Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/548 E. 2021/875 K. 11.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- … – …
2- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Ticari Şirket (Tespit Ve Yetki Verilmesi İstemlerine İlişkin)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan ticari şirket (tespit ve yetki verilmesi istemlerine ilişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin tasfiyeye girdiğini, müvekkili şirkete tasfiye memuru olarak diğer müvekkili …’in atandığını, müvekkili şirketin tasfiye memuru …’in davacı şirket adına kayıtlı Sakarya İli, **İlçesi, ***Mahallesi, ***Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla alakalı işlem yapmak için … Tapu Müdürlüğü’ne başvurduğunu, ancak … Tapu Müdürlüğü tarafından tasfiye memurunun tapuda işlem yapabilmesi için mahkemece tasfiye memuru atanması, mahkemece yetki belgesi verilmesi ve yetki belgesinin yapılacak işlemlere ilişkin yetkileri içermesi gerektiği gerekçesiyle tasfiye memurunun başvurusunu reddettiğini, nedenlerle davacı şirketin tasfiye memurunun davacı … olduğunun tespitine, davacı şirketin tasfiye memuru …’e Sakarya İli, ***İlçesi, *** Mahallesi, *** Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla alakalı 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 16, 17 ve 18. maddeleri gereği işlem yapma ve uygulamalarına onay verme ve bu hususta her türlü işlemi yapabilme, ifraz, tevhid, cins değişikliği, geçit hakkı işlemleri, satış ve alış işlemleri, vergi, harç ve giderlere ilişkin işlemleri, kadastroyla alakalı tüm işlemleri ve tapuda yapılacak her türlü diğer işlemleri yapabilme yetkisi verilmesi için işbu davayı açma zorunluluğu doğduğunu, şöyle ki; davacı şirket adına kayıtlı Sakarya İli, ***İlçesi, ***Mahallesi, ***Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla alakalı 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 16,17 ve 18. madde uygulamalarına onay verme ve diğer işlemler yapıldığında müvekkilinin taşınmazının değer kazanacağını, müvekkili şirketin tasfiye memuru … tarafından Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden tapu yetki belgesini alarak … Tapu Müdürlüğü’ne sunmuşsa da tapu müdürlüğü tarafından müvekkili şirketin taşınmazıyla ilgili yapılmak istenen işlemlerin tasfiye memuru tarafından yapılması için mahkeme tarafından yetki belgesi verilmesi gerektiği gerekçesiyle müvekkili şirketin başvurusunun … Tapu Müdürlüğü tarafından iptal edildiğini, müvekkili şirketin tasfiye memuru olan müvekkili … tarafından yapılacak işlemlerle müvekkilinin taşınmazı değerleneceğini, müvekkili şirketin tasfiye memurunun yapacağı işlemlerin tasfiyeye yönelik olduğunu, … Tapu Müdürlüğü tarafından gönderilen mesajda “… başvuru mahkemeden tasfiye memurunun atanması ve ifraz, cins değişikliğinin yetkisinin bulunması gerekmektedir. Bu yüzden başvurunuz iptal edilmiştir. Bilgilerinize arz ederim” şeklinde olduğunu, tapu müdürlüğünce mahkemeden tasfiye memuru atanmasına şeklinde müvekkili şirkete cevap verildiğinden tapuda müvekkili şirketin işlem yapabilmesi için müvekkili şirketin tasfiye memurunun … olduğunun tespitine karar verilmesi gerektiğini, dava dilekçesinin ekindeki ticaret sicil müdürlüğünün yetki belgesinden ve ticaret sicil gazetesi kayıtlarından müvekkili şirketin tasfiye memurunun müvekkil … olduğunun görüleceğini, ayrıca … Tapu Müdürlüğü’nün mesajında tapu müdürlüğü tarafından mahkemece gerekli yetkilerin verilmiş olması şartı arandığını beyanla davacı şirketin tasfiye memurunun davacı … olduğunun tespitine, müvekkili şirketin taşınmazı hakkında tapuda işlem yapılabilmesi için müvekkili şirketin tasfiye memuru olan …’e müvekkili şirkete ait Sakarya İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla alakalı 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 16, 17 ve 18. maddesi gereği işlem yapma ve uygulamalarına onay verme ve bu hususta her türlü işlemi yapabilme, ifraz, tevhid, cins değişikliği, geçit hakkı işlemleri, satış ve alış işlemleri, vergi, harç ve giderlere ilişkin işlemleri, kadastroyla alakalı tüm işlemleri ve tapuda yapılacak her türlü diğer işlemleri yapabilme yetkisi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce davacılara delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacılar, … Tapu Müdürlüğü tarafından gönderilen ve davacı şirketin başvurusunun iptal edildiğine ilişkin mesaja, Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden alınan, ancak Tapu Müdürlüğü tarafından yeterli görülmeyen tapu yetki belgesine, … Tapu Müdürlüğü’ndeki Sakarya İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla alakalı … başvuru nolu başvuruya ilişkin bilgi ve belgelere, Sakarya İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazın tapu kaydına, Ticaret Sicil Gazetesi kayıtlarına, bilirkişi incelemesine ve keşif deliline dayanılmışlardır.
… Tapu Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak Sakarya İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazın tapu kayıt örneğinin ve taşınmazla alakalı 29884başvuru nolu başvuruya ilişkin tüm kayıt ve belgelerin gönderilmesi istenmiştir. Bu müzekkeremize 18/08/2021 tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Kayseri Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak 38343 sicil numaralı Tasfiye Halinde …’nin ticaret sicil dosyasının bir örneğinin gönderilmesi istenmiştir. Bu müzekkeremize 24/08/2021 tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacılar delil olarak dayandıkları kayıt ve belge örneklerini ibraz etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, tasfiye halindeki davacı şirketin tasfiye memurunun davacı … olduğunun tespiti ile davacı şirkete ait Sakarya İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla ilgili olarak şirketin tasfiye memuru olan …’e 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 16, 17 ve 18. maddesi gereği işlem yapma ve uygulamalarına onay verme ve bu hususta her türlü işlemi yapabilme, ifraz, tevhid, cins değişikliği, geçit hakkı işlemleri, satış ve alış işlemleri, vergi, harç ve giderlere ilişkin işlemleri, kadastroyla ilgili tüm işlemleri ve tapuda yapılacak her türlü diğer işlemleri yapabilme yetkisi verilmesi istemlerine ilişkindir.
İşletmeler belirli bir amaç için kurulurlar. İşletmelerin bazıları belirlenen amaçlara ulaştıkları için bazıları kuruluş amaçlarına ulaşamadıkları, ulaşmaları olanaksız hale gelmesi veya diğer ekonomik ve yasal nedenlerle faaliyetlerine son verir. Tasfiye işletmelerin faaliyetlerine son vermesidir. Tasfiye kavramı, bir şirketin varlıklarını nakite çevirmesi, alacaklarını tahsil etmesi borçlarını ödemesi ve kalan tutar varsa ortaklara dağıtılması işlemidir.
Şirketler faaliyetlerini sona erdirme kararı verdiklerinde artık ekonomik ömürlerini tamamlama aşamasına gelmiş olurlar. Şirketlerin faaliyetlerini sona erdirmesi dağılma (infisah) ve dağıtılma (fesih) olmak üzere iki şekilde olur. Dağılma, bir şirketin elde olmayan nedenlerle faaliyetlerine son verilmedir. Şirket sözleşmesinde ya da yasada öngörülen bir nedenin gerçekleşmesi sonucu şirket faaliyetlerinin kendiliğinden sona ermesidir. Örneğin şirket belirli bir amaç için kurulmuşsa amacın gerçekleşmesi ile faaliyetler sona erdirilir. Dağıtılma ise şirketin faaliyetlerinin sona erdirilmesidir. Buradaki faaliyetlerin sona ermesi kendiliğinden olmamaktadır. Ortakların, kamu otoritesinin ya da mahkemenin aldığı bir kararla faaliyetler sona erdirilir.
Anonim şirketler, limited şirketler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler sermaye şirketleridir. Sermaye şirketlerinin çeşitli nedenlerle ekonomik faaliyetleri sona erer ve tasfiye edilirler. Sermaye şirketlerinin tasfiye edilmesi dağılma (infisah) veya dağıtılma (fesih) şekilde olur. Sermaye şirketlerinin tasfiye nedenleri ve süreci büyük benzerlikler gösterir.
Sermaye Şirketlerinde Dağılma ve Dağıtılma Nedenleri Anonim şirket açısından aşağıdaki hallerdir:
a. Sürenin sona ermesine rağmen işlere fiilen devam etmek suretiyle belirsiz süreli hâle gelmemişse, esas sözleşmede öngörülen sürenin sona ermesiyle,
b. İşletme konusunun gerçekleşmesiyle veya gerçekleşmesinin imkânsız hâle gelmesiyle,
c. Esas sözleşmede öngörülmüş herhangi bir sona erme sebebinin gerçekleşmesiyle,
d. Alınan genel kurul kararıyla,
e. İflasına karar verilmesiyle,
f. Kanunlarda öngörülen diğer hâllerde, sona erer (TTK. 529).
Sona eren anonim şirket tasfiye hâline girer ve tasfiye hâlindeki şirket, pay sahipleriyle olan ilişkileri de dâhil, tasfiye sonuna kadar tüzel kişiliğini korur ve ticaret unvanını “tasfiye hâlinde” ibaresi eklenmiş olarak kullanır. Bu hâlde organlarının yetkileri tasfiye amacıyla sınırlıdır (TTK 533).
Anonim şirket tasfiye hâline girince, organların görev ve yetkileri, tasfiyenin yapılabilmesi için zorunlu olan, ancak nitelikleri gereği tasfiye memurlarınca yapılamayan işlemlere özgülenir. Tasfiye işlerinin gereklerinden olan hususlar hakkında karar vermek üzere genel kurul tasfiye memurları tarafından toplantıya çağrılır (TTK 535).
Limited şirketlerin dağılma ya da dağıtılma nedenlerin bazıları şöyle sıralanabilir; sözleşmede belirtilen nedenlerle (sürenin dolması gibi), şirketin amacına ulaşması ya da ulaşama olanağının kalmaması, genel kurul kararı ile, ortaklardan birinin talebi üzerine haklı nedenlerden dolayı mahkemekararıyla, şirketin başka bir şirketle birleşmesi, şirketin iflasına karar verilmesi ve kanunda öngörülen diğer sona erme hâllerinde.
Limited şirketlerde tasfiye usulü ile tasfiyede şirket organlarının yetkileri hakkında anonim şirketlere ilişkin hükümler uygulanır (TTK 643).
Faaliyeti sona eren bir şirket tasfiye dönemine girer. Aynı tarihte tasfiye dönemi başlar. Şirketin ismi aynı kalır ve başına “Tasfiye Halindeki…..” ibaresi eklenir. Tasfiye işlemlerine başlayabilmek için her şeyden önce tasfiye memuru atanmış olması gerekir. Tasfiye memurları ana sözleşmede belirlenmiş olabileceği gibi genel kurul kararı ile de atanabilirler. Bu yolla tasfiye memuru atanmamışsa tasfiye işlemlerini yönetim kurulu yürütür. Şirketin feshine mahkemenin karar verdiği hâllerde tasfiye memuru mahkemece atanır. Temsile yetkili tasfiye memurlarından en az birinin Türk vatandaşı olması ve yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması şarttır. Yönetim kurulu tasfiye memurunu tescil ve ilan ettirmekle yükümlüdür. Ayrıca şirketin tasfiye sürecine girdiği de tescil ve ilan edilir. İlan 3 defa birer hafta arayla yapılır. Şirketten alacaklı olanların belgeleriyle birlikte 1 yıl içinde şirkete başvurmaları istenir. Tasfiye aşamasında, tasfiye memuru basiretli bir iş adamı gibi davranarak ve şirketin mal varlığını koruması gerekir.
Tasfiye memurunun görev ve yetkilerini şöyle sıralayabiliriz: Tasfiyeye başlamadan önce, şirketin envanterini yapar ve “Tasfiyeye Başlama Bilançosu ’nu çıkarır. Şirketin tutması gereken defterleri tutar. Hazırladığı bilançoyu genel kurulun onayına sunar. Şirketten alacaklı olanları haberdar eder. Varlıkları nakite çevirir. Alacakları tahsil eder. Şirketin borçlarını öder. Şirket mal varlığının borçları karşılayamaması durumunda mahkemeye başvurarak iflasını ister. Ödenmesi gereken vergileri öder. Tasfiye sonunda “Tasfiye Sonu Bilançosu” düzenler. Tasfiye sonucu kalan değerleri ortaklara dağıtır. Tasfiye işlemleri bittikten sonra, tutulan muhasebe defterlerini notere teslim eder. Şirketin ticaret unvanının ticaret sicilinden silinmesi için gerekli işlemleri yapar.
Tasfiyenin sonunda defterler ve tasfiyeye ilişkin olanlar da dâhil, belgeler saklanır. Tasfiyenin sona ermesi üzerine şirkete ait ticaret unvanının sicilden silinmesi tasfiye memurları tarafından sicil müdürlüğünden istenir. İstem üzerine silinme tescil ve ilan edilir.
6102 sayılı TTK’nun 536, 538, 539, 540, 541 ve 542. maddelerinde tasfiye memurlarının görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nun 536. maddesi “(1) Esas sözleşme veya genel kurul kararıyla ayrıca tasfiye memuru atanmadığı takdirde, tasfiye, yönetim kurulu tarafından yapılır. Tasfiye memurları pay sahiplerinden veya üçüncü kişilerden olabilir. Tasfiye ile görevlendirilenler esas sözleşmede veya atama kararında aksi öngörülmemişse olağan ücrete hak kazanırlar.
(2) Yönetim kurulu, tasfiye memurlarını ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. Tasfiye işlerinin yönetim kurulunca yapılması hâlinde de bu hüküm uygulanır.
(3) Şirketin feshine mahkemenin karar verdiği hâllerde tasfiye memuru mahkemece atanır.
(4) Temsile yetkili tasfiye memurlarından en az birinin Türk vatandaşı olması ve yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması şarttır. ” şeklindedir.
6102 sayılı TTK’nun 538. maddesi “- (1) Genel kurul aksini kararlaştırmamışsa, tasfiye memurları şirketin aktiflerini pazarlık yoluyla da satabilirler.
(2) Önemli miktarda aktiflerin toptan satılabilmesi için genel kurulun kararı gereklidir. Bu karar hakkında 421 inci maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları uygulanır. ” şeklindedir.
Bu genel açıklamalar ışığında davacıların taleplerinin değerlendirilmesi gerekmiştir. Dosya kapsamındaki ticaret sicil kayıtlarından, davacı …’nin ortaklar kurulu tarafından tasfiye kararı alındığı, şirketin 01/09/2017 tarihi itibarı ile tasfiyeye girdiği, davacı …’in tasfiye memuru olarak atandığı ve bu görevinin halen devam ettiği görülmektedir. Davacı şirket hakkında mahkeme tarafından verilmiş fesih, tasfiye ve tasfiye memuru atanması kararı yoktur. Çünkü yasa gereği şirket ortaklar kurulu da fesih, tasfiye ve tasfiye memuru atanması kararı alabilir. Davacı şirket hakkında da durum böyledir. Davacı …’ne davacı …’in tasfiye memuru olarak atandığı ve bu görevinin halen devam ettiği görülmekle …’in tasfiye memuru olduğunun tespitinde hukuki yarar bulunmamaktadır. Zira ticaret sicil kayıtları ile sabit olan bu durum ile ilgili mahkemenin bir tespit kararı vermesinin gerekliliği ve zorunluluğu bulunmamaktadır. Yine tasfiye memurunun bu görevi devam ettiği sürece tasfiyeye yönelik kanunda öngörülen her türlü iş ve işlemleri yapmaya yetkili olduğu, yasada verilmeyen yetkileri şirket ortaklar kurulunun karar alarak tasfiye memuruna vermesi mümkün olduğundan davacıların davacı şirkete ait Sakarya İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, 1 Parselde bulunan taşınmazla ilgili olarak şirketin tasfiye memuru olan …’e 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 16, 17 ve 18. maddesi gereği işlem yapma ve uygulamalarına onay verme ve bu hususta her türlü işlemi yapabilme, ifraz, tevhid, cins değişikliği, geçit hakkı işlemleri, satış ve alış işlemleri, vergi, harç ve giderlere ilişkin işlemleri, kadastroyla ilgili tüm işlemleri ve tapuda yapılacak her türlü diğer işlemleri yapabilme yetkisi verilmesi istemlerinin reddi gerekmiştir. Tapu müdürlüğünün yasaları yanlış yorumlayarak veya başka nedenlerle işlem yapmaması bu konuda mahkememizden karar aldırılmasını gerektirici bir durum değildir. Zira kamu kurum ve kuruluşları da yasayı bilmek ve yasa ile kendilerine verilen görevleri yerine getirmek zorundadırlar. Hukuki yararın bulunması dava şartıdır. Yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülebilir. Hakim tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınır. Hukuki yararın bulunmadığının tespiti halinde dava, dava şartı yokluğu nedeniyle gerekçesiyle usulden reddine karar verilmelidir (6100 s. HMK m. 114/1-h ve 115).
Yargılama sonunda tüm dosya kapsamına göre HMK’nun 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca davacı şirketin tasfiye memurunun davacı … olduğunun tespitine ilişkin davanın hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğundan usulden reddine ve tasfiye memuru …’e davacı şirkete ait taşınmazla ilgili olarak 3194 sayılı imar kanununun 16,17 ve 18 maddeleri gereğince işlem yapma ve uygulamalarına onay verme, bu hususta her türlü işlemi yapma, ifraz, tevhid, cins değişikliği, geçit hakkı işlemleri, vergi, harç ve giderlere ilişkin işlemleri, kadastro ile alakalı işlemleri ve tapuda yapılacak her türlü işlemleri yapma yetkisi verilmesine yönelik davacı talebinin reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-HMK’nun 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca davacı şirketin tasfiye memurunun davacı … olduğunun tespitine ilişkin davanın hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Tasfiye memuru …’e davacı şirkete ait taşınmazla ilgili olarak 3194 sayılı imar kanununun 16,17 ve 18 maddeleri gereğince işlem yapma ve uygulamalarına onay verme, bu hususta her türlü işlemi yapma, ifraz, tevhid, cins değişikliği, geçit hakkı işlemleri, vergi, harç ve giderlere ilişkin işlemleri, kadastro ile alakalı işlemleri ve tapuda yapılacak her türlü işlemleri yapma yetkisi verilmesine yönelik davacı talebinin REDDİNE,
3-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcı dava açılırken peşin olarak alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-Davacılar tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin kararın mahiyeti gereği davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın kararın kesinleşmesinden sonra yatıran davacılara iadesine,
Dair, davacılar vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/10/2021

Başkan … Üye … Üye … Katip … e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır