Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- … – …
2- … – …
3- … – …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
Av. … –
DAVALI : … …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –

DAVA : ***
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***

Mahkememizde görülmekte olan birlik genel kurul kararının iptali ve kayyım tayini davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacılar vekilleri dava dilekçesinde özetle; davacıların Kayseri İli, Damızlık Koyun Yetiştiricileri Birliği’nin kuruluşundan itibaren üyesi olup diğer tüm üyeler gibi aynı hak ve şartlara haiz olduklarını, birliğin *** tarihinde olağan genel kurul toplantısı yapıldığnı, iş bu toplantıya katılmak üzere davacı ve birlik üyelerinden bir kısmının toplantının yapılacağı yer olan Beyaz Saray Delüx Düğün Salonu’na gittiğinde sadece asıl üyelerin oy hakkı olduğu, aday üyelerin oy kullanamayacağı gerekçesi ile olağanüstü güvenlik tedbirleri aldırılmış olan salona giremediklerini ve oy kullanamadıklarını, genel kurul salonuna alınmayan üyelerin bu durumu bir tutanak altına alarak Bakanlık temsilcisine bu tutanağı teslim ettiklerini, üyesi bulunan birliğin bundan önceki tüm genel kurullarında üyelerin tamamının katılımı eşliğinde her hangi bir aday üye, asıl üye ayrımı olmaksızın seçime gitmiş olmasına rağmen *** tarihli seçime 78 kişi ile başvurulduğunu, yapılan bu genel kurulun öncesinde bu durumu düzeltmeleri adına davacı birlik üyelerinin ilgili bakanlık, il müdürlükleri hatta valiliğe başvuruda bulunduğunu, hepsinin de ayrı ayrı bu şartlar altında 78 kişi ile seçime gidilmemesi gerektiği aksi halde hukuki işlemlere başlanacağını gerek yazılı gerekse sözlü olarak birlik başkanı ve yönetime bildirildiğini ancak birlik yönetiminin tamamen kişisel menfaat ve çıkarları için her hangi bir dayanaktan yoksun ana sözleşme, yönetmelik ve kanunlara hatta bakanlığın talimatlarına açıkça aykırı davranarak asıl üye aday üye ayrımı yaptığını, hukuka ve ahlaka aykırı hareket ettiğini, yapılmış olan bu genel kurul ve seçimin geçersiz kabul edilmesi gerektiğini belirterek kanuna ve sözleşmeye aykırı olarak yapıldığını iddia ettikleri genel kurulun iptali ile kayyum atanmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı taraf cevap dilekçesinde özetle; davanın husumetten reddinin gerektiğini, usule ilişkin itirazları olduğunu ve yapılan genel kurula karşı açılacak iptal istemli davada asıl üye olup genel kurulda temsil yetkisine haiz olma şartlarının arandığının aşikar olduğunu, bahse konu genel kurulun kanun, mevzuat ya da görüş ve önerilere göre böyle yapılmak zorunda olduğu için yapılmış olduğunu, yani davacıların dilekçesinde belirttiği üzere kişisel menfaat ya da çıkarlar değil kanun ve mevzuatın yorumlandığında böyle bir sonuç çıktığı için genel kurulun bu şekilde gerçekleştirildiğini, hukuk hükümlerine tabi tüzel kişi olarak tescil edilen faaliyetine devam eden birliğin kendi ana sözleşmesine uygun olarak genel kurul kararı almış olduğunu, bu kararında aykırılık tespit edilen bir hususun bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Dava Kayseri İli … Birliği üyesi olduklarını,*** tarihli olağan genel kurul toplantısına katılımlarının engellendiğini belirterek bahse konu genel kurul kararının iptali ile Birliğe kayyım atanması istemlerine ilişkindir.
DELİLLER :Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Taraflar ana sözleşmeye, yönetmeliğe, Kooperatifler Kanunu’na, 5996 Sayılı Kanun’a, 6589 Sayılı Kanun’a Kayseri Gıda Tarım Ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’nün ***tarihli yazılarına, seçim günü genel kurula alınmayan üyeler tarafından düzenlenen tutanağa ilgili kurumlara üyelerin başvuru ve bir kısım üyelerden alınan imzalara,*** sayılı Bakanlar Kurulu kararına, Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesine, birlik ana sözleşmesine, birlik karar kayıtlarına, yönetim kurulu seçim kararına ve karar defterine, hazirun cetvellerine, tanık anlatımlarına, bilirkişi incelemesine ve yemine delil olarak dayanılmıştır.
Taraflar, dayandıkları bir kısım delillerini dava dosyasına sunmuşlardır.
Görevsizlik kararı verin mahkemede yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen tanıklar usulünce dinlenmiştir.
Davacı tanığı … *** tarihli duruşmada”Ben birliğin üyesiyim, 2011 yılında üye oldum. Dava konusu olan genel kurula kadar asıl üyeyken, genel kurul yapıldığı esnada aday üyeliğe düşürülmem sebebiyle oy hakkımın elimden alındığını öğrendim. Bu, genel kurul öncesi ilan edilmedi. Genel kurul binasına alınmadığımız esnada öğrendik. Normalde birliğin 2300 üyesi vardır. Bunun 2233 üyesi aday üyeliğe düşürüldü. Ben en son 2018 yılında aidat ödedim. Aidat ödemeyen üyelerin de oy hakkı mevcuttur. Birlik bunu gerekli gördüğü takdirde oy hakkını düşürebilir. Yönetimin başarısız olması sebebiyle birçok kişi yönetimin değişmesini talep ediyordu. Bunu talep edenler hep aday üyeliğe düşürüldü, böyle bir düşüncesi olmayanlar asıl üye olarak devam ettiler. Bu genel kurulun ayrıcalığının ne olduğunu neden böyle birşey yapıldığını bilmiyorum. Tahmin ettiğim sebep bahsetmiş olduğum yönetimin değişmesine ilişkin çoğunluğun görüşüdür. Birlik kurulduğu tarihten itibaren 2 senede bir damızlık ıslah projeleri yapılmaktadır. Islah projesinde yer alanlar kendini geliştirenlerden oluşmaktadır. Yani damızlık yapımında daha kaliteli et daha kaliteli süt üreten kişiler bu projelerde yer almaktadır. Dediğim gibi kurulduğu tarihten itibaren bu ıslah projeleri yapılıyor, bunun için ilan veriliyor. Islah projesine katılmak isteyenler talepte bulunuyor ve uygun şartlara sahip olanlar ıslah projelerine dahil ediliyor. Bu ıslah projesinde yer almanın ayrıcalıkları vardır. Normal bir üyeye devlet örneğin 20,00-TL’lık bir destek veriyor ise ıslah projesinde yer alan kişiye 120,00-TL’lık destek veriyor. Yani bu üyeler için ayrı bir konumdur. Biz son ıslah projesinden haberdar edilmedik ve son genel kurula katılan asıl üyeler bu ıslah projesinde yer alan kişilerden oluşmaktadır. Burada ıslah projine seçilme ve asıl üyelikte kalarak genel kurulda oy kullanabilme, seçme seçilebilme hususunda hileli bir işlem yapıldığını düşünmekteyim.”şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … *** tarihli duruşmada “Ben birlik üyesiyim. 2015 yılında üye oldum. Asıl üyeydim. Önceden asıl yedek üye diye bir ayrım bulunmamaktaydı. Normalde genel kurul toplantılarından önce bildirimde bulunulur. Bu toplantıdan önce herhangi bir bildirimde bulunulmadı. Arkadaşların haber vermesi üzerine birliğe gittiğimizde biz içeri alınmadık ve bizim üyeliğimizin yedek üyeliğe düşürüldüğünü ve oy kullanamayacağımızı söylediler. Oy kullanan kişiler son ıslah projesinde yer alan kişilerdir. Bunlar asıl üye olarak devam ettiler, diğerleri ise yedek üyeliğe düşürüldüler. Ben de bir dönem ıslah projesinde yer aldım. Hatta sondan bir önceki ıslah projesiydi ve bu projeden hayvancılığı bırakmayı düşünmem sebebiyle çıkmıştım. Ben ıslah projesinde yer alırken genel kurul olmuştu ve bu genel kurulda oy kullandım. Benimle birlikte herkes kullandı. Dediğim gibi son genel kurula kadar asıl yedek ayrımı yoktu. Islaha katılacak kişilere üniversite, il tarım ve birlik işletmeleri gezerek karar verirler. Islahta yer almak için talepte bulunmanın çok bir önemi yoktur. Bu ıslahta yer alabilecek kişiler diğerlerine nazaran hayvanları daha iyi ırk, daha kaliteli et süt ürününe sahip olanlardır. Islah projesi içerisinde yer alanlar normal üyelere nazaran daha fazla devlet desteği almaktadırlar. Normal bir üye 500 hayvan için devletten 10.000,00-TL destek alıyor ise ıslah projesinin içerisinde yer alan üye 60.000,00-TL civarında devlet desteği alır. Projede yer alanlar bütün hayvanlarını kayıt altına almak her şeyi kayıt altında tutmak zorundadır. Dediğim gibi son projede yer alanlar asıl üye olarak devam ettiler, diğerleri yedek üyeliğe düşürüldü. Yönetim kurulunun seçileceği genel kuruldu. Yönetim kurulu 4-5 yılda bir seçilmektedir. Yapılan genel kurul seçimi garanti altına almak için yapılmış bir kurgudur. Çünkü yedek üyeliğe düşürüldüğümüz genel kurul anında söylendi. Bu seçim sürecinde yeni yönetim için adaylığını açıklayan bu yöneticiler için kimse yoktu. Adaylıklar genel kurul anında ortaya çıkmıyor. Öncesinde bir hazırlık aşaması var. Adaylar kendi yönetimini oluşturur, delegeleri gezer ve oylarına talip olur. Zaten oy kullanılan zarflarda önceden hazırlanır. Bunun bir basım süreci ve sair de vardır. Yani genel kurul anından önce adaylar bellidir. Yapılan seçim 3. ya da 4. seçimdir, çok uzun bir geçmişi yoktur. Henüz net teammüller oluşmadı ya da bahsettiğim uygulama dışına çıkılmadı. Ben ıslah projesinde yer aldığımı söylemiştim ancak işletmem babam Sami Aslan adına kayıtlıdır. Bu sebeple ıslah projesinde yer alan kişi *** olarak gözükür, ancak ben takip ettim.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı *** tarihli duruşmada “Ben Erciyes Üniverstesi Veterinerlik Fakültesi Zootekni Ana Bilim Dalı öğretim üyesiyim, doçent doktor olarak üniversitede görev yapmaktayım. 2011 yılından beri davalı birlik için danışmanlık yapmaktayım. Beni bu hususta Bakanlık görevlendirdi. Biz bakanlık, üniversite ve birlik olarak üçlü hareket ederiz, bu şekilde kararlar alınır. Islah projesine katılacak kişiler de bu üçlü kararla belirlenir. Katılacak kişilerin kıstasları tarafımca belirlenir, daha sonra verim takipleri de tarafımızca yapılır. Davaya konu olan genel kurul öncesi hazırlanan ıslah projesi 64 vilayette yapıldı, geri kalan iller de yapılmadı. Islah projesine dahil edeceğimiz kişilerin hayvan sayısı, ailenin devamlılığı ve verim kayıtlarının alınacağı noktaların uzaklığı dikkate alınarak seçilmektedir. Kayseri’de 200’ün altında hayvanı olan kişiler elenip 200’ün üstü hayavana sahip olan üyeler üzerinden seçim yapılmaktadır. Burada hayvanların kalitesi dediğimiz gibi hayvancılıkla uğraşan kişinin yaşı, erkek çocuğunun olup olmaması, yapılacak masraflar ve sair hepsi dikkate alınır ve ortak bir şekilde karar verilir. Genel kurul öncesindeki ıslah projesine yaklaşık 94 kişi katılmıştı, şu anda bu sayı 60 küsürlere inmiştir. Projeler 5 yıllıktır, 5 yılın bitiminde yeni projeler yapılmaktadır. Ben birliğin kaç asıl üyesi, kaç yedek üyesi olduğunu, aday üyeliğe düşürülme durumlarını, kimlerin aidat ödeyip, kimlerin ödemediğini bilmiyorum. Bildiğim ise iki yönetmelik ile ilgili olarak Bakanlığın çakıştığı hususunda duyumlarım vardır. Bizzat görgüye dayalı bir bilgim yoktur. Müsteşarın şikayetler doğrultusunda ikinci yapılan yönetmeliğin bir önceki ile çakıştığından dolayı neden böyle yapıldığı hususunda siteminin olduğunu biliyorum. Ancak olayların iç yüzüyle ilgili bir bilgim yoktur. Görevim nedeniyle bilme gibi de bir durumum yoktur. Aynı çakışmanın Kayseri hariç 8 ilde daha çıktığını duymuştum. Yapılacak ıslah programlarının kaç yerde ıslah programı açılacağı TAGEM tarafından karar verilir. Yapılan bu ıslah projesi de ulusal niteliktedir, adı da zaten ulusal ıslah projesi olarak geçmektedir. Yapılan ıslah projesi içerisindeki planlamalara da ıslah programı diyoruz. Islah projelerine seçilecek kişiler belirlenmeden önce yönetim bu hususta duyuru yapmaktadır. Bu duyuru sonucu başvuru yapanlar arasından hayvansal şube müdürü, birlik başkanı ve tarafımca daha önce bahsettiğim kıstaslar dikkate alınarak seçimler yapılmaktadır. Başvuru olmayan ancak istediğimiz kriterlere sahip olan kişiler başvurusu olmaması nedeniyle seçilmemektedir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı *** tarihli duruşmada “Ben birliğin üyesiyim, yaklaşık 5 sene önce üye oldum. Daha önceden babam birliğin üyesiydi, babamdan ben devraldım. Devraldıktan sonra da üye oldum. Bu sene hariç her yılın aidatını ödedim. Son yapılan ıslah projesinde yer almamam sebebiyle asıl üyelikten çıkarıldım. Projede yer almamayı ben istedim, yoksa benim hayvanlarım için bana gelinmiştir. Birlik bana hayvanların aynı şartları ilerde sağlaması durumunda beni projeye ilerde de dahil edip asıl üyeliğe çıkartabileceklerini sözlü olarak söylediler. Aday üyeliğe düşürülürken tarafıma herhangi bir yazılı bildirim ve sair gelmedi. Dava konusu olan genel kurul esnasında ben genel kurul yapılacak yere hiç gitmedim. İsmim yazılarak sahte imza atılmış, bu hususta dilekçe verdim. Dilekçemin içeriğini tekrar ediyorum, dilekçe altındaki imza bana aittir. Ben projede yer almak için herhangi bir yere dilekçe vermedim. Onlar ben dilekçe vermeksizin projede yer almam için bana geldiler. Yeni bir proje yapılacağı zaman önce asıl adaylara projede yer alıp almayacakları sorulduktan sonra yedek adaylara da sorulmaktadır. Bu proje yaklaşık 5 yıl önce gündeme geldi. Bu proje gündeme geldikten sonra, asıl ve yedek üye ayrımı yapıldı. Ben 2017 yılındaki genel kurula katılarak oy kullandım. 2018 yılına da katılmak için gitmedim.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Kayseri 8. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin *** Karar sayılı dosyası, dosyamız arasına celp edilmiştir. İncelemesinde; davacısının dosyamız davalısı, davalısının … olduğu, dava konusunun Kayseri 2. İcra Müdürlüğü’nün *** Esas sayılı takip dosyasına yapılan iitirazın iptali istemine yönelik olduğu, mahkemece yargılama sonunda *** Karar sayılı gerekçeli karar ile davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava davacıların Kayseri İli … Birliği üyesi oldukları,*** tarihli olağan genel kurul toplantısına davacıların katılımlarının engellendiği belirterek bahse konu genel kurul kararının iptali ile Birliğe kayyım atanması istemlerine ilişkindir.

Dava ilk olarak Kayseri 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılmıştır. Kayseri 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin *** Esas sayılı dava dosyası, bilahare Kayseri 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne devredilmiş ve Kayseri 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin *** Esas sırasına kaydı yapılmıştır.
Kayseri 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin *** Karar sayılı gerekçeli kararı ile davaya bakmanın asliye ticaret mahkemesinin görevi kapsamında olduğundan bahisle göreve ilişkin dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiş, ***tarihinde bu kararın kesinleşmesi ve aynı tarihte davacılar vekilinin gönderme talebinde bulunması üzerine dava dosyası mahkememize tevzi edilerek, mahkememizin *** Esas numarasını almıştır.
Mahkememizde evvelce yapılan yargılama sonunda *** tarihli, *** Karar sayılı gerekçeli karar ile; dosya kapsamına göre davanın kısmen kabulü ile davalı …’nin *** tarihli genel kurul kararlarının iptaline, davalı …’nin ***tarihli genel kurul kararı ile birliğe yeniden yönetim kurulu üyeleri seçildiği anlaşıldığından dolayı davacıların kayyım atanması talebi konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Mahkememizin *** Karar sayılı kararı davalı tarafça istinaf edilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nce yapılan istinaf incelemesi sonunda *** Karar sayılı karar ilamı ile “Davalı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK’nun 353/1-a.3 maddesi gereğince Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin istinafa konu edilen *** Karar sayılı nihai kararının esası incelenmeksizin kaldırılmasına, istinaf edilen kararın esası ve istinaf eden davalının istinaf sebepleri incelenmeden HMK’nun 353/1-a-3 maddesi gereğince ilk derece mahkemesinin kararının mahkemenin görevsizliği yönünden kaldırılarak, mahkemece görevsizlik kararı verilmesi ve HMK nun 20. maddesi gereğince kararın ilk derece mahkemesince taraflarına tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde taraflarca yerel mahkemesine müracaat/talep edilmesi halinde, dosyanın davanın yeniden görülmesi için görevli asliye hukuk mahkemesine gönderilmesine dair karar verilmek üzere Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne iadesine” karar verilerek mahkememize iade edilmiştir.
İade edilen dava dosyası mahkememizin *** Esas sırasına kaydedilmiştir. Mahkememizce yeniden inceleme ve değerlendirme yapılmıştır.
HMK’nun 1. maddesine göre; “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir.”
HMK’nun 114/1-c bendine göre; “mahkemenin görevli olması” dava şartlarındandır.
HMK’nun 115/1. maddesine göre; “Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.”
Eldeki dava, Kayseri ili … birliği üyesi olan davacıların *** tarihli olağan genel kurul toplantısına katılımlarının engellendiği gerekçesiyle bahse konu genel kurul kararının iptali ile Birliğe kayyım atanması istemiyle *** tarihinde açılmış genel kurul iptali istemine ilişkindir.
Bir davanın ticari dava sayılabilmesi için; ya TTK’nun 4. maddesinde yazılı mutlak ticari davalardan olması, yada taraflarının tacir ve davanın ticari işletmeleri ile ilgili olması veya özel kanunlarında ticari dava olduğunun yazılı olması gerekir. Dava TTK’nun 4. maddesinde mutlak ticari davalardan değildir. Davalı, dosyaya sunulduğu gibi yasa ile kurulmuş bir birliktir. Öte yandan mahiyeti gereği davalı birlik tacir de değildir. Davalı, hayvan üreticilerinin yasa gereği meydana getirdiği bir kuruluş şeklindedir.
*** sayılı Kanun’un 7. maddesi ile değişik 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 10/F-3. maddesi uyarınca ıslah amaçlı yetiştirici birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak bu kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.
Kooperatifler Kanunu’nun 99. maddesinde bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davaları tarafların tacir olup olmadığına bakılmaksızın ticari dava sayılır hükmüne yer verilmiştir. Kooperatif davaları ticari dava sayılır ve ticaret mahkemesinde görülmesinin sebebi bu yasa maddesidir. Ancak yukarıda yazılı davalı birliğin kuruluş belgesinde sözü edilen kooperatifler yasasının uygulanmasına ilişkin husus birliğin kuruluş belgesinde yazılı olmayan hususlarla ilgilidir. Oysa kuruluş belgesinin (anasözleşmenin) 35. maddesi “Kanuna, yönetmelik, kuruluş belgesi hükümleri ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile aşağıda belirtilen kimseler genel kurul kararları aleyhine toplantıyı takip eden günden başlamak üzere 30 gün içerisinde birlik merkezinin bulunduğu yerin asliye hukuk mahkemesine başvurabilir.” hükmüne yer vermiştir. Bu mahkeme tabirinden Ticaret Mahkemesi anlaşılabilmesi için açık bir şekilde Ticaret Mahkemesine başvurabilir şeklinde düzenleme getirilmesi gerekir. Sadece mahkemeden söz ettiğinde genel mahkeme kasdedilmiştir. Genel mahkemede Ticaret Mahkemesi olmayıp, Asliye Hukuk Mahkemesidir ki, ana sözleşmede de direk olarak Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılacağı belirtilmiştir. Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’in 91. maddesinde; “birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak Kanun, bu Yönetmelik ve bu Yönetmeliğe istinaden hazırlanan ana sözleşmede hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü öngörülmüştür. Anılan yönetmelik hükmüne göre, Kanun ve yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun uygulanması, dava konusu uyuşmazlığın Kooperatifler Kanunu’ndan kaynaklandığı anlamına gelmemektedir.
Açılan dava; genel kurul karanının iptali birlik genel kurul kararının iptali ve kayyım tayini istemlerine ilişkindir. Bilindiği üzere *** sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ıslah amaçlı Hayvan Yetiştirme Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, illerde bu yönetmelik kapsamında birliklerin kurulduğu sabittir. Aynı şekilde davalı birliğinde kurulmuş olduğu ve tüzel kişiliğinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik incelendiğinde, birliğin amacının hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla; koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi birlik ve merkez birliklerinin kurulması, işleyişi, görevleri, yönetimi ve denetimleriyle ilgili usul ve esasları belirlemek olduğu, amacın ticari bir teşekkül kurmak olmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davalı birliğin mesleki destek amacıyla kurulmuş olduğu, ticari nitelikte olmadığı anlaşılmaktadır. Birliğin ticari teşekkül olmaması karşısında, davanın TTK’nun 4. maddesinde düzenlenen ticari nitelikte bir dava olmayıp, davalı hakkında açılan iş bu davanın HMK kapsamında genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemelerince görülmesi gereken bir davadır. Ayrıca 26/08/2016 tarihli ve 29813 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Islah amaçlı Hayvan Yetiştirme Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelikte mahkeme tabiri ile Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğu işaret edilmiştir (Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin *** Karar sayılı ilamı, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin *** Karar sayılı ilamı).
Hal böyle olunca, mahkemece, somut uyuşmazlık yönünden davaya bakmak üzere Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olmasından dolayı mahkememizce HMK’nun 114 ve 115. maddeleri gereği davanın usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir. Nitekim görev hususunun kamu düzenine ilişkin dava şartlarından olması ve daha önce Kayseri 12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce Asliye Ticaret Mahkemesine yönelik verilmiş olan 2021/364 Esas – 2022/39 Karar sayılı görevsizlik kararının istinaf kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşmesi nedeniyle Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan incelemede davalının istinaf talebinin mahkemenin görevi yönünden kabulü ile, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olarak belirlenmesine ve HMK’nun 353/1-a-3 maddesi gereğince esası incelenmeden ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak, dosyanın Kayseri Asliye Hukuk Mahkemesi’ne yönelik görevsizlik kararı verilmek ve gönderilmek üzere Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne iadesine dair kesin olarak karar verilmiştir. Bu karar yerel mahkemeleri bağlayıcı niteliktedir.
İzah edilen tüm nedenler karşısında mahkememizce HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi uyarınca göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine, hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli kayseri asliye hukuk mahkemesi’ne gönderilmesine ilişkin olarak aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi uyarınca GÖREVE İLİŞKİN DAVA ŞARTI YOKLUĞU NEDENİ İLE DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2-Hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde dava dosyasının görevli KAYSERİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE gönderilmesine,
3-HMK’nun 20. maddesi gereği işbu kararın kesinleştiği tarihten veya kanun yoluna başvurulursa bu başvurunun reddi kararının tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde taraflardan birinin mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini istememesi durumunda dosyanın ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin görevli mahkemede hüküm altına alınmasına,
Dair, davacılar vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.20/03/2023

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır