Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1- …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : 2- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 3- …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan tazminat (ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde davalı … ‘nin sevk ve idaresindeki davalı …Nakliyat Gıda İnş. Tur. Petrol San. Tic. Ltd. Şti.’nin maliki, davalı … Sigorta A.Ş.’nin ZMMS sigortacısı olduğu … plakalı araçta yolcu olarak bulunan davacı müvekkilinin aracın hız kesicinin üzerinden geçerken bulunduğu koltuktan fırlayarak yaralandığını, meydana gelen kazada davalı sürücünün tam kusurlu olduğunu, kaza nedeniyle müvekkilinin iş göremeyecek şekilde yaralandığını ve maddi zarara uğradığını beyanla fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00-TL maddi tazminatın davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş, … tarihli dilekçesi ile de maddi tazminat taleplerini açıklayarak çalışma gücünün geçici kaybı nedeniyle 300,00-TL sürekli kaybı nedeniyle 300,00-TL ekonomik geleceğin etkilenmesi nedeniyle 400,00-TL olmak üzere toplamda 1.000,00-TL maddi tazminatın faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir.
SAVUNMA : Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete dava tarihinden önce başvuru olmadığını, müvekkil şirketin dava tarihinden itibaren yasal faiz ile poliçe limitleri ile sorumlu olduğunu savunmuştur.
Davalı … ve …Nakliyat Gıda İnş. Tur. Petrol San. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı sürücünün meydana gelen kazada kusurunun bulunmadığını bu nedenle araç işleteninin de kusurunun bulunmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Taraflarca nüfus kayıtlarına, sosyal ve ekonomik durum araştırmalarına, Kayseri … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … Esas – …Karar sayılı dava dosyasına, trafik kaza tespit tutanağına, ifade tutanaklarına, sigorta şirketine başvuru evrakları, sigorta poliçesi ve hasar dosyasına, SGK kayıtlarına, tanık anlatımlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davacının sosyal ve ekonomik durumunun araştırılması için Melikgazi İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmıştır.
Davalı …’nin sosyal ve ekonomik durumunun araştırılması için Kocasinan İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmıştır.
Davalı …Nak. Gıda İnş. Tur. Petr. San. Tic. Ltd. Şti’nin açık adres bilgileri belirtilerek Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak bu şirketin son 3 yıllık kurumlar vergisine esas beyanname örneğinin istenmiştir.
… plakalı aracın trafik kaza tarihi olan … tarihinde ve halen kayıt malikinin kim olduğunun sorulması ve trafik kayıtlarının istenmesi için Kayseri Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmıştır.
Davalı … Sigorta A.Ş’ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın … nolu zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu bildirilmekle bu aracın … tarihinde … Caddesinden seyirle … Caddesi istikametinden gelerek … Caddesi istikametine doğru seyri sırasında meydana gelen yaralamalı trafik kazasında davacı …’ın yaralanması nedeniyle … Sigorta Şirketine bu davacı tarafından ihbarda bulunulup bulunulmadığı ihbarda bulunulmuşsa ihbar tarihinin ne olduğu, buna dair kayıt ve belge örneğinin gönderilmesi, davacıya ödeme yapılıp yapılmadığının sorulmasına, ödeme yapılmışsa ödemeye ilişkin kayıt ve belgelerin gönderilmesi, sigorta poliçesi örneklerinin ve tüm hasar dosyasının okunabilir netlikteki örneklerinin istenilmiştir.
Davacı …’ın açık kimlik ve adres bilgileri belirtilmek suretiyle … Mobilya San. Tic. A.Ş’ye müzekkere yazılarak bu davacının son 3 aylık maaş bordro örneği ile fazla mesai ücreti, hafta tatil ücreti ve diğer ödemelere ilişkin kayıt ve belgelerin okunabilir netlikteki tastikli suretinin istenilmiştir.
Davacı …’ın T.C. kimlik numarasının ve açık kimlik bilgilerinin yazılması suretiyle Kayseri SGK İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak, davacının sigortalı olup olmadığı, … tarihinde meydana gelen trafik kazasında yaralanması dolayısıyla tedavi giderlerinin, geçici ve sürekli iş göremezlik ücretlerinin SGK tarafından ödenip ödenmediği, bu trafik kazası nedeniyle davacıya ödenen başkaca paralar varsa hangi sebeple, hangi tarihte, ne miktar para ödendiği, bağlanan gelirler varsa bunların ne olduğu hususlarının sorularak, sorulan tüm hususlarla ilgili olan ve … tarihli trafik kazası neticesi davacı …’ın yaralanması nedeniyle kendesine ödenen paralar, bağlanan gelirlere ilişin ve gördüğü tedavilerin harcamalarına ilişkin tüm karar, hesaplama tabloları, cetveller, kayıt ve belgelerin okunabilir netlikteki tastikli suretlerinin istenilmiştir.
Davacının T.C. kimlik numarası ve açık kimlik bilgileri belirtilmek suretiyle, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne, Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne ve Kayseri Memorial Hastanesi’ne ayrı ayrı müzekkere yazılarak … tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle davacı …’ın yaralanması dolayısıyla bu hastanenin ilgili tüm servislerinde gördüğü muayene ve tedavilere ilişkin hasta tabela, rapor, müşahade kağıtları, gördüğü tedaviye ilişkin tüm kayıtlar, kullandığı ilaçlara ilişkin listeler, bu ilaçların hastane tarafından mı, SGK tarafından mı yoksa davacı …’ın kendisi tarafından mı karşılandığı, buna ilişkin fatura, belge ve yazı örnekleri, davacıya ait tüm röntgen, film ve grafilerin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Kayseri … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … Esas – …Karar sayılı dava dosyasının incelenmek üzere istenilmiştir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyasının akıbeti hakkında mahkememize bilgi verilmesinin istenilerek, soruşturma tamamlanıp dava açılmış ise dava açılan mahkemenin adının ve esas numarasının bildirilmesi, şayet kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiş ise soruşturma dosyasının gönderilmesi istenilmiştir.
Kayseri … İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası incelenmek üzere istenilmiştir.
Davacının aile nüfus kayıt tablosunun Uyap sisteminden çıkartılarak dosya arasına takılmıştır.
Davacı …’nın tedavilerine ilişkin olarak celp edilen tüm tıbbi evrak film ve grafilerin eklenmesi suretiyle davacı …’ın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’na sevk edilmiş, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’ndan davacının … tarihli trafik kazasında yaralanması nedeni ile; davacının maluliyeti olup olmadığı, varsa % kaç oranında maluliyeti olduğu ve davacının geçici iş göremezlik durumu olup olmadığı, varsa geçici iş göremezlik süresinin kaç gün olduğu (kaç günde iyileşebilir olduğu) hususlarında ayrıntılı rapor düzenlenmesi istenilmiştir. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nın … tarihli raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Yargılama sırasında davacı tanıkları … ve …, davalı … Nak. Ltd. Şti. ve … tanıkları …, … ve … usulünce dinlenmişlerdir.
Adli Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı’na müzekkere yazılarak tarafların iddia ve savunmaları, trafik kaza tespit tutanağı, celp edilen Kayseri … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası ve içeriği, celp olunan diğer tüm deliller, tanık anlatımları ile dosya kapsamı göre … tarihli trafik kazasının oluşumunda kim veya kimlerin ne oranda kusurlu olduğu hususunda açıklamalı rapor düzenlenmesi istenilmiştir. Kusur raporu dosyamız arasına alınmıştır.
HMK’nun 266. maddesi gereğince aktüer bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK’nun 273. maddesi gereğince iddia, savunma, nüfus kayıtları, sosyal ve ekonomik durum araştırmaları, ücret bordrosu, kusur raporu, iş göremezlik raporu, tanık anlatımları, SGK kayıtları, sigorta poliçesi ve diğer tüm deliller değerlendirilmek suretiyle davacının talep ettiği maddi tazminatlar yönünden inceleme yapılarak varsa buna ilişkin zararların aktüer hesabının yapılması ve hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmiştir. Aktüer bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, trafik kazası sonucu oluşan maluliyet nedeniyle uğranılan geçici ve sürekli iş göremezlik zararı ile ekonomik geleceğin sarsılması sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkememizde evvelce yapılan yargılama sonunda … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı gerekçeli karar ile apılan yargılama ve toplanan deliller neticesinde; davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile 108,58-TL geçici iş göremezlik tazminatı ve 326.271,29-TL sürekli iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 326.379,87-TL maddi tazminatın, davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihi …’dan, diğer davalılar için kaza tarihi …’ten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ve davalı sigorta şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olmak koşuluyla davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya dair maddi tazminat isteminin reddine, 20.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihi …’ten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar …Nakliyat Ltd.Şti ve …’den alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı …Nakliyat Gıda İnş. Tur. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. ve davalı … vekili ile davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi tarafından icra kılınan istinaf incelemesi sonunda … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı karar ilamı ile “mahkemece, kazaya karışan aracın, kaza tarihini kapsar ZKTMMS bulunup bulunmadığı Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinden sorularak, ZKTMMS bulunması halinde kazanın ZKTMMS kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirilerek, davalı sigorta şirketi ancak ZKTMMS limitini aşan miktardan sorumlu olabileceği, bulunmaması halinde ise davacının zararını Güvence Hesabı yanı sıra davalıdan da talep edebileceği gözetilerek, ayrıca kazanın iş kazası olduğu iddia edildiğinden iş kazası nedeniyle oluşan zararlarda yukarıda açıklandığı üzere SGK tarafından yapılan geçici iş göremezlik ödemesi yanı sıra kalıcı maluliyeti nedeniyle sigortalıya yapılan ödemelerin ilk peşin sermaye ödemesi de, sorumlulara rücu edilebileceğinden davaya konu trafik kazasındaki kalıcı maluliyeti nedeniyle gelir bağlanması amacıyla davacının SGK’ya bir başvuruda bulunup bulunmadığı, davacıya SGK tarafından sürekli iş göremezlik (kalıcı maluliyet) geliri bağlanıp bağlanmadığı, bağlanmış ise rücuya tabi olup olmadığı, bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin ne olduğu, ilk peşin sermaye değerine yönelik sorumlular aleyhine açılmış bir rücu davası bulunup bulunmadığı hususlarının SGK’dan sorulması; açılmış bir rücu davası var ise dava ile ilgili belgeler getirtilip, sonucunun beklenip beklenmeyeceğinin değerlendirilmesi; akabinde tüm deliller değerlendirilerek, gerektiğinde hükme esas alınan raporu sunan aktüer bilirkişiye dosyanın tevdi ile kararın davalılar tarafından istinaf edilmiş olması nedeniyle usuli kazanılmış haklar gözetilerek, hükme esas alınan rapor tarihindeki verilere göre, yaşam süreleri TRH 2010 Yaşam Tablosu’na göre belirlenmek, bilinmeyen dönem hesabında progresif rant formülü uygulanmak, SGK tarafından yapılan geçici iş göremezlik ödemesi yanı sıra bağlanan gelirin rücuya tabi olması halinde rücuya tabi ilk peşin sermaye değerinin rücuya tabi olan miktarının da mahsubu gerektiği gözetilerek davacının iş göremezlik zararının hesaplanması için ek rapor alınması ile tüm deliller toplanıp birlikte değerlendirilerek, davalı sigorta şirketinin zarardan sorumlu olduğunun anlaşılması halinde davalı sigorta şirketi tarafından sürekli sakatlık teminatı kapsamında davacıya veya SGK’ya yaptığı ödemeleri sigorta limitinden mahsup edilerek mahsup edilerek, sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktar infazda tereddüt oluşturmayacak şekilde kararda gösterilerek, oluşacak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı hüküm tesisi isabetli görülmediğinden HMK’nın 355. maddesi gereğince davalılar vekilinin istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılıklar resen gözetilerek yapılan inceleme neticesinde davalılar vekillerinin istinaf taleplerinin yukarıda belirtilen gerekçelerle kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılması ve dosyanın belirtilen gerekçelerle yerel mahkemesine gönderilmesine” karar verilmiştir.
İade edilen dava dosyası mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmiştir.
Davacı …’ın T.C. kimlik numarasının ve açık kimlik bilgilerinin yazılması suretiyle Kayseri SGK İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davacının sigortalı olup olmadığı, … tarihinde meydana gelen trafik kazasında yaralanması dolayısıyla geçici iş göremezlik ödeneği dışında kalıcı maluliyeti nedeniyle gelir bağlanması amacıyla davacının SGK’na bir başvuruda bulunup bulunmadığı, davacıya SGK tarafından sürekli iş göremezlik geliri bağlanıp bağlanmadığı, bağlanmış ise rücua tabi olup olmadığı ve sorumlular aleyhine açılmış bir rücu davası bulunup bulunmadığı, varsa mahkeme adının ve esas numarasının, ayrıca dava akibetinin ne olduğunun, SGK tarafından bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin ne kadar olduğu, bu trafik kazası nedeniyle davacıya ödenen ve rücua tabi başkaca paralar varsa hangi sebeple, hangi tarihte, ne miktar para ödendiği, rücua tabi bağlanan gelirler varsa bunların ne olduğu hususlarının sorulmasına, sorulan tüm hususlarla ilgili olan ve … tarihli trafik kazası neticesi davacı …’ın yaralanması nedeniyle kendisine ödenen paralar, bağlanan gelirlere ilişin tüm karar, ilk peşin sermaye değerinin hesaplama tabloları, cetveller, kayıt ve belgelerin okunabilir netlikteki tastikli suretlerinin gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Yapılan duruşmada Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı karar ilamı doğrultusunda davalı … Nak. .. Ltd. Şti.’ne ait ve kazaya karışan … plakalı aracın dosyamız içerisinde mevcut trafik kaydının okunaklı örneğinin eklenmesi sureti ile Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın … tarihi itibari ile geçerli zorunlu karayolu taşımacılık mali mesuliyet sigorta poliçesi olup olmadığının sorulmuş; varsa sigorta şirketinin adı, acente no, poliçe no, başlangıç ve bitiş tarihleri, tanzim tarihi gibi tanıtıcı bilgileri sorularak ve varsa buna ilişkin kayıt ve belge örneklerinin gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize verilen cevapta kayıt bulunamadığı belirtilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı karar ilamı doğrultusunda eksiklerin ikmalinden sonra dava dosyasının rapor veren aktüer bilirkişiye tevdi ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı karar ilamı çerçevesine mahkememizin önceki kararının davalılar tarafından istinaf edilmiş olması nedeniyle usuli kazanılmış haklar gözetilerek, önceki hükme esas alınan rapor tarihindeki verilere göre, yaşam sürelerinin TRH 2010 yaşam tablosuna göre belirlenmesi, bilinmeyen dönem hesabında progresif rant formülü uygulanması, SGK tarafından yapılan geçici iş göremezlik ödemesinin rücüa tabi olan miktarının da mahsubu ile davacının geçici ve sürekli iş göremezlik zararlarının hesaplanması, rücüen sosyal güvenlik kurumuna yapılacak olan veya yapılan ödemelerin ZMMS poliçe limitinden mahsup edilerek kalan poliçe limitinin tespiti konularında hüküm vermeye ve denetime elverişli ek rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmiştir.
Aktüer bilirkişi … tarihi ek raporunu dosyaya ibraz etmiştir. Aktüer bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli ek raporda özetle; “davacının dava konusu kaza sonrasında; geçici iş göremezlik zararının 108,58-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketi tarafından temin edilen zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigorta poliçesi sağlık tedavi giderleri bakiye teminat limiti (kaza tarihi itibariyle 287.084,85-TL) kapsamında kaldığı, sürekli iş görmezlik (maluliyet) zararının 346.020,84-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketi tarafından temin edilen zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigorta poliçesi sakatlık/ölüm teminat limitini (kaza tarihi itibariyle 290.000,00-TL) aştığı, davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olduğu …Sosyal Güvenlik Merkezi’nin … tarihli cevabi yazılarını hükme esas alacak ise davacının dava konusu kaza sonrasında; geçici iş göremezlik zararının bulunmadığı, sürekli iş görmezlik (maluliyet) zararının 346.020,84-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketi tarafından temin edilen zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigorta poliçesi sakatlık/ölüm teminat limitini (kaza tarihi itibariyle 290.000,00-TL) aştığı, davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olduğu” bildirilmiştir.
KTK’nun 97. maddesine ilişkin dava şartının değerlendirmesinde;
Trafik kazalarında hukuki sorumluluk ve sigorta konusu 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup sözü geçen Kanun’un 85. maddesinin 1. fıkrasında bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa motorlu aracın bir teşebbüsünün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde motorlu aracın işleteninin ve bağlı bulunduğu teşebbüsün sahibinin doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı, aynı maddenin 5. fıkrasında işleten ve araç işleticisi teşebbüs sahibinin, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olduğu, 91. maddesinin 1. fıkrasında işletenlerin, bu kanunun 85. maddesinin 1. fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu öngörülmüştür. Kanunun bahsi geçen düzenlemesinden, zorunlu mali sorumluluk sigortacısının, trafik kazasına karışan aracın işleteni veya araç işleticisi teşebbüs sahibi olan sigortalısına bu kaza sebebiyle isabet eden hukuki sorumluluğu poliçe teminat limiti ile sınırlı olarak üstlendiği anlaşılmaktadır. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Doğrudan Doğruya Talep ve Dava Hakkı” başlıklı 97. maddesinde (Değişik: 14/4/2016-6704/5 md.) Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Dosya içesindeki bilgi ve belgelerden davacı tarafın eldeki davayı söz konusu yasa değişikliğinden önce açtığı anlaşılmıştır.
Kusur durumunun değerlendirmesinde;
Dosya kapsamında yer alan Adli Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı’nca düzenlenen raporda özetle; sürücü …’nin sevk ve idaresindeki servis aracı otobüs ile seyri sırasında yola gereken dikkatini vermemiş, 35 metre önceki kasis levhasını dikkate alıp kasisten hızını azaltarak uygun hızla geçmeye özen göstermemiş, bu haliyle hızlı girdiği kasisten geçişi esnasında aracının zıplamasına ve araç içerisindeki davacı yolcunun oturduğu koltuktan fırlayıp başını tavana vurarak düşmesine sebebiyet verdiği mevcut oluş şartlarındaki olayda, dikkatsizliği, tedbirsizliği ve kurallara aykırı hareketiyle kusurlu olduğu, yolcu …’ın, arka koltuğunda yolculuk yaptığı servis aracının kasisten hızlı geçmesi nedeniyle aracın zıplamasına bağlı olarak oturduğu koltuktan fırlayıp başını tavana çarparak yaralandığı olayda, oluş şartlarında hatalı tutum ve davranışı bulunmadığından sonuçta atfı kabil kusuru şeklinde tespitte bulunulmuş olup Adli Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı’nın raporu, gerek kaza tespit tutanağı, gerek ceza mahkemesi dosyası ve tüm delillerle ve gerekse olayla uyumlu olduğundan mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Davacının iş göremezlik durumuna ilişkin değerlendirmede;
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nın … tarihli raporunda özetle davacının … tarihli trafik kazasında yaralanmasından dolayı geçici iş göremezlik süresinin 2 ay olduğu ve sürekli iş göremezlik oranının %35,2 olduğu bildirilmiştir. Bu rapor celp olunan tedavi evrak ve grafileri ile uyumlu ve denetime elverişli görülmüş ve mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Dava konusu edilen maddi zarar istemlerine ilişkin değerlendirmede;
Somut uyuşmazlıkta, taşıma sırasında meydana gelen trafik kazası sonucu araç içinde yolcu olarak bulunan davacının yaralanması nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin davada, maddi tazminat talepleri yönünden trafik sigortacısı sıfatıyla davalı … Sigorta A.Ş.’ne de husumet yöneltildiği, mahkemece yazılı şekilde karar verildiği, dava konusu kazanın 2015 tarihinde, zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası ile ilgili düzenlemeler yürürlükte iken meydana geldiği anlaşılmıştır.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanun’un kaza tarihinde yürürlükte olan 2.maddesinde kamuya açık karayollarında motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarının bu kanun kapsamında olduğu belirtildikten sonra; özel otomobillere ve bunların römorklarıyla yapılan taşımaların, genel ve katma bütçeli dairelerle, il özel idareleri, belediyeler, üniversiteler ve kamu iktisadi teşebbüslerine ait otomobillerle yapılan taşımaların, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait motorlu taşıt ve bunların römorkları ile yapılan taşımaların, lastik tekerlekli traktörlerle çekilen römorklarla yapılan taşımaların bu Kanun hükümlerine tabi bulunmadığı düzenlenmiş; yine aynı maddede, il sınırları içerisindeki taşımalar ile 100 kilometreye kadar olan şehirler arası taşımaların düzenlenmesinin il ve ilçe trafik komisyonları ile işbirliği yapılmak suretiyle ilgili valiliklere, belediye sınırları içerisindeki şehir içi taşımalar belediyelere bu Kanuna göre düzenlenecek yönetmelik esasları dahilinde bırakılabileceği hükme bağlanmıştır.
Yine 4925 sayılı Kanunun kaza tarihinde yürürlükte bulunanl7. maddesinde, “Şehirler arası ve Uluslar arası yolcu taşımacıları; duraklamalar dahil olmak üzere yolcunun kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyasının zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” açıklaması yapıldıktan sonra 18.maddesinde, “yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” ifadesine yer verilmiş, Kanun’un 3.maddesinde ise bu kanunda geçen sorumluluk sigortası ifadesinin, bu Kanunun 18.maddesiyle ihdas edilen zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortasını ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta” başlığını taşıyan B.8. maddesinde ise; “Meydana gelen zarar öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.” denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir. Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak limit aşımında sırasıyla zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarının sorumluluğu söz konusu olacaktır.
5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun kaza tarihinde yürürlükte olan 13/1 maddesinde; “Bakanlar Kurulu, kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde zorunlu sigortalar ihdas edebilir. Sigorta şirketleri, 20. maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi ile üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla faaliyet gösterdiği sigorta branşlarının kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınamazlar” düzenlemesine yer verilmiştir. 5684 sayılı Yasanın 14. Maddesinde, “Zorunlu sigortaları yaptırmayan araçlardan kaynaklanan tazminatlara ilişkin taleplerin Güvence Hesabına yöneltileceği”, Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 9/1-b maddesinde “Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için Güvence Hesabı’na başvurulabileceği” hüküm altına alınmış olup, Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası yapılmaması nedenlerine dayalı sebeplerle bedensel zararlarda da husumet Güvence Hesabına yöneltilebileceği gibi Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları çerçevesinde, aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasını yapan sigorta şirketine karşıda yöneltilebilir. ZMM Sigortacısı tarafından zararın karşılanması halinde ZMMS ile Güvence Hesabı arasında rücu ilişkisi doğacaktır. (Yargıtay 17. HD 2020/9476 E. 2021/3111 K. Sayılı emsal kararı)
Ancak, kazaya karışan aracın Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası bulunması halinde, zarar gören sıralı sorumluluk ilkesi gereğince, Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası’nın teminat limitini aşan kısım olması halinde Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasından talep edebilir.
Mahkememizce, kaza yapan aracın ZKTMMS olup olmadığı araştırılmış ve kaza yapan aracın Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası yapılmaması nedenlerine dayalı sebeplerle bedensel zararlarda da husumet Güvence Hesabına yöneltilebileceği gibi Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları çerçevesinde, aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasını yapan davalı sigorta şirketine karşı da yöneltilebileceği değerlendirilmiştir.
Geçici iş göremezlik zararları, sigortalı olarak çalışanın, iş kazası ya da meslek hastalığı nedeniyle geçici olarak çalışamadığı istirahat süresindeki zararını (kazanç kaybını) ifade eder. İstirahatli dönemdeki bu zarar fiilen yoksun kalınan kar niteliğindedir. Sigortalının geçici iş göremezlik zararı olarak istirahatli kaldığı dönemdeki zararına ilişkin talep edebileceği tutar, çalışırken aldığı ücretten Kurumca kendisine 5510 sayılı Yasanın 18. maddesi kapsamında ödenen geçici iş göremezlik ödemesinin tenzili ile hesap edilen miktardır. Zira, sigortalıya Kurum tarafından 5510 sayılı Yasa gereği yapılmış veya ileride yapılacak olan geçici iş göremezlik ödeneği gibi sosyal güvenlik ödemeleri ilgililere rücu edilmekte olduğundan bu şekilde zararın tazmininden sorumlu olanların mükerrer ödeme yapmasının önüne geçilmesi gerçekleştirilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Mahkememizce yapılan araştırma ve değerlendirme neticesinde, taşımanın ZKTMMS kapsamında kalmadığı yahut aracın ZKTMMS sigortası bulunmaması nedeniyle davalı sigorta şirketine davada husumet yöneltilebileceğinin kabul edilmiş, davalı sigorta şirketi tarafından geçici iş göremezlik ödemesi ile ilgili rücuen SGK’na ödeme yapılmamış olduğu anlaşılmıştır.
Aktüer bilirkişi raporuna ilişkin değerlendirmede;
Mahkememizce, karar ilamı doğrultusunda aktüer bilirkişiye dosyanın tevdi ile kararın davalılar tarafından istinaf edilmiş olması nedeniyle usuli kazanılmış haklar gözetilerek, hükme esas alınan rapor tarihindeki verilere göre, yaşam süreleri TRH 2010 Yaşam Tablosu’na göre belirlenmek, bilinmeyen dönem hesabında progresif rant formülü uygulanmak, SGK tarafından yapılan geçici iş göremezlik ödemesi mahsubu gerektiği gözetilerek davacının iş göremezlik zararının hesaplanması için ek rapor alınmıştır. Aktüer bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli ek rapor hüküm vermeye ve denetime elverişli bulunarak mahkememizce benimsenmiştir.
Buna göre davacının ödenmeyen geçici iş göremezlik zararı kalmadığından tüm davalılar hakkındaki geçici iş göremezlik zararı sebebi ile ve ispatlanmadığından ekonomik geleceğin sarsılması nedeni ile maddi tazminat davasının reddine, davacının tüm davalılar hakkındaki sürekli iş göremezlik sebebi ile maddi tazminat davasının kabulü ile 326.271,29-TL’nin davalı … Sigorta AŞ’nin ZMMS poliçesinin 290.000,00-TL limitli sakatlık/ölüm teminatından karşılanması, teminat limiti olan 290.000,00-TL’lik kısmı ile sınırlı ve dava tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte sorumlu olması, davalılar …Nakliyat Gıda İnşaat Turizm Petrol Sanayi Ticaret Ltd Şti ile …’nin ise 326.271,29-TL’nin tamamından trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile sorumlu olmaları koşulu ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Dava konusu edilen manevi zarar istemlerine ilişkin değerlendirmede;
Zaman itibarı ile somut uyuşmazlığa uygulanması gereken 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinde “Hakim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünü zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedelsel zarar veya ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarında da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Ayrıca 22/06/1966 tarih ve 2/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nda manevi tazminat, bir ceza ya da gerçek anlamda bir tazminat olmayıp, zarara uğrayan kişinin manevi ıstırabını bir nebze dindiren, ruhsal tahribatını onaran bir araç olabileceğini belirtmiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan bütün delilere göre kazanın oluş şekli, kazanın oluşumunda davalı sürücü tam kusurlu olduğu, kaza nedeniyle yaralanmasından dolayı davacının geçici iş göremezlik süresinin 2 ay olduğu ve sürekli iş göremezlik oranının %35,2 olduğu, bu nedenle davacının 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinin 1. fıkrası uyarınca manevi tazminat talep etmekte haklı olduğu kanaatine varılmıştır. Davacının kaza sonrası duyduğu elem ve üzüntüler, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olay tarihine göre paranın alım gücü ve hakkaniyet ilkeleri, TBK’nun 56. maddesinin hükmü, usulü kazanılmış haklar ve yukarıda sözü edilen İçtihadı Birleştirme Kararı bir arada değerlendirildiğinde davacının manevi tazminat davasının kabulü ile 20.000,00-TL manevi tazminatın trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar …Nakliyat Gıda İnşaat Turizm Petrol Sanayi Ticaret Ltd Şti ile …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının tüm davalılar hakkındaki geçici iş göremezlik zararı sebebi ile ve ekonomik geleceğin sarsılması nedeni ile maddi tazminat davasının REDDİNE,
2-Davacının tüm davalılar hakkındaki sürekli iş göremezlik sebebi ile maddi tazminat davasının KABULÜ ile 326.271,29-TL’nin davalı … Sigorta A.Ş.’nin ZMMS poliçesinin 290.000,00-TL limitli sakatlık/ölüm teminatından karşılanması, teminat limiti olan 290.000,00-TL’lik kısmı ile sınırlı ve dava tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte sorumlu olması, davalılar …Nakliyat Gıda İnşaat Turizm Petrol Sanayi Ticaret Ltd Şti ile …’nin ise 326.271,29-TL’nin tamamından trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile sorumlu olmaları koşulu ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacının manevi tazminat davasının KABULÜ ile 20.000,00-TL manevi tazminatın trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar …Nakliyat Gıda İnşaat Turizm Petrol Sanayi Ticaret Ltd. Şti. ile …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince hükmedilen maddi tazminat yönünden alınması gereken 22.287,59-TL nisbi karar ve ilam harcından davacıdan peşin olarak alınan 71,73-TL peşin harç ile ıslah harcı olarak yatırılan 1.110,97-TL’nın mahsubu ile bakiye eksik kalan 21.104,89-TL harcın (Davalı … Sigorta A.Ş.’nin bunun içinden 18.627,20-TL’lık kısmından sınırlı sorumlu olması koşuluyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince hükmedilen manevi tazminat yönünden alınması gereken 1.366,20-TL nisbi karar ve ilam harcının davalılar … ile …Nak. Gıda İnş, Tur Pet San Tic Ltd Şti’nden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Maddi tazminat yönünden davacı tarafça peşin harç olarak yatırılan 71,73-TL, başvurma harcı olarak yatırılan 29,20-TL ve ıslah harcı olarak yatırılan 1.110,97-TL olmak üzere toplam 1.211,90-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafça karar ilamı öncesinde yapılan 358,00-TL tebligat, 110,05-TL müzekkere, Adli Tıp Kurumu’na dosya gönderme ve rapor masrafı olarak 349,50-TL, bilirkişi masrafı olarak 400,00-TL olmak üzere toplam 1.217,55-TL yargılama gideri ile karar ilamı sonrasında yapılan 36,00-TL e-tebligat gideri, 0,60-TL KEP gideri, 400,00-TL bilirkişi ek ücreti olmak üzere toplam 436,60-TL yargılama giderinden genel toplamda 1.654,15-TL yargılama giderinden davanın kabul-ret oranına göre hesaplanan 1.652,92-TL’nın (Davalı … Sigorta A.Ş.’nin bunun içinden 1.467,11-TL’lık kısmından sınırlı sorumlu olması koşuluyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacının üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı …Nakliyat Gıda İnş. Tur. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. ve davalı … tarafından yapılan posta ve tebligat giderinden oluşan toplam 408,00-TL yargılama giderinden davanın kabul-ret oranına göre hesaplanan 0,88-TL’nın davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine, bakiyesinin bu davalıların üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan posta ve tebligat giderinden oluşan toplam 150,00-TL yargılama giderinden davanın kabul-ret oranına göre hesaplanan 16,96-TL’nın davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, bakiyesinin bu davalıın üzerinde bırakılmasına,
10-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
11-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat davasının kabul edilen kısmı yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 48.677,98-TL nispi vekalet ücretinin (Davalı … Sigorta A.Ş.’nin bunun 43.600,00-TL’lık kısmına kadarından sınırlı sorumlu olması koşuluyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
12-Davalılar …Nakliyat Gıda İnş. Tur. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. ve … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat davasının reddedilen kısmı yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 700,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
13-Davalı … Sigorta A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat davasının reddedilen kısmı yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
14-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden manevi tazminat davasının kabulü yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalılar … ile …Nak. Gıda İnş, Tur Pet San Tic Ltd Şti’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalılardan … ve … Nak… Ltd. Şti. vekili Av. …’ın yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. …

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır