksitlere aylık %1,5 oranı ile gecikme cezası uygulanması yönündeki karar uyarınca iş bu dava tarihi itibarı ile davalının müvekkile 9.695,40-TL tutarında gecikme cezası borcu bulunduğunu, müvekkili kooperatifin *** tarihli olağan genel kurul toplantısının 13. gündem maddesinde alınmış karar uyarınca, davalının müvekkile ödemesi gereken 50.748,79-TL tutarındaki güncellenmiş konut kesin maliyet bedeli alacaklarına istinaden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.000,00-TL’nın ve bu bedelin genel kurulda belirlenen sürede ödenmemesi nedeni ile aynı genel kurulda karara bağlanmış aylık %1,5 oranı ile işbu davanın açıldığı tarihe kadar işlemiş olan 9.695,40-TL tutarlı gecikme cezası alacaklarına istinaden fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.000,00-TL olmak üzere toplam 10.000,00-TL’nın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilmesini, tüm yargılama giderleri ile birlikte vekalet ücretinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yaklaşık olarak 15 yıldır davacı kooperatife ortak olarak olduğunu, davacı kooperatife ortak olduğu tarihten itibaren kooperatife ödemelerini düzenli ve eksiksiz olarak yaptığını, kooperatif ortaklığından kaynaklanan borçlarını ve edimlerini yerine getirmiş olmasına rağmen aradan geçen 15 yılda davacı kooperatif kendisine evimi teslim etmediğini, bu süre içerisinde davacı kooperatifin, kendisine ve diğer kooperatif ortaklarına birden fazla kez güncellenmiş konut kesin hesap maliyetleri çıkararak kendisi ve diğer kooperatif ortaklarından yüksek miktarlarda para tahsil ettiklerini, davacı Kooperatif Yönetim Kurulunun *** tarih ve 1154 sayılı ortaklıktan çıkarma kararında, kendisine ödemesi gereken 37.399,00-TL’nın ödenmediği gerekçesiyle ortaklıktan çıkarılması kararı alındığını, bu kararın henüz kesinleşmediğini, bu karar doğrultusunda, borçlu olduğunu kabul etmemekle birlikte miktarın dava dilekçesinde belirtildiği gibi 50.748,79-TL konut kesin maliyet bedeli ve aylık %1,5 gecikme cezası olmadığını, davacı kooperatifin iradesinin, kooperatif inşaatlarını bitirmeye yönelik olmadığını, davacı kooperatifin yöneticilerinden *** kooperatif yöneticiliği yaptıkları 2015 yılından itibaren kooperatifin amacına ulaşması için TTK bağlamında üzerlerine düşen özen yükümlülüklerine aykırı davrandığını, davacı kooperatifin iradesinin inşaatları tamamlama yönünde olmasının ispatı olarak 2015 yılından itibaren kooperatife tarafımca ve diğer ortaklar tarafından yapılan ödemelerle, kooperatifin mevcuduna giren nakit ve diğer kıymetlerin tespitinin yapılarak, yapılan bu ödemelere karşılık kooperatifin amacına ulaşması için davacı kooperatifin hangi inşaat veya işler için kimlere ne kadar ödeme yaptığı hususlarının da gerektiğinde kooperatif mahallinde keşif yapılarak, mahkemeniz tarafından uygun görülecek bilirkişi veya bilirkişiler marifetiyle tespit edilmesi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Kayseri Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davacı kooperatifin tadilatlarıyla birlikte ana sözleşmesinin, tüm genel kurul kararlarının ve hazirun cetvelinin okunaklı ve tasdikli suretlerinin istenmesine, davacı kooperatifin güncel kayıtlı adresleri istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacı kooperatife müzekkere yazılarak; davalının kooperatif üyelik dosyasının örneğinin ve davalının üyeliği nedeniyle yaptığı ödemeleri, borçlarını gösterir hesap dökümlerinin istenmesine, Davalının sabit fiyatlı peşin ödemeli kooperatif ortağı olup olmadığı, kooperatifin böyle bir uygulamasının bulunup bulunmadığının sorularak varsa buna ilişkin kayıt, karar ve belge örneklerinin istenmesine, İnşaat kesin maliyet raporunun dayanakları ve ekleriyle birlikte örneğinin, davalıya tebliğ edildiğine ilişkin tebligat evraklarının örneklerinin istenmesine, Kooperatifin defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasının gerekmesi halinde kooperatif defter ve kayıtlarının bilirkişinin incelemesine hazır edileceği açık adresin ve bu adreste defter ve kayıtları bilirkişinin incelemesine sunacak yetkilinin adı ve soyadı ile telefon numarasının bildirilmesi istenilmiştir. davacı kooperatif vekilince *** tarihli yazı ekinde istenilen belgeler sunulmuştur.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak *** sayılı dosya akıbeti sorulmuş ve bu dosyanın Uyap kayıt örnekleri istenilmiştir. *** tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacı vekili delil olarak dayandığı bir kısım kayıt ve belge örneklerini *** tarihli dilekçesi ekinde dava dosyamıza sunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE:Dava, kesin maliyet ve kesin maliyetin gecikme cezasına ilşkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya Mahkememiz görevlidir. Zira1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 99. maddesine göre ihtilaf ticari niteliktedir.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama tek hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizde açılan ve sonuçlanan davada dava değeri 500.000,00-TL’nın altında olması nedeniyle 7251 sayılı kanunla değişik 6102 Türk Ticaret Kanununun 4/2. maddesi uyarınca basit yargılama usulü uygulanmıştır.
Dava şartı arabuluculuk faaaliyeti kapsamında taraflar görüşmüş ancak anlaşmaya varamamışlardır.
Kooperatif kayıtları, Kayseri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü kayıtları ve tarafların dayandığı tüm deliller toplanmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının Talas İlçesi’nde faaliyet gösteren yapı kooperatifi olduğunu, inşaatların devam ettiğini ve henüz tamamlanmadığını, davacının ilk etapta 177 daire teslim ettiğini, 177 ortağın 2011 yılında kesin maliyet bedeli tespit edilerek ayrıca bu nedelin %10 da tahsil edilerek üyelerin ilişiği kesildiğini, geriye kalan 308 üyeye kesin maliyet hesabı yapıldığını, kötü yönetim, koopertiften ayrılışlar inşaatların tamamlanamayacağı anlaşıldığından güncellenmesinin zorunlu olduğunu, bu kapsamda güncellenmiş kesin maliyetin davalıya tebliğ edildiğini ve ödenmediğini belirterek kesin maliyet ve gecikme cezası talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık güncellenmiş konut kesin maliyeti ve gecikme cezası nedeni ile davacının davalıdan alacağı olup olmadığı konularında toplanmaktadır.
Yapı kooperatiflerinin amacı ortaklarının konut ihtiyaçlarının karşılamaktır. Bu amaçla bir araya gelen ortaklar emeklerini ve birikimlerini birleştirerek amaçlarını gerçekleştirirler. Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesine göre “kooperatif ortakları bu yasanın kabul ettiği ilkeler ışığında hak ve yükümlülüklerde eşittirler. Kooperatif ana sözleşmesi kooperatif ortaklarının birbiri ve ortaklarla kooperatif tüzel kişiliği arasında özel hukuk sözleşmesidir. Ana sözleşmeye Kooperatifler Kanunu’na aykırı olmamak koşulu ile sözleşme serbestisi çerçevesinde istenilen hükümler konulabilir. Somut olayda; kooperatif ana sözleşmesinin kesin maliyete ilişkin 61. maddesi ve kur’a çekimine ilişkin 62. maddesinde değişiklik yapılarak kooperatifin etap etap yapılacağı, inşaat sona erdikçe, biten binalar için kur’a çekileceği ve çıkarılan kesin maliyet hesabına göre %10 fazla ödeyenlerin bağımsız bölümlerin teslim edilerek kooperatiften istinaf edebilecekleri ana sözleşme hükmü olarak belirlenmiştir. Bu ana sözleşme hükmü; gerek kanunla belirlenen kooperatiflerin ana ilkesine, gerekse eşitlik ilkesine aykırıdır. Her ne kadar ana sözleşme değişikliği ile ilgili iptal davası açılmamış ise de kanuna aykırı kararlar yok hükmünde olacağından her zaman göz önünde bulundurulur. Ana sözleşmenin 61 ve 62. maddelerindeki değişiklikler Kooperatifler Kanunu’nda çerçevesi çizilen ana ilkelere ve eşitlik ilkesine aykırı olduğundan yok hükmünde oldukları eldeki davada da gözetilmelidir. Konut sahibi olmak isteyen kooperatif ortakları son bağımsız bölüm bitip teslim edilene kadar kooperatif ortağı olmaya devam etmelidir. Kooperatif, inşaatlar bitmeden bağımsız bölümü teslim alıp istifa eden üyelerden bağımsız bölümü geri alma hakkına sahiptir. İnşaatlar devam ederken başkaca aidat alınmayacağını ilişkin taahhütlerin kooperatif açısından geçerli kabul edilemeyeceği, maliyetlerin artması halinde bu bedelin kooperatif ortaklarından talep edilebileceği yerleşmiş Yargıtay içtihatları ile kabul edilmiştir. Yine somut olaya gelindiğinde kooperatif yukarıda belirlenen gerekçeyle, geçersiz olan ana sözleşmenin 61 ve 62. maddesi uyarınca kesin maliyet hesabı çıkartıp, bu bedeli davalıdan talep etmiş ise de, henüz tüm inşaatlar bitmeden yapılacak kesin maliyet hesabı hiçbir zaman kesin maliyet sonucunu vermeyecek, her genel kurul sonrasında yapılacak hesaplamaya göre ortaklardan yeniden talepte bulunma zorunluluğu doğacaktır. Bu gerekçeler doğrultusunda kanuna aykırı olarak düzenlenen ana sözleşme uyarınca belirlenen bedelin davalıdan talep edilebilmesini kabul etmek mümkün değildir. Ancak kooperatif, inşaatlarının bitmesini müteakip yapılacak kesin hesap sonucunda belirlenen bedeli bağımsız bölüm teslim alan ortaktan kooperatiften istifa edip etmediğine bakılmaksızın talepte bulunabilecektir (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin *** Karar sayılı ilamı bu yöndedir).
Eldeki davada kooperatifin inşaatlarının devam ettiği bu sebeple bu aşamada kesin maliyet talebinde bulunamayacağı davanın erken açılmış dava olduğu anlaşılmakla, davanın erken açılmış olması nedeniyle davanın usulden reddine, yargılama masraf ve vekalet ücretinin de bu doğrultuda ve bu konudaki Yargıtay HGK’nun *** Karar sayılı emsal içtihadı da gözetilmek suretiyle davanın erken açılmış olması nedeniyle davanın usulden reddi nedeniyle davalı lehine, maktu vekalet ücretini geçmemek üzere nispi vekalet ücretine hükmedilmesi karar vermek gerekmiştir. İzah edilen hususlar nedeniyle bu konuda aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın erken açılmış olması nedeni ile USULDEN REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gerekli 80,70-TL karar ve ilam harcının, dava açılışı sırasında tahsil edilen 170,78-TL peşin harçtan mahsubuna, artan 90,08-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran davacıya iadesine,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacı tarafın yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-6100 sayılı HMK’nun 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde ilgili tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
7-Kararın mahiyeti gereği davacı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
8-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’nin 6. maddesi gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/11/2022

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır