Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACILAR : 1- …
: 2- …
3- …
4- …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : 1- …
VEKİLLERİ : Av….
Av. …
DAVALILAR : 2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …
MÜTEVEFFA : …

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/04/2021
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … ‘a ait … plakalı … … tarzı .. model aracın … günü … ili … ilçesinde park halinde iken, davalılardan … adına kayıtlı … sevk ve idaresindeki … … marka Tiger ticari otobüsün geri menevrası sırsında müvekkili aracına sol ön kısımdan çarpması sonucu maddi hasarlı kaza olduğunu; davalı aracının … AŞ. nezdinde … poliçe no ile kayıtlı olduğunu, kaza sonrası kaza tutanağı düzenlendiğini, müvekkili aracının onarım gördüğünü, kaza nedeni ile araçta değer kaybı olduğunu; arabuluculuk yoluna başvurulduğunu, anlaşma sağlanamadığını, fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak üzere şimdilik 8000TL talep ettiklerini; … plakalı aracın üçüncü şahıslara devrinin önlenmesi bakımından trafik tescil kaydı üzerine ve Mersin … nezdinde tutulan halk otobüslerine yönelik kaydının üzerine ihtiyati tedbir şerhi konulmasını; tazminatın semeresiz kalmaması için … plakali aracın üçüncü şahıslara devrinin önlenmesi bakımından trafik tescil kaydı üzerine ve Mersin … Nezdinde tutulan halk otobüslerine yönelik kaydının üzerine ihtiyati tedbir şerhi konulması hususunda hüküm tesisini, Müvekkili aracındaki değer kaybının fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak üzere şimdilik 8000TL’sinin kaza tarihinden, olmadığı takdirde dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan (sigorta şirketinin poliçe sorumluluğu gözetilerek) müştereken ve müteselsilen tahsili hususunda karar ittihazını; Dava ve yargılama giderleri ile vekalet ücreti yanında arabuluculuk dosyasından doğan vekalet ücretinin de davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili hususunda gereğini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … ve … Vekili … tarihli cevap dilekçesinde özetle; davada yetkili mahkemenin Mersin Mahkemeleri olduğunu, trafik kazasının Mersin’de olduğunu; görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, tarafların tacir olmadığını; Müvekkili … yönetimindeki … plakalı araç ile davacı yönetimindeki … plakalı aracın kaza yaptığını; davacının tam kusurlu olduğunu; müvekkili seyir halinde iken nizami olarak durduğunu davacının müvekkili aracına arkadan çarptığını; müvekkilinin kusursuz olduğunu; Dava değerinin fahiş olduğunu, değer kaybı miktarının fazla olduğunu; davanın zaman aşımına uğradığını; arabuluculuk tutanağına itiraz ettiklerini, arabuluculuk işlemlerinde yetkili yerin Mersin olduğunu; arabuluculuk masraflarından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını; tanık ve kanıt bildirme hakları saklı kalmak koşuluyla davanın öncelikle yetki yönünden, görev yönünden, zaman aşımı yönünden ve esastan reddini, masraf ve vekalet ücretinin karşı yana yüklenmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. Vekili cevap dilekçesinde özetle; sigorta şirketine kanunda belirtilen evraklar ile müracaat edilmediğini; davanın usulden reddi gerektiğini; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davanın usulden reddi gerektiğini; … tarihinde kazaya karıştığı belirtilen … plakalı aracın müvekkili şirkete … -…. tarihleri arasında geçerli olmak üzere … no”u ZMMS poliçesi ile sigortalı olduğunu, kaza başına teminat limitinin 36.000TL ile sınırlı olduğunu; talepte bulunan aracın km’sinin 165000 km’yi aşmasından dolayı Genel Şartlar gereği değer kaybı talebinin reddi gerektiğini; değer kaybı bedelinin ZMMS Genel Şartları gereğince hesaplanması gerektiğini; davayı kabul anlamına gelmemek kaydıyla, müvekkilinin temerrüde düşmediğini, bu durumda müvekkili şirkete başvuru tarihinden değil dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesi gerektiğini; dava şartı yokluğundan davanın usülden reddini; aksi kanaat halinde davanın esastan reddini; yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
HMK’nun 266/1. maddesi gereği bilirkişi incelemesi yaptırılmasına dair … tarihli celsede karar verilmiş, Dr.Öğrt. Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda; Bahse konu … tarihli trafik kazasında, … plaka sayılı araç sürücüsü … , 2918 sayılı K.T.K. m.G67/b kural ihlali ve m.B4/İ asli kural ihlali olduğu, … plaka sayılı aracın park alanında park halinde olduğu cihetiyle atfı kabil bir kural ihlalinin olmadığı, Dava konusu … plaka sayılı aracın geçmiş hasarının olmadığı, hasarın önden olması, yaşının küçük olması, boyanan parça ile aracın orijinalliğinin bozulması birlikte değerlendirildiğinde, aracın hasarı giderildikten sonraki piyasa rayiç değerinin 170.000,00TL olabileceği, buna göre değer kaybı; Değer kaybı — Trafik kazası öncesi piyasa ederi – kaza sonrası onarılmış piyasa ederi Değer kaybı > 175.000TL – 170.000TL – 5.000,00TL olabileceği” bildirilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Davacı taraf dava dilekçesiyle, davacıya ait … plakalı araç ile davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu ve davalı … ‘ın sevk ve idaresindeki ve Davalı … ‘a ait … plakalı otobüsün aracın çarpıştığını, kusurun karşı tarafta olduğunu belirterek değer kaybı talep etmiştir.
Davalı gerçek kişiler görev, yetki itirazında bulunmuş, kusursuz olduğunu, arabulucuk davetinin usule uygun olmadığını, değer kaybının fahiş olduğundan bahisle davanın reddini dilemiştir.
Davalı sigorta şirketi usule uygun başvuru olmadığını, yetkili mahkemede davanın açılmadığını, davanın değer kaybı zararı olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Davacı kendi ikametgahında haksız fiili hükümleri çerçevesinde dava açabileceğinden yetki itirazları, davacı başvuru yaptığından, dava ticari dava olduğundan görev itirazı, kaza tarihi ve arabulucukta geçen süreler dikkate alındığından zamanaşımı itirazı, davalılar arabulucuk görüşmelerine yaşı ve pandemi koşulları sebebiyle katılmasının mümkün olmadığına dair itirazın vekil tayin ederek katılabileceğinden itirazların reddine karar verilmiştir.
Sigorta poliçesi incelenmesinde, … plakalı aracın aracın ZMSS’in davalı sigorta şirketi bünyesinde sigortalandığı ve kaza tespit tutanağı uyarınca kaza tarihindeki maliki davalı … olduğu ve araç sürücüsünün davalı … olduğu anlaşılmıştır.
-Kusur ön sorun değerlendirmesinde,
Mahkememizce kusur raporu alınmış, kusur raporu ve kaza tespit tutanağı uyarınca … plakalı aracın geri geri gelirken park halindeki araca çarptığından bahisle tam kusurlu olduğu anlaşılmıştır.
-Değer kaybına dair değerlendirmede;
Yargıtay Yerleşik uygulamalarına uygun olarak, değer kaybının kazalı aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı (aracın km’si, metal komponentlerin yoğunluğu, korozyon dozajı ve önceye ait hasarlar nedeni ile orjinalliğin yitirilip yitirilmediği), aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı), tramer kayıtlarına göre araçta meydana gelen hasarlar irdelenerek, emsal satışlar da araştırılmak suretiyle, aracın olay tarihindeki 2. el rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. el rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybının bilirkişiler tarafından hesaplanması gerekir.
Dosya kapsamında alınan rapor Yargıtay uygulamalarına uygun olduğundan davacının aracının 5.000,00 TL değer kaybı olduğu anlaşılmıştır.
Sigorta şirketinin sorumluluğuna dair değerlendirmede;
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumlluluk Sigortası Genel Şartlarının, “Sigortanın Kapsamı” başlıklı A.1 maddesinde “sigortacının poliçede tamınlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı KTK ya göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği… ” öngörülmüştür.
Zorunlu Mali Sorumluluk sigortacısı, karşı araçta meydana gelen gerçek zararı limit dahilinde teminat altına almıştır. Dava konusu trafik kazası sonrasında davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybı da gerçek zarar kalemleri arasında bulunmaktadır. (Yargıtay 17. HD’nin 28/10/2013 tarih ve 2013/9624 Esas, 2013/14505 Karar).
Kaldı ki 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren yeni Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.5/a maddesine göre değer kaybı maddi zararlar teminatı içerisinde yer almaktadır.
-Davalı … ve … ‘ın sorumluluğuna dair değerlendirmede;
İşleten tanımı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesinde “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır” şeklinde yapılmıştır. 2918 sayılı KTK’nın 3. maddesinde işleten sıfatının belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçüden yararlanılmıştır.Şekli ölçüye göre trafik sicilinde malik görülen kişi işletendir. Maddi ölçüye göre ise, trafik sicilinde adı geçen kişinin önemi bulunmamakta olup önemli olan araç üzerindeki fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yarar sağlama, masraf ve rizikolara katlanma gibi ölçütlerdir. İşletenin belirlenmesinde doktrin ve Yargıtay’ın kabul ettiği görüş maddi ölçüdür.
2918 sayılı KTK’nın 85. maddesi “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar” hükmünü içermektedir.
Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (çok kısa bir süre olmaması kaydıyla), artık üzerindeki fiili hakimiyetin kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtay’ın uygulamalarında, işleten sıfatının belirlenmesinde araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması ve fiili hakimiyetin uzun süreli olması gerekmektedir. Ancak bu konuda getirilecek delillerin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olması, özellikle zarara uğrayanların haklarını halele uğratacak bir sonuç yaratmaması şarttır. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin E. 2015/6031, K. 2015/13494)
Somut olayda, aracın maliki ve yaralanan davalı … firması zarardan sorumludur.
Davalı … ise trafik kazası bir haksız fiil olduğundan zarardan sorumludur. Anılan gerekçeler davalılar değer kaybından sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı yargılama sorasında vefat etmiş ve mirasçıları davaya davacı olarak katıldığından yargılamaya devam olunmuştur.
– Faize ait değerlendirmede;
2918 Sayılı Kanun’un 99. maddesinde, sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel sartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluslarından birine ilettigi tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortacısı 2918 Sayılı KTK’nun 98/1, 99/1, ZMMS Genel Şartlarının B.2-c maddesi uyarınca hak sahibine kaza ve zarara ilişkin tespit tutanağının ve bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya başvurmasından itibaren 8 iş günü sonunda tazminat miktarını ödememesi halinde, bu tarihte, böyle bir başvurunun yapılmaması halinde ise dava tarihinde temerrüde düşeceğinden, temerrüt faizine bu tarihten itibaren hükmedilmesi gerekir.
Anılan açıklamalar uyarınca davalının başvurusu dikkate alınarak … tarihinden yürütülmüştür.
Davalı gerçek kişiler yönünden ise 6098 sayılı TBKnun 117/2 maddesinde göre haksız fiilin işlendiği tarihte temerrüde düşeceğinden olay tarihi itibariyle faize hükmedilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle:
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile, 5.000,00 TL değer kaybının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, alacağa davalılar … ve … yönünden kaza tarihi olan … tarihinden davalı sigorta şirketine ise … tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; alınması gereken 341,55 TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 136,62-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 204,93-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından peşin yatırılan 59,30-TL başvurma harcı, 136,62-TL peşin harç olmak üzere toplam 195,92-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti 600,00-TL, 1 müzekkere gideri 9,00-TL ve KEP gideri 0,60-TL, 12 elektronik tebligat gideri 66,00-TL, 4 tebligat gideri 76,00-TL olmak üzere toplam 751,60-TL yargılama giderinden davanın kabul/ret oranına göre taktiren belirlenen 465,99-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda mahkememizce herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına,
7-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından varsa kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra davacı tarafa iadesine,
8-AAÜT’ye göre hesap edilen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
9-AAÜT’ye göre hesap edilen 3.000,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalılara verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nın 341/1. maddesi uyarınca 2 haftalık yasal süre içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı….

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı