Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : 1- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2- …
(Eski unvanı: … Sigorta Anonim Şirketi)
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 3- …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

DAVA : Tazminat (Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan tazminat (cismani zarar sebebiyle açılan tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilleri …tarihli dava dilekçesinde özetle; … tarihinde Kayseri İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Cadde ile … Cadde arasında …plakalı araç ile … plakalı araç arasında meydana gelen trafik kazasında müvekkili …’in …plakalı araçta yolcu konumunda iken yaralandığını ve kendisinde maluliyet oluştuğunu; kaza tutanağında her iki araç sürücüsüne kusur izafe edildiğini, müvekkilinin zararına ilişkin her iki sigorta şirketinin bir miktar ödeme yaptığını, bunun yetersiz olduğunu; müvekkilinin kazada yaralandığını, hastaneye götürülerek tedavi altına alındığını, yaklaşık 11-12 ay yatakta tedavi gördüğünü, sürekli nitelikte maluliyet oluştuğunu; …plakalı aracın davalı … Sigorta A.Ş. tarafından, … plakalı aracın ise … (…) Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalandığını; …plakalı araçta kaza tarihinde işleten sıfatının davalı … Araç Kiralama İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nde olduğunu, maddi zarardan her üç davalının, manevi zarardan davalı … Araç Kiralama İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin müvekkiline karşı müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, müvekkilinin uğradığı maddi zarar için davalılara başvurulduğunuTürkiye (…) Sigorta A.Ş’nin 10.000,00-TL civarında kısmi ödeme yaptığını, diğer davalı … Sigorta A.Ş.’nin ise dava açıldıktan sonra ödeme yapılacağını ifade ettiğini, sonuç itibariyle maddi zarar açısından her iki sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin yetersiz olması ve araç maliki olan diğer davalı şirketinin de müvekkilinin uğramış olduğu maddi ve manevi zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olması sebebiyle davalı sigorta şirketlerine verilen ibraname/feragatnameyi kabul etmediklerini, KTK’nun111/2. maddesi gereğince ibraname ve feragatnamelerin iptaline karar verilmesini, müvekkilinde kazadan dolayı kalıcı maluliyet oluşması sebebiyle geçici/sürekli iş göremezlik ve tedavi giderleri zararı oluşması sebebiyle her üç davalının eksik ödenen maddi zarar yönünden müştereken ve müteselsilen sorumluluğu bulunduğunu beyanla, KTK’nun111/2. maddesi gereğince davalı … Sigorta AŞ.’ne verilen ibraname/feragatnamenin iptalini ve yapılan ödemelerin makbuz niteliğinde olduğu göz önünde bulundurularak mahkemece tespit edilecek toplam tazminat bedelinden mahsup edilmesini; davalın kabulü ile müvekkilinin geçici ve sürekli iş göremezlik zararına karşılık şimdilik 100,00-TL’nın davalı araç maliki olan … Araç Kiralama İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden itibaren, davalı sigorta şirketi yönünden ise başvuru tarihinden itibaren 8. iş günü sonu itibariyle işleyecek ticarı faiz niteliğindeki avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkiline verilmesini; müvekkilinin tedavi gideri zararına karşılık şimdilik 100,00-TL’nın davalı araç maliki olan … Araç Kiralama İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden itbbaren, davalı sigorta şirketi yönünden ise başvuru tarihinden itbbaren 8. iş günü sonu itibariyle işleyecek ticari faiz niteliğindeki avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkiline verilmesini: müvekkilinin kaza sebebiyle uğramış olduğu manevi zarara karşılık 20.000,00-TL manevi tazminatını davafi araç maliki olan … Araç Kiralama İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz niteliğindeki avans faizi ile birlikte davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak müvekkiline verilmesini; yargılama giderleri ile vekafet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından verilen cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın kesin hüküm nedeniyle reddi gerektiğini; davacı tarafından dava öncesi müvekkiline usulüne uygun başvuru yapılmadığından kanunda öngörülen başvuru şartının gerçekleşmediğini, davanın usulden reddi gerektiğini; …plakalı aracın müvekkili şirkete …-… tarihleri arasında … no’lu ZMMS poliçesi ile sigortalı olduğunu; bu poliçeden dolayı sorumluluklarının sigortalılarının kusuru oranında olmak üzere, ölüm/sakatlık halinde her biri için ayrı ayrı azami 330.000,00-TL ile sınırlı olduğunu; manevi tazminatın poliçe teminatı kapsamında olmadığını, Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile davacı tarafla müvekkili arasında sulh protokolü ve ibraname imzalandığını, davacının dava konusu taleplerinden feragat ettiğini, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, davacının kalıcı maluliyeti söz konusu ise davacının maluliyetin “Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’e göre tespit edilmesini, geçici iş göremezlik ve tedavi gideri zararından müvekkili şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, geçici iş göremezlik tazminatı tedavi teminatı içerisinde değerlendirilmesi gerektiğini, sürekli sakatlık tazminatı belirlenirken vergilendirilmiş gelir yoksa asgari ücretin baz alınmasını, … tarihinde yürürlüğe giren ZMMS Genel Şartlar ve eki olan TRH 2010 Tablosu uygulanmasını, davacı yana SGK tarafından rücuya tabi ödeme yapılıp yapılmadığı veya gelir bağlanıp bağlanılmadığının tespiti için ilgili SGK İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılması gerektiğini, kaza esnasında davacının emniyet kemerinin takılı olup olmadığı konusunun araştırılması gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … (…) Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte, müvekkilinin sorumluluğunun sigortalısının kusuru ve poliçe limitleri ile sınırlı olduğunu, müvekkili şirkete davacı tarafından yapılmış başvurunun usulüne uygun olmadığını, müvekkili şirket tarafından davacı tarafa ödeme yapılmakla ibraname imzalandığını, dava konusu taleplerin zaman aşımına uğradığını, müvekkili şirketin sigortalısının dava konusu kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmadığını; davacının maluliyeti ile kaza arasındaki illiyet bağının tespitinin gerektiğini, kabul anlamına gelmemek üzere maluliyetten dolayı zarar hesabı için bilirkişinin aktüer sicile kayıtlı olması gerektiğini, geçici maluliyet kaynaklı maddi tazminat ve tedavi masrafları bakımından müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, davacıya ödeme yapılıp yapılmadığının veya yapılmış ise hangi koldan ödeme yapıldığının araştırlmasını, söz konusu ödemelerin tazminat hesabı yapılması halinde hesaplamadan düşürülmesinin gerektiğini, davacının müterafik kusurunun olup olmadığının tespiti gerektiğini, davacı tarafın manevi tazminat taleplerinin poliçe teminatı kapsamında olmadığından reddinin gerektiğini, müvekkilinden dava tarihinden önceki bir tarihten itibaren faiz istenemeyeceğini, uzlaşma sağlanıp sağlanmadığının tespitinin gerektiğini beyanla kaza ile maluliyet arasında illiyet bağı bulunmadığından davanın reddini, Adli Tıp Kurumu’ndan kusura ilişkin rapor alınmasını, SGK’na müzekkere yazılarak davacıya ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılmasını, Adli Tıp Kurumu’ndan maluliyet raporu alınmasını, ceza dosyasının celbini, tazminat raporunun Hazine’ye kayıtlı aktüer aracılığı ile yaptırılmasını, davacının müterafik kusurunun tazminattan indirilmesini, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Araç Kiralama İnşaat Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, maluliyet raporu ve hastane raporlarının usul ve yasaya aykırı olarak tanzim edildiğini, ceza mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf kanun yolu başvurusunun sonucunun beklenmesini, müvekkili şirketin maddi tazminattan sorumluğunun bulunmadığını, talep edilen manevi tazminat miktarını kabul etmediklerini, sonuç olarak davanın zaman aşımı ve sair usuli itirazlar mukabilinde usulden reddini, davacının davasının esastan reddini, mahkeme aksi kanaatte ise dosyada Adli Tıp Kurumu’ndan kusuruna ilişkin rapor alınmasına ve dosyanın aktüer bilirkişi tarafından incelemesi neticesi davacı istemlerinin reddini, her halükarda yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmilini talep etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Taraflarca trafik kaza tespit tutanağına, tedavi evrak ve kayıtlarına, maluliyet raporuna, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … soruşturma sayılı dosyasına, Kayseri … Asliye Ceza Mahkemesi’nin …Esas ve … Karar sayılı dava dosyasına, Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dava dosyasına, ibraname ve feragatname belgesine, sigorta şirketleri tarafından yapılan ödeme belgelerine, ZMMS poliçelerine ve hasar dosyalarına, SGK kayıtlarına, trafik kayıtlarına, sosyal ve ekonomik durum araştırmasına, tanık anlatımlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davacının sosyal ve ekonomik durumunun tespiti için ilgili ilçe emniyet müdürlüğüne müzekkere yazılmış bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak … vergi numaralı davalı … Araç Kiralama İnşaat Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin son 3 yıllık kurumlar vergisi beyanname örnekleri istenilmiştir. … tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Uyap sisteminden davacının aile nüfus kayıt tablosunun çıkarılarak dosyamız arasına eklenmiştir.
Kayseri İl Emnniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … tarihi itibarı ile …plakalı ve … plakalı araçların kayıtlı malikinin kim olduğu sorulmuş ve ilgili trafik kayıt örneği istenilmiştir. … tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Kayseri … Asliye Ceza Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak …Esas … Karar sayılı dava dosyasının akıbetinin sorulmuş, kesinleşmişse incelenmek üzere dava dosyasının istenilmiştir. Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … soruşturma sayılı dosyası, Kayseri … Asliye Ceza Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyası içinde olduğundan ayrıca istenilmesine gerek görülmemiştir.
Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas … Karar sayılı dava dosyasının tüm uyap kayıtlarının istenilmiştir.
İlgili taraflarca delil olarak dayanılan bir kısım kayıt ve belge örnekleri, dilekçelerinin ekinde sunulmuştur.
Davacının T.C. kimlik numarası ve açık kimlik bilgileri belirtilmek suretiyle, Kayseri Şehir Hastanesi’ne ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine ayrı ayrı müzekkereler yazılarak, … tarihinde trafik kazası sonucu yaralanması nedeniyle; davacının bu hastanelerde gördüğü muayene ve tedavilere ilişkin hasta tabela, müşahade kağıtları, ekipriz raporları, ameliyat evrakları, tıbbi tahlil, reçete, rapor (maluliyet raporu, iş göremezlik raporu gibi tüm rapor örneklerinin), tüm tıbbi kayıt ve belge, hasta dosyası örneği ile film ve grafilerin CD formatında birer suretinin gönderilmesi, davacının tedavisinin tamamlanıp tamamlanmadığının bildirilmesi, davacının hastaneye giriş ve çıkış kayıtlarını gösterir dökümlerin gönderilmesi, davacının SGK ödemesi kapsamı dışında kalan ve davacı tarafından karışlanan tedavi giderleri, katkı payı ödemeleri gibi ödemeler olup olmadığının bildirilerek, varsa buna ilişkin fatura, ödeme dekontu, makbuz vs… belgelerin okunaklı belge örneklerinin gönderilmesi istenilmiştir. Kayseri Şehir Hastanesi tarafından … tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi tarafından ise … tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacının T.C. kimlik numarası ve açık kimlik bilgileri belirtilmek suretiyle, SGK Kayseri İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak; davacının … tarihinde geçirdiği trafik kazasında yaralanmasından dolayı SGK tarafından davacıya rücua tabi maaş, veya gelir bağlanıp bağlanmadığının, yahut ödeme yapılıp yapılmadığının sorularak, varsa maaş veya gelir bağlama yahut ödeme yapma kararlarının, peşin sermaye değerlerinin hesaplanmasına dair hesap cetvellerinin ve bunlara dayanak yapılan kayıt ve belge örneklerinin, yine ayrıca davacın bu trafik kazası sonucu yaralanması nedeniyle gördüğü muayene ve tedavilere ilişkin tedavi giderlerinin SGK tarafından karşılanıp karşılanmadığının sorulmuş ve bu trafik kazası nedeniyle gördüğü muayene ve tedaviler nedeniyle SGK tarafından yapılan ödemelere ilişkin listeler istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacının T.C. kimlik numarası ve açık kimlik bilgilerinin belirtilmesi suretiyle, davalı … Sigorta A.Ş.’ne müzekkere yazılarak, poliçe no: …, hasar dosya no: … /…sayılı ZMMS poliçesi ile sigortalı olan, davalı sigortalı … Araç Kiralama İnşaat Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait, davacının da içinde yolcu olarak bulunduğu …plakalı araç ile … plakalı aracın … tarihinde Kayseri İli, … İlçesi, …Bölgesi’nde çarpışmaları sonucu meydana gelen trafik kazasında davacının yaralanması nedeniyle, geçici ve sürekli iş görmezlik zararı nedeniyle … Sigorta A.Ş.’ne başvuruda bulunup bulunmadığının, başvuru tarihi ve akıbetinin sorulmasına, başvuru tarihini gösterir kayıt ve belgelerin, sigorta poliçesinin, hasar dosyasının, davacıya ve bu kaza nedeniyle dava dışı kişilere yapılan ödemeler varsa ödemelere ilişkin kayıt ve belgeler ile ilgili sair tüm kayıt ve belgelerin okunaklı birer örnekleri istenilmiştir. … tarihli yazı ekinde istenilen belgelerin sunulduğu görülmüştür.
Davalı … (…) Sigorta A.Ş.’ne müzekkere yazılarak, bu sigorta şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olan, sigortalı Yılmaz Kaya Nakliyat firmasına ait … plakalı araç ile davacının da içinde yolcu olarak bulunduğu …plakalı aracın … tarihinde Kayseri İli, … İlçesi, …Bölgesi’nde çarpışmaları sonucu meydana gelen trafik kazasında davacının yaralanması nedeniyle, geçici ve sürekli iş görmezlik zararı nedeniyle … (…) Sigorta A.Ş.’ne başvuruda bulunup bulunmadığının, başvuru tarihi ve akıbetinin sorulmasına, başvuru tarihini gösterir kayıt ve belgelerin, sigorta poliçesinin, hasar dosyasının, davacıya ve bu kaza nedeniyle dava dışı kişilere yapılan ödemeler varsa ödemelere ilişkin kayıt ve belgeler ile ilgili sair tüm kayıt ve belgelerin okunaklı birer suretleri istenilmiştir. Bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Yargılama sırasında davacı tarafından ve davalı … Araç Kiralama İnşaat Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından bildirilen tanıklar usulünce dinlenmişlerdir.
Davacı tanığı … duruşmada; “Ben davacının eşi olurum. Bu davaya konu trafik kazasını görmedim ancak kaza sonrasında yaşanan süreçle ilgili bilgi sahibiyim. Bu kazada eşimin yaralanmasından dolayı yaklaşık 11-12 ay kadar kendi kişisel ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumdaydı, ona banyo, tuvalet gibi konularda ihtiyaçlarını gidermek için ben yardımcı oldum. Bu süreç içerisinde çalışmadığı için ve iş yerinden maaş almadığı için maddi olarak zor durumda kaldık. Çevremizden, akrabalarımızdan gelen yardımlarla geçindik. Ayrıca bir de o dönemde 4 yaşında olan bir çocuğumuz vardı, şimdi 6 yaşında. Onun da ihtiyaçları vardı. Bu nedenle bizim için kaza sonrası zor bir süreç oldu. O dönemde psikolojik olarak çok fazla etkilendik. Davacının bacağında kırık vardı ve iyileşmesi uzun süre aldı. İlk hafta ve ilk 6 ay bacağındaki kemikte hiç kaynama olmadı. Bu kırık davacı eşimin sağ bacağında idi. Benim bildiklerim bunlardır.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı … duruşmada “Ben davalı … … Kiralama Ltd Şti’ne ait iş yerinde usta başı olarak çalışmaktayım, yani davacının çalıştığı yerde usta başıyım. Kazanın olduğu gün ben mesaide değildim. Olanlarla ilgili bizzat görgüye dayalı bilgim yoktur. Ancak diğer arkadaşlardan duyumlarım vardır. O gün davacı iş yerinde çalışırken rahatsızlanmış. O gün iş yerinin aracı da dışarı çıkmaktaymış. Çalışan diğer arkadaşlar bu araca davacıyı da bindirmişler ve bu araç içerisinde giderken bu davaya konu trafik kazası meydana gelmiş. Benim kaza ile ilgili duyduklarım bundan ibarettir. Benim bildiklerim bunlardır.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı … duruşmada; “Ben … Metal’de çalışıyordum. Bu kazadan önce davacı … ile çalıştığımız bölüm aynı olmadığı için kendisini tanımıyordum. Kazadan sonra davacının çalıştığı çok telli bölüm de bana bağlandı. O yüzden kazadan sonra davacıyı tanıdım. Ben bu kazanın oluşumuna ilişkin görgüye dayalı bilgi sahibi değilim. Çok telli bölümde çalışan davacının hastaneye giderken kaza geçirdiğini uzun süre kaza nedeniyle rapor kullandığını duydum biliyorum. Rapordan sonra tekrar davacı iş başı yaptıktan sonra o bölüm de bana bağlandı, o zaman tanıştık. Kazadan sonra iş başı yaptığında davacı standart operatörlerin yaptığı işi yaptı. Benim bildiklerim bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı …’in tedavilerine ilişkin celbedilen tüm tıbbi evrak, film ve grafiler ile dava dilekçesi ekinde sunulan ve EK-3 olarak isimlendirilen Kayseri Şehir Hastanesi tarafından düzenlenen B … numaralı … tarihli engelli sağlık kurulu raporunun okunaklı örneğinin eklenmesi sureti ile Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’na sevkine, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’ndan yazımız ekinde gönderilen tüm tedavi evrakları ve grafilerinin Şehir Hastanesi’nce düzenlenmiş … tarihli engelli sağlık kurulu raporunun incelenerek ve davacının muayenesi ile gerekli görülecek tüm tetkiklerinin yaptırılarak … tarihli trafik kazasında yaralanması nedeni ile; A-Davacının geçici iş göremezlik durumu olup olmadığı, varsa geçici iş göremezlik süresinin kaç gün olduğu (kaç günde iyileşebilir olduğu), B-… tarihli engelli sağlık kurulu raporunun düzenlenmesi tarihinde tespit edilen sekel, araz ve bulguların dışında davacının … tarihli trafik kazasında yaralanmasından dolayı, engelli sağlık kurulu raporun düzenlenmesinden sonra gelişen, oluşan veya artan yeni sekel veya arazlar olup olmadığı, varsa bunların neler olduğu, C-28603 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporu hakkında yönetmelik hükümlerine göre … tarihli trafik kazasında yaralanmasından dolayı davacının sürekli iş göremezlik kaybının olup olmadığı, varsa oranının ne olduğu, şehir hastanesince düzenlenen … tarihli engelli sağlık kurulu raporu ile karşılaştırma yapılarak düzenlenecek rapor ile engelli sağlık kurulu raporu arasında fark olması halinde farkın nedenlerinin açıklanması, D-Bu trafik kazasında yaralanmasından dolayı sağlık güvencesi kapsamında olmayan, SGK tarafından karşılanmayan fakat hastalığı şifa buluncaya kadar davacı tarafından yapılması muhtemel olan ve faturalandırılması mümkün bulunmayan tedaviler varsa bunların neler olduğu ve masraflarının ortalama kaça TL olduğunun belirtilmesi, E-Davacının yaralanmasının tıbbi evrak rapor ve grafilerde belirtilen ve yapılacak muayene ile tetkikler sonucu belirlenecek olan tüm araz ve sekellerinin … tarihli trafik kazası ile arasında illiyet bağı olup olmadığı, hususlarında gerekli açıklamaları ve tespitleri içerir ayrıntılı rapor düzenlenmesi istenilmiştir.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nca düzenlenen … tarihli raporda; “Tıbbi evrak tetkiki ile muayenesinden elde edilerek yukarıda kaydedilen bilgi ve bulgular Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik kapsamında birlikte değerlendirildiğinde, …’in … tarihli trafik kazası sonucu meydana gelen kemik (çoklu kot, femur cisim) kırıkları, akciğer kontüzyonu ve sağ alt ekstremitede mevcut (imn ile tespitli femur cisim kırığı, hipertrofi, eklem hareket kısıtlılığı) patolojileri nedeniyle; 1-Altı (6) ay süreyle iş göremezlik halinde kaldığı tıbbi şifa süresinin 6 (altı) ay olduğu), 2-Tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/veya özür oranının %8 (yüzsekiz) olduğu, 3-Mevcut evrak içeriğinden trafik kazasıyla ilgili SGK kapsamında olmayan tedavi masrafı tespit edilmediği, bununla birlikte ek bilgi, belge (makbuz, fatura, dekont, ayrıntılı hastane hasta hizmeti, fiyat, tutar dökümü vb.) sunulması ve talep edilmesi halinde bu hususun tekrar değerlendirilebileceği” bildirilmiştir.
İlgili tüm tarafların iş göremezlik raporu hakkında beyanda bulunmalarından sonra dava dosyası içerisindeki davacı …’e ait daha önceden dosya içerisine celp edilen tüm tedavi evrak ve kayıtları ile … tarihli raporun fotokopisi eklenmek suretiyle Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’na müzekkere yazılmasına, davacı vekilinin … havale tarihli, davalı … Sigorta A.Ş.’ nin … tarihli beyan dilekçelerinin ve önceki ara kararı doğrultusunda diğer davalıların da kesin süre içerisinde iş göremezlik raporuna karşı beyan ve itirazlarını bildirir dilekçeler olursa bu dilekçelerin de birer suretinin müzekkereye eklenmesine, burada … tarihli rapora karşı tarafların beyan ve itirazları yönünden inceleme yapılarak itirazları giderir şekilde ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığınca düzenlenen …tarihli raporda özetle; “Tıbbi evrak tetkiki ile muayenesinden ekde edilerek yukarıda kaydedilen bilgi ve bulgular birlikte değerlendirildiğinde, …’in … tarihli trafik kazası sonucu meydana gelen kemik (çoklu kot, femur cisim) kırıkları, akciğer kontüzyonu ve sağ alt ekstremitede mevcut (imn ile tespitli femur cisim kırığı, hipertrofi, eklem hareket kısıtlılığı) patolojileri nedeniyle; 1-Altı (6) ay süreyle iş göremezlik halinde kaldığı İübbi şifa süresinin 6 (altı) ay olduğu, 2-Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/yeya özür oranının 08 (yüzdesekiz) olduğu, 3-Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/veya engel oranının 48 (yüzdesekiz) olduğu, 4-Mevcut evrak içeriğinden trafik kazasıyla ilgili SGK kapsamında olmayan tedavi masrafi tespit edilmediği, bu hususta ek bilgi, belge (makbuz, fatura, dekont, ayrıntılı hastane hasta hizmeti, fiyat, tutar dökümü, ilave ücreti gösterir belge vb.) sunulması ve talep edilmesi halinde bu hususun tekrar değerlendirilebileceği” belirtilmiştir.
HMK’nun 266. maddesi gereği kusur konusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267 ve 268. maddesi gereğince resen seçilecek bir kusur – makine mühendisi bilirkişiye dava dosyasının tevdine, HMK’nun 273. maddesi gereğince iddia, savunma, trafik kaza tespit tutanağı, ceza mahkemesi dosya örneği, tanık anlatımları, sigorta poliçesi hasar dosyası, celp edilen ve taraflarca sunulan tüm delil kayıt ve belgelerin incelenmek suretiyle … tarihli trafik kazasının oluşumunda kim veya kimlerin kusurlu olduğu, hangi kural ihlalinin yapıldığı hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmiştir.
Trafik uzmanı bilirkişi Dr. Öğr.Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Bahse konu … tarihli trafik kazasında, …plaka sayılı araç sürücüsü …’ın 2918 sayılı KTK’nun m.47/1-b ve m.52/t-b ve m.84/a asli kural ihlalinin olduğu, … plaka sayılı araç sürücüsü …’in ise, m.52/1-b tali kural ihlalinin olduğu” belirtilmiştir.
HMK’nun 266. maddesi gereğince davaya konu tazminat talepleri hakkında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının re’sen seçilecek bir aktüer bilirkişi ve bir adli tıp uzmanı bilirkişiden oluşturulacak bilirkişi kuruluna tevdine, HMK’nun 273. maddesi gereğince iddia savunma, kaza tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan 28603 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporu hakkında yönetmelik hükümlerine göre düzenlenen iş göremezlik raporu, kusur raporu, nüfus kayıt örneği, ZMMS poliçesi ve sigorta şirketi nezdinde düzenlenen diğer kayıtlar, sosyal ve ekonomik durum araştırması ve diğer tüm deliller incelenmek suretiyle öncelikle; davalı … Sigorta Anonim Şirketi’nin daha önce 40.000,00-TL asıl alacak (tazminat) ve 4.740,00-TL fer’ileri (vekalet ücreti) için ödeme yaptığı, ödenen tazminatın 40.000,00-TL olduğu ve ödeme tarihi olan… tarihindeki verilere göre davacının ödeme aldığı zarar kalemlerine ilişkin maddi tazminat taleplerinin aktüer tazminat hesabının yapılması ve hesap sonucu bulunacak tazminat bedelleri ile bu davalı sigorta şirketi tarafından davacıya ödenen tazminat bedellerinin karşılaştırılarak aralarında fahiş fark olup olmadığının saptanması, … Sigorta Anonim Şirketi’nin daha önce 15.000,00-TL asıl alacak (tazminat) ve 2.500,00-TL fer’ileri (vekalet ücreti) için ödeme yaptığı, ödenen tazminatın 15.000,00-TL olduğu ve ödeme tarihi olan …tarihindeki verilere göre davacının ödeme aldığı zarar kalemlerine ilişkin maddi tazminat taleplerinin aktüer tazminat hesabının yapılması ve hesap sonucu bulunacak tazminat bedelleri ile bu davalı sigorta şirketi tarafından davacıya ödenen tazminat bedellerinin karşılaştırılarak aralarında fahiş fark olup olmadığının saptanması fahiş fark tespiti yapılması halinde davacının dava konusu ettiği geçici ve sürekli iş göremezlik zararlarına ilişkin maddi tazminat talepleri yönünden TRH 2010 yaşam tablosu ve Yargıtay içtihatlarında kabul edilen progresif rant usulü (%10 arttırma-iskonto formülü ile) %1,8 teknik faiz uygulanmaksızın varsa davacının zararının aktüer hesabının yapılması, yine dava konusu trafik kazasında yaralanmasından dolayı hastalığı şifa buluncaya kadar davacının yapması gereken faturalandırılamayan, SGK sağlık güvencesi kapsamında olmayan zorunlu tedavileri varsa bunların neler ve masraf bedellerinin kaçar TL, buna göre varsa toplam tedavi gideri zararının kaç TL olduğu, davacının davada talep ettiği her bir alacak kalemi yönünden varsa tazminini talep edebileceği zarar miktarlarının kaçar TL olduğu hususlarına ilişkin denetime ve hüküm vermeye elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişilere yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Adli Tıp Uzmanı Dr. … ile Aktüer Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davacının dava konusu kaza sonrasında; geçici iş göremezlik zararının 3.649,59-TL, SGK tarafından karşılanmayan tedavi giderleri zararının 5.000,00-TL, toplam (geçici iş göremezlik ve tedavi giderleri) zararının 8.649,59-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketleri tarafından ayrı ayrı lemin edilen Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta Poliçesi sağlıktedavi giderleri teminat limiti (kaza tarihi itibariyle 330.000,00-TL) kapsamında kaldığı, bakiye sürekli iş görmezlik (maluliyet) zararının 212.390,50-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketleri tarafından temin edilen bakiye Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta Poliçesi sakatlık/ölüm teminal limiti (… Sigorta A.Ş. yönünden bakiye poliçe limiti 290.000,00-TL, … (…) Sigorta A.Ş. yönünden bakiye poliçe limiti 315.00,00-TL) kapsamında kaldığı” belirtilmiştir.
… tarihli bilirkişi raporunu sunan bilirkişilere dosyanın tevdi ile HMK’nun 281. maddesi uyarınca önceki rapora tarafların beyan ve itirazlarının karşılanması yine davacı vekilinin … tarihli dilekçesi ekindeki maaş bordro örneklerinden yararlanılması sureti ile gerektiği takdirde yeniden aktüer hesabın yapılması hususunda ek rapor düzenlenmesi için bilirkişilere yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Adli Tıp Uzmanı Dr. … ile Aktüer Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli ek raporda özetle; “Sigorta şirketleri tarafından yapılan ödemelerin davacının maddi zararını karşılayıp karşılamadığının ve kaza tarihinde geçerli poliçe limitleri kapsamında kalıp kalmadığının tespit edilebilmesi için ödemenin hangi alacak kalemi için ne miktar yapıldığının bilinmesi gerektiği, davacı vekilinin sigorta şirketi tarafından yapılan ödemelerin davacının geçici ve sürekli iş göremezlik, tedavi gideri ve bakıcı giderine ilişkin yapıldığını beyan ettiği, trafîk sigortası poliçe limitlerinin de sağlık ve tedavi giderleri (bakıcı gideri, tedavi gideri, geçici zararı) ile maluliyet zararı (sürekli iş göremezlik, sakatlık zararı) için ayrı ayrı belirlendiği, Sigorta şirketi larafından yapılan ödemenin, ödeme tarihi itibariyle, söz konusu alacak kalemlerini karşılayıp karşılamadığı, yapılan ödemenin poliçe limitleri kapsamında kalıp kalmadığının tespit edilebilebilesi ve denetlenebilmesi için söz konusu alacak kalemleri için ne miktar ödeme yapıldığının bilinmesi gerektiği” belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, trafik kazası nedeniyle maddi tazminat ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya mahkememiz görevlidir. Zira dava ZMMS poliçesini düzenleyen sigorta şirketine karşı açılmıştır.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca dava değeri itibarı ile dava, mahkememiz heyeti tarafından sonuçlandırılmıştır.
Davacılar … ve … tarafından davalı … Araç Kiralama İnşaat Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine, … tarihli trafik kazası sonucu …’in yaralanması nedeniyle … tarihinde manevi tazminat istemiyle dava açmışlar, mahkememizin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı gerekçeli kararı ile işbu davanın, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir. Birleştirilen dava dosyasının mahkememize gönderilmesi üzerine yapılan incelemede birleştirilen bu dosyanın HMK’nun 167. maddesi gereğince yargılamanın daha iyi yürütülmesini sağlamak amacıyla …Esas sayılı dosyasından tefrikine karar verilmiş, tefrik sonrası … Esas sırasına kaydı yapılmıştır. Mahkememizin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı gerekçeli kararı ile davacılar … ve … tarafından davalı … Araç Kiralama İnşaat Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine manevi tazminat istemiyle açılan davaya bakmaya Kayseri Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli olması ve mahkememizin görevsizliği nedeniyle HMK’nun 114/1-c ve 115/2. maddesi gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kayseri Ticaret Sicili Gazetesi’nin … sayılı nüshasında davalı … Araç Kiralama İnşaat Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin … Metal San. Tic. A.Ş. ile birleşmesi nedeniyle devrolduğu anlaşılmakla ve davacı vekilinin bu konudaki … tarihli dilekçesi dikkate alınarak yargılamaya … Metal San. Tic. A.Ş.’ne karşı devam edilmiştir.
Eldeki davada, … tarihinde … plakalı ve …plakalı araçların karıştığı trafik kazasının meydana geldiği tarafların kabulündedir. Taraflar arasında uyuşmazlık noktaları … tarihli trafik kazasında yaralanması nedeni ile davacının geçici ve kalıcı iş göremezlik zararı, tedavi gideri zararı ve manevi zararı olup olmadığı, varsa davalıların bu zararlardan sorumlu olup olmadığı, davalıların zaman aşımı itirazlarının kesin hüküm ve derdestlik itirazlarının haklı olup olmadığı, ibranamenin iptali koşullarının bulunup bulunmadığı konularında toplanmaktadır.
Dava dilekçesinde geçici ve sürekli iş göremezlik zararına karşılık şimdilik 100,00-TL tazminat talebinde bulunulduğu görülmekle HMK’nun 119/1-ğ ve 31. maddeleri gereği dava dilekçesinde talep edilen 100,00-TL maddi tazminat talebinin kaç TL’nın geçici iş göremezlik tazminatı olarak ve kaç TL’nın sürekli iş göremezlik tazminatı olarak talep ettiklerini açıklamak üzere davacı tarafa kesin süre verilmesine, kesin süreye uyulmadığı taktirde 100,00-TL’lık tazminat talebinin 50,00-TL’nın geçici iş göremezlik tazminatı olarak 50,00-TL’nın da sürekli iş göremezlik tazminatı olarak talep ettiklerinin kabul edilmiş sayılacağı davacı vekiline çıkarılan tebligatla ihtarın edilmiştir. Davacı vekili … tarihli dilekçesinde dava dilekçesinde iş göremezlik zararına ilişkin olarak talep ettikleri 100,00-TL’lık tazminat talebinin 50,00-TL’nın geçici iş göremezlik tazminatı olarak 50,00-TL’nın da sürekli iş göremezlik tazminatı olarak talep ettiklerini beyan etmiştir.
KTK’nun 97. maddesine ilişkin dava şartının değerlendirmesinde;
Trafik kazalarında hukuki sorumluluk ve sigorta konusu 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup sözü geçen Kanun’un 85. maddesinin 1. fıkrasında bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa motorlu aracın bir teşebbüsünün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde motorlu aracın işleteninin ve bağlı bulunduğu teşebbüsün sahibinin doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı, aynı maddenin 5. fıkrasında işleten ve araç işleticisi teşebbüs sahibinin, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olduğu, 91. maddesinin 1. fıkrasında işletenlerin, bu kanunun 85. maddesinin 1. fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu öngörülmüştür. Kanunun bahsi geçen düzenlemesinden, zorunlu mali sorumluluk sigortacısının, trafik kazasına karışan aracın işleteni veya araç işleticisi teşebbüs sahibi olan sigortalısına bu kaza sebebiyle isabet eden hukuki sorumluluğu poliçe teminat limiti ile sınırlı olarak üstlendiği anlaşılmaktadır. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Doğrudan Doğruya Talep ve Dava Hakkı” başlıklı 97. maddesinde (Değişik: 14/4/2016-6704/5 md.) “Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir.” Dosya içesindeki bilgi ve belgelerden davacı tarafın dava açılmadan önce davalı sigorta şirketlerine başvurduğu anlaşılmıştır.
Kesin hüküm itirazına ilişkin dava şartının değerlendirmesinde;
HMK’nun 303. maddesine göre kesin hüküm “1-Bir davaya ait şeklî anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerekir. 2-Bir hüküm, davada veya karşılık davada ileri sürülen taleplerden, sadece hükme bağlanmış olanlar hakkında kesin hüküm teşkil eder,…” denilerek, tanımlandığı gibi şartları düzenlemiştir. İlgili düzenleme ile şekli anlamda kesinlik, maddi anlamda kesinliğin ön şartı olarak kabul edilmiş, maddenin devamında ise; bir davaya ait şekli anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesini, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve son olarak dava konularının aynı olması şeklinde belirlenen üç şarta bağlamıştır. Kesin hüküm, öncelikle hükmü veren mahkeme de dâhil olmak üzere bütün mahkemeleri bağlar. Bir hüküm maddi anlamda kesinleştikten ve hangi tarafın ne yönde haklı olduğu tespiti yapıldıktan sonra artık tüm mahkemeler, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanılarak, aynı dava konusu hakkında verilmiş bulunan kesin hüküm ile bağlıdırlar. Bunun sonucunda; aynı dava yeniden incelenemeyeceği (kesin hüküm itirazı) gibi, aynı konuya ilişkin yeni dava, önceki davada verilmiş olan kesin hüküm ile bağlıdır(kesin delil). (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/2-2291 E. 2020/845 K.)
Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dava dosyasının tüm uyap kayıtları celp edilerek incelenmiştir. Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarihli, … Esas … Karar sayılı gerekçeli kararının incelenmesinde … tarafından … Genel Sigorta Anonim Şirketi aleyhine … tarihinde açılan davada; dava dışı …’in sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile dava dışı …’ın sevk ve idaresindeki davalı sigorta şirketine zorunlu mali sorumluluk Sigortası ile sigortalı olan …plakalı aracın çarpışması sonucunda yaralanma trafik kazası meydana geldiğini, davacının …plakalı araç içerisinde yolcu konumunda bulunduğunu, kaza nedeniyle davalı sigorta şirketine tazminat ödemesi için başvuru yapıldığını, yasal süre içerisinde kendilerine herhangi bir ödeme yapılmadığını beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davacının trafik kazası nedeniyle uğramış olduğu sürekli işgücü kaybı ile ekonomik geleceğinin sarsılmasından doğan zararlarının tazmini için şimdilik 100,00-TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği, mahkemece uyuşmazlığın tazminat temeline dayandığından davacının öncelikle 6102 sayılı yasanın 5/A maddesi gereği arabulucuya başvurması gerektiği, davacının anılan bu dava şartını yerine getirmediğinden bahisle davanın reddine karar verildiği, davacı vekilinin … tarihli dilekçesiyle davalıyla sulh olduklarını beyan ederek sulh nedeniyle davadan feragat ettiklerini bildirdiği, mahkeme kararının …tarihinde kesinleştiği görülmüştür. Somut olayda; Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarihli, … Esas … Karar sayılı gerekçeli kararında arabuluculuk dava şartı yokluğundan dolayı davanın usulden karar verildiği, davacının bu usuli eklikliği tamamlamak koşulu ile yeniden dava açmasının mümkün olduğu, söz konusu Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen kararın bu dava yönünden kesin hüküm oluşturmayacağı değerlendirilmiş ve davalı … Genel Sigorta Anonim Şirketi vekilinin kesin hüküm itirazına itibar edilmemiştir.
Zaman aşımı def’inin değerlendirmesinde;
2918 sayılı KTK’nın 109/1-4 maddeleri gereğince, motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve herhalde, kaza günüden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar.
Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğredikleri günden başlayarak 2 yılda zamanaşımına uğrar.”
TBK’nun 154/2. maddesi hükmüne göre “alacaklı, dava veya defi yoluyla mahkemeye veya hakeme başvurmuşsa, icra takibinde bulunmuşsa ya da iflas masasına başvurmuşsa” zamanaşımı kesilir. Aynı Kanun’un 156/1. maddesi hükmü gereğince, “zamanaşamının kesilmesiyle, yeni bir süre işlemeye başlar.”
Somut olayda, davaya konu trafik kazası … tarihinde meydana gelmiş; … tarihinde arabuluculuğa başvurulmuş ve … tarihinde olumsuzlukla sonuçlanmıştır.
2918 sayılı KTK’nun 109. maddesinin 1. fıkrasında haksız fiil niteliğindeki trafik kazalarından doğan tazminat taleplerlerinin,zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrayacağı düzenlenirken, 2. fıkrasında ise, davanın, cezayı gerektiren bir fiilden doğması ve ceza kanununun bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş olması halinde, bu sürenin maddi tazminat talepleri içinde geçerli olacağı hüküm altına alınmıştır. 2918 sayılı kanunun anılan hükmünün gözden kaçırılmaması gereken yönü, ceza kanununda öngörülen daha uzun zamanaşımı süresinin sadece eylemin ceza kanununa göre suç sayılması koşuluna bağlanmış bulunmasıdır. Bu düzenlemenin iki ayrı sonucu bulunmaktadır. Sözkonusu yasa hükmü, ceza zamanaşımı uygulanabilmesi için sadece eylemin aynı zamanda bir suç oluşturmasını yeterli görmekte bunun dışında fail hakkında mahkumiyet kararıyla sonuçlanmış bir ceza davasının açılması ya da zarar görenin davada tazminat yönünden bir talepte bulunmuş olması koşulu aranmamaktadır.
Açıklanan hukuksal durum ve ilkeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; … tarihli trafik kazasında davacı yaralanmıştır. Davacı ve davalıya sigortalı araç sürücüsünün eylemlerinin Türk Ceza Kanunu çerçevesinde cezayı gerektiren bir eylem niteliğinde bulunması (taksirle yaralama), eylemle ilgili ceza davasının anılan hükümde öngörülen cezanın türü ve süresi itibariyle 8 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması, 2918 sayılı KTK’nun 109/2 maddesi uyarınca bu sürenin görülmekte olan maddi tazminat davası için de geçerli bulunmasına (YHGK 10/10/2001 günlü, 2001/19-652 Esas ve 2001/705 Karar sayılı ilamı) ve bu itibarla davanın uzamış ceza zamanaşımı süresinde açılmış bulunmasına göre davalıların zaman aşımı def’inin yersiz olduğu değerlendirilmiştir.
Kusur durumunun değerlendirmesinde;
Davaya konu trafik kazası … tarihinde saat 7:25 sularında Kayseri İli, … İlçesi, …Bölgesi, … Cadde ile … Cadde kavşağında iki aracın çarpışması sonucu meydana gelmiştir. Trafik kazasının meydana geldiği yerin meskun mahal içi olduğu, burada hız sınırının 50 km/h olarak sınırlandırılmış olduğu, yolun bölünmüş, 3 şeritli, 10 metre genişliğinde ve asfalt kaplama, cadde-cadde kesişimli, kuru, eğimsiz ve trafik lambalı/ kontrollü (sinyalize) 4 yönlü kavşak olduğu, araçlar haricinde hasarlanan unsurun, yolda çalışmanın ve görüşe engel durumun olmadığı, gündüz saatlerinde, iki araçlı, komşu yönlü, kavşak içinde kaplama üzerinde üzerinde yandan çarpma şeklinde meydana geldiği, çok sayıda yolcu yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazasının olduğu anlaşılmaktadır.
Dava dışı sürücü …’ın sevk ve idaresindeki …plakalı otomobil aracı ile …Bölgesi, … Cadde istikametinden … Cadde istikametine doğru … Cadde üzerinden seyir halinde iken … Cadde sinyalize kavşağına geldiğinde kavşak içinde aracın sol yan kısımlarına, aynı süreçte dava dışı sürücü …’in sevk ve idaresindeki … plakalı otobüs aracı ile …Bölgesi, … Cadde istikametinden … Cadde istikametine doğru … Cadde üzerinden seyir halinde iken … Cadde sinyalize kavşağına geldiğinde kavşak içinde aracın ön kısımları ile çarpmakla yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir.
Trafik uzmanı bilirkişi Dr. Öğr.Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “…plakalı otomobilin kavşağa giriş hızının yüksek olduğu, bu araçta hasta taşındığı dikkate alınsa bile kavşak geçişlerinde öncelikle kendisine hitap eden trafik ışıkları yeşil konumunda iken geçişini yapması, bu durumda da aracın hızını düşürmesi, diğer kavşak kollarındaki araçların seyir davranışlarını takip etmesi, dikkatli ve müteyakkız bir şekilde ilerlemesi risk anında da etkin frenleme ile durabilecek şartları sağlaması gerekirken aykırı seyir davranışında kırmızı ışık trafik kuralı ihlali yaptığı kanaatine varılmıştır.
… plakalı otobüsün kavşağa giriş hızının yüksek olduğu anlaşılmakta olup, trafik kaza tespit tutanağındaki verilere göre otobüsün çarpma sonrası …plakalı otomobili önüne katarak 23 metre kadar ilerlemesi, yol zemininde bunu destekleyen sürüklenme izlerinin tespit edilmiş olması bunu desteklemektedir. Dolayısıyla … plakalı otobüs sürücüsü … kavşak geçişlerinde kendisine hitap eden trafik ışıkları yeşil konumunda olsa da, kavşak geçişinde aracın hızını düşürmesi, diğer kavşak kollarındaki araçların seyir davranışlarını takip etmesi, dikkatli ve müteyakkız bir şekilde ilerlemesi, risk anında da etkin frenleme ile durabilecek şartları sağlaması gerekirken aykırı seyir davranışında bulunarak trafik kuralı ihlali yaptığı kanaatine varılmıştır.
Buna göre trafik kuralları bakımından yapılan değerlendirmeye göre; “…plakalı araç sürücüsü …, 2918 sayılı KTK’nun 47/1-b maddesindeki “trafik ışıklarına uyma” ve 52/1-b maddesindeki “kavşaklara yaklaşırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine, hemzemin geçitlere, tünellere, dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken hızlarını azaltmamak” kural ihlalleri ve 84/a maddesindeki “kırmızı ışık trafik işaretinde geçme” nedeniyle asli kural ihlali olduğu kanaatine varılmıştır.
… plakalı otobüs sürücüsü … ise KTK’nun 52/1-b maddesindeki “kavşaklara yaklaşırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine, hemzemin geçitlere, tünellere, dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken hızlarını azaltmamak” tali kural ihlali olduğu kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak bahse konu … tarihli trafik kazasında, …plaka sayılı araç sürücüsü …’ın 2918 sayılı KTK’nun 47/1-b ve 52/1-b maddesi ile 84/a maddesi kapsamında asli kural ihlalinin olduğu, … plaka sayılı araç sürücüsü …’in ise, KTK’nun 52/1-b maddesi kapsamında tali kural ihlalinin olduğu” belirtilmiştir.
Trafik uzmanı bilirkişi Dr. Öğr.Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda kusur durumuna ilişkin yapılan tespitlerin dosya kapsamındaki delillerle örtüştüğü, hüküm vermeye ve denetime elverişli olduğu değerlendirilmiş ve bu rapor mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Dosya kapsamına göre; uyuşmazlık konusu … tarihli trafik kazasının oluşumunda davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı) adına trafikte kayıtlı ve davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olan …plakalı araç sürücüsü …’ın asli kusurlu ve … plakalı otobüs sürücüsü …’in tali kusurlu olduğu, davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olan …plakalı araçta yolcu olarak bulunan davacının kusurunun bulunmadığı değerlendirilmiştir.
Davacının sürekli iş göremezlik durumuna ilişkin değerlendirmede;
Davacı …’in tedavilerine ilişkin celbedilen tüm tıbbi evrak, film ve grafiler ile dava dilekçesi ekinde sunulan ve EK-3 olarak isimlendirilen Kayseri Şehir Hastanesi tarafından düzenlenen B 7468 numaralı … tarihli engelli sağlık kurulu raporunun okunaklı örneğinin eklenmesi sureti ile Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’na sevkine, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’ndan yazımız ekinde gönderilen tüm tedavi evrakları ve grafilerinin Şehir Hastanesi’nce düzenlenmiş … tarihli engelli sağlık kurulu raporunun incelenerek ve davacının muayenesi ile gerekli görülecek tüm tetkiklerinin yaptırılarak … tarihli trafik kazasında yaralanması nedeni ile; A-Davacının geçici iş göremezlik durumu olup olmadığı, varsa geçici iş göremezlik süresinin kaç gün olduğu (kaç günde iyileşebilir olduğu), B-… tarihli engelli sağlık kurulu raporunun düzenlenmesi tarihinde tespit edilen sekel, araz ve bulguların dışında davacının … tarihli trafik kazasında yaralanmasından dolayı, engelli sağlık kurulu raporun düzenlenmesinden sonra gelişen, oluşan veya artan yeni sekel veya arazlar olup olmadığı, varsa bunların neler olduğu, C-28603 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporu hakkında yönetmelik hükümlerine göre … tarihli trafik kazasında yaralanmasından dolayı davacının sürekli iş göremezlik kaybının olup olmadığı, varsa oranının ne olduğu, şehir hastanesince düzenlenen … tarihli engelli sağlık kurulu raporu ile karşılaştırma yapılarak düzenlenecek rapor ile engelli sağlık kurulu raporu arasında fark olması halinde farkın nedenlerinin açıklanması, D-Bu trafik kazasında yaralanmasından dolayı sağlık güvencesi kapsamında olmayan, SGK tarafından karşılanmayan fakat hastalığı şifa buluncaya kadar davacı tarafından yapılması muhtemel olan ve faturalandırılması mümkün bulunmayan tedaviler varsa bunların neler olduğu ve masraflarının ortalama kaça TL olduğunun belirtilmesi, E-Davacının yaralanmasının tıbbi evrak rapor ve grafilerde belirtilen ve yapılacak muayene ile tetkikler sonucu belirlenecek olan tüm araz ve sekellerinin … tarihli trafik kazası ile arasında illiyet bağı olup olmadığı, hususlarında gerekli açıklamaları ve tespitleri içerir ayrıntılı rapor düzenlenmesi istenilmiştir.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nca düzenlenen …tarihli raporda özetle; “Tıbbi evrak tetkiki ile muayenesinden ekde edilerek yukarıda kaydedilen bilgi ve bulgular birlikte değerlendirildiğinde, …’in … tarihli trafik kazası sonucu meydana gelen kemik (çoklu kot, femur cisim) kırıkları, akciğer kontüzyonu ve sağ alt ekstremitede mevcut (imn ile tespitli femur cisim kırığı, hipertrofi, eklem hareket kısıtlılığı) patolojileri nedeniyle; 1-Altı (6) ay süreyle iş göremezlik halinde kaldığı İübbi şifa süresinin 6 (altı) ay olduğu, 2-Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/yeya özür oranının %8 (yüzdesekiz) olduğu” belirtilmiştir.
Dava dosyamız içinde bulunan Kayseri Şehir Hastanesi tarafından düzenlenen B-7468 sayılı, … tarihli engelli sağlık kurulu raporda da engellilik oranı %8 (yüzdesekiz) olarak belirlenmiş olup mevcut durumda raporlar arasında çelişki olduğundan söz edilemez. Dolayısı ile Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nın … tarihli raporu celp olunan tedavi evrak ve grafileri ile uyumlu ve denetime elverişli görülmüş ve mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
İbranın geçerliliğine ilişkin değerlendirmede;
2918 sayılı KTK’nun 111. maddesinde, bu kanunda öngörülen hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan anlaşmaların geçersiz olduğu, tazminat miktarlarına ilişkin olan ve yetersiz veya fahiş olduğu “açıkça belli olan” anlaşmalar ya da uzlaşmaların, yapıldıkları tarihten başlayarak “iki yıl içinde” iptal edilebileceği düzenlenmiştir. Burada düzenlenen sürenin hukuki niteliği zamanaşımı süresi olmayıp, “hak düşürücü süre” olduğundan, kısmi ödemeyi kabul etmiş olan kişi, artık KTK’nun 109. maddesindeki zamanaşımı sürelerinden yararlanamayacak, iki yıllık hak düşürücü süreyi geçirmişse zararının kalan bölümünü dava edemeyecektir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2020/1037 Esas, 2021/1225 Karar sayılı ilamı)
Davacı vekili tarafından imzalanan ibranamede 40.000,00-TL maddi tazminat ve Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası için 4.740,00-TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 44.740,00-TL ödeme karşılığında davalı … Sigorta A.Ş.’ni ibra ettiği belirtilmiş olup, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından davacıya …tarihinde 44.740,00-TL ödeme yapıldığı sabittir.
Eldeki davanın açılış tarihi …olup burada uyuşmazlık, dava tarihi itibari hak düşürücü sürenin dolup dolmadığı noktasında toplanmaktadır. Hak düşürücü sürenin başlangıcı ibranamenin düzenlenme tarihi olup, davaya konu ibranameler, herhangi bir tarih içermediğinden karine olarak, ödeme tarihinin ibraname tarihi olarak esas alınması gerekmektedir. Dava dilekçesinde davacı tarafın, Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası içine ibranamenin … tarihinde sunulduğunu, iki yıllık hak düşürücü sürenin bu tarihten itibaren başlayacağını beyan ettiği görülmektedir. Bu kapsamda yapılan değerlendirmede, … tarihinden itibaren ve ödeme dekont tarihi …tarihinden itibaren davanın açıldığı …tarihi itibari ile iki yıllık hak düşürücü süre geçmemiştir.
Aktüer bilirkişi ve adli tıp uzmanı bilirkişinin raporuna ilişkin değerlendirmede;
Mahkememizce görevlendirilen Adli Tıp Uzmanı Dr. … ile Aktüer Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davacının dava konusu kaza sonrasında; geçici iş göremezlik zararının 3.649,59-TL, SGK tarafından karşılanmayan tedavi giderleri zararının 5.000,00-TL, toplam (geçici iş göremezlik ve tedavi giderleri) zararının 8.649,59-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketleri tarafından ayrı ayrı temin edilen Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta Poliçesi sağlık tedavi giderleri teminat limiti (kaza tarihi itibariyle 330.000,00-TL) kapsamında kaldığı, bakiye sürekli iş görmezlik (maluliyet) zararının 212.390,50-TL olduğu, söz konusu zararın davalı sigorta şirketleri tarafından temin edilen bakiye Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta Poliçesi sakatlık/ölüm teminat limiti (… Sigorta A.Ş. yönünden bakiye poliçe limiti 290.000,00-TL, … (…) Sigorta A.Ş. yönünden bakiye poliçe limiti 315.00,00-TL) kapsamında kaldığı” belirtilmiştir.
Anılan raporun içeriğine göre davalı … Sigorta A.Ş. tarafından davacıya …tarihinde ödenen tazminat bedellerinin karşılaştırılmasında aralarında fahiş fark olduğu tespit edilmiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin … tarih … Esas … Karar sayılı kararıyla 2918 sayılı KTK’nun 90. ve 92. maddelerinde “Genel Şartlara” atıf yapan cümlelerin iptaline karar verilmiş ve bu karar … tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olmasıyla birlikte, Yargıtay 17. Hukuk Dairesince zarar görenlerin cismani zarar ve destekten yoksun kalma tazminatı alacağının hesaplanmasında TRH 2010 ve %10 artırım %10 iskonto yöntemi benimsenmiş olup TRH 2010 yaşam tablosunun uygulamasından vazgeçilmemiştir (Yargıtay 17. H.D.’nin 22/12/2020 tarihli, 2019/5206 Esas ve 2020/8874 Karar sayılı ilamı).
Yukarıda sözü edilen tüm nedenlerden ötürü aktüer bilirkişinin kök raporundaki hesaplama yönteminin Yargıtay’ın istikrar kazanmış yerleşik uygulamaları doğrultusunda olduğu dikkate alınarak davalıların aksine itirazlarına itibar edilmemiştir.
ZMMS poliçesinde belirtilen, motorlu aracın işletilmesinden kaynaklanan kaza nedeniyle sigorta şirketi zarar görenlerin tedavisi için ödenen giderleri de zorunlu olarak teminat altına alır. Sigorta şirketinin yasadan ve sözleşmeden doğan bu yükümlülüğü (belgeli tedavi giderleri), 6111 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeyle sona erdirilmiş bulunmaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, Sosyal Güvenlik Kurumu, 6111 sayılı yasa ile değiştirilen 2918 sayılı yasanın 98. maddesi kapsamında tüm tedavi giderlerinden değil, ancak söz konusu madde kapsamında kalan tedavi giderlerinden sorumludur. Belgeye dayanmayan tedavi giderleri, 6111 sayılı yasa kapsamında değildir. Belgeli olmayan tedavi giderlerinden SGK sorumlu olmayıp, sigorta şirketi sorumludur.
Bu durumda davaya konu edilen tedavi giderleri belgeli olmadığı ve adli tıp uzmanı hekim bilirkişi raporu ile tespit edildiği dikkate alındığında, 6111 sayılı Kanunun 59. ve geçici 1. maddesi gereği SGK’nın sorumluluğunda olanlar arasında olmadığı değerlendirilmiştir.
Adli Tıp Uzmanı Dr. … ile Aktüer Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli rapor ve aynı içerikteki … tarihli ek rapor hüküm vermeye ve denetime elverişli bulunarak mahkememizce benimsenmiştir.
Mütefarik kusura ve hatır taşımasına ilişkin değerlendirmede;
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “tazminatın belirlenmesi” başlıklı 51. maddesinde; hakimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğine ve özellikle kusurun ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; “tazminatın indirilmesi” başlıklı 52. maddesinde ise; zarar gören taraf, zararı doğuran fiile razı olduğu veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olduğu yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırdığı takdirde hakimin, tazminatı indirebileceği veya tamamen kaldırabileceği açıklanmıştır.
Buna göre, zarar görenin zarar katılması veya zararın artmasına sebep olduğu hallerde zarar görenin, zararı önleyici ya da azaltıcı tedbirleri almamasında müterafik kusurunun bulunduğunun kabulü gerekir. Müterafik kusur; aynı şartlar altındaki makul, dürüst ve ortalama bir kişinin, kendi menfaati icabı, zarara uğramamak için kaçınacağı veya kaçınması gereken bir davranış tarzını ifade etmektedir. (Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2015. S. 582) Zararın doğumu ya da artmasına yol açan fiil, zarar görenin davranışlarından ileri gelmişse müterafik (ortak) kusurdan söz edilir. (Kılıçoğlu, Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2012, s.418)
Yukarıda da açıklamalar dikkate alındığında, davacının müterafik kusuru nedeniyle tazminattan indirim yapılabilmesi için zararın bu nedenle artması zarar ile mağdurun eylemi arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir.
Dosya kapsamından kaza sırasında davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olan …plakalı araçta yolcu olarak bulunan davacının kusurunun bulunmadığı, davacı …’in mütefarik kusurlu olduğunu gösteren delil bulunmadığı değerlendirilmiştir.
Yine kaza günü çalıştığı işyerinde rahatsızlanması nedeniyle dava dışı işvereni tarafından, davalı … Araç Kiralama Ltd. Şti. adına trafikte kayıtlı ve davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olan …plakalı araç ile hastaneye götürülmüş olduğu, bu iki şirketin daha sonra birleştiği, taşımanın işveren ve işçi ilişkisinden dolayı yapıldığı dikkate alındığında hatır indirimi yapılmasına ilişkin davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin taleplerinin dosya kapsamıyla bağdaşmadığı değerlendirilmiştir.
Davacının talep arttırım dilekçesi incelendiğinde;
Davacı vekili … tarihli dilekçe ile dava dilekçesinde 50,00-TL olan geçici iş göremezlik tazminatı taleplerini 3.649,59-TL olarak, 50,00-TL olan sürekli iş göremezlik tazminatı taleplerini 212.390,50-TL olarak ve 100,00-TL olan tedavi gideri tazminatı taleplerini 5.000,00-TL olarak arttırmak suretiyle toplam 221.040,09-TL maddi tazminat taleplerinin beyan etmiş ve tamamlama harcını yatırmıştır.
Davalıların sorumluluğuna ilişkin değerlendirmede;
Somut uyuşmazlıkta, meydana gelen trafik kazası sonucu davacının yaralanması nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkin davada, maddi tazminat talepleri yönünden trafik sigortacısı sıfatıyla davalı … Sigorta A.Ş. ile davalı … (…) Sigorta A.Ş.’ne ve işleten sıfatı ile davalı … Araç Kiralama Ltd. Şti. (bu şirketin birleşme nedeniyle ticari unvanı … Metal San. Tic. A.Ş. olmuştur.)’ne husumet yöneltildiği anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1. maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son. maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir. Yine, aynı sorumluluk olgusu Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de benzer düzenlemeye yer verilmiştir. Buna göre davacının trafik kazasından kaynaklanan iş göremezlik zararını araç işleteni olan davalı şirketten ve ZMMS poliçesini düzenleyen davalı sigorta şirketlerinden talep etmesinin mümkün olduğu, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun ZMMS poliçesi teminat limiti ile sınırlı olduğu değerlendirilmiştir.
Davalıların temerrütüne ilişkin değerlendirmede;
Trafik kazası nedeniyle uğranılan zararın tazminine ilişkin tazminat davasında, alacak haksız fiilin yani kazanın meydana gelmiş olduğu tarihte muaccel olduğundan, alacağa kaza tarihinden itibaren araç sürücüsü ve işleten malikten faiz istenebilecek, sigortadan ise sigortaya başvuru tarihinden itibaren 2918 sayılı KTK’nun 99. maddesi uyarınca 8 işgünü içerisinde tazminatın ödenmemesi halinde temerrüte uğradığı tarihten itibaren, dava açılmadan sigortanın temerrüte uğratılmamış olması halinde ise dava tarihinden itibaren faiz istenebilecektir.
Eldeki davada, davalı … Metal San. Tic. A.Ş. ( … Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nin kazaya karışan aracın işleteni olması nedeniyle haksız fiil hükümleri uyarınca bu davalı yönünden tazminat alacağı kaza tarihinde muaccel olmuştur. Davalı sigorta şirketleri ise, kazaya karışan ve davacının zarara uğramasına neden olan araçların trafik sigortacıları olup 2918 sayılı KTK’nun 99/1. maddesi ile ZMSS Genel Şartları’nın B.2. maddesi uyarınca, rizikonun ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortacının tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüdün gerçekleştiği ve davalının temerrüt faizinden sorumlu olduğunun kabulü gerekir. Buna göre somut uyuşmazlıkta davalı … Metal San. Tic. A.Ş. ( … Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nin kaza tarihi olan … tarihi itibariyle temerrüde düştüğü, davalı … Sigorta A.Ş.’nin … tarihi itibariyle temerrüde düştüğü ve davalı … Sigorta A.Ş.’nin …tarihi itibariyle temerrüde düştüğü tespit edilmiştir. Bu nedenle; mahkememizce davalılar aleyhine hükmolunan tüm tazminata yukarıda belirlenen temerrüt tarihinden faiz işletilmesi gerektiği değerlendirilmiştir .
Davaya konu trafik kazası … tarihli trafik kazasına karışan ve davacının yalanmasına kusuru ile sebebiyet veren …plakalı aracın ve … plakalı otobüsün ticari amaçla kullanıldığı anlaşılmakla davalılar aleyhine hükmolunan tüm tazminata yukarıda belirlenen temerrüt tarihinden avans faiz işletilmesi gerektiği değerlendirilmiştir .
Maddi tazminat istemine ilişkin değerlendirmede;
Yargılama sonunda toplanan tüm delillere göre; davacının maddi tazminat davasının kabulü ile davacının davalı … Sigorta A.Ş. ve davalı … Sigorta A.Ş.’ne verdiği ibranamelerin iptaline, 3.649,59-TL geçici iş göremezlik zararı, 5.000,00-TL SGK tarafından karşılanmayan tedavi gideri zararı ve 212.390,50-TL bakiye sürekli iş göremezlik zararı olmak üzere toplam 221.040,09-TL maddi tazminatın davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nin kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte sorumlu olması, davalı … Sigorta A.Ş.’nin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren ve davalı … Sigorta A.Ş.’nin temerrüt tarihi olan …tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ve geçici iş göremezlik ve tedavi giderleri zararlarının ZMMS poliçesinin sağlık/tedavi gideri teminatından, bakiye sürekli iş göremezlik zararının ise ZMMS poliçesinin sakatlık/ölüm teminatından karşılanması ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesi gerektiği kanaati oluşmuştur.
Manevi tazminat istemine ilişkin değerlendirmede;
6098 sayılı TBK’nun 56. hükümlerine göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22/06/1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Somut olayda, meydana gelen trafik kazasının oluş şekli, olay tarihi, kazanın oluşumundaki kusur durumu, bu kaza neticesi davacının yaralanması, yaralanmanın ve maluliyetin mahiyeti ve derecesi, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü ile yukarıda ilkeler birlikte değerlendirildiğinde davacının manevi tazminat davasının kabulü ile 20.000,00-TL manevi tazminatın trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nden alınarak davacıya verilmesi gerektiği kanaati oluşmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının maddi tazminat davasının KABULÜ ile davacının davalı … Sigorta A.Ş. ve davalı … Sigorta A.Ş.’ne verdiği İBRANAMELERİN İPTALİNE,
3.649,59-TL geçici iş göremezlik zararı, 5.000,00-TL SGK tarafından karşılanmayan tedavi gideri zararı ve 212.390,50-TL bakiye sürekli iş göremezlik zararı olmak üzere toplam 221.040,09-TL maddi tazminatın davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nin kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte sorumlu olması, davalı … Sigorta A.Ş.’nin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren ve davalı … Sigorta A.Ş.’nin temerrüt tarihi olan …tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ve geçici iş göremezlik ve tedavi giderleri zararlarının ZMMS poliçesinin sağlık/tedavi gideri teminatından, bakiye sürekli iş göremezlik zararının ise ZMMS poliçesinin sakatlık/ölüm teminatından karşılanması ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının manevi tazminat davasının KABULÜ ile 20.000,00-TL manevi tazminatın trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nden alınarak davacıya verilmesine,
3-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince hükmedilen maddi tazminat yönünden alınması gereken 15.099,24-TL harçtan dava açılırken peşin harç olarak alınan 344,97-TL harç ile ile talep arttırımı nedeniyle alınan 754,27-TL harcın mahsubu ile bakiye 14.000,00-TL nispi karar ve ilam harcının tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince hükmedilen manevi tazminat yönünden alınması gereken 1.366,20-TL nispi karar ve ilam harcının … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nden alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-14. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00-TL arabuluculuk ücretinden (yargılama gideri) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacılar tarafından peşin yatırılan 59,30-TL başvurma harcı, 344,97-TL peşin harç ve 754,27-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.158,54-TL harcın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 270,50-TL e-tebligat gideri, 274,00-TL tebligat gideri, 80,20-TL posta masrafı ile 1.700,00-TL bilirkişi ücreti, 1,20-TL KEP ücreti olmak üzere toplam 2.325,90-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine,
8-Davacının manevi tazminat davası yönünden ayrıca yaptığı yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
9-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
10-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
11-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat davası yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 33.945,61-TL nispi vekalet ücretinin tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
12-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden manevi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.’nin bu şirket ile birleşmesinden dolayı)’nden alınarak davacıya verilmesine,
13-Kararın mahiyeti gereği davalılar lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dair, davacı vekili Av. … ve davalı … Metal San. Tic. A.Ş. (… Araç Kiralama Ltd. Şti.) vekili Av. … ve davalı … Sigorta A.Ş. vekili Av. …’in yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

… 14:55:06

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır