Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/385 E. 2021/1085 K. 02.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI :… –
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : ***
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin merkez adresinde süt mamulleri ile şekerleme üretim ve satışı faaliyetinde bulunduğunu, şirketin tüm defter, belge ve kayıtlarının merkez adresindeki iş yerinde kurulu bulunan sunucularda saklanmakta olduğunu, ancak müvekkili şirketin müşavirleri tarafından *** tarihinde yapılan inceleme ve tespit neticesinde XML dosya uzantılı 2020 yılı Ocak ve Şubat aylarına ait yevmiye ve kebir defter beratlarının sabit diskte oluşan teknik arıza nedeniyle silindiğini ileri sürerek; müvekkili şirkete ait 2020 yılı Ocak ve Şubat aylarına ilişkin yevmiye ve kebir defteri beratlarının zayi olduğuna ilişkin belge verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
HMK’nun 266/1. maddesi gereği bilirkişi incelemesi yaptırılmasına dair *** tarihli celsede karar verilmiş, bilirkişiler *** ve ***’nin mahkememize sunmuş olduğu *** tarihli bilirkişi raporunda özetle; ” Davacının zayi belgesi talebine konu e-defterleri yedeklemesi olmayan bir bilgisayarda oluşturduğu ve sakladığı, söz konusu bilgisayara hırsızlık olarak nitelendirilebilecek herhangi bir siber saldırı olmadığı, incelenen hard diskte zayi olduğu söylenen dosyaların (e-defterlerin) bulunmadığı, hard diskte bad sektör olmadığı tespit edilmiştir.
Yargıtay kararlarında da tacirin gerekli özeni göstermesine rağmen defter ve belgelerin rızası dışında elden çıkması halinde zayi belgesinin verilebileceği yönünde olduğu görülmektedir. (11. Hukuk Dairesi 2015/15281 E. , 2017/813 K.) Zayi belgesine konu olan,
1-…-202001-Y-000000 xml uzantılı dosya (2020 yılı ocak ayı yevmiye e-defteri),
2-…-202001-K-000000 xml uzantılı dosya (2020 yılı ocak ayı kebir e-defteri),
3-…-202002-Y-000000 xml uzantılı dosya (2020 yılı şubat ayı yevmiye e-defteri),
4-…-202002-K-000000 xml uzantılı dosya (2020 yılı şubat ayı kebir e-defteri),
dosyalara ulaşılamama sebebi tespit edilememiştir. Sebebi tespit edilemeyen dosyalara ulaşılamama halinin mücbir sebep kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususu Sayın Mahkemenin takdirindedir. TTK 82/7 ve Elektronik defter tebliği 7.1 de belirtilen 15 günlük sürenin tespit ve değerlendirmesi Sayın Mahkemenin takdirindedir. ” şeklinde mahkememize bildirimde bulunulmuştur.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava, davacı şirkete ait 2020 yılı Ocak, Şubat ayları yevmiye ve kebir e-defter berat kayıtlarının zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK’nın 64/3. Maddesinin son cümlesinde “Fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılan tebliğle belirlenir.” hükmü,
TTK’nın 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmü düzenlenmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 19/10/2019 tarih 30923 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3 SIRA NO’LU ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
“7.1. e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin (talep edilecek bilgi ve belgeler e-Defter Uygulama Kılavuzunda açıklanır) ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-Defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-Defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verilir.” düzenlenmesi yapılmıştır.
TTK’nın 82/7. Maddesine uygun şekilde düzenleme yapılan anılan tebliğde e-defter veya beratlarına ait kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren 15 gün içinde yetkili mahkemeden zayi belgesi verilmesini istemesi gerektiği belirtilmiştir. TTK’nın 82/7. Maddesinde düzenlenen zayi belgesi verilmesi için başvuru süresi hak düşürücü süre olup bu süre içinde başvuru yapılması zorunludur.
Somut olayda, davacının defterlerin kayıp olduğuna dair Data Veri Kurtarma Adli Bilişim Labaratuarı’nın Gelir İdaresi Başkanlığı’na hitaben yazdığı 10/02/2021 tarihli dilekçesinde davacının firmaya defterin kayıp olduğundan bahisle 02/05/2021 tarihinde çalışma yapılmasını talep ettiği görülmüştür.
Davacı elektronik ortamda muhafaza ettiği e-defter beratlarına ulaşamadığını veri kurtarma merkezinden aldığı 10/02/2021 tarihli cevap ile öğrenmiş bulunmaktadır. Ayrıca talep eden 12/02/2021 tarihinde vergi dairesine başvuruda bulunduğu görülmüştür. Yasa ve tebliğ gereğince bu tarihten itibaren 15 gün içinde yetkili mahkemeye kendisine zayi belgesi verilmesi için başvurmak zorunda olan davacının iş bu davayı sürenin bitiminden sonra 21/05/2021 tarihinde açtığı anlaşılmıştır.
Davacının davasının, TTK’nın 82/7. Maddesinde öngörülen hak düşürücü süreden sonra açılmış olması nedeniyle HMK 114/2 ve 115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 2020/1578 Esas 2020/1225 Karar sayılı kararı)
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle:
1-Davacının davasının reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; alınması gereken 59,30 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin davanın mahiyeti ve kararın niteliği gereği davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından varsa kullanılmayarak artan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nın 341/1. maddesi uyarınca 2 haftalık yasal süre içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/12/2021

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı

*5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*