Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/311 E. 2022/913 K. 16.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : 1- …
2- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : 01/12/2022

Mahkememize açılan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinden …’ın tır şoförü olduğunu ve davalı firmadan … tarihinde … marka 2 el bir tır satın aldığını, tarafların 105.000,00-TL peşin fiyatlı olarak tırı 124.000-TL vadeli fiyat üzerinden anlaştıklarını ve takasa verilen … marka minibüsün 23.000,00-TL olarak mahsup alındığını, … vade tarihli 15.180,00-TL bedeli müşteri çekini davalıya verdiği ve davalının temsil ettiğini, geriye kalan kısım için 24 adet her biri 1.550,00-Euro bedelli senetlerin firma elemanlarınca düzenlendiğini ve müvekkillerinin senetleri imzaladıklarını, imzalandığı tarih itibarı ile senetlerin değerinin 84.109,00-TL olduğunu, ayrıca MTV ve alım satıma ilişkin olarak müvekkillerinden … vadeli 3.520,00-TL bedelli senet de alındığını, alınan aracın ilk yola çıktığında arıza yaptığını ve … tarihinde yine davalı firmanın servisine tamir için çekildiğini, tamir bedelinin 2.455,00-TL olduğunun bildirilmesi üzerine 455,00 TL kredi kartından kalan miktarın 1.000,00-TL bedelli 2 adet senet verilerek ödendiğini, daha sonra fatura düzenlendiğinde, firmanın indirim tutarı adı altında 1.233,33 TL indirimin faturaya yansıtıldığını, bunu sonradan fark ettiklerini, aradan 1 ay geçtikten sonra aracın eyinden arıza yaptığını, davalı firma tarafından 5.000,00-TL olarak servis ücretinin fatura edildiğini, bunun üzerine müvekkili … tarafından… keşide tarihli … vade tarihli 5.000,00-TL bedelli senet firma çalışanı … tarafından düzenlendiğini ve müvekkilinin imzalayarak davalı firmaya verdiğini, müvekkilinin … tarihinde firmaya giderek işbu senet bedelinden düşülmek üzere 500-TL kredi kartından çekiltiğini, … tarihinde araç servise gittiğinden müvekkilinden 5.000,00-TL bedelli senet alındığını ancak söz konusu tarihte davalı firma tarafından kesilen iki adet faturaya bakıldığında 200,33-TL, ve 800,37-TL olduğunun görüldüğünü, daha sonra araç … tarihinde davalı firma da yine servise girdiğini bu tarihte de 1.431,30-TL fatura kesildiğini, faturalardaki bildirimler dışında davalı firma tarafından faturasız herhangi bir bakım da müvekkili aracına yapılmadığını, müvekkili Hava Yakar’ ın daha önceden ev hanımı olduğunu, bu Tır’ ın alımı ile “nakliyeci” olarak vergi kaydını yaptığını ve iş hayatına atıldığını, bahsedilen servis – tamir nedeni ile verilen senetleri de davalı firmaya giderek bedellerinin tamamını elden ödeme yaparak aldığını, davalı firma ile aradaki güven nedeni ile oğlu tarafından muhasebecisine verilmiş olunan faturalardaki bedel ile senet bedellerinin karşılaştırılmadığını, aracın alımından kaynaklanan borçtan mahsup amacı ile müvekkilinin … tarihli 8.000,00-TL bedelli çeki götürdüğünde firma yetkilileri tarafından söz konusu çekinde servis borcu olduğu gerekçesi ile servis borcu tahsilatı olarak aldıklarını ve vadesinde tahsil edildiğini, davalı firma tarafından toplamda 8.887,85 TL servis faturası kestiğini, müvekkilinden ise toplamda 21.208,00-TL tahsil ettiğini buna göre 12.320,00-TL fazla ödeme yapıldığını belirterek, müvekkillerinden alınan ve bedelleri ödenmesine rağmen davalı yedinde kalan …, …, …, … ve …vade tarihli senetlerin ödenmesinin tedbir kararı ile durdurulmasına, müvekkillerinin yaptığı 12.320,00-TL miktarınca davala firmaya ödemiş olduğunun – borcu olmadığının tespiti ile dava konusu miktar kaDar senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde, öncelikle davacıların taleplerinin zaman aşımına uğraması nedeni ile reddine, davacıların aracı servise getirip servis hizmeti aldıklarının doğru olduğunu ancak taleplerinin tutarsız ve basiretli bir tacir olmadan kaynaklı yükümlülüklere aykırı olduğunu, müvekkili şirketin Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyada şirket tarafından takip başlatılması sonrası bu davayı ikame ettiklerini, kendilerinin icra takibine verilmesini kabullenemediklerini, davacı tarafça ödemelerin sürekli geciktirildiğini, tacir olan davacının ödeme sonrası alınan evraklar, yada müşteri evrakı ya da kendisinden yeniden senet alındığında diğer evrakların iade edildiğini, fazladan ödeme yapılmasının düşünülemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkememizin … tarih … esas … karar sayılı ilamı, Ankara … Hukuk Dairesi’nin … tarih … esas … karar sayılı ilamıyla kaldırılmış, mahkememizin … esas sırasına kaydı yapılmış ve yargılamasına bu esas üzerinden devam edilmiştir.
DELİLLER : Taraf vekilleri delillerini bildirmiş, araç satım sözleşmesi Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, yine … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası İcra Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası, protesto belgeleri, faturalar, ödeme kayıtları iş emirleri, ticari defter ve kayıtlar delil olarak bildirilmiş, celbi gereken kayıt ve belgeler celp edilerek incelenmiştir.
GEREKÇE: Dava, davalı yedinde ödeme nedeni ile karşılıksız kalan senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine yönelik menfi tespit davasıdır.
Kayseri … İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; …Motorlu Taşıtlar San ve Tic. A.Ş. tarafından Hava Yakar ve … aleyhine … tarihli 1.550,00-Euro bedelli, … tarihli 1.550,00-Euro bedelli senetler dayanak yapılarak 3.100,00-Euro asıl alacak ve 252,32-TL ferileri ile birlikte tahsili talepli takip yapıldığı anlaşılmıştır.
Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, …Motorlu Taşıtlar San ve Tic. A.Ş. tarafından Hava Yakar ve … aleyhine … tarihli 1.550,00-Euro bedelli, senet dayanak yapılarak takip yapıldığı anlaşılmıştır.
Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, …Motorlu Taşıtlar San ve Tic. A.Ş. tarafından Hava Yakar ve … aleyhine … tarihli 1.550,00-Euro bedelli, … tarihli 1.550,00-Euro bedelli senetler dayanak yapılarak 3.100,00-Euro asıl alacak ve 671,74-TL ferileri ile birlikte tahsili talepli takip yapıldığı anlaşılmıştır.
Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, …Motorlu Taşıtlar San ve Tic. A.Ş. tarafından Hava Yakar ve … aleyhine … tarihli 500,00-TL bedelli, … tarihli 500,00-TL bedelli, … tarihli 500,00-TL bedelli ve 25.07.2013 tarihli 500,00-TL bedelli senetler dayanak yapılarak toplam 2.000,00-TL asıl alacak ve 181,00-TL işlemiş faizinin tahsili istemi ile takip yapıldığı anlaşılmıştır.
Kayseri … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyanın incelenmesinde, davacının Hava Yakar, davalının …Motorlu Taşıtlar San ve Tic. A.Ş olduğu Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında yapılan icra takibine itiraz davası olduğu ve …. tarihli kararla davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Kayseri … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyanın incelenmesinde, davacının Hava Yakar, davalının …Motorlu Taşıtlar San ve Tic. A.Ş olduğu Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında yapılan icra takibine itiraz davası olduğu ve … tarihli kararla davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Delillerin toplanmasından sonra dosya ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişiler Prof. Dr. … ile Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. … yaptıkları inceleme ve değerlendirmeler sonucu düzenledikleri … havale tarihli raporlarında; davacının davalıdan satın almış olduğu araç sebebiyle her biri 1.550,00-Euro (3.504,55-TL) tutarlı 24 adet bono verdiğini, bu bonolardan her birinin 3.504,55-TL üzerinden sabitlendiğini, davacının davalıya 84.109,20-TL borçlandığını, bu konuda tarafların mutabık olduğunu ve herhangi bir ihtilafın bulunmadığını, davalı tarafça davacıya ait taşıta tamir – bakım hizmeti sunulduğunu, yapılan tamir bakım hizmeti bedelinin 10.478,81-TL olduğunu, bu konuda da taraflar arasında ihtilaf olmadığını, dava tarihi itibariyle ödenmeyen bonolardan dolayı davacının ödemesi gereken protesto masrafları toplamının 852,81-TL olduğunu, araç bedeli, servis hizmeti ve protesto masrafı olarak davacının ödemesi gereken toplam tutarın 95.440,65-TL olduğunu, davalının ticari defter kayıtlarında davacı ödemesinin 39.537,75-TL olarak yer aldığını, bu tutarın pos çekimi, nakit tahsilat ve çeklerden oluştuğunu, davalı tarafça dosyaya ödeme iddiasında bulunan 47.054,60-TL tutarlı bono sunulduğunu, bu bonoların davalıya ait ticari defterlerde giriş kaydının bulunduğunu, davacının elinde olması sebebiyle ödendiğine karine teşkil ettiğini, davalı tarafın herne kadar bedeli ödenmeden, davacıya iade edildiğine yönelik ticari defterlerinde kayıt bulunsa da bunu ispatlayamadığını, davacının davalıya yapılan 8.000,00-TL tutarlı çek ödemesini dosyaya celp edilen çek fotokopisi ve banka kayıtları ile ispatlandığını, netice itibariyle davalının dosyaya sunduğu bonolarla, davalı defterlerindeki kayıtlarla ve ispatlanmış olduğu çekle 94.592,35-TL tutarında ödemeyi ispatladığını, davacının ödemesi gereken araç bedeli, servis hizmeti ve protesto masrafı toplamı olan 95.440,65-TL’den ödediğini ispatladığı 94.592,35-TL’nin mahsup edilmesiyle dava tarihi itibarı ile davalıya 848,30-TL borçlu olduğunu, tereddüt konusu bonolar olarak belirledikleri bonolardan ödemenin ispatlanması veya mahkemede bu konuda kanaat oluşması durumunda davacının davalıya fazla ödemesinin çıkabileceği sonuç ve kanaatine varıldığını belirlemişlerdir.
İtirazlar nazara alınarak bilirkişi kurulundan ek raporlar alınmış, bilirkişiler … tarihli kapsamlı ek raporlarında, kök raporda davacının ödemesi gereken araç bedeli, servis hizmeti ve protesto masrafı toplamının 95.440,65-TL olduğunu bu konudaki kanaatlerinde değişikliğin söz konusu olmadığını, ayrıntıları belirtildiği üzere, davacının ödediğini ileri sürdüğü ve aksi ispatlanamayan tutarın 63.081,90-TL + 38.037,75-TL, + 11.000,00-TL = 112.119,65-TL olduğunu, bu durumda davacının 112.119,65-TL – 95.440,65-TL = 16.679,00-TL fazla ödemesinin söz konusu olduğunu, davalı taraf davacının nakit ödemiş olduğu 13.000,27-TL’nin davacı uhdesinde olan 4 adet bonoya (… , … , … , … vadeli) karşılık yapıldığını belirttiğini, ancak bunu ispatlayan bir belge dosyada mevcut olmadığını, davalının bunu ispatlaması durumunda fazla ödemenin 16.679,00 – 13.000,27 = 3.678,73-TL olacağını Kayseri … İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosyasına yapılan takip davacının davalıya fazla ödemesi olması sebebiyle haksız olduğundan söz konusu dosyaya yapılan ödemenin davacıya iadesi gerektiğini belirlemişlerdir.
Dosya kapsamı, alınan rapor ve ek raporlara yapılan itirazlar nazara alınarak talimat yolu ile yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişiler Mali Müşavir -Bağımsız Denetçi … ile … Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. … yaptıkları inceleme sonucu düzenledikleri … tarihli raporlarında, davacının tır aracı bedeli, servis ücreti, senet protesto masrafları toplamı olarak davalıya ödemesi gereken toplam tutarın 95.440,65 TL olduğu halde, davacı tarafından 63.081,90-TL + 11.000,00-TL + 33.117,75-TL = toplam 107.199,65-TL ödeme yaptığını, davacı … ‘ın davalıya 107.199,65-TL – 95.440,65-TL= 11.759,00-TL fazla ödemede bulunduğunu belirlemişlerdir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin kaldırma kararı sonrasında Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nden talimat yoluyla alınan … tarihli bilirkişi heyeti ek-1 raporunda; davacının almış olduğu araç karşılığında davalıya yapması gereken ödemenin 95.440,65-TL olacağının hesaplandığı, davacının davalıya yapmış olduğu ödemeler toplamı kök raporda liste halinde gösterilmiş 17 adet senedin karşılıkları toplamı 59.557,35-TL’lik senetler verildiği ve bu bedellerinin ödenmiş olduğu, ayrıca Kayseri … İcra Hukuk Mahkemesi’nin 25/07/2014 tarih … sayılı kararıyla … tarihli 1.550,00-Euro’luk senedin de ödenmiş olduğu (TL karşılığı) 3.504,55-TL belirterek ödendi kabul edildiği, senetler karşılığı olarak davacının yapmış olduğu ödemeler toplamı 63.081,90-TL olarak hesaplandığı, kök raporda yapılan incelemede davalı defterinde nakit tahsilat açıklamasıyla 39.537,75-TL tahsilat yapıldığının belirtildiği, davacı defterinde … tarihinde kredi kartıyla yapılmış olan 6.420,00-TL’lik tahsilatla ilgili açıklamada, … tarihli senet ve kasko ödemesiyle ilgili ödenmemiş 2.771,58-TL ile ilgili olduğunun belirtildiği, … tarihinde kredi kartıyla yapılmış olan 6.420,00-TL’nin araç bedeli olarak değerlendirilmeyerek nakit tahsilat tutarından çıkarılarak nakit tahsilat tutarının (39.537,75 – 6.420,00) 33.117,75-TL olarak alındığı, araç bedeline dahil edilmiş servis bakım sırasında davalıdan alınmış 11.000,00-TL’nin ödenmiş olduğunun değerlendirildiği, davalının davacıdan araç bedeli olarak yapılmış olan tahsilatlar tutarının 107.199,65-TL olduğu, ödemesi gereken tutarın ise 95.440,65-TL olduğu, her biri 1.550-Euro bedelli …, …, …, … ve … vade tarihli 5 adet senetlerin ödenen senetler arasında yer almadığı, icra takibine konu edilmiş ve işbu davanın açılmış olması nedeniyle icra takiplerinin durdurulduğu, davacının söz konusu senetler hariç olduğu halde yapması gereken ödemeyi fazla olarak yaptığından bu senetler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının anlaşıldığı kanaatinde olduklarını bildirmişlerdir.
Tarafların rapora karşı yaptığı itirazları değerlendirmek amacıyla alınan … tarihli bilirkişi heyeti ek-2 raporunda; davacının Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün …, … ve … esaslı dosyaları ile takibe konulmuş olan senetlerle ilgili olarak; incelenen … sayılı dosyada davalı adına yapılmış bir ödeme tespit edilemediği, … sayılı dosyada “Alacaklıya verilmek üzere … tarafından” açıklamasıyla yapılan ödemelerin 6.138,06-TL olduğu, … sayılı dosyada “Alacaklıya verilmek üzere … tarafından” açıklamasıyla yapılan ödemelerin 4.060,00-TL olduğunun tespit edildiği, bu durumda Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … esas ve … dosyalarına yapılan ödemeler toplamı (6.138,06 + 4.060,00) 10.198,06-TL’nin de davacı ödemeleri olarak dikkate alındığında, davacıların yaptığı ödemeler (63.081,90 + 33.117,75 + 11.000,00 + 10.198,06) toplam 117.397,71-TL olduğu, ödemesi gereken tutarın ise 95.440,65-TL olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, BAM kaldırma kararı, alınan bilirkişi raporları ve dosya kapsamına göre; davacının tır aracı bedeli, servis ücreti, senet protesto masrafları toplamı olarak davalıya ödemesi gereken toplam borç tutarının 95.440,65-TL olduğu, davacının davalıya toplam 117.397,71-TL ödeme yaptığı, bu durumda davacı tarafça davalıya yapılan toplam 117.397,71-TL ödeme tutarından, aldığı tır bedeli ve servis ücreti, senet protesto gideri olarak toplamda 95.440,65-TL ödemede bulunduğu bu ödeme tutarından davacı tarafın ödemesi gereken borç tutarı düşüldüğünde davacıların davalıya 11.759,00 TL fazla ödemede bulunduğu anlaşılmakla, Keşidecisi … , kefili (…) davacı … olan, davalı …Motorlu Taşıtlar San. ve Tic. A.Ş. emrine keşide edilen her biri 1.550,00 Euro bedelli …, …, …, … ve …vade tarihli 5 adet senetten dolayı davacıların davalıya 11.759,00-TL miktarında borçlu olmadıklarının tespitine, ıslahla yeni bir talep eklenemeyeceği, müstakil bir dava açılması gerektiği anlaşılmakla davacıların fazlaya ilişkin istemlerinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Açılan davanın kısmen kabul kısmen reddi ile,
1-Keşidecisi …, kefili (…) davacı … olan davalı …Motorlu Taşıtlar San. ve Tic. A.Ş. emrine keşide edilen her biri 1.500,00-EURO bedelli … – … – … – … – … vade tarihli 5 adet senetten dolayı davacıların davalıya 11.759,00-TL miktarında borçlu olmadıklarının tespitine,
2-Davacının ıslahla talep edilen kısım yönünden davasının usulden reddine,
3-Reddedilen kısım yönünden; 492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince davacılardan alınması gerekli 80,70-TL ilam harcının, dava açılışı sırasında tahsil edilen 210,40-TL peşin harçtan mahsubuna,
4-Kabul edilen kısım yönünden; 492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gerekli 803,26-TL ilam harcından, dava açılışı sırasında tahsil edilen 129,70-TL peşin harcın ve 284,83-TL ıslah harcının mahsubuna, bakiye 388,73-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafın yaptığı 25,20-TL başvurma harcı, 129,70-TL peşin harç, 284,83-TL ıslah harcı, 98,10-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 1.300,00-TL bilirkişi ücreti, 371,60-TL posta ücreti olmak üzere toplam 2.209,43-TL yargılama giderinin kabul – ret oranına göre; (davalı tarafın yaptığı 2.007,20-TL yargılama giderinin (kabul-ret oranına göre) mahsubu ile) 2.017,42-TL’sinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, kalan kısmın davacıların üzerinde bırakılmasına,
6-6100 sayılı HMK 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümleri uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil eden davacıya ödenmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/2. maddesi uyarınca 561,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak kendisini vekille temsil eden davalıya ödenmesine,
9-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra İstinafa gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal iki haftalık süresi içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. …

Katip …

Hakim …