Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/358 E. 2021/1189 K. 28.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ ***. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: ***Esas – ***
T.C.
KAYSERİ
***. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : ***
KATİP : ***

DAVACI : ***
VEKİLİ : ***
***

DAVALILAR: 1- ****
2- ***
3- ***
VEKİLİ : ***

DAVALI : 4- ***

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
KARAR YAZIM TARİHİ: ***
Mahkememize açılan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, bina ve tesislerinin güvenliğinin sağlanması işi ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alındığını, güvenlik hizmeti alımı ihalesini üstlenen her bir yüklenici firmanın ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendileri belirlemekte olduğunu, söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluk bu firmalara ait bulunduğunu, ihale makamı olan davacı kurumun hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bırakmakta ve bu firma da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti verdiğini, kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firma tarafından yerine getirilmesi gerektiğinin açık olduğunu, dava dışı *** adlı özel güvenlik görevlisinin ***** tarihleri arasında kurumları bünyesindeki *** Müdürlüğü *** Tesisli Ekip Şefliğinde özel güvenlik işlerini yürüten çeşitli özel güvenlik şirketlerinde çalışmış ve en son çalıştığı *** Tic. Ltd. Şti. – *** Ltd. Şti. İş ortaklığı tarafından *** tarihinde iş Akdinin feshedildiğini ve özel güvenlik görevlisine kurumlarınca *** yıl *** ay *** günlük hizmeti karşılığı 27.134,39- TL ile 207,91 -TL damga vergisi olmak üzere toplam 27.392,30- TL kıdem tazminatı ödendiğini belirterek *** kıdem tazminatı olarak ödenen 27.392,30 TL’nin davalı şirketlerden (21.442,18 TL’nin *** tarihinden, 5.950,12 TL’nin *** tarihinden itibaren) uygulanacak sözleşme faizleri, faiz oranı belirlenmeyen sözleşmelerde ticari faiziyle birlikte sorumlulukları oranında müştereken ve müteselsilen rücuan tahsilini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Dava dilekçesi davalı ***Hiz. Ltd Şti’ne tebliğ edilmiş davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
Diğer davalılar ***, ***, *** şirketleri vekili cevap dilekçesinde özetle; *** tarihinde kabul edilen 7166 sayılı Kanunun 11. Maddesi ile 4857 sayılı Kanun’un 112. maddesine eklenen ek fıkra 21/2/2019-7166/11 md.ye dair açık bir hükme yer verilmemişse hiçbir ahvalde alt işverene ya da alt işverenlere rücu edilemeyeceği, 4857 sayılı İş Kanununun 2. madde sinde veya diğer maddelerinde, asıl işverenin alt işverene rücu etmesine olanak sağlayan bir hükmün bulunmadığını, davanın esasına girmeksizin reddilmesi gerektiğini, davalı şirketler yönünden davanın zaman aşımına da uğradığını, bu sebeple reddinin gerektiğini belirterek maddi ve hukuki olgularının, itirazlarının ve zaman aşımı deflerinin gözetilmesini, hukuka aykırı olarak ve haksız yere açıldığı açık olan davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava Kayseri *** . Asliye Hukuk Mahkemesi’nin *** Esas *** Karar sayılı görevsizlik kararının kesinleşmesi üzerine Mahkememize tevzii edilmiştir.
Davacı *** müzekkere yazılarak dava dışı ***iş alımına ilişkin 2008 – 2017 dönemine yönelik sözleşme ve şartname örnekleri celp edilmiştir.
SGK Kayseri İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak ***SGK hizmet döküm cetveli celp edilmiştir.
Davalı şirketlere müzekkere yazılarak dava dışı işçi ***iş yeri sicil dosyalarının gönderilmesi istenmiş, davalılar müzekkereye cevap vermemiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişi incelemesi yaptırılmış, nitelikli hesap uzmanı *** *** tarihli raporunda özetle; *** adlı çalışana ödenen tazminat nedeniyle;
-Davalı *** . Ltd. Şti.’nin 11.786,99 TL’den sorumlu olduğu,
-Davalılardan *** . Ltd. Şti., *** . Ltd. Şti ve *** . Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 5.976,50 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
-Davalılardan *** Ltd. Şti. ve *** . Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 8.890,05 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
-Davalı *** Ltd. Şti.’nin 738,76 TL’den ayrıca sorumlu olduğu,
-Davacı tarafın faiz talebi yönünden temerrüt şartları oluşmadığından dava tarihinden itibaren ticari faize hükmedilebileceği yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, davalılardan *** Şti hariç diğer davalılar vekilinin rapora itiraz ettiği ve bilirkişi hakkında suç duyurusunda bulunulmasını talep ettiği görülmüştür.
Davacının **** tarihinde ve **** tarihinde olmak üzere iki farklı tarihte ödeme yaptığı, ancak kök raporda toplam rapor üzerinden sorumlulukların belirlendiği görülmekle bilirkişiden *** tarihinde ödenen 21.442,18 TL ve *** tarihinde ödenen 5.950,12 TL için davalıların sorumlu oldukları bir tutar var ise ne kadar olduğunun ayrı ayrı hesaplanması için ek rapor aldırılmış, *** tarihli ek raporda özetle;
*** adlı çalışana ödenen tazminat nedeniyle;
*** tarihli 21.442,18 TL’den davalıların sorumlu olduğu miktarların;
-Davalı ***Ltd. Şti.’nin 9.226,64 TL’den sorumlu olduğu,
-Davalılardan ***Ltd. Şti., ***Hiz. Ltd. Şti ve***Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 4.678,29 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
-Davalılardan ***Ltd. Şti. ve ***Hiz. Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 6.958,96 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
-Davalı ***Ltd. Şti.’nin 578,29 TL’den ayrıca sorumlu olduğu,
22/12/2017 tarihli 5.950,12 TL’den davalıların sorumlu oldukları miktarların;
-Davalı ***Ltd. Şti.’nin 2.560,35 TL’den sorumlu olduğu,
-Davalılardan ***Ltd. Şti., ***Hiz. Ltd. Şti ve***Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 1.298,21 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
-Davalılardan ***Ltd. Şti. ve ***Hiz. Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 1.931,08 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
-Davalı ***Ltd. Şti.’nin 160,48 TL’den ayrıca sorumlu olduğu,
-Davacı tarafın faiz talebi yönünden temerrüt şartları oluşmadığından dava tarihinden itibaren ticari faize hükmedilebileceği yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir. Ek raporun taraflara tebliğ edildiği, taraflarca rapora karşı itiraz edilmediği görülmüştür.
Mahkememizce *** tarihinde esas hakkında karar verilmiş, söz konusu karara karşı davacı ile bir kısım davalılar tarafından yapılan istinaf başvurusu sonucu, mahkememizin kararı kaldırılmış, kaldırma kararından sonra *** tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, tacirler arası hizmet sözleşmesinden kaynaklı asıl işverenin alt işverenden rücuen alacak istemine ilişkindir.
Davacı taraf davayı Kayseri Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açmış, *** . Asliye Hukuk Mahkemesi’nin *** Esas *** Karar sayılı ilamı ile görevsizlik kararı vermiş, davacı taraf süresi içinde davanın görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmiş ve işbu dava mahkememizin yukarıda belirtilen esas numarasına kayıt edilmiştir.
Mahkememizce *** tarihinde esas hakkında davanın kısmen kabul kısmen reddine dair karar verilmiş, söz konusu karara karşı davacı ile bir kısım davalılar tarafından yapılan istinaf başvurusu sonucu Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi *** .Hukuk Dairesi Başkanlığı *** tarihli *** Esas *** Karar sayılı ilamı ile mahkememizin kararını istinaf eden davalılar yararına kaldırmış ve kaldırma kararının içeriğine göre davacının istinaf sebepleri incelenmemiştir.
İstinaf kaldırma kararında “Mahkemece bilirkişi raporu alınmış, bu rapor benimsenerek karar verilmiştir. Ancak davalı taraf bilirkişi raporuna itiraz edip, *** tarihinden itibaren olan sözleşmeler yönünden teknik şartnamenin 17/5 maddesi ile 14/6 maddeleri gereğince davalının kıdem tazminatından sorumlu tutulamayacağını beyan etmiş olup, davalı tarafın bu itirazı konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, bu açıdan raporun eksik olduğu anlaşılmıştır. Taraflar arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmesinin eki niteliğindeki Teknik Şartnamelerde sözleşme hukuku kapsamında dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatlarından davalıların sorumlu olmayacağına yönelik açık düzenleme karşısında, davalının bu itirazı konusunda, eksik belgeler getirtilerek bilirkişiden ek rapor alınıp, sözleşme ve şartname hükümlerine göre, davalıların davaya konu ödenen kıdem tazminatı ve fer’ilerinden hangi dönem itibariyle sorumlu olup olmadığının tespiti ile yeniden hesaplamaları yaptırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Davalıların bu yöne ilişkin istinaf istemi yerindedir” gerekçesine yer verilmiş olup, mahkememizce istinaf kaldırma kararından sonra önceki raporu veren bilirkişi *** *** tarihli ek rapor alınmış olup, söz konusu raporda yapılan hesaplamalar sonucu özetle;
*** adlı çalışana ödenen tazminat nedeniyle;
*** tarihli 21.4442,18 TL’den davalıların sorumlu oldukları miktarlar:
* Davalı ***Ltd, Şti.’nin 4.613,32 TL’den sorumlu olduğu,
* Davalılardan *** Ltd. Şti, ***Hiz, Ltd. Şti, ve ***Tic. Ltd. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 2.339,15 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
* Davalılardanı *** Ltd. Şti, ve *** . Ltd, Şti.’nin kurdukları iş ortaklıklarının 2.140,97 TL’den birlikte sotumlu olduğu,
*** tarihli 5.950,12 TL’den davalıların sorumlu oldukları miktarlar:
* Dayalı ***Ltd. Şti.’nin 1.280,18 TL’den sorumlu olduğu,
* Davalılardarı *** Ltd. Şti., ***Hiz, Ltd. Şti, ve *** Tic. Ltg. Şti’nin kurdukları iş ortaklıklarının 649,10 TL’den birlikte sorumlu olduğu,
* Davalılardan ***Ltd, Şti. ve ***Hiz. Ltd, Şti.’nin kurdukları iş ortaklıkların 594,11 TL’den birlikte sorumlu olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir. Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, tarafların itiraz ettikleri görülmüştür. Bilirkişi raporu denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş ve bilirkişi raporunda belirtilen miktarlara ilişkin hesaplamaya itibar edilmiş, rapordaki davalı şirketlerin sorumlu olacağı miktarlara davacı idarenin ödemiş olduğu damga vergisi de eklenmek suretiyle davalıların sorumluluk bedelleri ayrı ayrı belirlenmiştir. Ancak mahkememizce verilen *** tarihli karara karşı *** tarihli istinaf dilekçesi ile davalılardan yalnız ***** Tic. Ltd. Şti. ve *** Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş, istinaf kanun yoluna başvurmayan ***Hiz. Ltd Şti ve *** Tic. Ltd. Şti’nin kararı istinaf etmediği, söz konusu kararın davalılar aleyhinde kesinleştiği ve davacı yararına usulî kazanılmış hak oluştuğu görülmüştür.
Hizmet alım sözleşmeleri, ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş, yüklenici işçi tarafından yerine getirilecektir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsil sorumlu olmasına rağmen, rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
“Hizmet alımı ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde iş yeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır. İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemde orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumlu olmaktadır.” (Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi *** Hukuk Dairesi Başkanlığı *** tarihli *** Esas *** Karar sayılı ilamı).
İzah edilen nedenlerle önceki kararı istinaf etmeyen ***Hiz. Ltd Şti ve *** Tic. Ltd. Şti. aleyhinde önceki kararda hükmedilen rakamlar üzerinden, diğer davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ve *** Hizmetleri Ltd. Şti aleyhinde ise *** tarihli ek raporda tesit edilen rakamlar üzerinden davanın kısmen kabul kısmen reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davacının davalı ***Hizm. Ltd Şti. aleyhindeki davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile 9.226,64 TL rücuen alacağın *** tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ve 2.560,35 TL rücuen alacağın *** tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davacının bu davalı aleyhindeki fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-Davacının diğer davalılar aleyhindeki davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile 4.678,29 TL rücuen alacağın, davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti., *** Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 4.480,12 TL ile sınırlı olmak üzere *** tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ve 1.298,21 TL rücuen alacağın, davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti., *** Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 1.243,21 TL ile sınırlı olmak üzere 22/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti., *** Hizmetleri Ltd. Şti. ve *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacının bu davalılar aleyhindeki fazlaya ilişkin talebinin reddine,
3-Alınması gerekli 630,27 TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin yatırılan 467,80 TL’nin mahsubu ile eksik 162,47 TL harcın davalı ***Hizm. Ltd Şti’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Alınması gerekli 408,25 TL karar ve ilam harcının davalı *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti tamamından ve diğer davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile *** Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 390,96 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin), davanın kabul ve red oranına göre 752,10 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, 444,62 TL’sinin (davalı ***Hizm. Ltd Şti’nin sorumluluğu 444,62 TL ile, davalı *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti’nin sorumluluğu 287,99 TL ile, davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti ve *** Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 275,39 TL ile sınırlı olmak ve tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafça yapılan başvurma harcı 44,40 TL, peşin harç 467,80 TL, tebligat ve müzekkere gideri 476,10 TL, bilirkişi ücreti 700,00 TL, istinaf aşamasında yapılan başvurma harcı 162,10 TL, tebligat ve posta ücreti 47,90 TL, istinaf kaldırma kararından sonra yapılan tebligat gideri 60,00 TL, bilirkişi ek ücreti 300,00 TL olmak üzere toplam 2.258,30 TL yargılama harç ve giderinin kabul ve red oranına göre 760,67 TL’sinin (davalı ***Hizm. Ltd Şti’nin sorumluluğu 726,47 TL ile, davalı *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti’nin sorumluluğu 492,71 TL ile, davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ve *** Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 471,84 TL ile sınırlı olmak ve tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılar ***Hizm. Ltd Şti. ve *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti tarafından yatırılan herhangi bir harç ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ve *** Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından yatırılan istinaf başvurma harcı 162,10 TL ve tebligat gideri 37,90 TL olmak üzere toplam 200,00 TL yargılama harç ve giderinin 158,21 TL’sinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine, artan kısmın bu davalılar üzerinde bırakılmasına,
9-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen kısım üzerinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı ***Hizm. Ltd Şti’den alınarak davacıya ödenmesine,
10-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen kısım üzerinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti., *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ve *** Hizmetleri Ltd. Şti.’den alınarak davacıya ödenmesine,
11-Davalılar *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti, *** Hizmetleri Ltd. Şti. ve davalı *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti. kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca red edilen kısım üzerinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalılara ödenmesine,
12-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda, davalılar *** Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti, *** Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti., *** Hizmetleri Ltd. Şti aleyhinde kabulüne karar verilen kısım için miktar itibari ile kesin ve reddine karar verilen kısım için ayrı ayrı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere, davalı ***Hizm. Ltd Şti. aleyhindeki davanın kabulüne ve reddine karar verilen kısım için ayrı ayrı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar usulen okunup anlatıldı. ***

Katip *** Hakim ***
e-imzalıdır e-imzalıdır

Bu belge 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununa göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.