Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/275 E. 2022/716 K. 03.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. …

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali (ticari satımdan kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında … -2018 yılları arasından beri devam eden cari hesap ilişkisi olduğunu, cari hesaptan kalan alacak bakiyesi olduğunu, cari hesap bakiyesinin ödenmesi için borçluya Karadeniz Ereğli … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile ihtar gönderildiğini, bu ihtarın borçluya … tarihinde tebliğ edildiğini ve temerrüt oluştuğunu, davalı borçlu aleyhinde (Eski No:Kdz. Ereğli … İcra … Esas ) Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile cari hesaba ve ihtarnameye dayalı ilamsız icra takibi yapıldığını ve örnek 7 ödeme emri gönderildiğini, ödeme emrinin borçluya … tarihinde tebliğ edildiğini, borçlunun … tarihinde süresinde borca ve takibe itiraz ettiğini, taraflar arasındaki arabuluculuk görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığını belirterek davanın kabulüne, Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına vaki itirazın 324.883,02-TL asıl alacak üzerinden iptali ile; takibin asıl alacağa (324.883,02-TL) işleyecek faizi ile devamına ve davalının asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu takip mükerrer bir takip olup, öncelikle bu nedenle davanın reddi ile takibin iptaline karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafın, takip konusu edilen itiraza konu alacak ile ilgili olarak, … tarihinde Karadeniz Ereğlisi … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip yaptığını, süresi içerisinde yetkiye ve borca ilişkin itirazları üzerine, yetkili yerin Kayseri İcra Dairesi olduğunu kabul etmek suretiyle dosyanın Kayseri icra dairesine gönderilmesi talebinde bulunduğunu ve talebi doğrultusunda dosya Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esasına kaydedilerek, müvekkili şirkete yeniden ödeme emri tebliğ edildiğini, müvekkili şirket yetkili icra dairesinden gönderilen icra takibine de itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, davacının itirazla duran takibe karşı itiazın iptali davası açma yolunu seçmeyerek, aynı alacak ile ilgili olarak bu defa mükerrer olarak, tamamen kötüniyetli bir şekilde İstanbul 25. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile müvekkili aleyhine icra takibi yaparak ödeme emri gönderdiğini ve ödeme emrine süresi içerisinde itiraz edilmesine rağmen, tamamen haksız ve kötüniyetli olarak müvekkilinin bankalardaki hak ve alacakları ile tüm mal varlığı üzerine haciz konulduğunu, bu suretle itiraz ile durmuş olan bir takip nedeniyle müvekkilinin bankalar ve iş ilişkisinde bulunduğu kişiler nezdinde haksız itibarının zedelenmesine neden olduğunu belirterek haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Kayseri … Dairesinin … (Kayseri Kapatılan … İcra Müdürlüğü’nün …) Esas sayılı takip dosyasına istenilmiştir. İncelenmesinde alacaklı … … . Mak. Met. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından borçlu … … . Boru Profil Maddecilik San. Tic. A.Ş. aleyhine muhtelif faturalara dayalı olarak 324.883,02-TL asıl alacak 4.792,02-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 329.675,04-TL bedelli ilamsız takiplerde ödeme emri gönderildiğini, borçlunun … tarihli itiraz dilekçesi sunduğu, borca itirazdan dolayı icra müdürlüğünce İİK’nun 62 ve 66. maddesi gereğince alacaklı tarafından itirazın iptaline veya itirazın kaldırılmasına dair karar ibraz edilinceye kadar borçlu yönünden yürütülen icra takibinin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
Dava dosyası ekinde sunulan faturaların okunaklı örneklerinin eklenmesi suretiyle davacı ve davalının bağlı olduğu Karadeniz Ereğli Vergi Dairesi’ne ve Kayseri Mimar Sinan Vergi Dairesi’ne ayrı ayrı müzekkere yazılarak faturaların ilgili tarafça Form Bilanço alım (B.A.), Form Bilanço Satım (B.S. ) belgelerinde ve KDV beyanlarında kullanılıp kullanılmadığı sorulmuş, ilgili kayıt ve belgeler istenilmiştir. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Davalı tarafça havale, EFT, çekler ve … tarihli 75.000,00-TL miktarlı ödeme yapıldığı iddiasına ilişkin bilgiler sunulduğunda ilgili EFT, havale ve ödeme belgeleri ile ilgili banka kayıt örneklerinin, dekontlarının istenmesi, çeklerin ibraz edilip edilmediğinin sorulması ve çeklerin ön ve arka yüzlerinin görüntülerinin istenmesi için davalı tarafça bildirilecek bankalara ayrı ayrı müzekkereler yazılmıştır. … bank, … Bankası ve … Bank, tarafından … tarihli yazı ile müzekkerelerimize cevap verilmiştir.
Taraflarca dayanılan tanıklar yargılama sırasında usulünce dinlenmişlerdir.
Davalı tanığı … duruşmada; “Ben davalı … Metal A.Ş.’nde elektrik teknikeri olarak 2019 yılından bu yana çalışıyorum, hatta daha öncesinde de belirli bir dönem çalışmıştım. İlk işe girişim 2013’dür. 2017 yılında yanılmıyorsam davacı şirket çalışanları tarafından boru profil makinesi ve uçar testerenin kurulması için … firmasının iş yerine geldiler. 1 ay 40 gün kadar montaj süresi sürdü makineye yol verdik yani çalıştırdık. Ürün çekme aşamasında bazı sıkıntılar yaşadık. Çekilecek ürün full hard yani sert malzeme çekilecekti, yumuşak malzemeyi çektik ama full hard malzemenin çekimini yapamadık. Davacı tarafın çalışanları makineye parça ilavesinde bulunacaklarını söyleyip gittiler. Bu gidişten sonra bir kaç defa davalı şirkete davacı şirketin çalışanlarının gidip gelme durumu oldu. İlk gidişten yaklaşık 1 ay-40 gün kadar sonra tekrar geldiler. Ara parçalar ilave edildi. Yalnız full hard malzemeyi yine çekemedik. Bu olay aynen bu şekilde bir kaç kez daha devam etti. Ya 3 ya 4 sefer davacı çalışanları gittiler geldiler. Parça değiştirdik, kalıp değiştirdik ama full hard malzemeyi çekemedik. Yumuşak malzemeyi çekmesinde makinenin bir sıkıntısı yok, sert malzemeyi çekemiyoruz. Yani bu makinenin asıl alınma amacı sert malzemeyi çekmekti ama sert malzemeyi çekemedik. Davacı şirketin teknik ekip servisi daha sonra gelmeyi kesti. En son taraf şirketlerin mahkemelik olduğunu biliyorum. Şu an bu makine yumuşak malzemeyi çektiği halde sert malzemeyi çekmiyor. Makine davalı şirkette nadiren çalışıyor. Boru profil üretmek için yumuşak malzemeyi çekmek amacıyla bu makineyi nadiren kullanıyoruz. Bu da işin açıkçası makineyi öldürmemek amacıyla kullanıyoruz. Yumuşak malzemeyi çekecek bizim çalıştığımız firmada 4 hattımız daha var. Benim bildiklerim bunlardır.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
HMK’nun 266. maddesi gereğince davalı yanın ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının re’sen seçilecek bir muhasebeci-mali müşavir bilirkişiye tevdine, bilirkişiye HMK’nun 268. maddesi gereği davalının ticari defter ve kayıtları üzerinde yerinde inceleme yapması, raporuna esas alacak olup da dosya içinde bulunmayan kayıt ve belgeler olursa birer suretinin raporuna eklemesi için yetki verilmesine, HMK’nun 273. maddesi gereğince davalının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulup tutulmadığının, açılış ve kapanış tasdiklerinin olup olmadığı, lehe veya aleyhe delil olma durumunun bulunup bulunmadığının, takip talebine ekli faturaların davalının ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, bu faturalar nedeni ile davalının davacıya ödemelerinin olup olmadığı ve davalının davacıya borcunun bulunup bulunmadığı, davalı vekilinin … tarihli ve ekinde örnekleri bulunan havale ve çeklerin davalının ticari defterlerinde kayıtlarının olup olmadığı, davalı tarafından davacıya yapılan ödemeler varsa takip talebi ekindeki hangi faturalara istinaden hangi tarihte ve hangi miktarlarda ödemeler yapıldığı, dava dosyamız arasına celbedilen BA- BS formları, davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan inceleme neticesi düzenlenen … havale tarihli bilirkişi raporu ve ekleri, bu rapora karşı taraf vekillerinin beyan ve itirazlarının incelenip tarafların defterlerindeki kayıtların karşılaştırılması, icra takibine konu edilen nedenlerle davacının davalıdan alacağı olup olmadığı, varsa icra takip tarihi itibari ile asıl alacak miktarının kaç TL olduğu, icra takibinden dava tarihine kadar olan dönemde ve dava tarihinden bilirkişinin inceleme yapacağı tarihe kadar olan dönemde yapılan ödeme olup olmadığı varsa ödeme tarih ve miktarlarının ne olduğu hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Mali Müşavir … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davalının bildirdiği adreste görüşülen Mali Müşavir … tarafından defterlerin fiziki olarak bu adreste olmadığı, ancak açılış tasdik bilgileri ve muavin kayıtları ibraz edebileceği beyanı üzerine; aşağıda yer alan tasdik bilgileri ve rapor içerisine dercedilen muavin kayıtları bilgisi alınmıştır. Takdir Sayın mahkemenindir. Davalının mübrez defter kayıtlarında takip ve davaya konu faturaların kayıtlı olduğu tespit edilmiştir. Davalının fatura ve içeriğinin teslimine dönük bir itirazının olmadığı, borcunu ödediği yönünde iddiasının olduğu görülmüştür. Detayı yukarıda açıklandığı üzere aşağıdaki tespit ve kanaatlere varılmıştır. Davacının, takip tarihi … itibarı ile takibe konu faturalar bakımından davalı tarafından sunulan dekontların mahsup edilmesi halinde 100.886,75-TL asıl alacaklı, bu ödemelerin mahsup edilmemesi halinde ise 200.291,00-TL asıl alacaklı olacağı hesap edilmiştir. Takdir Sayın Mahkemenindir. Davacının davalıyı takip öncesi yazılı olarak temerrüde düşürdüğüne ilişkin, Karadeniz Ereğlisi … Noterliği … tarihli … yevmiyeli ihtarname ile ödeme için davalıya 3 gün süre verildiği, ihtarnamenin … tarihinde tebliğ edildiği birlikte değerlendirildiğinde; davalının … tarihinde temerrüte düştüğü değerlendirilmiştir. Takdir sayın mahkemede olmak üzere davacı asıl alacağının 100.886,75-TL olması halinde …’den takip tarihi … ‘e kadar işlemiş yasal faizi 248,76-TL hesap edilmiştir. Davacı asıl alacağının 200.291,00-TL olması halinde … ‘den takip tarihi … ‘e kadar işlemiş yasal faizi 493,87-TL hesap edilmiştir.” şeklinde rapor düzenlenmiştir.
HMK’nun 266. maddesi gereğince öncelikle davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince dava dosyasının davacının adresinin bulunduğu yerin bağlı bulunduğu bilirkişi listesinden re’sen seçilecek bir muhasebeci-mali müşavir bilirkişinin seçilmesine, bilirkişiye HMK’nun 268. maddesi gereği davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde yerinde inceleme yapması, raporuna esas alacak olup da dosya içinde bulunmayan kayıt ve belgeler olursa birer suretinin raporuna eklemesi için yetki verilmesine, bilirkişiye dava dosyamızın uyap kayıtlarının incelenerek rapor tanzim etmesinin istenmesine, ancak gerekmesi halinde dava dosyasının aslının Karadeniz Ereğli Asliye Hukuk Mahkemesi kanalı ile bilirkişiye tevdi edilmesine ve bilirkişi tarafından rapor ibraz edildiğinde dava dosyası ile birlikte mahkememize iade edilmesi istemi ile bu mahkemeye talimat yazılmasını, HMK’nun 273. maddesi gereğince davacının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulup tutulmadığının, açılış ve kapanış tasdiklerinin olup olmadığı, lehe veya aleyhe delil olma durumunun olup olmadığı, takibe dayanak faturaların davacının ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, bu faturalar nedeni ile davacının tahsilat yapıp yapmadığı, davalı vekilinin … tarihli dilekçesi ve ekindeki havale ile çeklerin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davacı tarafından yapılan tahsilatlar varsa bunların takibe dayanak hangi faturalara ilişkin olduğu, tahsil tarihlerinin ve miktarlarının ayrıca tahsilat şekillerinin nasıl olduğu, takip konusu faturalar nedeni ile davacının davalıdan alacağının bulunup bulunmadığı, varsa miktarının kaç TL olduğu hususlarında hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Karadeniz Ereğlisi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak Muhasebeci-Mali Müşavir bilirkişi …’e dosyanın tevdi edilerek rapor alınması istenilmiştir. Bilirkişi … tarafından düzenlenen … havale tarihli raporda özetle; “Davalının … tarihli dilekçesinde … tarih ve 3 nolu ara kararı ile davacının kayıtlarına almadığı ödemeler ile ilgili aşağıdaki bilgi ve ekinde belgelerin sunulduğu; … Bankası … Sitesi Şubesi … tarihli 5.000,00-TL bedelli EFT TR… iban numarasına … işlem referansı ile alıcı: … … adına internet bankacılığı ile gönderildiği, … Bankası … Sitesi Şubesi … tarihli 7.500,00-TL bedelli EFT TR… iban numarasına … işlem referansı ile Alıcı: … … adına internet bankacılığı ile gönderildiği, … bank İnternet şubesinden yapılan … tarih ve 5.000,00-TL bedelli EFT davacıya ait TR… iban numarasına alıcı: … adına fiş sıra no:…-no ile gönderildiği, … Bank’tan yapılan havale ile … tarihinde şirket çalışanı … tarafından davacıya ait TR… ıiban numarasına fiş bilgileri: … -…-… -…ile 75.000,00-TL havale ile alıcı: … adına gişeden havale yapıldığı, davacı tarafça hesaba alınmayan çeklerin … Bankası’na ait çekler olup keşidecisinin davalı olduğu, çek hamilinin ise davacı taraf olduğu ile … tarihli 50.000,00-TL çek no: … … tarihli 50.000,00-TL çek no: … … tarihli 50.000,00-TL çek no: … … tarihli 50.000,00-TL çek fotokopisi ekte yoktur. Çekleri … tarihinde … kaşesi altında … tarafından imzalanarak teslim alındığı belirtilmiştir. Davalının dilekçesi ve ekindeki belgeler yukarıda şekilde tetkik edilmiştir. Sayın Mahkemenin … tarihli müzekkereleri ile davalı tarafından sunulan …havale tarihli dilekçesinde belirtilen hususlara ilişkin bilgi ve belge istendiği; … Bankası’na … tarihli 50.000,00-TL çek … tarihli 50.000,00-TL çek … tarihli 50.000,00-TL çek … tarihli 50.000,00-TL çek/ lerin banka kayıtlarının gönderilmesinin talep edildiği 2, … Bankası’ndan … tarihli 75.000,00-TL miktarlı ödemeye ilişkin bilgi ve belge istendiği, … Bank tarafından … tarih ve … evrak nolu yazısında CD ortamında cevap verdiği görülmüştür. Davalının … havale tarihli dilekçesinde … Bank’ın CD formatının çıktısının ekte sunulduğu işlem tarihi işlem tutarı alıcı bilgisi açıklaması … – 75.000,00-TL …hesap no-… … ytrn, Kasa-…’den işlem yapıldığı ve davalının beyanı ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. … bank A.Ş.’ne … tarih ve 5.000,00-TL miktarlı ödemeye ilişkin bilgi ve belge istendiği, … bank A.Ş.’nin … tarih ve … referans numaralı cevap yazısında işlem tarihi işlem tutarı alıcı bilgisi açıklaması … – 5.000,00-TL – TR… -… – … … olduğu ve davalının beyanı ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. … Bankası (… Sitesi Şubesi’ne) … tarihli 5.000,00-TL ve … tarihli 7.500,00-TL miktarlı ödemeye ilişkin bilgi ve belge istendiği işlem tarihi işlem tutarı alıcı bilgisi açıklaması hesap sahibi İşl. Ref. … – 7.500,00-TL – TR… -… – Ödenen … … … … – 5.000,00-7L – TR… -… Ödenen … Metal … – olduğu ve davalının beyanı ile uyumlu olduğu tespit edildiği, davacının yaptığı tahsilatların ve yasal kayıtlara işlenmeyen ödemelerin mahsup edilmesi ile davacının davalıdan105.886,75-TL alacaklı olduğu” belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava; ticari satım nedeniyle faturaya dayalı icra takibinde davalı borçlunun vaki itirazları nedeniyle İİK’nun 67/1. maddesi uyarınca iptali istemine ilişkindir.
Davacı ile davalı arasında akdi ilişki bulunduğu tarafların kabulündedir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık ana başlıklarıyla, takibe konu edilen nedenlerle davacının davalıdan alacağı olup olmadığı, davalının icra takip dosyasına vaki itirazlarının haklı olup olmadığı, davalının bu itirazlarının iptalinin gerekip gerekmediği ve icra takibinin mükerrer olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
6545 sayılı Yasa’nın 45/3. maddesi uyarınca dava değeri itibarı ile mahkememiz heyeti tarafından yazılı yargılama usulüne göre yargılama yapılarak dava sonuçlandırılmıştır.
Bilindiği üzere, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesi uyarınca itirazın iptali davası; alacaklının, icra takibine karşı borçlunun yaptığı itirazın iptali ile İİK’nun 66. maddesine göre itiraz üzerine duran takibin devamını sağlayan bir eda davası olup, itirazın tebliğinden itibaren bir yıllık süre içinde açılan davada borçlunun itirazında haksızlığının belirlenmesi ve alacağın likit olması halinde, istem varsa borçlu aleyhine icra inkar tazminatına da hükmedilebilir. (Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku, 2006, s.219, 223). İcra dosyasında itiraz dilekçesinin alacaklıya tebliğ edildiğine ilişkin bir belge bulunmadığından, eldeki davanın bir yıllık yasal süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası bu davanın dayanağı olan Kayseri … Dairesinin … (Kayseri Kapatılan … İcra Müdürlüğü’nün …) Esas sayılı takip dosyasından sonra açıldığından icra takiplerindeki derdestlik itirazının sonradan açılan icra takibi için yapılması gerekeceğinden eldeki takip için derdestlik itirazı yerinde görülmemiştir.
Takip alacaklısı tarafından ödeme emrine süresi içinde itiraz etmiş olan takip borçlusuna karşı açılan 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 67 ve devamı maddelerinde düzenlenen itirazın iptali davalarının konusu, icra takibi konusu edilen alacaklar olup davanın amacı itirazla duran takibin devamını sağlamaktır. Yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabi olduğundan ispat külfetiyle ilgili kurallar itirazın iptali davasında da geçerlidir. Taraflar iddia ve savunmalarını HMK’nda belirtilen hükümlere göre ispat etmelidir. Buna göre yapılacak yargılama sonunda mahkemece verilecek karar ya davanın kabulü ya da reddine yönelik olacak; ancak takibin iptali ya da devamı hükmünü de içerecektir. İtiraz üzerine duran icra takibinin devam edebilmesini sağlayan ve takip hukuku içinde olmakla birlikte, maddi hukuk ilişkisinin incelenerek uyuşmazlığı kesin hükümle sonuçlandıran bu dava icra takibine sıkı sıkıya bağlıdır ve takibe bağlılık alacağın hem miktarı hem de kaynağı yönünden mevcuttur.
6098 Sayılı TBK’nun 219. maddesine göre, satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmamasından da sorumludur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.
Ticari satımlarda, 6102 Sayılı TTK 23/1-c bendine göre, malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda TBK’nun 223. maddesinin 2. fıkrası uygulanır.
6098 Sayılı TBK’nun 223/1. fıkrasına göre; alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır.
6098 Sayılı TBK’nun 223/2. fıkrasına göre ise, alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir, bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Ayıpları bildirmenin içeriğini ve zamanında yapıldığını ispat külfeti alıcıya düşer.
TBK’nun 223. maddesindeki ihbar süreleri hak düşürücü süre olup, hakim tarafından re’sen gözönünde tutulur. Ayıp ihbarının süresinde yapılmamış olması halinde, satıcı ayıplı maldan sorumlu olmaz.
6102 Sayılı TTK’nun 18. maddesinin 3. fıkrasında “Tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığı ile taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Satılan maldaki ayıpların ihbarı herhangi bir şekle tabi tutulmamıştır. Ancak, uyuşmazlık halinde ayıp ihbarının kanıtlanması şekle tabidir. Tacirler arası ticari satımlarda ayıp ihbarının 6102 Sayılı TTK’nun 18/3. maddesinde öngörülen şekilde yapıldığı kanıtlanmalıdır. Diğer bir anlatımla bu yön ispat koşuludur.
Somut uyuşmazlığın incelenmesinde; davacının davalıya makine sattığı, taraflar aralarında bu şekilde ticari ilişki bulunduğu, mahkememizce alınan bilirkişi raporlarında; takip ve davaya konu faturaların davalı kayıtlarında ve davacı kayıtları yer aldığı, form BA ve Form BS belgelerinin birbirini doğruladığı tespit edilmiştir. Davalının fatura ve içeriğinin teslimine dönük herhangi bir itirazının olmadığı görülmektedir. Taraf defterlerinde kayıtlı olan ve takibe konu edilen 21 adet fatura toplamı 2.411.199,35-TL kadar davalının davacıya borçlandığı bilirkişi raporları ile tespit edilmiş olup taraf defter kayıtlarında bir uyuşmazlık yoktur. Davalı taraf faturalarda satıma konu edilen makinenin sözleşme ile kararlaştırılan niteliklere uygun olmadığını savunmuş ise de, soyut iddia dışında bununla ilgili yasal süresi içinde ayıp ihbarında bulunmadığı gibi, faturasını ticari defterlerine kaydettiği gibi iade faturası ile iade de etmemiştir. Davalının bu savunmaları ayrı bir uyuşmazlık konusu olabileceği, bu iddiaların davalının ticari defterlerine kaydettiği takip dayanağı faturanın tahsiline engel teşkil etmediği, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarihli … Esas – … Karar sayılı emsal kararının da bu doğrultuda olduğu değerlendirilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen … havale tarihli raporda özetle; “Davalının … tarihli dilekçesinde mahkememizin … tarih ve 3 nolu ara kararı ile davacının kayıtlarına almadığı ödemeler ile ilgili aşağıdaki bilgi ve ekinde belgelerin sunulduğu; … Bankası Sanayi Sitesi Şubesi … tarihli 5.000,00-TL bedelli EFT TR… iban numarasına … işlem referansı ile alıcı: … … adına internet bankacılığı ile gönderildiği, … Bankası Sanayi Sitesi Şubesi … tarihli 7.500,00-TL bedelli EFT TR… iban numarasına … işlem referansı ile alıcı: … … adına internet bankacılığı ile gönderildiği, Denizbank İnternet şubesinden yapılan … tarih ve 5.000,00-TL bedelli EFT davacıya ait TR… iban numarasına alıcı: … adına fiş sıra no:…-no ile gönderildiği, … Bank’tan yapılan havale ile … tarihinde şirket çalışanı … tarafından davacıya ait TR… ıiban numarasına fiş bilgileri: … -…-… -…ile 75.000,00-TL havale ile alıcı: … adına gişeden havale yapıldığı, davacı tarafça hesaba alınmayan çeklerin … Bankası’na ait çekler olup keşidecisinin davalı olduğu, çek hamilinin ise davacı taraf olduğu ile … tarihli 50.000,00-TL çek no: … … tarihli 50.000,00-TL çek no: … … tarihli 50.000,00-TL çek no: … … tarihli 50.000,00-TL çekleri … tarihinde … kaşesi altında … tarafından imzalanarak teslim alındığı belirtilmiştir. Mahkemenin … tarihli müzekkereleri ile davalı tarafından sunulan …havale tarihli dilekçesinde belirtilen hususlara ilişkin bilgi ve belge istendiği; … Bankası’na … tarihli 50.000,00-TL çek … tarihli 50.000,00-TL çek … tarihli 50.000,00-TL çek … tarihli 50.000,00-TL çeklerin banka kayıtlarının gönderilmesinin talep edildiği 2, … Bankası’ndan … tarihli 75.000,00-TL miktarlı ödemeye ilişkin bilgi ve belge istendiği, … Bank tarafından … tarih ve … evrak nolu yazısında CD ortamında cevap verdiği görülmüştür. Davalının … havale tarihli dilekçesinde … Bank’ın CD formatının çıktısının ekte sunulduğu işlem tarihi işlem tutarı alıcı bilgisi açıklaması … – 75.000,00-TL …hesap no-… … ytrn, Kasa-…’den işlem yapıldığı ve davalının beyanı ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. … bank A.Ş.’ne … tarih ve 5.000,00-TL miktarlı ödemeye ilişkin bilgi ve belge istendiği, … bank A.Ş.’nin … tarih ve … referans numaralı cevap yazısında işlem tarihi işlem tutarı alıcı bilgisi açıklaması … – 5.000,00-TL – TR… -… – … … olduğu ve davalının beyanı ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. … Bankası (Sanayi Sitesi Şubesi’ne) … tarihli 5.000,00-TL ve … tarihli 7.500,00-TL miktarlı ödemeye ilişkin bilgi ve belge istendiği işlem tarihi işlem tutarı alıcı bilgisi açıklaması hesap sahibi İşl. Ref. … – 7.500,00-TL – TR… -… – Ödenen … Metal … … – 5.000,00-7L – TR… -… Ödenen … Metal … – olduğu ve davalının beyanı ile uyumlu olduğu tespit edildiği, davacının yaptığı tahsilatların ve yasal kayıtlara işlenmeyen ödemelerin mahsup edilmesi ile davacının davalıdan105.886,75-TL alacaklı olduğu ” belirtilmiştir. Bu raporun yüksek mahkeme içtihatlarına uygun, yeterli, dosya kapsamıyla uyumlu, tarafların ve mahkemenin denetimine elverişli olduğu değerlendirilerek mahkememizce benimsenmiş ve hükme esas alınmıştır.
Davalının ödeme olarak dayandığı bir kısım dekontlarda bu ödemelerin davacı şirkete değil, şirket yetkilisine yaptığı görülmüştür. Davalının ödeme savunmasına dayanak oluşturan dekontlarda davalının bu ödemeleri davacı şirket yetkilisi … adına yaptığı ve belirtilen havale dekontlarında davacı şirket hesabına ödemede bulunulduğuna ilişkin bir açıklama olmadığı görülmektedir. Anılan ödeme belgelerinin davacı şirket ticari defterlerinde kayıtlı bulunmadığı da bilirkişi raporuyla saptanmıştır. Kural olarak havale mevcut bir borcun tasfiyesine yönelik işlem olarak kabul edildiğinden, davalı bu dekontlarla ancak dekontlarda adı yazılıTuncay Yüksel’e olan şahsi borcunu ödemiş olacaktır (Yargıtay … Hukuk Dairesi, … tarihli, …Esas ve … Karar sayılı emsal kararı). Bu durum karşısında davacı şirkete olan borcunu ödediğini savunan davalı tarafın delil olarak sunduğu dekontlarla bu savunmasını kanıtlayamadığı gözetilerek … tarihli 5.000,00-TL, … tarihli 7.500,00-TL ve … tarihli 75.000,00-TL tutarlı … hesabına davacı tarafından yapılan EFT/Havale işlemlerinin davacı … Endüstriyel Mak. Metal … Ltd. Şti.’ne olan borca mahsuben yapıldığı konusunda davalı … … . … A.Ş.’ne davacı tarafa yemin teklif edip etmeyeceğini, yemin teklif edecekse yemin metnini sunması için 2 haftalık kesin süre verilerek, kesin süreye uyulmadığı takdirde yemin deliline dayanmaktan ve yemin teklif etmekten vazgeçmiş sayılacakları davalı vekiline ihtar edilmiştir. Davalı tarafça kesin süre içinde yemin metni sunulmadığından yemin deliline dayanmaktan ve yemin teklif etmekten vazgeçmiş sayılmıştır.
Dosya kapsamına göre; davacının davalıdan bakiye 105.886,75-TL alacağı olduğu görüş ve kanaatine varılmakla; davanın kısmen kabulü ile Kayseri … Dairesi’nin … (Kayseri Kapatılan … İcra Müdürlüğü’nün …) Esas sayılı takip dosyasına davalının vaki itirazının kısmen iptali ile 105.886,75-TL asıl alacak üzerinden icra takibinin ödeme emrinde yazılı koşullarla devamına, takip tarihinden tahsil tarihine kadar 105.886,75-TL asıl alacağa yasal faiz işletilmesine, ispatlanamadığından dolayı davacının fazlaya ilişkin itirazın iptali isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı taraf dava dilekçesinde icra inkar tazminatı, davalı taraf ise cevap dilekçesinde kötü niyet tazminatı talebinde bulunmuştur.
İİK’nun 67/1. maddesine göre “Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın “yüzde yirmisinden” aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” Buna göre davacı lehine icra inkar tazminatına hükmetmek için davalının haksız olması, itirazın iptaline karar verilen alacağın likit olması ve davacının talebi gerekir. Takibe konu edilen faturalardan dolayı davacının davalıdan kısmen alacaklı olduğu, alacağın faturaya dayalı ve likit olduğu göz önüne alındığında itirazın iptaline karar verilen 105.886,75-TL’nin takdiren %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Davanın kısmen de olsa kabulüne karar verildiği, davacının takipte kötü niyetli olduğunu ispata yönelik delil bulunmadığı dikkate alındığında yasal koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmesi uygun görülmüştür.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
1-Kayseri … Dairesi’nin … (Kayseri Kapatılan … İcra Müdürlüğü’nün …) Esas sayılı takip dosyasına davalının vaki itirazının KISMEN İPTALİ ile 105.886,75-TL asıl alacak üzerinden İCRA TAKİBİNİN ÖDEME EMRİNDE YAZILI KOŞULLARLA DEVAMINA,
2-Takip tarihinden tahsil tarihine kadar 105.886,75-TL asıl alacağa yasal faiz işletilmesine,
3-Davacının fazlaya ilişkin itirazın iptali isteminin REDDİNE,
4-İtirazın iptaline karar verilen 105.886,75-TL’nin takdiren %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
6-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 7.233,12-TL nisbi karar ve ilam harcının dava açılırken davacıdan peşin olarak alınan 3.899,81-TL ile icra dosyasına yatırılan 1.648,38-TL peşin harç olmak üzere toplam 5.548,19-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.684,93-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,

7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin) kabul ve ret oranına göre 430,21-TL’nın davalıdan, bakiye 889,79-TL’nın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
8-Davacı tarafça yapılan 54,40-TL başvurma harcı, 3.899,81-TL peşin harç ve 1.648,38-TL icra dosyasına yatan peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
9-Davacı tarafça yapılan 76,00-TL tebligat gideri, 61,50-TL e-tebligat gideri, 2,40-TL KEP gideri, 51,50-TL talimat dosya gönderme posta masrafı ve 1.350,00-TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.541,40-TL yargılama giderinden davanın kabul red oranına göre belirlenen 493,24-TL’nın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
11-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
12-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesap ve taktir olunan 16.883,01-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
13-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince davanın ret olunan kısmı üzerinden hesap ve taktir olunan 33.659,48-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. …

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır