Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/655 E. 2021/953 K. 26.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/655
KARAR NO : 2021/953
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI :… – … …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ : 08/10/2020
KARAR TARİHİ : 26/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … A.Ş.Kayseri Çarşı Şubesine ait keşidecisi … Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti olan …seri nolu 31/03/2021 keşide tarihli 15.000,00 TL bedelli çek, … seri nolu 30/04/2021 keşide tarihli 15.000,00 TL bedelli çek, … seri nolu 31/05/2021 keşide tarihli 25.000,00 TL bedelli çek ve… seri nolu 30/06/2021 keşide tarihli 15.000,00 TL bedelli çeklerin müvekkili şirket tarafından … isimli toptancısına ulaştırılmak üzere 01/10/2020 tarihinde … Şubesi’ne teslim edildiğini, kargo firmasının gönderi takip belgesine göre kargonun 06/10/2020 tarihinde teslim edildiği gözükse de söz konusu çekler hakkında 05/10/2020 tarihinde Findeks sorgulaması yapıldığı bilgisine ulaşıldığını, çeklerin beyaz ciro yapmak suretiyle kargoya verildiğini, kaybolan çeklerin kötü niyetli kişilerin ellerine geçebileceğini ileri sürerek; davaya konu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
GEREKÇE: Dava zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali istemine ilişkindir.
Talep eden talep dilekçesiyle, iptalini talep ettiği dört adet çekin zilyedi olduğunu, çekleri toptancısına vermek üzere kargoya verdiğini, kargonun açılarak, boş kargonun alıcıya teslim edildiğini, kargonun teslim tarihinden önce findeks üzerinden sorgulama yapıldığından bahisle kıymetli evrak iptali talep etmiştir.
Dava, TTK’nun 818 madde hükmü delaletiyle aynı yasanın 764.madde hükümleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Davanın hasımsız olması nedeniyle deliller resen celbedilmiş ve bu deliller incelenmek suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
TTK nun 762 madde hükmü uyarınca ticaret sicil gazetesinde birer hafta arayla üç kez ilan yapılmış ve ilana ilişkin gazete nüshaları dosyamıza ibraz edilmiştir.
Muhatap banka şubesine müzekkere yazılarak çek hesabının kime ait olduğunun ve çekin ibraz edilip edilmediğinin bildirilmesi istenilmiştir.
Muhatap banka şubesinden yazımıza yanıt verilmiş ve çek bilgileri teyit edilmek suretiyle çekin banka şubelerine yazılan meüzekere cevaplarında … seri numaralı çekin …faktörüng firması tarafından tahsil için bırakıldığını, ödeme yasağı sebebiyle iade edildiğini, anılan çekin arkasında davacı dışında dört farklı kişi cirosu olduğu, çek ile ilgili istirdat davası açılması için süre verilmiş ancak davacı tarafça dava açılmadığı görülmüştür.
… seri numaralı çekin ise davacı dışında dört kişinin cirosu bulunduğu, çekin tedavülde olduğu ve …faktöring firması tarafından ibraz edildiği, çek ile ilgili istirdat davası açılması için süre verilmiş ancak davacı tarafça dava açılmadığı görülmüştür.

… numaralı çekin ise dava dışı … adlı kişi tarafından takip yapıldığı ve çekin ilgilide olduğu ve davacı tarafından ilgiliye istirdat davası açıldığı görülmüştür.
Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.
TTK’nın 818/1-s maddesi yollaması ile çekler hakkında da uygulanacak olan TTK’nın 763. Maddesinde; ” Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır,” hükmüne yer verilmiştir,
Yargıtay içtihatlarına göre “Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay 11. HD 2017/1464 E., 2018/7019 K.; 2018/1083 E., 2019/2952 K.; 2016/13390 E., 2018/5022 K. Sayılı kararları ve aynı mahiyette pek çok kararı)
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun kıymetli evrağa ilişkin düzenlemeleri içeren genel hükümler kısmında yer alan 651/1. maddesine göre, kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. TTK’nın 651/2. maddesinde ise kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişinin, senedin iptaline karar verilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir. Yasanın kambiyo senetlerine ilişkin 759/1. maddesinde, poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesinin istenebileceği, 818/1-s maddesinde ise, poliçeye ait iptal hükümlerinin çek hakkında da uygulanacağı ön görülmüştür.
TTK’nın 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu konusunda, mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunulmasını yeterli saymak gereklidir. Esasen sıkı bir zilyetlik ispatı aranmaksızın hayatın olağan akışı içinde davacının hamil olduğunun kabulünün mümkün görüldüğü halde bu yöndeki iddiayı yeterli kabul etmek gerektiği belirtmiştir.
Somut olayda bulunan çeklerden ve istidat davası açılmayan çeklerle ilgili mahkememiz açıklanan gerekçelerle talebin reddine karar verilmiştir. Bulunan ve istirdat davası açılan çekle ilgili dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
… Şubesi muhataplı, keşidecisi … olan, olan, … çek seri nolu, 30/04/2021 keşide tarihli ve 15.000,00 TL çekle ilgili ise iptali istenen çeklerin aynı anda ve tek kargoyla kargoya verildiği davacı beyanından anlaşıldığından bulunan çeklerin tedavülde oluşu farklı farklı kişilerde tespit edilmiş olması karşısında hayatın olağan akışına uygun olmadığı çekin davacının zilyedinden olduğu kanaati oluşmadığından ilgili çek yönünden de talebin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-…Şubesi muhataplı, keşidecisi … olan, olan, …çek seri nolu, 31/05/2021 keşide tarihli ve 25.000,00 TL bedelli çek yönünden talebin REDDİNE,
2-… Şubesi muhataplı, keşidecisi … olan, olan, … çek seri nolu, 31/03/2021 keşide tarihli ve 15.000,00 TL bedelli çek yönünden talebin REDDİNE,
3-…Şubesi muhataplı, keşidecisi … olan, olan, … çek seri nolu, 30/04/2021 keşide tarihli ve 15.000,00 TL bedelli çek yönünden ispatlanamadığından talebin REDDİNE,
4-Reddedilen çekler yönünden verilen ödemeden men kararının kaldırılması için bankaya derhal müzekkere yazılmasına,
5-… Şubesi muhataplı, keşidecisi … olan, olan, …çek seri nolu, 30/06/2021 keşide tarihli ve 15.000,00 TL bedelli çek istirdat davası açıldığından konusuz kalması sebebiyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
6- Yeterli harç alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
7-Talep eden tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
8-Kararın kesinleşmesi ve talep halinde kullanılmayan gider avansının talep eden tarafa iadesine,
Dair, dosya üzerinden inceleme sonucu kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 26/10/2021

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı

*5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*