Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/430 E. 2022/871 K. 07.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

DAVA : Alacak (İİK’nun 308/b Maddesi Gereğince Konkordatonun Tasdikinden Sonra Açılan Çekişmeli Alacağa İlişkin)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan alacak (İİK’nun 308/b maddesi gereğince konkordatonun tasdikinden sonra açılan çekişmeli alacağa ilişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın, davalının konkordato komiserliğine yaptırdığı alacak kaydının bir kısmının davalı tarafından kabul edildiğini, bir kısmının ise reddedildiğini, müvekkili banka nezdinde, …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş. lehine genel kredi sözleşmesi ve sair sözleşmelere istinaden; Doğrudan Borçlandırma Hesabı, … Ticari Kart, Borçlu Cari Ticari Hesap ve sair krediler açıldığı ve kredilerin kullandırıldığını, davalı borçlu şirketin Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı sayılı dosyası üzerinden açtığı konkordato davasında, …tarihinde konkordato projesinin tasdikine karar verildiğini ve bu kararın … tarihinde ilan edildiğini, anılan karara karşı taraflarınca istinaf kanun yoluna başvurduğunu, tasdik edilen konkordato projesinde müvekkili bankanın alacak tutarının eksik ve hatalı yer aldığını, tasdik edilen konkordato projesinde kabul edilen ya da reddedilen alacaklarının ne kadar olduğuna ilişkin bir açıklık bulunmadığını, tasdik edilen konkordato projesinde ve gerekçeli kararında alacaklarının ne kadarlık kısmının reddedildiği ve taraflarınca hangi miktar için dava açmak için süre verildiğinin açıkça belirtilmediğini, müvekkili bankanın gayri nakit alacaklarının 5.230,00-TL ve … tarihi itibariyle 850.091,17- TL nakit alacakları olduğunu, alacaklarının taraflar aranda imzalanan, genel kredi ve teminat sözleşmesi, sair sözlemelere dayandığını, Beyoğlu 48. Noterliği’nin … tarihli ve …yeymiye numaralı ihtarnameye konu edildiğini, söz konusu alacakların tahsili için Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı ve Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyalarından dava dışı ipotekli taşınmaz malikleri için ilamlı ve kefiller için ilamsız icra takibi başlatıldığını, tasdik edilen konkorda projesinde ve mahkeme kararında müvekkili bankanın alacaklarının ne kadarlık kısmının reddedildiği belirtilmediğinden, hak kaybına uğramamak ve bir kısmının reddedildiği faraziyesine göre; tasdik edilen projede sadece 303.738.63-TL nakit alacağın alacak nisabında dikkate alması nedeniyle davalı borçlu şirketin kefaleten borç tutarında anapara tutarı ve asaleten alacak tutarında yine projede yer almayan 5.230,00-TL gayrinakit alacağı için işbu davanın açıldığı beyanları ile; fazlaya dair konkordatoya alacak kaydı yapılmayan alacaklarına ilişkin hak ve alacakları ile faize ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla; duruşma günü beklenilmeksizin konkordato tasdik kararının verildiği tarih olan … tarihinde ilk taksit başlamak üzere konkordato projesi kapsamında kalan tüm borçlarını birer ay ara ile 12 eşit taksitte işbu davaya konu alacaklarının bankada bloke edilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, taraflar arasında imzalanan sözleşmeler ve icra takibine konu edilen nakit ve gayrinakdi alacak tutarının konkordatoda kabul edilen alacak olmadığının, tasdik edilen konkordato projesinde müvekkili bankanın nakit ve gayrinakit alacak tutarının eksik ve hatalı yer aldığının tespitini, müvekkili bankanın davalı borçludan konkordatoya alacak kaydı tarihi itibariyle bakiye hangi miktarda nakit alacağı olduğunun ve 5.230,00-TL gayrinakit alacağının da (konkordato projesinde yer almayan kısım) bulunduğunun tespiti ile bu alacaklarının da davalıdan tahsiline (nakit alacaklarının davalıdan alınarak müvekkili bankaya ödenmesine, gayrinakit alacaklarının da, müvekkili banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine), yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu edilen alacak hakkında zaten davacı tarafından Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyası ile başlatılan ve halen derdest bir icra takibinin olduğunu, açılan davanın hukuki yarar yokluğundan reddini talep ettiklerini, müvekkilinin … tarihinde konkordato geçici mühlet kararı aldığını ve hakkında konkordato süreci başlatıldığını, mahkemece söz konusu konkordato geçici mühlet kararında tedbirlere de hükmedilmesine rağmen davalı bankaca tedbirlere aykırı olarak müvekkilinin davalı bankada bulunan hesabından faiz kesintileri yapıldığını, oysa ki konkordato sürecinde çek faizi, kredi faizi, KKDF, BSMV veya sair adlar altında kesintiler yapılmasının hukuken mümkün olmadığı, müvekkili şirketin konkordato dosyasının, Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …tarihli, … Esas ve … Karar sayılı ilamıyla onaylandığı ve konkordato projesinin adi alacaklılar yönünden tasdik edildiğini, konkordato projesinin tasdikinden sonra müvekkili …Sanayi Makinaları Ve İnşaat Malzemeleri Tic. Ve San. A.Ş. için genel kredi sözleşmelerine kefil olan ve daha sonra çekilen ihtar ile kefalet sözleşmesinden dönen … Esas sayılı dosya davalılarının aynı tarihte bankaya müracaat ile borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnşaat Malzemeleri Tic. Ve San. A.Ş’nin rehinli borçlarına mahsuben müvekkili davalı şirketin borcuna kefil olan …Teknoloji San. Ve Tic. A.Ş.’nin rehinli borçlara ve varsa kefil oldukları borca mahsuben şerhli olarak davacı bankaya 400.000,00-TL ödeme yapıldığını, davacının konkordato kararına rağmen bu dava dilekçesinde dahi alacağına faiz yürüterek konkordato kararı yokmuş gibi davrandığı için müvekkili şirket ile davacı banka arasında bir uzlaşma yolu bulunmadığını, davaya konu edilen alacağın davacı bankanın Kale Şubesi’nde müvekkili ile imzalanan genel kredi sözleşmelerine istinaden istenilen alacaklar olduğunu, bu nedenle faiz işletilmesinin mümkün olmadığını, davacı bankaca da Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyası kapsamında müvekkili şirketin rehinli gayrimenkullerinin satışı istendiğini, müvekkili şirkete ait gayrimenkullerin satılması halinde ileride telefisi imkansız zararlar doğacağının açık olduğunu belirterek davalı müvekkiline davacı bankaca çıkarılan borç ve konkordato süreci ve bu süreçte mahkeme ve konkordato heyeti kararlarına uymayan davacının, hukuka uygun davransaydı davalı müvekkilinin yaptığı hesaplamalar itibariyle hesabında bulunması gereken para anlatılmaya çalışıldığını, davacı banka gibi başlangıçtan beri müracaat edilen konkordatonun amacına ve ruhuna aykırı hareket ederek ve çoğu zamanda hukuka aykırı davranarak, sözleşmesel ve kanuni yükümlülüklerini ihlal ederek davalı müvekkilinin hesaplarındaki paralara el koyduğunu, yine sanki bir konkordato süreci yokmuş gibi tek taraflı çıkarlarını düşünerek halen müvekkilinden alacaklı olduğuna dair dava ve takipler açmaya devam ettiğini belirterek öncelikle Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyası kapsamında müvekkiline ait gayrimenkullerin satışı halinde müvekkilinin borcunun olmadığı ortaya çıktığında satılabilecek gayrimenkuller yönünden telafisi imkansız zararlar doğabileceğinden Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyası kapsamında müvekkiline ait gayrimenkullerin satışının tedbiren durdurulmasına dair karar verilmesini, davacının davasının öncelikle 1 aylık hak düşürücü süreden sonra açıldığı nazara alınarak süre yönünden reddini, aynı konuda ve aynı sonucu doğuracak nitelikteki mahkemenin … Esas sayılı dosyası kapsamında açılı bulunan dava nazara alındığında derdestlik veya hukuki yarar yokluğu nazara alınarak davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafça genel kredi sözleşmelerine, Beyoğlu … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine, çek yapraklarını gösterir listeye, Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı ve Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyalarına, bankanın defter ve kayıtlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davalı tarafça genel kredi sözleşmelerine, davacı bankanın davalı şirketden olan alacağına ilişkin konkordato kararına dayanak bilirkişi raporuna, ticari defterlere, konkordato talepli dava Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasına ve … Esas sayılı dava dosyasına, Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı takip dosyasına, Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına, davacı bankanın defter ve kayıtlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Mahkememizin … Esas sayılı dosyasının tüm uyap kayıtları bu dosyaya eklenmiştir.
Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasının Uyap kayıtları incelenmiştir. Davacı … Bankası Anonim Şirketi tarafından davalılar …-… (… Ticaret) Adi Ortaklığı, …, … ve … ve …Teknoloji Sanayi Ve Tic. A.Ş. Aleyhine itirazın iptali istemiyle açılan davada yapılan yargılamalar sonunda; mahkememizin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı gerekçeli kararı ile “Davanın kısmen kabulüne kısmen reddine,
1-Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına davalıların vaki itirazlarının kısmen iptali ile,
a) Kullandırılan nakdi krediler yönünden davalılar …-… (… Ticaret) Adi Ortaklığı, …, … ve …’ün;
aa) Kullandırılan … kredilerinen kaynaklanan 692.605,86-TL asıl alacak, 27.188,64-TL işlemiş temerrüt faizi, 1.359,44-TL BSMV ve 2.382,74-TL masraf olmak üzere toplam 723.536,68-TL,
ab) Kredi kartı, kredili ticari mevduat hesabı (esnek hesap) ve … kredilerinden kaynaklanan 95.691,91-TL asıl alacak, 3.128,06-TL işlemiş temerrüt faizi ve 156,40-TL BSMV olmak üzere toplam 98.976,37-TL’ndan genel toplamda (723.536,68-TL + 98.976,37-TL) 822.513,05-TL’dan sorumlu olmaları,
b) Kullandırılan nakdi krediler yönünden davalı …Teknoloji Sanayi Ve Tic. A.Ş.’nin;
ba) … kredilerinden kaynaklanan 692.605,86-TL asıl alacak, 26.973,89-TL işlemiş temerrüt faizi, 1.348,70-TL BSVM ve 2.382,74-TL masraf olmak üzere toplam 723.311,19-TL,
bb) Kredi kartı, kredili ticari mevduat hesabı (esnek hesap) ve … kredilerinden kaynaklanan 95.691,91-TL asıl alacak, 3.128,06-TL işlemiş temerrüt faizi ve 156,40-TL BSMV olmak üzere toplam 98.976,37-TL’dan genel toplamda (723.311,19-TL + 98.976,37-TL) 822.287,56-TL’dan sorumlu olması,
c) Kullandırılan nakdi krediler yönünden müteselsil kefil …mirasçısı davalı …’nun;
ca) … kredilerinden kaynaklanan 275.047,92-TL asıl alacak ve
cb) Kredi kartı, kredili ticari mevduat hesabı (esnek hesap) ve … kredilerinden kaynaklanan 95.691,91-TL asıl alacak, 2.909,03-TL işlemiş temerrüt faizi ve 145,45-TL BSMV olmak üzere toplam 98.746,39-TL’dan genel toplamda (275.047,92-TL + 98.746,39-TL) 343.794,31-TL’dan sorumlu olması koşuluyla icra takibinin devamına,
2-Takip tarihinden tahsil tarihine kadar … kredilerinden kaynaklanana nakdi alacaklar için %46,80 oranında; kredi kartı, kredili ticari mevduat hesabı (esnek hesap) ve … kredilerinden kaynaklanan nakdi alacaklar için yıllık %24 oranında temerrüt faizi işletilmesine ve takip sonrası işleyecek tüm faizlere %5 oranında BSMV yürütülmesine,
3-Nakdi krediler yönünden davacının fazlaya ilişkin itirazın iptali isteminin reddine,
4-Nakdi krediler yönünden itirazın iptaline karar verilen 822.513,05-TL’nın takdiren %20’si oranında icra inkar tazminatının (davalı …Teknoloji San. Ve Tic. A.Ş.’nin 822.287,56-TL’nin takdiren %20’si oranında ve davalı …’nun 343.794,31-TL’nin takdiren %20’si oranında icra inkar tazminatı kısmından sorumlu olmaları koşulu ile) davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı bankaya iade edilmemiş çeklerin yasal sorumluluk bedelinden kaynaklanan gayrinakdi risk nedeni ile davacının depo talebinin kısmen kabulü ile 5.230,00-TL’nın davalılar tarafından davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine, gayrinakdi risk oluşturan diğer çek yapraklarının davacı bankaya iade edilmiş olması nedeni ile fazlaya ilişkin depo istemi yönünden karar verilmesine yer olmadığına,..” karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizin …tarihli … Esas ve … Karar sayılı ilamında …Sanayi Makinaları Ve İnşaat Malzemeleri Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi’nin konkordato projesinin adi alacaklar yönünden İİK’nun 305. ve 306. maddeleri uyarınca tasdikine, İİK’nun 308/h maddesi uyarınca rehinli alacaklar yönünden alacaklılar toplantısında yasal nisap sağlanamadığından konkordatonun tasdiki talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği görülmekle HMK’nun 31. maddesi gereğince tespit ve tahsilini talep ettiği nakdi alacağın rehinli alacak mı, adi alacak mı olduğunu açıklamak üzere davacı süre verilmiştir. Davacı vekilinin … tarihli dilekçe ile taleplerini açıkladığı anlaşılmıştır.
Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı ve Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyalarının en son tarih itibari ile akıbetlerinin sorularak tüm Uyap kayıtları dosyamız arasına alınmıştır.
… Bankası Kayseri … Şubesi’ne davacı şirketin bilgileri bildirilmek suretiyle müzekkere yazılarak, davacının kullandığı tüm kredilerin tahsis tarihleri, kredi limit ve risk detaylarının, kredilerin teminatı olup olmadığının, var ise hangi kredi için ne kadar bir teminat alındığının, kredi geri ödeme tarihi ve tutarlarının, … tarihinden önceki 3 yılın kredi revizelerinin detaylarının, kredi bedeli geri ödemesi amacıyla davacı tarafından tahsile bırakılan müşteri çek ve senetlerinin olup olmadığının, var ise ayırt edici bilgileri belirtilerek bedelinin hangi hesaba alındığının, bu çek ve senetlerden ödenmeyenler var ise işlem yapılıp yapılmadığının ve bu çek bedellerinin hangi borçlara mahsup edildiğinin sorularak, bu kapsamdaki tüm belge, bilgi ve kayıtların gönderilmesi istenmiştir.
Taraflar delil olarak dayandıkları bir kısım kayıt ve belge örneklerini dava dosyasına sunmuşlardır.
HMK’nun 266. maddesi gereği bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının re’sen seçilecek bir bankacı ve bir icra iflas mevzuatı alanında nitelikli hesap bilirkişisine dava dosyasının tevdine, Bilirkişilere HMK’nun 268. maddesi gereği davacı bankanın ticari defter ve kayıtları üzerinde yerinde inceleme yapması, raporuna esas alacak olup da dosya içinde bulunmayan kayıt ve belgeler olursa birer suretinin raporuna eklemesi için yetki verilmesine, HMK’nun 273. maddesi gereğince mahkememizin … Esas sayılı dosyasında geçici mühlet kararı verildiği tarih itibari ile davacı bankanın davalıdan alacağı olup olmadığı, varsa nakdi ve gayrinakdi alacak miktarının ne olduğu, bu alacağının rehinle teminat altına alınmış olup olmadığı hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Bankacı bilirkişi … ile icra iflas mevzuatı alanında nitelikli hesap bilirkişisi …’den oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davalı bankanın Kayseri / … Şubesi ile davalı asıl borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş. arasında … tarihinde … sayfa ve … maddeden ibaret 750.000,00-TL limitli genel kredi sözleşmesi düzenlenerek imzalandığı, sözleşme limitinin … tarihinde 1.000.000,00-TL artırılmak suretiyle 1.750.000,00-TL’na yükseltildiği, davacı bankanın Kayseri /Kale Şubesi ile davalı asıl borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş. arasında … tarihinde … sayfa ve … maddeden ibaret 2.000.000,00-TL limitli genel kredi sözleşmesi düzenlenerek imzalandığı, davacı bankanın Kayseri /… Şubesi ile davalı asıl borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş. arasında … tarihinde … sayfa ve … maddeden ibaret 4.000.000,00-TL limitli genel kredi sözleşmesi düzenlenerek imzalandığı, işbu sözleşmenin …, …, … ve …Teknoloji San. Ve Tic. A.Ş. tarafından müteselsil kefil sıfatıyla imzalandığı, davacı banka tarafından davalı asıl borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş.’ne ve kefillere hitaben muaccel hale gelen ana para faiz, KKDF, BSMV ve sözleşme gereğince …tarihi itibariyle ödenmesi gereken toplam 809.259,93-TL nakit kredilerden kaynaklanan alacaklarının 24 saat içinde ödenmesini, çek yapraklarından kaynaklanan 61.710,00-TL gayrınakdi alacaklarının 24 saat içinde depo edilmesini aksi halde yasal yollara başvurularak tahsil yoluna gidileceğinin belirtildiği Beyoğlu … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesinin asıl borçlunun sözleşmede belirtilen adresine gönderildiği, gönderilen ihtarnamenin … tarihinde tebliğ edildiği görüldüğünden temerrüt tarihi … olarak, tespit edildiği; bankanın asıl borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş.’nden … konkordato geçici mühlet tarihi itibarıyla; 319,000,00-TL, … nolu … kredisinden 340.420,45-TL, … nolu … kredisinden 162.912,77-TL, …nolu doğrudan borçlandırma hesabı kredisinden 5.781,27-TL, … nolu doğrudan borçlandırma hesabı kredisinden 24.470,62-TL, … nolu Esnek Ticari hesap kredisinden 94.894,79-TL ve … nolu Ticari-… kredi kartından 947.479,90-TL olmak üzere toplam alacak hesaplandığı; … konkordato geçici mühlet tarihi itibarıyla konkordato komiserliği tarafından rehinsiz alacak kabul edilen 250.744,68-TL tutarı dikkate alındığında; bankanın İİK’nun 298. maddesi gereği (dosya kapsamında aksi görülemediğinden) 250.744,68-TL rehinsiz alacak, 696.735,22-TL rehinli alacak olmak üzere 947.479,90-TL toplam alacağının hesaplandığı; dosya kapsamında rehinli taşınmazlara yönelik İİK’nun 298. maddesi kapsamında değerleme raporlarının görülemediği; …hesap kat tarihi itibariyle 374.309,76-TL rehinli ve 250.744,68-TL rehinsiz olmak üzere toplam 625.054,44-TL nakit alacağı ile 3 adet çek yaprağı banka sorumluluk tutarından kaynaklanan 5.230.00-TL gayrınakdi alacağı hesaplandığı; kefil …Teknoloji San. Ve Tic. A.Ş. tarafından kefili olunan hesaptan düşülmek suretiyle, ipotek fekki talebi olmaksızın ödenen 400.000,00-TL ödemenin de hesaplamalara mahsup edildiği; … temerrüt tarihine göre yaptığımız hesaplamada temerrüt tarihine kadar işleyen 2.040,89-TL işlemiş faiz + 102,04-TL BSMV ilavesi ile bankanın temerrüt tarihi itibariyle 377.001,02-TL rehinli, ve 250.744,68-TL rehinsiz alacak olmak üzere toplam 627.745,70-TL nakit ve ayrıca 3 adet çek yaprağı banka sorumluluk tutarından kaynaklanan 5.230.00-TL gayrınakdi alacağının hesaplandığı; dava tarihi itibariyle, rehinli alacak tutarı için temerrüt tarihi itibariyle hesaplanan 377.001,02-TL asıl alacak tutarına asıl borçlu firma için … temerrüt tarihine göre yaptığımız hesaplamada temerrüt tarihinden dava tarihine kadar %46,80 temerrüt faiz oranı ile işleyen 100.960,87-TL işlemiş temerrüt faiz + 5.048,04-TL BSMV ilavesi ile bankanın dava tarihi itibariyle 483.009,94-TL rehinli ve 250.744,68-TL rehinsiz alacak olmak üzere toplam 733.754,62-TL nakit ve ayrıca 3 adet çek yaprağı banka sorumluluk tutarından kaynaklanan 5.230.00-TL gayrınakdi alacağı hesaplandığı;
…konkordato tasdik tarihi itibariyle rehinli alacak tutarı için temerrüt tarihi itibariyle hesaplanan 377.001,02-TL asıl alacak tutarına asıl borçlu firma için … temerrüt tarihine göre yaptığımız hesaplamada temerrüt tarihinden konkordato tasdik tarihine kadar %46,80 temerrüt faiz oranı ile işleyen 78.906,3-TL işlemiş temerrüt faiz + 3.945,32- TL BSMV ilavesi ile bankanın konkordato tasdik tarihi itibariyle 459.852,65-TL rehinli ve 250.744,68-TL rehinsiz alacak olmak üzere toplam 710.597,33-TL nakit ve ayrıca 3 adet çek yaprağı banka sorumluluk tutarından kaynaklanan 5.230.00-TL gayrınakdi alacağı hesaplandığı” belirtilmiştir.
Mahkememizin … Esas sayılı konkordato dosyasının tüm uyap kayıt örneklerinin bu dosya içerisine aktarılması ve Kayseri … İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak …Esas sayılı takip dosyasının bir örneğinin dosya içerisine alınmasından sonra dosyanın rapor veren bilirkişilere tevdine, tarafların önceki rapora karşı tüm beyan ve itirazları, önceki rapor tarihinden sonra dosya içine fiziken ve uyap sistemi üzerinden giren tüm kayıt, belge ve beyanlar, konkordato dosyasında ipotekli taşınmazın konkordato talep eden …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş.’ne ait olmadığı, bu nedenle konkordato dosyasında konkordato komiserleri tarafından kıymet takdiri yapılmadığı hususunun yine söz konusu ipotekli taşınmazın Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı takip dosyasına konu edildiği, burada kıymet takdirinin yapılıp ayrıca satışının da yapıldığı hususlarının da dikkate alınarak itirazları karşılar mahiyette ve önceki rapordan sonra dosyanın içerisine giren kayıt, belge ve beyanların incelenerek değerlendirilmesi hususunda ek rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine, bilirkişiye gerektiği takdirde banka kayıt ve defterlerini yerinde incelemek ve raporuna esas alınacak olup da dosya içinde bulunmayan kayıt ve belgeler olması halinde bunlardan örnek alıp raporuna ekleme yetkisi verilmesine karar verilmiştir.
Bankacı bilirkişi … ile icra iflas mevzuatı alanında nitelikli hesap bilirkişisi …’den oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen … tarihli ek raporda özetle; “Rehinli alacaklar için temerrüt tarihi itibariyle hesaplanan 3693.624,65-TL asıl alacak tutarına asıl borçlu firma için … temerrüt tarihine göre yaptığımız hesaplamada temerrüt tarihinden dava tarihine kadar % 46,80 temerrüt faiz oranı ile işleyen 185.752,68-TL işlemiş temerrüt faiz + 9.287,63-TL BSMV ilavesi ile bankanın dava tarihi itibariyle rehinli 888.664,97-TL nakit ve ayrıca 3 adet çek yaprağı banka sorumluluk tutarından kaynaklanan 5.230.00-TL gayrınakdi alacağının bulunduğu, hesaplanmıştır.
Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı takip dosyasına konu edilen gayrımenkullerin yapılan değer tespitlerinde: … ve …’nun maliki bulundukları Kayseri İli, …İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel … nolu bağımsız bölüm için 180.000,00-TL değer tespiti yapıldığı ve yapılan ihale sonucunda 138.000,00-TL bedel üzerinden satışının gerçekleştiği, … ve …’nun maliki bulundukları Kayseri İli, …İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel … nolu bağımsız bölüm için 180.000,00-TL değer tespiti yapıldığı ve yapılan ihale sonucunda 140.000,00-TL bedel üzerinden satışının gerçekleştiği, …Teknoloji Ve San. Tic. AŞ. nin maliki bulunduğu Kayseri İli,… İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel … nolu bağımsız bölüm için 420.000,00-TL değer tespiti yapıldığı ve yapılan ihale sonucunda 316.000,00-TL bedel üzerinden satışının gerçekleştiği; banka kayıtlarında … ve …’nun maliki bulundukları 2 adet gayrimenkulun satışından banka hesabına … tarihinde 239.604,47-TL gelir elde edildiği, bankanın elde edilen bu tutarı … kontrat nolu kredi alacağına mahsup ettiği, …Teknoloji Ve San. Tic. AŞ.’nin maliki bulunduğu gayrimenkulun satışından banka hesabına … tarihinde 316.000,00-TL gelir elde edildiği, bankanın elde edilen bu tutarı … kontrat nolu kredi alacağına mahsup ettiğinin” tespit edildiği belirtilmiştir.
…Tapu Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak …İlçesi, … Mahallesi, … Ada, … Parsel, … kat, … giriş, … ve … bağımsız bölüm sayılı taşınmazlara ilişkin … tarihli … yevmiye numaralı 550.000,00-TL bedelli ve … tarihli …yevmiye nolu ve 630.000,00-TL bedelli ipotek işlemlerine ilişkin ipotek resim sözleşmelerinin ekleri ile birlikte gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Kocasinan Tapu Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel, … kat, … bağımsız bölüm sayılı taşınmaza ilişkin … tarihli … yevmiye nolu 700.000,00-TL bedelli ve … tarihli … yevmiye nolu 700.000,00-TL bedelli ipotek işlemlerine ilişkin ipotek resim sözleşmelerinin ekleri ile birlikte çok ivedi gönderilmesi istenilmiştir. … tarihli yazı ile müzekkeremize cevap verilmiştir.
Müzekkere cevapları geldikten sonra tarafların talepleri ve mevcut dosya kapsamı dikkate alınarak yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması ve bunun için yetki alanımızda yeterli deneyim ve uzmanlığa sahip bilirkişi bulunmaması nedeni ile Ankara bilirkişilik listesinden mahkememizin … Esas sayılı dosyası üzerinden görevlendirilen bilirkişilerin bu dosya için de görevlendirilmesine, dava dosyasının ve eklerinin bilirkişilere tevdi için Ankara nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılmasına, HMK’nun 273. maddesi gereğince kredi sözleşmeleri, hesap kat tarihi, kat tarihindeki ihtar, ihtarın tebliğ tarihi, ihtar ile davalıya verilen süre, bu sürenin son gününün resmi tatil veya hafta sonuna denk gelip gelmediğinin araştırılarak temerrüt tarihinin asıl borçlu ve kefil yönünden tespiti, sözleşme hükümleri ve dosya kapsamına göre temerrüt tarihi ve konkordato dava tarihi itibari ile davacı bankanın davalıdan alacağı olup olmadığı, varsa alacak miktarının ve hangi kalem kredilerden kaynaklandığının ve her bir kalem miktar alacağının davalı şirket hakkında konkordato geçici ve kesin mühlet kararı verildiği, bilahare konkordato tasdik kararı verildiği dikkate alınıp buna ilişkin uyap kayıtlarındaki ilgili dosya bilgilerinin incelenip tespitine, davacı banka tarafından sözü edilen ipotekli taşınmazların konkordato talep eden davacıya ait olmadığının, başka kefillere ait olduğunun, bu taşınmazlardan bir kısmının ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi yapılıp bir miktar paranın da tahsil edildiği, ipotek sözleşmelerinin önceki ara kararlarına binaen dosyaya kazandırıldığı, takip dosyaları ile ilgili uyap kayıtlarında yer alan belge örnekleri, yine davacının eldeki davada konkordatoya alacak kayıt tarihi ve/veya geçici mühlet tarihi itibari ile davacının varsa konkordatoya tabi nakdi alacak miktarının kaç TL olduğu, gayri nakdi alacakları varsa bunların nelerden ibaret olduğu ve miktarlarının kaç TL olduğu, yapılan tahsilatlar ve ipotek sözleşmeleri dikkate alındığında davacının davalıdan tahsilini isteyebileceği alacak miktarının varsa dava tarihi itibari ile ne kadar olduğu ve yine depo talebine esas alacak miktarının ve depo talebinin kaynağının ne olduğu hususlarında hüküm vermeye yeterli ve denetime elverişli rapor tanzimi için bilirkişilere yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yoluyla gönderilen mahkememiz dosyası Nitelikli Hesap uzmanı Doç. Dr. …, Emekli Banka Müdürü …, Emekli Banka Müdürü … tarafından oluşturulan bilirkişi kuruluna tevdi edilmiştir.
Nitelikli Hesap uzmanı Doç. Dr. …, Emekli Banka Müdürü …, Emekli Banka Müdürü … tarafından oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Dava Konusu; taraflar arasında imzalanan sözleşmeler ve icra takibine konu edilen nakit ve gayri asıl alacak tutarının konkordatoda kabul edilen alacak olmadığının, tasdik edilen konkordato projesinde, müvekkili bankanın nakit ve gayrı nakit alacak tutarı eksik ve hatalı yer aldığının tespiti, davacı bankanın davalı-borçludan konkordatoya alacak kaydı tarihi itibariyle bakiye hangi miktarda nakit alacağı olduğunun ve 5.230,00-TL gayrinakit alacağının da (konkordato projesinde yer almayan kısım) bulunduğunun tespiti ile bu alacaklarımızın da davalıdan tahsili (nakit alacakların davalıdan alınarak davacı bankaya ödenmesi, gayrinakit alacaklarında, davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesi talebidir. Davalı sayın vekili cevap dilekçesinde; davaya konu edilen alacak hakkında zaten davacı tarafından Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyası ile başlatılan ve halen derdest bir icra takibi olduğu, davalının … tarihinde konkordato geçici mühlet kararı aldığı ve hakkında konkordato süreci başlatıldığı, davalı bankaca tedbirlere aykırı olarak davalının davalı bankada bulunan hesabından faiz kesintileri yapıldığı, geçici konkordatonun ilan edildiği tarihten itibaren davalı bankanın sadece rehinli alacağı için faiz isteyebileceği diğer alacakları için faiz işletilemeyeceğinin açık olduğu, gayrimenkuller yönünden telafisi imkansız zararlar doğabileceğinden Kayseri … İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyası kapsamında gayrimenkullerin satışının tedbiren durdurulmasına dair karar verilmesini, mahkemenin … Esas sayılı dosyası kapsamında açılı dava nazara alındığında derdestlik veya hukuki yarar yokluğu nazara alınarak davanın reddi talep edilmiştir. Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarihli duruşmasının (7) nolu ara kararı gereğince; HMK’nun 273. maddesi gereğince kredi sözleşmeleri, hesap kat tarihi, kat tarihindeki ihtar, ihtarın tebliğ tarihi, ihtar ile davalıya verilen süre, bu sürenin son gününün resmi tatil veya hafta sonuna denk gelip gelmediğinin araştırılarak temerrüt tarihinin asıl borçlu ve kefil yönünden tespiti, sözleşme hükümleri ve dosya kapsamına göre temerrüt tarihi ve konkordato dava tarihi itibari ile davacı bankanın davalıdan alacağı olup olmadığı, varsa alacak miktarının ve hangi kalem kredilerden kaynaklandığının ve her bir kalem miktar alacağının davalı şirket hakkında konkordato geçici ve kesin mühlet kararı verildiği, bilahare konkordato tasdik kararı verildiği dikkate alınıp buna ilişkin uyap kayıtlarındaki ilgili dosya bilgilerinin incelenip tespitine, davacı banka tarafından sözü edilen ipotekli taşınmazların konkordato talep eden davacıya ait olmadığının, başka kefillere ait olduğunun, bu taşınmazlardan bir kısmının ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi yapılıp bir miktar paranın da tahsil edildiği, ipotek sözleşmelerinin önceki ara kararlarına binaen dosyaya kazandırıldığı, takip dosyaları ile ilgili uyap kayıtlarında yer alan belge örnekleri, yine davacının eldeki davada konkordato alacak kayıt tarihi ve/veya geçici mühlet tarihi itibari ile davacının varsa konkordatoya tabi nakdi alacak miktarının kaç TL olduğu, gayri nakdi alacakları varsa bunların nelerden ibaret olduğu ve miktarlarının kaç TL olduğu, yapılan tahsilatlar ve ipotek sözleşmeleri dikkate alındığında davacının davalıdan tal steyel lacak miktarının varsa dava tarihi itibari ile ne kadar olduğu ve yine depo talebine esas alacak miktarının ve depo talebinin kaynağının ne olduğu hususlarında hüküm vermeye yeterli ve denetime elverişli rapor tanzimi talep edilmektedir. İşbu raporun “İnceleme – Değerlendirme” başlığı altında detaylı olarak sunulduğu üzere, tarafımıza tevdi edilen dosya kapsamı, tüm belge ve hesap dökümlerinin incelenmesi, akdedilen sözleşmelerin incelenmesi, temerrüt tarihi ve uygulanan faiz oranlarının tespiti sonucunda takdir Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; tüm banka alacağının tamanın rehinli alacak olarak kabul edilmesi ve/veya rehinsiz/adi alacak olarak kabul edilmesine karar verilmesi durumunda, görevlendirme kapsamın ayrı ayrı yapılan terditli hesaplamalar aşağıda takdire sunulmaktadır.
Davacı Banka Alacağının Tamamının Rehinli Alacak Olarak Kabul Edilmesine Karar Verilmesi Durumunda
a-)Geçici Mühlet Tarihi İtibariyle Nakit Alacağının;
907.157,00-TL Asıl alacak
53.876,85-TL İşleyen faiz
2.693.84-TL Faizin %5 gider vergisi (BSMV)
963.727,69-TL Nakit toplamı olduğu,
Geçici Mühlet Tarihi İtibariyle Gayrinakdi Alacağının; asıl borçlu firmadan 63.910,00-TL çek karnesinden kaynaklanan, 281.900,00-TL … ve 6.300,00-TL … … hesaplarından kaynaklanan, 96.760,00-TL mer’i teminat mektubu riskinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğu,
b-)Hesap Kat Tarihi İtibariyle Nakit Alacağının :
754.979,91-TL Asıl alacak
31732,25-TL İşleyen Faiz
158661-TL Faizin %5 gider vergisi (BSMV)
788.298,77-TL Nakit toplamı olduğu,
Hesap kat tarihi itibariyle Gayrinakdi Alacağının; asıl borçlu firmadan 61.710,00,00-TL çek karnesinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğu,
c-) Temerrüt Tarihi İtibariyleNakit Alacağının ;
788.298,77-TL Asıl alacak
1.711,34-TL İşleyen Faiz
85,57-TL Faizin %5 gider vergisi (BSMV)
790.095,68-TL Nakit toplamı olduğu,
Temerrüt Tarihi İtibariyle Gayrinakdi Alacağının; Temerrüt tarihi itibariyle asıl borçlu firmadan 5.230,00-TL çek karnesinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğu,
d-) Dava Tarihi İtibariyle Nakit Alacağının ;
788.298,77-TL Asıl alacak
117.155,80-TL İşleyen Faiz
5.857,79-TL Faizin %5 gider vergisi (BSMV)
911.312,36-TL Nakit toplamı olduğu,
Dava Tarihi Gayrinakdi Alacağının; itibariyle asıl borçlu firmadan 5.230,00-TL çek karnesinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğu,
Mahkemece Davacı Banka Alacağının Tamamının Rehinsiz/Adi Alacak Olarak Kabul Edilmesine Karar Verilmesi Durumunda;
a-)Geçici Mühlet Tarihi İtibariyle Nakit Alacağının;
907.157,00-TL Asıl alacak
53.876,85-TL İşleyen Faiz
2.693.84-TL Faizin %5 gider vergisi (BSMV)
963.727,69-TL Nakit toplamı olduğu,
Geçici Mühlet Tarihi İtibariyle Gayrinakdi Alacağının; asıl borçlu firmadan 63.910,00-TL çek karnesinden kaynaklanan, 281.900,00-TL … ve 6.300,00-TL … … hesaplarından kaynaklanan, 96.760,00-TL mer’i teminat mektubu riskinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğu,
b-) Dava Tarihi İtibariyle Nakit Alacağının; 585.057,33 TL nakit toplamı olduğu,
Dava Tarihi Gayrinakdi Alacağının; asıl borçlu firmadan 5.230,00-TL çek karnesinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğunun” hesap ve tespit edildiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE:Dava, İİK’nun 308/b maddesi gereğince konkordatonun tasdikinden sonra açılan çekişmeli alacağa ilişkin alacak istemine yöneliktir.
6545 sayılı Yasa’nın 45/3. maddesi uyarınca dava değeri itibarı ile mahkememiz heyeti yazılı yargılama usulüne göre yargılama tarafından yapılarak dava sonuçlandırılmıştır.
Dava dilekçesinin tetkikinde davanın tespit ve alacak istemine ve ayrıca depo talebine yönelik olduğu, dava açılırken 54.40-TL maktu dava harcı yatırıldığı görüldüğünden, yatırılmış olan bu harcın depo talebine ilişkin olduğunun kabulü ile nakdi 303.738,63-TL alacak talebi üzerinden Harçlar Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca nispi peşin dava harcını yatırmak üzere davacı tarafa süre verilmiştir. Davacı vekilince 5.87,10-TL tamamlama harcı … tarihinde yatırılmıştır.
Davacının tedbir talebinin kabulü ile mahkememizin …tarihli … Esas ve … Karar sayılı ilamında …Sanayi Makinaları Ve İnşaat Malzemeleri Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi’nin konkordato projesinin tasdiki kararı kapsamında konkordato talebine esas davacı bankanın adi alacakları yönünden … tarihinde ilk taksit başlamak üzere konkordato projesi kapsamında kalan tüm alacaklarının birer ay ara ile 12 eşit taksitte ödemesi koşulu ile bu alacaklarının davacı banka nezdinde banka tarafından açılacak bir hesapta bloke edilmesine karar verilmiş; bu konuda …Sanayi Makinaları Ve İnşaat Malzemeleri Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi’ne ve konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla kayyım olarak görevlendirilen Mali Müşavir …’a bilgi yazısı yazılmıştır.
Tarafların uyuşmazlık noktalarının ana başlıklarıyla; davanın süresinde açılıp açılmadığı, mahkememizin … Esas sayılı dava dosyasının eldeki dava yönünden derdestlik oluşturup oluşturmadığı, … Esas sayılı davanın bulunması nedeniyle eldeki davayı açmakta hukuki yarar bulunup bulunmadığı, davacı bankanın konkordatoya kaydedilmeyen çekişmeli alacağı ve nakde dönüşmeyen nakit alacağı ile depo talebine esas gayri nakdi alacağı olup olmadığı, varsa bunların miktarlarının ne olduğu, tahsili ve depo koşullarının bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
İİK’nun 308/b maddesine göre “Alacakları itiraza uğramış olan alacaklılar, tasdik kararının ilânı tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabilirler”. Konkordato tasdik kararının ilan tarihi dikkate alındığında eldeki davanın yasal süresi içinde açıldığı görülmüştür.
Davalı vekili cevap dilekçesinde mahkememizin … Esas sayılı dosyası kapsamında açılmış olan bir dava bulunduğunu, bu dava nazara alındığında derdestlik veya hukuki yarar yokluğu nazara alınarak davanın reddini dilemiştir. Mahkememizin … Esas sayılı dava dosyası üzerinden davacı … Bankası Anonim Şirketi tarafından eldeki davamızda davalısı asıl borçlu şirkete müteselsil kefil olan …-… (… Ticaret) Adi Ortaklığı, …, … ve … ve …Teknoloji Sanayi Ve Tic. A.Ş. aleyhine, Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazlarının itirazın iptali istemiyle dava açıldığı, yapılan yargılamalar sonunda; mahkememizin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı gerekçeli kararı ile davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verildiği görülmektedir. Mahkememizin … Esas sayılı dava dosyasında davalılar aynı olmadığından davalının derdestlik itirazı yerinde değildir. Yine asıl borçlu ve müteselsil kefiller hakkında tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile ayrı ayrı icra takipleri yapılması ve takibe vaki itiraz halinde itirazın iptali davası açılmasının yasal olarak mümkün bulunması nedeniyle eldeki davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığına ilişkin davalının savunmasına da itibar edilemeyeceği değerlendirilmiş ve davanın esasına ilişkin yargılama yapılmış ve davacının konkordato projesi kapsamında tasdik edilen alacağını aşan kısım olup olmadığı hususunda inceleme ve hesaplama yapılmak üzere bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Çekişmeli alacaklar hakkında dava başlıklı İİK’nun 308/b maddesi “Alacakları itiraza uğramış olan alacaklılar, tasdik kararının ilânı tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabilirler. Tasdik kararını veren mahkeme, konkordato projesi uyarınca çekişmeli alacaklara isabet eden payın, kararın kesinleşmesine kadar borçlu tarafından, mahkemece belirlenen bir bankaya yatırılmasına karar verebilir. Süresi içinde dava açmamış olan alacaklılar, bu paydan ödeme yapılmasını talep edemezler; bu durumda yatırılan pay borçluya iade edilir.” hükmünü içermektedir.
İlgili maddede davanın açılacağı mahkemenin görevi ve yetkisi konusunda açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu itibarla davanın genel yetkili mahkemede açılması gerekmektedir. İİK’nun 308/b maddesi gereğince açılacak olan dava, genel hükümlere tabi bir dava olduğundan yargılama usulünün davanın niteliğine göre belirlenmesi gerekmektedir. Davanın kabulü halinde alacaklı, konkordato şartları dairesinde alacağına kavuşacaktır. Bu durumun kararda belirtilmesi yerinde olacaktır. Şayet dava devam ederken konkordato feshedilmişse, artık alacaklı konkordatoya tabi olmadan alacağını borçludan talep edebilecektir (Yeni Konkordato Hukuku Adalet Yayınları Ankara 2018, …, … – Konkordato Şerhi, shf 414).
Davalı vekili tarafından verilen dilekçelerde dilekçesinde özetle; davalı asıl borçlu şirketin Kayseri …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden konkordato talebinde bulunduğunu ve mahkemenin konkordato projesini adi alacaklar yönünden tasdik ettiğini, davalı asıl borçlu yönünden adi alacak sayılan banka alacağına konkordato geçici mühlet kararı ile faiz işletilemeyeceğini savunmuştur.

Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …tarihli, … Esas ve … Karar sayılı dosyasının incelenmesinde konkordato talebinin kabulüne, davacı …Sanayi Makinaları Ve İnşaat Malzemeleri Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi’nin konkordato projesinin İİK’nun 305. ve 306. maddeleri uyarınca tasdikine ve İİK’nun 308/h maddesi uyarınca rehinli alacaklar yönünden alacaklılar toplantısında yasal nisap sağlanamadığından konkordatonun tasdiki talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, bu hüküm kesinleşmiştir. Yine davacı asıl borçlu …Sanayi Makinaları Ve İnş. San. Tic. A.Ş.’nin genel kredi sözleşmesinden kaynaklanan borcu için; …Tapu Müdürlüğü’nün … tarihli, … yevmiye sayılı ve 550.000,00-TL limitli dava dışı … ve …’nun maliki bulundukları Kayseri İli, …İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel … ve … nolu bağımsız bölümler ile Kocasinan Tapu Müdürlüğü’nün … tarihli, … yevmiye sayılı ve 700.000,00-TL limitli davacı …Teknoloji ve San. Tic. AŞ.’nin maliki bulunduğu Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Yenice İsmail Mahallesi, … ada, … parsel, … nolu bağımsız bölüm üzerinde davacı banka alacağını teminen ipotek kurulduğu; her iki taşınmaz ipotek bedelinin 550.000,00-TL + 700.000,00-TL olmak üzere davacı bankanın alacağının ipotekle teminat altına alındığı görülmektedir.
Burada taraflar arasındaki çözüme kavuşturulması gereken hususlardan biri de davacı banka alacağının rehinli alacak olup olmadığıdır.
İİK’nun 295. maddesinde, rehinli mallarla ilgili borçluya ait olan ve üçüncü kişiye ait olan mal şeklinde ayrım yapılmaksızın, mühlet sırasında rehinli malların satışının yapılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Rehinli malların paraya çevrilmesi ancak konkordatonun tasdikinden sona mümkün olacaktır.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarihli, …Esas ve … Karar sayılı emsal ilamı ile; “…. İİK’nun 295. maddesi “Mühlet sırasında rehinde temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez” şeklindedir.
17/07/2003 tarih ve 4949 sayılı Kanunla değişik İİK’nun 289. maddesi de aynı ifadeleri taşımaktadır. 28/02/2018 tarih ve 7101 sayılı Kanun yürürlüğünden önce doktrin maddede belirlenen rehinli malın borçluya ait olması konusunda fikir birliği içindedir. (Gündoğan, Postacıoğlu, Üstündağ Kuru) Yargıtay … Hukuk Dairesi … tarih … karar sayılı ilamında da 3. kişi rehninin konkordato nisabında adi alacak olarak gözönünde bulundurulmasına karar vermiştir. Meseleyi konkordatonun amacı çerçevesinde değerlendirmek gerekir. Konkordato dürüst bir borçlunun belli bir zaman kesiti içerisindeki bütün adi alacaklarını yetkili makamın onayı ve alacaklı çoğunluğunun kabulü ile tasfiyesinin sağlandığı bir icra biçimidir. Bu amacın gerçekleştirilmesi yani konkordatonun başarıya ulaşması için borçlunun malvarlığının korunması gerekir. İİK’nun 295. maddesi de bu amaca hizmet eden bir hüküm içerir. Rehni 3. kişinin vermesi halinde bu rehnin paraya çevrilmesi konkordato talep eden borçlunun pasifine etki etmeyecektir. Bu haliyle 3. kişi tarafından verilen rehnin paraya çevrilmesini konkordato kapsamında engellenmesi kanun koyucunun amaçladığı bir sonuç olarak düşünülemez. İİK’nda bu ve buna benzer maddelerde amaç borçlunun malvarlığını korumak ve bu sayede konkordato projesinin başarıya ulaşmasını sağlamaktır. Alacağı 3. kişi rehni ile teminat altına alınan alacaklı kanundaki sınırlamalara bağlı kalmadan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabilecek ve asıl borçlunun konkordato takibinin kabul edilmesi halinde rehinden karşılayamadığı alacak için konkordatoya tabi olarak talep edebilecektir. Malı satılan 3. kişide rücû alacağını ancak konkordato nisabına dahil edilmesi halinde talep edilebilcektir.
İİK 303. maddesinde “konkordatoya hayır oyu veren alacaklı borçtan birlikte sorumlu olanlara karşı bütün haklarının muhafaza eder” hükmünü taşır. Taşınmazını borçlu lehine ipotek veren 3. kişinin borçtan birlikte sorumlu olduğunda tereddüt yoktur. Alacaklının bütün haklarını muhafaza edebilmesi ancak konkordato nisabına dahil edilerek oy kullanmasına bağlanmıştır. Bu alacak rehinli alacak olarak kabul edilerek alacaklıya oy hakkı verilmediği takdirde İİK’nun 303. maddenin uygulanması mümkün olmayacaktır.
İİK’nun 298/1. maddesi “komiser görevlendirilmesini mütakip borçlunun mevcudunun bir defterini yapar ve mallarının kıymetini takdir eder” hükmünü taşır. Bu değerlendirme borçlunun malları ile sınırlıdır. 3. kişiye ait malın değeri bu aşamada belirlenmediği için alacaklının rehin dışında ne kadar alacağının kalacağı tesbit edilemeyeceğinden 3. kişi rehniyle temin edilen alacağın tamamının adi alacak olarak nisaba dahil edilmesi hem alacaklı hemde asıl borçluya rücû edecek alacaklı açısından gerekliliktir. Bu bağlamda taşınmazı satılan 3. kişi nisaba ve sonuç olarak konkordatoya tabi olmadan alacağını tam olarak alma hakkına sahip olacağından bu kabul diğer alacaklıların zararına olabilecektir.
Yukarıda belirtildiği gibi konkordatonun başarıya ulaşması için borçlunun malvarlığının korunması amaçlanmıştır. Gerek 295. maddenin ruhunda ve gerekse 45. madde bağlamında zikredilen rehinli malların borçlunun kendisine ait mallar olduğunun kabulünde zorunluluk vardır.
İİK’nun 307. maddesi rehinli malların ve finansal kiralama konusu malların paraya çevirme ve muhafazasını erteleme hükümleri içermektedir. Hiç süphe yok ki bu madde kapsamında borçlunun konkordato projesi için gerekli olan mallar zikredilmektedir. Kanunun lafzı da bu konuda açıktır. 3. kişi ipoteklerini bu kapsamda kabul etmenin kanunun ruhuna ve konkordatonun amacına uygun olduğundan bahsedilemez.
Tüm bu gerekçeler nazara alındığında 3. kişi ipoteği ile teminat altına alınan alacakların konkordato da adi alacak olarak nisaba dahil edilmesi konkordato kurumunun işlerliği, alacaklının teminat dışı kalan alacağı, ipotek veren 3. kişinin rücû ilişkisi açısından gereklidir. 7101 sayılı Kanun öncesi Yargıtay uygulamalarının değiştirilmesini, gerektirir kanuni bir düzenlemede bulunmamaktadır. Sonuç olarak 3. kişi rehniyle teminat altına alınan alacak konkordatoda adi alacak olarak nitelendirilerek nisaba dahil edilmelidir.” şeklindedir. Bu emsal ilamdan da anlaşılacağı üzere Yargıtay uygulamasına göre, konkordato talep eden borçlunun üçüncü kişi ipoteği ile teminat altına alınan borcunun adi alacak niteliğinde olduğunun kabulü gerekmektedir. Mahkememizce davalı vekilinin buna yönelik savunmalarının haklı olduğu değerlendirilmiştir.
Nitelikli Hesap uzmanı Doç. Dr. …, Emekli Banka Müdürü …, Emekli Banka Müdürü … tarafından oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen ve mahkememizce de benimsenen … tarihli açıklamalı raporda mahkemece davacı banka alacağının tamamının rehinsiz/adi alacak olarak kabul edilmesine karar verilmesi durumunda; davacının dava tarihi itibariyle nakit alacağının 585.057,33 TL nakit toplamı olduğunun, davacının dava tarihi gayrinakdi alacağının ise asıl borçlu firmadan 5.230,00-TL çek karnesinden kaynaklanan gayrinakdi alacağı bulunduğunun” hesap ve tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Yargılama sonunda tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve Nitelikli Hesap uzmanı Doç. Dr. …, Emekli Banka Müdürü …, Emekli Banka Müdürü … tarafından oluşturulan bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen ve mahkememizce de benimsenen … tarihli açıklamalı rapora göre; taleple bağlılık ilkesi de göz önünde bulundurularak davacının nakdi kredilerden kaynaklanan alacağa ilişkin davasının kabulü ile Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosyasında tasdikine karar verilen konkordato projesinden davacının alacak kaydı yaptırdığı meblağ üzerinden adi alacak (rehin açığı alacağı) olarak kabul edilen 250.744,68-TL’nın dışında itiraz edilerek çekişmeli hale getirilen ve konkordato projesinde yer almayan adi alacak niteliğindeki banka kredilerinden kaynaklanan 585.057,33-TL’ndan kabul edilen 250.774,68-TL’nin mahsubu sonucu bulunan 334.312,65-TL’ndan davacının talebi ile bağlı kalınarak 303.738,63-TL adi alacağının konkordato projesinde kabul edilen kısımla birlikte tasdik edilen konkordato projesindeki koşullarla davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yine davacının gayrinakdi alacağa ilişkin davasının kabulü ile çek karnesinden (çek yaprağından) kaynaklanan toplam 5.230,00-TL gayrinakdi alacağın davalı tarafından davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine karar verilmesi gerektiği görüş ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının nakdi kredilerden kaynaklanan alacağa ilişkin davasının KABULÜ ile Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosyasında tasdikine karar verilen konkordato projesinden davacının alacak kaydı yaptırdığı meblağ üzerinden adi alacak (rehin açığı alacağı) olarak kabul edilen 250.744,68-TL’nin dışında itiraz edilerek çekişmeli hale getirilen ve konkordato projesinde yer almayan adi alacak niteliğindeki banka kredilerinden kaynaklanan 585.057,33-TL’ndan kabul edilen 250.774,68-TL’nin mahsubu sonucu bulunan 334.312,65-TL’ndan davacının talebi ile bağlı kalınarak 303.738,63-TL adi alacağının konkordato projesinde kabul edilen kısımla birlikte tasdik edilen KONKORDATO PROJESİNDEKİ KOŞULLARLA DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
2-Davacının gayrinakdi alacağa ilişkin davasının KABULÜ ile; çek karnesinden (çek yaprağından) kaynaklanan toplam 5.230,00-TL gayrinakdi alacağın davalı tarafından davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen bir hesapta DEPO EDİLMESİNE,
3-Nakdi alacak yönünden 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 22. maddesi gereği bu kanuna ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 20.748,38-TL nisbi karar ve ilam harcından dava açılırken peşin harç olarak alınan 54,40-TL peşin harç ile tamamlama harcı olarak yatırılan 5.187,10-TL harcın mahsubu ile bakiye 15.506,88-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
4-Gayrı nakdi alacak yönünden 492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafça yapılan 54,40-TL başvuru harcı, 54,40-TL peşin dava harcı, 5.187,10-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 5.296,20-TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafça yapılan 38,00-TL tebligat gideri, 104,00-TL e-tebligat gideri, 1,20-TL KEP gideri, 5.100,00-TL bilirkişi gideri ve 93,60-TL talimat posta gideri olmak üzere toplam 5336,80-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafça yapılan yargılama giderleri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığna,
9-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
10-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden nakdi alacak yönünden davalının ön inceleme tutanağının imzalanmasından sonra davayı kabul ettiği nazara alınarak, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’nin 6. maddesi gereğince hesap ve taktir olunan 45.529,71-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden gayrı nakdi alacak yönünden davalının ön inceleme tutanağının imzalanmasından sonra davayı kabul ettiği nazara alınarak, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’nin 6. maddesi gereğince hesap ve taktir olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
12-Davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı….

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır