Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/662 E. 2022/1025 K. 26.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALILAR : 1- …
2- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 3- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 4- …

DAVA : Tazminat (Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan maddi ve manevi tazminat (cismani zarar sebebiyle açılan tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde saat 22.40 sularında … İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi’nde yaya kaldırımında ablası … ile birlikte yaya olarak bulunan müvekkil …’ın, … plakalı davalı …’nın sevk ve idaresinde bulunan araç ile … plakalı davalı …’ın sevk ve idaresinde bulunup davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı aracın çarpışması sonucu oluşan trafik kazasında araçların yaya kaldırımına savrulması sonucu yıkılan istinat duvarı ile araç arasında sıkıştığını, trafik kazasına bağlı çok sayıda kemik kırılması ve iç organ yaralanmasının oluştuğunu, basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek duyu ve organlardan birinin işlevini kaybetmesiyle ciddi sağlık problemlerinin meydana geldiğini, meydana gelen kazada yaya olarak kaldırımda düzenli bir şekilde ilerleyen müvekkiline atfı yapılabilecek hiçbir kusurunun bulunmadığını, yalnızca fiziksel değil psikolojik olarak da oldukça yıpranan müvekkilinin henüz hayatının başında iken böyle bir olay yaşamasından ve etkilerinin ilerleyen yaşantısında da devam edecek olmasından dolayı manevi anlamda da olumsuz şekilde etkilendiğini, telafisi olmayan acı ve elemin bir nebze olsun hafifletilmesi amacıyla müvekkili lehine hükmedilecek maddi tazminatın yanında manevi tazminata da karar verilmesini istediklerini belirterek davanın kabulü ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, kaza sonrası müvekkilinde meydana gelen maluliyet sebebiyle 1.000,00-TL maddi tazminatın davalı sigorta şirketinin sorumluluğu açısından poliçe limitleriyle sınırlı olmak kaydıyla, kaza tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte davalılar …, … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta A.Ş.’nden müştereken ve müteselsilen tahsiline, 50.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılar …, … ve … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nden müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalılar … ve … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; … tarihinde davalı sürücü …’nın sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile müvekkili araç sürücüsü …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı araca çarptığını, çarpışma sonucu araçların yaya kaldırımına savrulması ve yıkılan istinat duvarı ile araç arasında sıkışan davacı …’ın yaralanması suretiyle dava konusu kaza meydana geldiğini, davacı tarafın davaya konu trafik kazası sonucu meydana gelen maluliyet nedeniyle 1.000,00-TL maddi ve 50.000,00-TL manevi tazminata hükmedilmesi ve 50.000,00-TL tutarındaki manevi tazminatın müvekkilleri …, … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. ile birlikte diğer davalı taraflardan müteselsilen ve müştereken tahsiline karar verilmesi talebinde bulunulduğunu, bu kazada müvekkillerine atfedilecek kusurun bulunmadığını, davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin müvekkilleri bakımından reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafın iddialarının hiçbirini kabul etmediklerini belirterek kazanın oluşunda kusuru bulunmayan müvekkili … ve müvekkil … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş.’ne usulüne uygun olarak dava dilekçesi açıklamalı davetiye ile tebliğ edilmesine rağmen yasal süresi içinde cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır. Yargılama sırasında bu davalının vekili tarafından sunulan dilekçede davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’ya usulüne uygun olarak dava dilekçesi açıklamalı davetiye ile tebliğ edilmesine rağmen yasal süresi içinde cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle adı geçen davalının, HMK’nun 128. maddesi uyarınca dava dilekçesinde ileri sürülen tüm iddiaları inkar ettiği kabul etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafça hastane belgelerine, arabuluculuk son tutanağına, kaza tespit tutanağına, … tarihli bilirkişi raporuna, engellilik sağlık kurulu raporuna, Adli Tıp raporuna, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … numaralı soruşturma dosyasına, nüfus kayıt örneğine, tanık anlatımlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davalılar … ve … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından trafik kaza tespit tutanağına delil olarak dayanılmıştır.
Davalı … Sigorta A.Ş. ve davalı … tarafından yasal süresi içinde delil bildirilmemiştir.
Kayseri Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … ve … plakalı araçların … tarihi itibariyle ve halen kayıt maliklerinin kim olduğunun araştırılması ve ilgili kayıt ve belgelerin gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Kayseri Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … tarihinde saat 22:40 sularında … İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi yaya kaldırımında, ablası … ile birlikte yaya olarak bulunan …’ın, … plakalı …’nın sevk ve idaresinde bulunan araç ile … plakalı …’ın sevk ve idaresinde bulunan … Turizm Tekstil Ltd. Şti. adına kayıtlı aracın çarpışması sonucu, bu araçların yaya kaldırımına savrulmasıyla davacı …’ın yıkılan istinat duvarı ile araç arasında sıkışması şeklinde meydana gelen trafik kazasının oluşumuna ilişkin görüntü, fotoğraf, mobese kamerası kaydı, trafik kaza tespit tutanağı ve sair tüm belgelerin gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacı …’ın T.C. kimlik numarası ve açık kimlik bilgileri belirtilmek suretiyle Kayseri Şehir Hastanesi’ne ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne müzekkere yazılarak, davacının … tarihli kazada yaralanması nedeniyle; bu hastanelerde gördüğü muayene ve tedavilere ilişkin hasta tabela, müşahade kağıtları, epikriz raporları, her türlü tıbbi tahlil, reçete, rapor, kayıt ve belge ile hasta dosyasının okunaklı örneklerinin ve film ve grafilerin CD formatında birer örneğinin gönderilmesi, davacının bu tedavileri ile ilgili SGK ödemesi kapsamı dışında olan ve davacı tarafça bizzat ödenen tedavi gideri olup olmadığı ve varsa hangi tedaviye ilişkin olduğu sorularak ilgili tıbbi belge ve kayıt, reçete, fatura ve ödeme belgelerinin okunaklı ve tasdikli birer örneğinin gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
… Sigorta A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak, … plakalı aracın … tarihinde karıştığı kaza nedeni ile açılan hasar dosyasının, sigorta poliçe örneğinin, alınmış ise ekspertiz raporunun, davacının dava açmadan önce KTK’nun 97. maddesi uyarınca başvuru yapmış olması halinde başvuru dilekçesinin ve dilekçenin evrak kayıt tarihinin, davacıya ödeme yapılmış ise ödeme belgesinin ve varsa ibraname örneğinin gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Davacının nüfus kayıt örneğinin Uyap sisteminden çıkarılarak dosya arasına eklenmiştir.
Davacı …’ın, davalılardan … ve …’nın sosyal ve ekonomik durum araştırması için ilgili emniyet müdürlüğüne müzekkere yazılmıştır. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Davacının manevi tazminat talebinin bulunması nedeniyle davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin mali durumunun tespiti açısından son 3 yıllık kurumlar vergisi beyanname örneğinin celbi için Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığına müzekkere yazılmıştır. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Davacı tarafa dava açmadan önce sigorta şirketine başvuru yapmışsa başvurma belgelerini, başvuru yapmamışsa başvuru yapıp buna ilişkin bilgi belgeleri sunmak üzere süre verilmiştir.
SGK Kayseri İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle davacı … için herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığı veya maaş bağlanıp bağlanmadığı, ödeme yapılmış veya maaş bağlanmış ise rücuya tabi olup olmadığı ile rücuya tabi ise peşin sermaye değerinin ve ayrıca davacının hizmet dökümünün ve işverenlerini gösterir cetvelin gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile bu müzekkeremize cevap verilmiştir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … numaralı soruşturma dosya örneği müzekkere yazılmak suretiyle getirtilmiştir.
Davacı tarafından bildirilen tanıklar yargılama sırasında usulünce dinlenmişlerdir.
Davacı tanığı … duruşmada; “Olay günü kardeşimle kaldırımda yürürken 2 arabanın çarpışması sonucu araçlardan biri kayarak üzerimize geldi ve kardeşimi duvara sıkıştırdı. Bu kazada ben de yaralandım. Benim de davam vardır. Kazanın oluşumunda bizim herhangi bir kusurumuz yoktur. Biz kaldırımda yürüyorduk. Kaza sonrası kardeşimin kaburgaları kırıldı ve dalağı alındı. 2 haftadan fazla bir süre hastanede yattı. Erciyes Üniversitesi Hastanesi’nde yattı. Kazadan önce … Cafe’de çalışıyordu, zaten kaza işe giderken oldu. Kardeşim çalıştığı iş yerinde 2.500,00 – 3.000,00-TL asgari ücrete yakın bir ücret alıyordu, şu an çalışmıyor. Kardeşim çalışmak istedi, hatta bir iş yerine girdi ancak 5 gün dayanabildi. Daha sonra çıktı. Ayağında enfeksiyon oluştu. Halen ağrıları oluyor. Evin içinde korse kullanıyor. Kazadan sonra kilo kaybı oldu. Yatarken ağrıları oluyor. Kardeşim bekardır. Karşı taraftan herhangi bir destek görmedik. Olay ile ilgili başkaca bir bildiğim yoktur.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … duruşmada; “Olay günü davacı olan kızım ile diğer kızım işe giderken araba çarpmış yaralanmışlar. Ben kazayı görmedim. Bu kaza sonucunda … ‘in dalağı alındı, diğer kızım da yaralandı. Karşı taraf bizimle kazadan sonra ilgilenmedi. Gelen giden olmadı. Daha önce çalışıyordu. Bu kazadan sonra çalışamaz oldu. Ameliyat olması nedeniyle ağır kaldıramamaktadır, ağrıları vardır. Evde sofrayı bile kaldıramıyor, sürekli zayıflıyor. Olay ile ilgili başkaca bir bildiğim yoktur.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Dosya içine celp olunan tedavi evrakları ve varsa CD kayıtlarının müzekkereye eklenmesi suretiyle; davacının Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’na sevk edilerek Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ile Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Haklarında Yönetmelik hükümlerine göre ayrı ayrı davaya konu … tarihli trafik kazası nedeniyle; a. Kaç gün iş ve güçten kaldığı, b. Kaç günde iyileşeceği, c. Sürekli iş görmezlik durumu ve oranı, d. Yaralanmasının bu kaza ile illiyet bağı olup olmadığı, e. SGK tarafından karşılanmayan tedavi gideri bulunup bulunmadığı, bulunuyorsa faturalandırılmayan giderlerin ne kadar olacağı konularında rapor düzenlenmesi istenilmiştir.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nca düzenlenen … tarihli raporda özetle; “… tıbbi evrak tetkiki ile muayenesinden elde edilerek yukarıda kaydedilen bilgi ve bulgular birlikte değerlendirildiğinde, …’ın … tarihli trafik kazası sonucu meydana gelen kemik (lomber vertebra lamina, çoklu kot) kırıkları, iç organ (akciğer kontüzyonu, pnömotoraks, karaciğer ilaserasyonu) yaralanması ve dalak laserasyonu ile splenektomi (dalağın cerrahi olarak çıkarılması) nedeniyle; Üç (3) ay süreyle iş göremezlik halinde kaldığı, tıbbi şifa süresinin 3 (üç) ay olduğu, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği kapsamında vücut genel çalışma gücünden %14,3 (yüzde on dört virgül üç) oranında kaybettiği, Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/veya engel oranının %15 (yüzde on beş) olduğu, mevcut evrak içeriğinden trafik kazasıyla ilgili SGK kapsamında olmayan tedavi masraft tespit edilmediği” bildirilmiştir.
Dava dosyasının mahkememizce resen seçilen trafik makine mühendisi bilirkişiye tevdii ile dava konusu edilen trafik kazasında taraflara yüklenebilecek kusur durumunun ve oranlarının tespiti konusunda hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor düzenlemesi için görevlendirilmiştir.
Trafik Makine Mühendisi bilirkişi Dr. Öğr. Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Bahse konu trafik kazasında, … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın 2918 sayılı K.T.K. m.57/1-a kural ihlali ve m.47/1-c kural ihlali ile “kusurlu” ve m.84/h kural ihlali ile “asli kusurlu” olduğu, … plaka sayılı araç sürücüsü …’ın ise, 2918 sayılı K.T.K. m.52/1-b kural ihlali ile “tali kusurlu” olduğu, mevcut kural ihlallerine göre kusur oranı değerlendirmesinde, … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın kazanın meydana gelmesindeki etki derecesi dikkate alındığında %80 (yüzde seksen) oranında kusurlu olduğu, sürücü …’ın kazanın meydana gelmesindeki etki derecesi dikkate alındığında %20 (yüzde yirmi) oranında kusurlu olduğu” belirtilmiştir.
İlgili delillerin toplanmasından sonra dava dosyasının aktüerya alanında uzman bilirkişiye tevdii ile dava dilekçesinde talep edilen ön inceleme duruşma tutanağında açıklanan alacak kalemleri bakımından alternatifli rapor tanzimi konusunda hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor düzenlemesi için bilirkişiye yetki ve görev verilmiştir.
Aktüer bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davacının geçici iş göremezlik süresinin 3 ay olduğu dikkate alınarak yapılan hesaplamada iş göremezlik zararının 6.062,70-TL olduğu, sürekli iş göremezlik zararının ise iş göremezlik raporundaki alternatifli oranlara göre aktüer hesabının yapıldığı, buna göre;
Alternatif 1: Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği kapsamında vücut genel çalışma gücünde %14,3 oranında maluliyeti karşılığı sürekli iş göremezlik zararının; 3.092.530,69/100 x 14.3=442.231,889-TL olduğu,
Davacının Nihai Maddi Zararı: (442.231,889 TL + 6.062,70 TL) =448.294,589-TL
Alternatif 2: Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oramımın ve/veya engel oranının %15 oranında maluliyeti karşılığı: 3.092.530,69/100 + 15 =463.879,604-TL olduğu,
Davacının Nihai Maddi Zararı: (463.879,604-TL+ 6.062,70-TL) = 469.942,304-TL” olarak hesaplanmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, trafik kazası nedeniyle cismani zarardan doğan maddi tazminat ile manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya mahkememiz görevlidir. Zira dava ZMMS poliçesini düzenleyen sigorta şirketine karşı açılmıştır.
6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca dava değeri itibarı ile dava, mahkememiz heyeti tarafından sonuçlandırılmıştır.
Dava dilekçesinde 1.000,00-TL maddi tazminat isteminde bulunulduğundan … tarihli ön inceleme duruşmasında davacı vekili talep edilen 1.000,00-TL’ndan 50,00-TL’nın geçici iş göremezliğe, 950,00-TL’nın de sürekli/kalıcı iş göremezliğe ilişkin olduğu yönünde açıklama yapılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık;
… tarihli trafik kazasının oluşumunda kimin ne şekilde kusurlu olduğu, bu trafik kazasında yaralanmasından dolayı davacının dava dilekçesinde talep ettiği maddi ve manevi zararlarının bulunup bulunmadığı, varsa davalıların bu zararlardan sorumlu olup olmadıkları noktalarında toplanmaktadır.
KTK’nun 97. maddesine ilişkin dava şartının değerlendirmesinde;
Trafik kazalarında hukuki sorumluluk ve sigorta konusu 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup sözü geçen Kanun’un 85. maddesinin 1. fıkrasında bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa motorlu aracın bir teşebbüsünün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde motorlu aracın işleteninin ve bağlı bulunduğu teşebbüsün sahibinin doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı, aynı maddenin 5. fıkrasında işleten ve araç işleticisi teşebbüs sahibinin, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olduğu, 91. maddesinin 1. fıkrasında işletenlerin, bu kanunun 85. maddesinin 1. fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu öngörülmüştür. Kanunun bahsi geçen düzenlemesinden, zorunlu mali sorumluluk sigortacısının, trafik kazasına karışan aracın işleteni veya araç işleticisi teşebbüs sahibi olan sigortalısına bu kaza sebebiyle isabet eden hukuki sorumluluğu poliçe teminat limiti ile sınırlı olarak üstlendiği anlaşılmaktadır. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Doğrudan Doğruya Talep ve Dava Hakkı” başlıklı 97. maddesinde (Değişik: 14/4/2016-6704/5 md.) Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Davalı … Sigorta A.Ş. vekili … tarihli dilekçesinde davacı vekili tarafından bu sigorta şirketine … tarihinde başvuruda bulunduğunu bildirerek başvuruya ilişkin bir kısım belge örneklerini sunmuştur. Buna göre dosya içesindeki bilgi ve belgelerden davacı tarafın dava açılmadan önce davalı sigorta şirketine başvurduğu anlaşılmıştır.
Kusur durumunun değerlendirmesinde;
Dosya kapsamına göre … tarihinde davalı sürücü …’nın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araç ile … Bulvarı … Petrol karşısındaki Komutanın Yeri isimli işyeri yanında bulunan çıkmaz sokaktan, … Bulvarı …Sokağı istikametine, sola dönmek istediği esnada yol üzerinde aracının sol ön kısımlarına … Bulvarı istikametinden … Kavşağı istikametine seyreden davalı …’ın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araçla çarpması sonucu ve çarpışmanın etkisiyle yolun solunda bulunan istinat duvarına vurarak ve araçların savrulması neticesinde yaya kaldırımında yürümekte olan davacı … ile dava dışı …’re çarpması sonucu iki araçlı, yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir.
Trafik Makine Mühendisi bilirkişi Dr. Öğr. Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “… Olayda … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın … Sokak’tan … Bulvarı’na katılımında kendisine hitap eden “dur” işaret levhasına uyarak durması, gelen geçen, geçmekte olan araçlara geçiş öncelik hakkını vermesi, yol geçişe uygun olduğunda yola katılımını yapması gerekirken, “dur” işaret levhasına uymayarak yola katılması sonucu kural ihlalinin olduğu açıktır. … plaka sayılı araç sürücüsü …’ın ise, seyir davranışında aracının hızını meskun mahal şartlarına uydurmadığı (araçların çarpışma noktasındaki davranışlarına göre) çıkabilecek araç ve benzeri riskleri öngörerek dikkatli, özenli ve müteyakkız seyretmesi gerekirken aykırı davranışı ile kural ihlalinin olduğu kanaatine varılmıştır.
Bahse konu trafik kazasında, … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın 2918 sayılı K.T.K. m.57/1-a kural ihlali ve m.47/1-c kural ihlali ile “kusurlu” ve m.84/h kural ihlali ile “asli kusurlu” olduğu, … plaka sayılı araç sürücüsü …’ın ise, 2918 sayılı K.T.K. m.52/1-b kural ihlali ile “tali kusurlu” olduğu, mevcut kural ihlallerine göre kusur oranı değerlendirmesinde, … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın kazanın meydana gelmesindeki etki derecesi dikkate alındığında %80 (yüzde seksen) oranında kusurlu olduğu, sürücü …’ın kazanın meydana gelmesindeki etki derecesi dikkate alındığında %20 (yüzde yirmi) oranında kusurlu olduğu” şeklinde tespitte bulunulmuş olup Trafik Makine Mühendisi bilirkişi Dr. Öğr. Üyesi … tarafından düzenlenen … tarihli rapor, gerek kaza tespit raporu, savcılık soruşturma dosyası ve diğer tüm delillerle ve gerekse olayla uyumlu olduğundan mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Dosya kapsamına göre davacının dava konusu trafik kazasının oluşumuna etken bir kusurunun bulunmadığı değerlendirilmiştir.
Geçici iş göremezlik tazminatı talebine ilişkin değerlendirmede;
Aktüer Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda davacının geçici iş göremezlik zararının 6.062,70-TL olduğu hesaplanmıştır.
Geçici iş göremezlik tazminatının belirlerken kişinin gelir elde eder ya da edebilecek olması gerekir. Yani fiilen çalışan, ya da çalışarak gelir elde edebilecek olması gerekir. Bu kapsamda yerleşik Yargıtay kararlarında da vurgulandığı üzere kişiler 18 yaşını doldurması, yani reşit olması ile gelir elde edebileceği kabul edilmiştir. 18 yaşından küçükler bir gelir elde etmediği için geçici iş göremezlik tazminatı alamazlar. Ancak 16 yaş ve sonrası için fiilen herhangi bir yerde çırak olarak çalıştığı ispatlanması durumunda geçici iş görmediği süre içinde çıraklık ücretinden yoksun kalmış ise geçici iş göremezlik tazminatı alabilecektir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı … olay tarihinde 17 yaşında olup, davacının 18 yaşından küçük olduğu, fiilen herhangi bir yerde çırak olarak çalıştığı ispatlanmadığı, başka bir anlatımla gelir getiren bir işte çalıştığı iddia ve usulünce ispat edilemediği, davacının 18 yaşını ikmal edene kadar kazanç getiren herhangi bir işte çalışması söz konusu olamayacağı ve bu yönden mahrum kalınan bir kazançtan bahsedilemeyeceğinden davacının … ila … tarihleri arasında geçici iş göremezlik tazminatına hak ettiği kabul edilemez (Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas, … Karar sayılı ilamı). Bu nedenle davacının geçici iş göremezlik tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Sürekli iş göremezlik zararı istemine ilişkin değerlendirmede;
Yargıtay uygulamalarına göre, maluliyet raporu adli tıp uzmanları tarafından düzenlenmeli ve maluliyet oranı kaza tarihindeki mevzuata uygun olarak belirlenmelidir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücünde kayıp olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının tespiti açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu belirlemenin ise Adli Tıp Kurumu veya Üniversite Hastanelerinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümleri gibi kuruluşlarının çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikâyetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetinden kaza tarihi … tarihinden önce ise Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, … tarihi ile … tarihleri arasında Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, … -… tarihleri arası Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği, … -… tarihleri arası Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurul Raporları Hakkında Yönetmelik, … tarihinden sonra Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir (Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas ve … Karar sayılı ilamı).
Eldeki davada, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Başkanlığınca düzenlenen … tarihli raporu ile; tıbbi evrak tetkiki ile muayenesinden elde edilerek yukarıda kaydedilen bilgi ve bulgular birlikte değerlendirildiğinde, …’ın … tarihli trafik kazası sonucu meydana gelen kemik (lomber vertebra lamina, çoklu kot) kırıkları, iç organ (akciğer kontüzyonu, pnömotoraks, karaciğer İlaserasyonu) yaralanması ve dalak laserasyonu ile splenektomi (dalağın cerrahi olarak çıkarılması) nedeniyle; kaza tarihinde yürürlükte bulunan Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/veya engel oranının %15 (yüzde on beş) olduğu, mevcut evrak içeriğinden trafik kazasıyla ilgili SGK kapsamında olmayan tedavi masrafı tespit edilmediği belirlenmiş olup, kaza tarihi gözetilerek … tarihli Sürekli iş göremezlik (maluliyet) raporundaki bu tespitler dosya kapsamı ve olayla uyumlu olduğundan mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Anayasa Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı kararı dikkate alınarak Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’nın … tarihli raporunda alternatifli olarak belirlenmiş olan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerine göre yapılan değerlendirme ise yukarıda yapılan açıklamalara göre kaza tarihindeki yönetmelik hükümlerine uygun olmadığından hükme esas alınmamıştır.
Mütefarik kusura ilişkin değerlendirmede;
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “tazminatın belirlenmesi” başlıklı 51. maddesinde; hakimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğine ve özellikle kusurun ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; “tazminatın indirilmesi” başlıklı 52. maddesinde ise; zarar gören taraf, zararı doğuran fiile razı olduğu veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olduğu yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırdığı takdirde hakimin, tazminatı indirebileceği veya tamamen kaldırabileceği açıklanmıştır.
Buna göre, zarar görenin zarar katılması veya zararın artmasına sebep olduğu hallerde zarar görenin, zararı önleyici ya da azaltıcı tedbirleri almamasında müterafik kusurunun bulunduğunun kabulü gerekir. Müterafik kusur; aynı şartlar altındaki makul, dürüst ve ortalama bir kişinin, kendi menfaati icabı, zarara uğramamak için kaçınacağı veya kaçınması gereken bir davranış tarzını ifade etmektedir. (Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2015. S. 582) Zararın doğumu ya da artmasına yol açan fiil, zarar görenin davranışlarından ileri gelmişse müterafik (ortak) kusurdan söz edilir. (Kılıçoğlu, Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2012, s.418)
Yukarıda da açıklamalar dikkate alındığında, davacının müterafik kusuru nedeniyle tazminattan indirim yapılabilmesi için zararın bu nedenle artması zarar ile mağdurun eylemi arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir.
Dosya kapsamından kaza sırasında davacının zararın doğmasına veya artmasına sebep olan mütefarik kusurunun olmadığı, bunun aksini gösterir delil bulunmadığı, bu nedenden dolayı mütefarik kusur indirimi yapılamayacağı değerlendirilmiştir.
Aktüer bilirkişi raporuna ilişkin değerlendirmede;
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas, … Karar Sayılı ilamında “Trafik kazasında cismani zarara uğrayan ve buna dayalı olarak işgücü kaybı tazminatı isteminde bulunan hak sahiplerinin bakiye ömürleri daha önceki yıllarda Fransa’dan alınan 1931 tarihli “PMF” cetvellerine göre saptanmakta ise de; Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü, BNB Danışmanlık, Marmara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi’nin çalışmalarıyla “TRH 2010″ adı verilen”Ulusal Mortalite Tablosu” hazırlanmıştır. Gerçek zarar hesabı, özü itibariyle varsayımlara dayalı bir hesap olup, gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır. Bu durumda; Yargıtay Daireleri arasında tazminat hesabında birliğin sağlanması açısından ve yine bu tablonun ülkemize özgü ve güncel verileri içerdiği göz önüne alındığında, Dairemizce de tazminat hesaplamalarında TRH 2010 Tablosu’na göre bakiye ömür sürelerinin belirlenmesinin, güncel verilere ve ülkemiz gerçeklerine daha uygun olacağına karar verilmiştir.” demek suretiyle bakiye ömür sürelerinin TRH 2010 Tablosu’na göre belirleneceğini açıklamıştır.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas, … Karar sayılı ilamında ve aynı Dairenin … Esas, … Karar sayılı ilamında ve Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas, … Karar sayılı ilamında %1,8 teknik faiz uygulanmadan tazminatın hesaplanması; bilinmeyen/ işleyecek devre hesabı yapılırken, bilinen son gelirin her yıl için %10 artırılıp %10 iskonto edilmesi yönteminin kullanılması gerektiğini vurgulamıştır. Bu itibarla yukarıda yazılı emsal Yargıtay kararları ve Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı karar ilamı dikkate alınarak önceki aktüer rapor tarihindeki rakamsal veriler esas alınarak (tazminata esas alınan gelir, esas alınan asgari ücret yılı, işlemiş/işleyecek dönem için 2021 yılının esas alınması) aynı aktüer bilirkişiden ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Aktüer Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “davacının geçici iş göremezlik zararının 6.062,70-TL olduğu, mahkemece alternatifli olarak alınan sürekli iş göremezlik (maluliyet) raporuna göre ayrı ayrı hesaplama yapıldığı, buna göre;
Alternatif 1: Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği kapsamında vücut genel çalışma gücünde %14,3 oranında maluliyeti karşılığı; 3.092.530,69/100 x 14.3=442.231,889-TL
Davacının Nihai Maddi Zararı: (442.231,889 TL +6.062,70 TL) =448.294,589-TL
Alternatif 2: Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oramımın ve/veya engel oranının %15 oranında maluliyeti karşılığı:
3.092.530,69/100 x 15 =463.879,604-TL
Davacının Nihal Maddi Zararı: (463.879,604 TL+ 6.062,70 TL)=469.942,304-TL” olarak hesaplanmıştır.
Uyuşmazlığa konu kaza tarihinde gözetilerek Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri yürürlükte olduğundan aktüer bilirkişinin bu yönetmelik hükümlerine göre düzenlenen %15 maluliyet oranına göre “Alternatif 2” başlığı altında sürekli iş göremezlik zararı yönünden yaptığı hesaplamalar; dosya içinde bulunan delillere ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına uygun, ayrıca denetime elverişli olduğundan mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Davacının ıslah dilekçesi incelendiğinde;
Davacı vekili … tarihli dilekçesinde özetle “…Müvekkil … için fazlaya ilişkin talep ve dava hakkımızın saklı kalması kaydıyla 1.000,00-TL destekten maddi tazminatın (… tarihli duruşmada 50,00-TL’nın geçici iş göremezliğe, 950,00-TL’nın de sürekli/kalıcı iş göremezliğe ilişkin olduğu yönünde açıklama yapılmıştır) davalılar … Katılım Sigorta AŞ., … ve … Turizim Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmekle, dosyada mevcut bilirkişi raporları doğrultusunda taleplerimizi ıslah ediyoruz. Neticeten; geçici iş göremezliğe ilişkin olarak fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla 50,00-TL talepte bulunmakla, bilirkişi raporunda müvekkilin geçici iş göremezlik zararı 6.062,70-TL olarak hesaplanmış olup, bu cümleden 6.012,70-TL’nı ıslah ediyoruz. Sürekli iş göremezliğe ilişkin olarak fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla 950,00-TL talepte bulunmakla, bilirkişi raporunda müvekkilin sürekli iş göremezlik maluliyet zararı 463.879,604-TL olarak hesaplanmış olup, bu cümleden 462.929,604- TL’na ıslah ediyoruz. …” şeklinde beyanı ile ıslah talebinde bulunmuştur. Davacı bu talebiyle birlikte ıslah harcını yatırmıştır. Islah dilekçesi davalılara usulünce tebliğ edilmiştir.
Davalıların sorumluluğuna ilişkin ilişkin değerlendirmede;
2918 sayılı KTK’nun hükümlerine göre trafik kaydı, “işleteni” kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenin 3. kişi olmasını engelleyen bir yasa hükmü de yoktur. Aynı Yasanın 3. maddesinde, “İşleten; Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin olan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı Kanunun 85. maddesinde ise, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne yer verilmiştir. Bu yasal düzenlenme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde artık üzerinde fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının bulunmaması durumlarında, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan ekonomik yönden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtay’ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı Uzlaştırma Bürosu’nun … tarihli cevabi yazısı ekinde uzlaştırma teklif formlarının incelenmesinde taraflar arasında uzlaşma sağlanamadığı da görülmüştür.
Dava konusu kazaya karışan … plaka sayılı aracın trafik kaza tarihi olan … tarihi itibarı ile davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. adına trafikte kayıtlı olduğu, kaza tarihi itibarı ile davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalandığı ve kaza tarihinde bu aracın sürücüsünün … olduğu anlaşılmaktadır. Davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. kazaya karışan aracın işleteni olması nedeniyle meydana gelen zararlardan sorumludur. Davalı … ise kazaya karışan … plakalı aracın kaza sırasında sürücüsü olması nedeniyle haksız fiil hükümlerine göre meydana gelen zararlardan sorumluluğu bulunmaktadır. Yine davalı … Sigorta A.Ş.’nin kazaya karışan … plakalı aracın kaza tarihi itibarı ile ZMMS sigortacısı olmasından dolayı sorumluluğu mevcuttur.
Davacı tarafça dava konusu kazaya karışan … plaka sayılı araç sürücüsü davalı …’dan ise maddi tazminat talep edilmemiştir.
Temerrüt tarihi ve faiz türü yönünden yapılan değerlendirmede;
Davalı sigorta şirketi kazaya neden olan aracın ZMMS sigortacısı olup, 2918 sayılı KTK’nun 99/1. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları’nın B 2/a maddesi uyarınca, rizikonun bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortacının tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Sigortaya başvurulmadan dava açılması veya icra takibi başlatılması halinde ise bu tarihlerde temerrüt gerçekleşir. Bu durumda, ilke olarak davadan önce usulüne uygun başvuru yapılmış ise bundan 8 iş günü sonrasında, başvuru yapılmamış ise dava tarihi itibarıyla, belirlenen tazminat alacağının tamamı için anılan tarihlere uygun faiz uygulanması gerekir.
Eldeki davada davacı, dava açmadan önce … tarihinde davalı … Sigorta A.Ş.’ne başvurduğu halde, davacının başvuru sırasında sunduğu … tarihli polis merkezi amirliğine hitaben ve ceza yargılaması için düzenlendiği anlaşılan raporunun kaza tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olmadığı görülmüştür. Bu raporun dışında başvuru sırasında trafik kaza tespit tutanağı ile genel adli muayene formu örneği sunulmuş olup bunun dışında banka hesap numarası bilgisi, iş ve meslek bilgisi gibi bilgilerin ve nüfus kayıt örneğinin sunulmadığı görülmektedir. Başvuru evrakının ekinde Genel Şartlar uyarınca bir kısım belgelerin eksik olması sigorta şirketinin temerrüt tarihi bakımından önemlidir. Gerekli tüm evraklar başvuru sırasında sigorta şirketine verilmediğinden sigorta şirketinin tazminat hesabı yapması beklenemez. Daha sonra dava öncesi dava şartı olarak, davacı tarafından … tarihinde arabuluculuk yoluna başvurulduğu, Kayseri Arabuluculuk Bürosu’nun … tarihli son tutanağı ile tarafların anlaşamadığının ve arabuluculuk sürecinin sona erdiğinin kayıt altına alındığı görülmektedir. Alternatif başvuru yolu olan arabulucuya başvurulması ile davalı sigorta şirketinin davaya konu edilen maddi tazminat istemi yönünden temerrüte düştüğünün kabulü gerekeceğinden davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinin arabulucuk yoluna başvuru tarihi olan … tarihi olarak kabul edilmiştir (benzer mahiyette Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … Esas ve … Karar sayılı ilamı ve Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … Esas ve … Karar sayılı karar karar ilamı). Bu nedenle … Sigorta A.Ş. hakkında hükmedilen tazminatlara arabuluculuk yoluna başvuru tarihi olan … tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekmiştir.
Trafik kazaları haksız fiil niteliğinde olup somut olayda taraflar arasındaki uyuşmazlık haksız fiilden kaynaklanmaktadır. Haksız fiilin faili ihtara veya ihbara gerek olmaksızın zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylemin işlendiği tarihten itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Haksız fiil faili olan borçlu temerrüde düştüğünden artık faiz haksız fiil tarihinden itibaren ve yasal faiz istenebilir. Davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin işleten sıfatı sorumlu olması ve davalı …’ın sürücü olması nedeniyle haksız fiil hükümlerine göre meydana gelen zararlardan kaza ve zarar tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte sorumludurlar.
Dava ve ıslah dilekçesinde yasal faiz talep edilmiştir. Davalı sigorta şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olan … plakalı aracın celp olunan trafik kayıt örneğinin incelenmesinde aracın cinsinin otomobil olduğu, yine ZMMS sigorta poliçesinde de bu aracın kullanım amacı ve şekli bölümünde özel otomobil olduğunun yazdığı görülmüştür. Davacının talebi de dikkate alınarak hükmedilen maddi tazminata yasal faiz işletilmesine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafça dava konusu kazaya karışan … plaka sayılı araç sürücüsü davalı …’dan ise maddi tazminat talep edilmediğinden bu davalı hakkında maddi tazminata ilişkin hüküm tesis olunmamıştır.
Dava konusu edilen manevi zarar istemlerine ilişkin değerlendirmede;
Zaman itibarı ile somut uyuşmazlığa uygulanması gereken 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinde “Hakim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünü zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedelsel zarar veya ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarında da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Ayrıca … tarih ve 2/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nda manevi tazminat, bir ceza ya da gerçek anlamda bir tazminat olmayıp, zarara uğrayan kişinin manevi ıstırabını bir nebze dindiren, ruhsal tahribatını onaran bir araç olabileceğini belirtmiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan bütün delilere göre kazanın oluş şekli, kazanın oluşumunda kazaya karışan … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın kazanın meydana gelmesinde %80 (yüzde seksen) oranında ve … plakalı araç sürücü …’ın kazanın meydana gelmesinde %20 (yüzde yirmi) oranında kusurlu olduğu olduğu, davacının ise kazaya etken kusurunun bulunmadığı, yine davacının zararın doğmasına veya artmasına sebep olan mütefarik kusurunun olmadığı, davacının … tarihli bu trafik kazası sonucu meydana gelen kemik (lomber vertebra lamina, çoklu kot) kırıkları, iç organ (akciğer kontüzyonu, pnömotoraks, karaciğer ilaserasyonu) yaralanması ve dalak laserasyonu ile splenektomi (dalağın cerrahi olarak çıkarılması) nedeniyle; üç (3) ay süreyle iş göremezlik halinde kaldığının, tıbbi şifa süresinin 3 (üç) ay olduğunun, Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/veya engel oranının %15 (yüzde on beş) olduğunun sağlık kurulu raporu ile tespit edildiği, bu nedenle davacının 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinin 1. fıkrası uyarınca manevi tazminat talep etmekte haklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacının davaya konu trafik kazasında yaralanmasının ağırlığı, davalıların kusur durumu, kusurun tamamen davalılarda olması, davacının kusurunun olmaması, davacının kazada yaralanması nedeniyle uzun süreli tedavi görmek ve hastane yatmak durumunda kalması, dalağın cerrahi olarak çıkarılması, maluliyeti, duyduğu elem ve üzüntüler, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olay tarihine göre paranın alım gücü ve hakkaniyet ilkeleri, TBK’nun 56. maddesinin hükmü ve yukarıda sözü edilen İçtihadı Birleştirme Kararı bir arada değerlendirildiğinde davacının manevi tazminat talebinde haklı olduğu değerlendirilmiş ve davacının manevi tazminat davasının manevi tazminat davasının kabulü ile taktiren 50.000,00-TL manevi tazminatın davalılar …, … ve … Turizm Tesktil Ltd. Şti.’nden trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerektiği kanaatine varılmıştır.
Yargılama sonunda tüm dosya kapsamına göre;
Yargılama sonunda tüm dosya kapsamına göre; … tarihinde davalı sürücü …’nın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araç ile … Bulvarı … Petrol karşısındaki Komutanın Yeri isimli işyeri yanında bulunan çıkmaz sokaktan, … Bulvarı …Sokağı istikametine, sola dönmek istediği esnada yol üzerinde aracının sol ön kısımlarına … Bulvarı istikametinden … Kavşağı istikametine seyreden davalı …’ın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araçla çarpması sonucu ve çarpışmanın etkisiyle yolun solunda bulunan istinat duvarına vurarak ve araçların savrulması neticesinde yaya kaldırımında yürümekte olan davacı … çarpması neticesinde davacı yayanın yaralanmasıyla sonuçlanan dava konusu trafik kazasının meydana geldiği, bu kazanın oluşumunda kazaya karışan … plaka sayılı araç sürücüsü …’nın kazanın meydana gelmesinde %80 (yüzde seksen) oranında ve … plakalı araç sürücü …’ın kazanın meydana gelmesinde %20 (yüzde yirmi) oranında kusurlu olduğu olduğu, davacının ise kazaya etken kusurunun bulunmadığı, yine davacının zararın doğmasına veya artmasına sebep olan mütefarik kusurunun olmadığı, kaza nedeniyle davacının meydana gelen kemik (lomber vertebra lamina, çoklu kot) kırıkları, iç organ (akciğer kontüzyonu, pnömotoraks, karaciğer ilaserasyonu) yaralanması ve dalak laserasyonu ile splenektomi (dalağın cerrahi olarak çıkarılması) nedeniyle; üç (3) ay süreyle iş göremezlik halinde kaldığının, tıbbi şifa süresinin 3 (üç) ay olduğunun, Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında tüm vücut fonksiyon kaybı oranının ve/veya engel oranının %15 (yüzde on beş) olduğunun sağlık kurulu raporu ile tespit edildiği, bu nedenle benimsenen aktüer bilirkişi raporunda hesap edilen miktarda davacının sürekli iş gücü kaybına ilişkin maddi zararlarının ve ayrıca manevi zararının oluştuğu, kazaya karışan … plakalı aracın maliki olması nedeniyle davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin işleten sıfatı sorumlu olması ve davalı …’ın sürücüsü olması, yine davalı …’nın kazaya karışan … plaka sayılı araç sürücüsü olması nedeniyle haksız fiil hükümlerine göre meydana gelen zararlardan kaza sırasında sürücüsü olması nedeniyle haksız fiil hükümlerine göre meydana gelen zararlardan sorumluluğunun bulunduğu, yine davalı … Sigorta A.Ş.’nin kazaya karışan … plakalı aracın kaza tarihi itibarı ile ZMMS sigortacısı olmasından dolayı sorumluluğunun bulunduğu, davacının kaza tarihinde 17 yaşında olduğu, davacının 18 yaşından küçük olduğu, fiilen herhangi bir yerde çırak olarak çalıştığı ispatlanmadığı, başka bir anlatımla gelir getiren bir işte çalıştığı iddia ve usulünce ispat edilemediği, davacının 18 yaşını ikmal edene kadar kazanç getiren herhangi bir işte çalışması söz konusu olamayacağı ve bu yönden mahrum kalınan bir kazançtan bahsedilemeyeceğinden davacının geçici iş göremezlik tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Yine, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı Uzlaştırma Bürosu’nun … tarihli cevabi yazısı ekinde uzlaştırma teklif formlarının incelenmesinde taraflar arasında uzlaşma sağlanamadığı da görüldüğünden davacının tazminat istemi konusunda bu yönüyle de engel bir durum bulunmamaktadır.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 3/2. maddesinde “Müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere, birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur.” hükmü yer almaktadır. Bu husus dikkate alınmak suretiyle ret edilen talep yönünden vekalet ücretine hükmedilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının maddi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile 463.879,60-TL sürekli iş göremezlik zararına ilişkin maddi tazminatın davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nin ZMMS poliçesinin 360.000,00-TL sakatlık teminatı limiti ile sınırlı ve temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sorumlu olması, davalılar … ve … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin ise 463.879,60-TL’nın tamamından trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sorumlu olmaları koşulu ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının fazlaya ilişkin maddi tazminat isteminin REDDİNE,
3-Davacının manevi tazminat davasının KABULÜ ile 50.000,00-TL manevi tazminatın davalılar …, … ve … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nden trafik kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince hükmedilen maddi tazminat yönünden alınması gereken 31.687,61-TL harçtan dava açılırken peşin harç olarak alınan 174,20-TL ile talep arttırım harcı olan 1.601,67-TL’nın mahsubu ile bakiye 29.911,74-TL nispi karar ve ilam harcının (davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nin 22.815,73-TL’lık kısmı ile sınırlı sorumlu olması koşulu ile) davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti., davalı … ve davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince hükmedilen manevi tazminat yönünden alınması gereken 3.415,50-TL nispi karar ve ilam harcının davalılar …, … ve … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.400,00-TL arabuluculuk ücretinden (yargılama gideri) kabul ve ret oranına göre 1.381,92-TL’nın davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti., davalı … ve davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak ve bakiye 18,08-TL’nın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
8-Davacı tarafından peşin yatırılan 54,40-TL başvurma harcı, 174,20-TL peşin harç ve 1.601,67-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.830,27-TL’nın davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti., davalı … ve davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından maddi tazminat davası yönünden yapılan 104,50-TL e-tebligat gideri, 54,00-TL posta gideri, 263,00-TL tebligat gideri, 1.200,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1621,50-TL yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre hesap edilen 1.600,58-TL’nın (davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nin 1.242,15-TL’lık kısmı ile sınırlı sorumlu olması koşulu ile) davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti., davalı … ve davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
10-Davacı tarafından manevi tazminat davası yönünden ayrıca yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
11-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderleri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
13-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
14-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat davası yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince kabul edilen kısım üzerinden hesap ve taktir olunan 67.943,14-TL nispi vekalet ücretinin (davalı … Sigorta A.Ş.’nin 53.400,00-TL’lık kısmı ile sınırlı sorumlu olması koşuluyla) davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti., davalı … ve davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
15-Davalı … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti., davalı … ve davalı … Katılım Sigorta Anonim Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat davası yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’nin 13/2. maddesi gereğince ret edilen kısım üzerinden hesap ve taktir olunan 6.062,70-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
16-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden manevi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalılar …, … Turizm Teks. Gıd. İnş. San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. ve …’tan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
17-Manevi tazminat davası yönünden kararın mahiyeti gereği davalılar lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı….

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır