Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : …
KARAR NO : …

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : 09/03/2023

Mahkememize açılan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili şirket ile davalı arasında … tarihinde tam otomatik briket – parke basma makinesinin onarılması, yenilenmesinin yapılması konusunda anlaşma sağladıklarını, makinelerdeki bir kısım arızaların sıklığı nedeni ile makinenin sözleşme sonrasında davalı tarafça bir kısım parçalarının sökülerek, davalı atölyesine taşındığını, makinenin bir takım elektrik otomasyon aksanı da davalı yanca bir takım elektrik esnafına tamir için verildiğini, bu parçalar da davalı tarafından o esnaflardan halen de toparlanmadığını, sözleşmenin bitim tarihi sipariş tarihinden itibaren 60 gün olarak belirlenmesine rağmen davalının ücret olarakda 26.000,00-TL aldığı halde, makineyi teslim etmediğini, makinenin değerinin yaklaşık 140.000,00-TL olduğunu arıza sıklığı olduğundan gerek duyulan yenileme işlemlerinin halen de yerine getirilmediğini, sözleşmede süresinde teslim edilmemesi halinde her gün için 500,00-TL tazminat ödenmesinin de kararlaştırıldığını, makinenin teslim edilmemesi üzerine Kayseri … Noterliği’ nin … tarihli …yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiğini, ihtara rağmen makinenin aksamlarının çalışır vaziyette teslim edilmediğini, ihtarda verilen sürede teslim edilmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiğini, belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile makinenin sözleşmedeki nitelikleriyle birlikte iadesine, makine elden çıkarılmış ise bedelinin ödettirilmesine, müvekkili tarafından ödenen 26.000,00-TL’nin ticari faizi ile davalıdan tahsiline, teslim tarihi olan … tarihinden itibaren her gün için 500,00-TL olan gecikme bedeli için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 3.000,00-TL’ nin ticari faizi ile tahsiline, mahrum kalınan kar nedeniyle 2.000,00-TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde; iddiaların aksine davacının sözleşme gereği kendi edimlerini yerine getirmediğini, makinenin müvekkili tarafından götürülmüş olan kısmın müvekkili firmada bulunduğunu ve çalışır durumda olmasına rağmen müvekkilinin herhangi bir ödeme almadığı için teslimatının yapılmadığını, sözleşmenin bitim tarihi, sipariş tarihinden itibaren 60 gün olarak belirlendiğini, buna rağmen davalı hem de üzerine 26.000,00-TL alındığı halde makinenin teslim edilmediği yönündeki iddialarının da asılsız olduğunu, davacı tarafın müvekkili firmanın bu sözleşme dışında birçok sözleşmeden kaynaklanan ticari faaliyetler yaptığını, yapılan ödemenin farklı bir işten dolayı yapılmış olmasına rağmen bu işle alakalı gibi gösterilmeye çalışıldığını, bu ödemenin … tarihli dilekçe ile sundukları sözleşmeye istinaden yapıldığını, sözleşme bedellerinin ödenmesinden sonra teslim edileceği sözleşmede belirtilmiş olduğunu, yapılan bu sözleşme ile alakalı herhangi bir ödeme yapılmadığını, tazminat talep etme hakkının olmadığını, davacının sözleşmeye dayalı olarak herhangi bir bedel talep etme hakkı olmadığını, müvekkilinin yaptığı tamirat karşılığı alacaklı olduğunu, haksız ve hukuki mesnetten yoksun açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkememizin … esas … karar sayılı dosyasında verilen karar, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin … tarih … esas … karar sayılı ilamı ile kaldırılmakla, dosya mahkememizin … esas sırasına kaydı yapılmış ve yargılamasına bu esas üzerinden devam edilmiştir.
DELİLLER : Taraf vekilleri delillerini sunmuş, taraflar arasında düzenlenen … tarihli sözleşme, noter ihtarnamesi, faturalar, ticari defter ve kayıtlar, ödeme kayıtları, delil olarak bildirilmiş, celbi gereken kayıt ve belgeler celp edilerek incelenmiştir.
GEREKÇE: Dava, sözleşmenin feshinden kaynaklanan tazminat ve ödenen bedelin iadesi talebine ilişkindir.
Davacı ve davalının müşterek tanığı … ile … ve davalı tanıkları … ve … yargılama sırasında dinlenmişlerdir.
Müşterek tanık … beyanında; davacı … şirketinin muhasebe bölümünde çalıştığını, davacı şirketin daha önceden … Makina isimli firmadan yani …’ dan bir makine satın aldığını, 2011 yılının 9. ayı içerisinde, makinenin bedeli olarak da içinde iki tane kalıp da dahil olmak üzere 10’luk ve 20’lik biriket kalıbı şeklinde 70.000-TL’ye anlaştıklarını söylediklerini, bu makine … Şirketine getirilip kurulduğunu, ancak bahsedilen 10’luk ve 20′ lik kalıplar birlikte gelmediğini, onun yerine bir tane 15 lik kalıp getirdiklerini, ancak kullanılamadığı için iade edilmek üzere boşta durduğunu, yine bu makine ile ilgili 40 cm lik kalıp sipariş edildiği halde 50 cm lik kalıp geldiğini, ancak o da kullanılamadığı için boşta durduğunu, bu makinenin anlaşılan şekilde parası … yani … Makina’ya ödendiğini ancak bu makine ile ilgili boşta duran kalıpları … gelip teslim almadığını, bu makinenin şu anda çalıştığını, ancak çalışması için bir takım ilaveler yapıldığını, kullanılamayan boşta duran kalıpların yerine davacı şirketin Nevşehir’den tanesi 8.000-TL’den olmak üzere iki tane ayrı kalıp yaptırdığını ve bunların kullanıldığını, yine bu makineden başka davacı … şirketinde daha önceden alınmış olan ve kullanılan bir biriket yani kilitli taş makinesi olduğunu, bu son bahsettiği makinenin daha önceden başka bir firmadan alınmış olan makine olduğunu, biraz önce bahsettiği … Makina’dan alınan biriket makinesinin anlaşması sırasında … Makinanın bu makineyi de full otomatik yapayım diye söylediğini, ancak yenisinin bu konuşmalar sırasında onların yanlarında olmadığını, sonradan bunları kendisine davacı şirketin sahiplerinden …Bey söylediği için bildiğini, bir gün sabah geldiğinde daha önceden … firmasında olan ve başka firmadan alınıp da şirkette duran ve full otomatik yapılacağı söylenen makinenin sökülerek vince yüklendiğini gördüğünü, ve davalı …’ da bizzat bu sırada başında olduğunu, ancak bu giden sökülüp götürülen makinenin bugüne kadar halen davacı firmaya geri gelmediğini, hatta bu makinenin sökülüp de götürülmeyen bir kısım parçaları da şu anda davacı firmada durduğunu, yine …Bey’ den duyduğuna göre bu makinenin full otomatik hale getirilebilmesi ile ilgili işler için 100.000-TL’ye anlaştıklarını söylediğini, hatta kendilerinin yenisini iki kalıpla birlikte 70.000-TL’ye aldınız bu fiyat nasıl oluyor diye sorduğunu, sonra onun da biz bu şekilde anlaştık dediğini, başka da detayını bilmediğini, bu anlaşmadan sonra … yani … Makine tarafından davacı şirketten arada bir gelip parça için şunun için para lazım diyerek para alındığını çek ve senetler alındığını, aslında anlaşmalarda bu makineye karşılık leasingten para çıkınca oradan alınacakmış şeklinde söylendiğini, duyduğuna göre proforma faturası da düzenlendiğini, leasing firmasına da sunulmuş ve kabul edilmiş parası da ödenmeye hazır olduğunu, ancak aralarında ihtilaf çıkınca oradan o paranın da ödenmediğini, hatta davacı firma leasing firmasına 3.200-TL civarında bir parayı da istihbarat parası adı altında leasing firmasına ödemek zorunda kaldığını, önceki alış veriş ve bu son alış veriş nedeni ile yapılan hesaplaşmalar sonunda … firması …’dan 43.000-TL civarında o tarihte alacaklı olduğunun ortaya çıktığını, bu nedenle davacı firma tarafından borcuna karşılık …’ya verdiğini ve ödenmesi gereken 50.000-TL lik çeki de davacı firmanın ödemediğini, çünkü …’nın davacı firmaya yukarıda bahsettiği borcu olduğunu, daha sonra yine davacı firma …ya çek senet ve ödemelere devam ettiğini, şu an itibarı ile de halen … firması … dan 32.000-TL civarında alacaklı görüldüğünü, eğer full otomatik yapılacağı söylenen makine davacı firmaya geldiği takdirde buna ilişkin hesaplamalar ayrıca yapılacaktı, alacak borç durumu belirlenecekti, son bahsettiği makinenin sökülüp götürülen diğer parçalarının şu an nerelerde olduğu hakkında bir bilgisi olmadığını, taraflar arasında bahsettiği bu iki makina ile ilgili ticari ilişkiden başka bir ticari alış veriş olmadığını, yapılan ödemeler de bu ikisi için peyderpey yapıldığını, ilk makina ile ilgili ödemelerin bittiğini beyan etmiştir.
Davacı ve davalı müşterek tanığı … beyanında; davacı … firmasının davalı …’ dan biriket makinesi satın aldığını, 70.000-TL’ye anlaşma yapıldığını, makinenin davacı firmaya getirildiğini ancak kalıplarının sözleşmede yazılı olduğu gibi getirilmediğini, kalıbın birinin hiç getirilmediğini, bir tanesinin de yanlış getirildiğini, getirilen kalıbın kullanılamaz halde olduğunu, ilk gelen makinenin tam çalışamadığı için … ‘ den davacı tarafın bir usta getirdiğini makinenin çalışır hale getirildiğini, masraflarını da ayrıca yaptığını, bu ilk makinenin tarafların anlaştığı şekilde parasının …’ ya ödendiğini, ikinci makine ise davacı firmada bulunan ve daha önce başka bir firmadan alınmış ve kullanılmakta olan bir makine olduğunu, bu makine ile ilgili de bazı tadilatların yapılması gerektiğini, tam otomatik olması için, davacı ile davalı taraf bu makinenin tam otomatik olması için ve paketleme de olmak şartı ile bu hale getirmek üzere 100.000-TL’ye anlaştıklarını, sonra davacı …’ ya 50.000-TL’lik bir çek verdiğini, sözleşme yaptıklarını, bu sözleşmede bu makinenin gününde teslim edilmemesi halinde şartlı ceza da koyduklarını, bu makineyi gerekli işlemleri yapmak üzere 1 gün sonra söküp …’ nın götürdüğü, ancak bugüne kadar yani halen bu makine davacı firmaya getirilmediğini, …’nın makinenin hazır olduğunu söylediğini ancak gidip baktıklarında hazır olmadığını gördüklerini, bu arada da davacı firma …’ ya çeşitli ödemeler yapmaya devam ettiğini, bu ödemeler ikinci makine ile ilgili anlaşmalar için yapıldığını, ilk makine ile ilgili yapılan işin bedeli daha önce banka kanalı ile ödenip bittiğini, bu sonraki makinanın parçalarını söküp götüren …’ nın bu parçaları ne yaptığını bilmediğini, sadece bilgisayar aksamının bir bilgisayarcıda durduğunu bildiğini, bildiği kadarı ile bu makinenin tam otomatik yapılmak üzere götürülen makinenin tamamını söküp götürdüğünü, tarafların anlaşmasına göre bu makine tam otomatik olarak yapılıp getirilip teslim edildikten ve kullanılmaya başladıktan sonra hatta bundan kazanç oldukça içinden parası …’ ya ödenerek, peşin olarak verilen 50.000-TL’lik çekin ise bu dediği hususlar tamamlanana kadar bekletilecek olduğunu, bu çekten başka …’ya davacı firma peyderpey 40-45.000-TL civarında bir ödeme de yaptığını, çekin günü gelip ödenmeyince …’ dan bu çek geri alındığını, hatta aralarında nizah olmasın diye bizzat kendisinin aldığını ve …’a teslim ettiğini, tarafların anlaşmasına göre tam otomatik hale getirilecek olan makine … tarafından yapılacak davacı firmaya getirilip montajı yapılacak çalıştırılacak ve hatırladığı kadarı ile 50.000 adet biriketinde basımı yapıldıktan sonra yani denendikten sonra …’ a teslim edilecek şekilde anlaşıldığını, …’ nın bu makinenın tamamını söküp götürdüğünü ancak bir silo denilen parçasının kalıp kalmadığından emin olmadığını beyan etmiştir.
Davalı tanığı … beyanında; …’nın makine imalatı yaptığını ve kendilerinden de zaman zaman parça aldığını, taraflar arasındaki anlaşmaların bazılarına şahit olduğunu, … konuşmalarda davacı şirkete bir makine yapacağından bahsettiğini, onun için de kendilerine geldiğini, yapacağı makine için bazı parçalar istediğini o parçaları kendisine verdiklerini, parası olarak da … Şirketinden 50.000 TL lik çek getirip verdiğini, sonra çekin günü geldiğinde denmediğini, sonra … Şirketinin yetkilisi gelip, biz bu çekin bedelini size elden ödeyeceğiz dediklerini, bu nedenle çeki kendisine elden teslim ettiğini ancak … şirketi bu çekin karşılığı bedelini halen ödemediğini, …’ dan duyduğu kadarı ile davacıya yapacağı bu makine ile ilgili yaptıktan sonra belgelerini …’ın leasing firmasına sunacak ve oradan para alındıktan sonra da ödeme yapılacak diye bildiğini, ancak bu işlemler oldu mu olmadı mı bilmediğini, …’ nın bu bahsettiği makineyi yapıp …’a teslim ettiğini, … firmasında bir makine gördüğünü, biriket imalatı yapan bir makine olduğunu, gördüğü kadarı ile … Makina-…’nın yaptığı bir makine olduğunu, gördüğünde makinenin çalışmadığını, davacı firmada hangar içinde durur şekilde gördüğünü, ancak bu makinadan başka davacı firmada başka bir makine var mıydı yok muydu bilmediğini, 50.000-TL’lik çeki tahsil edemedikten ve geri iade ettikten sonra karşılığında kendisine … firmasınca ödenmeyince … kendisine bir miktar ödeme yaptığını, 24.000-TL civarında bir ödeme yaptığını, başka da aralarındaki ödeme konusunda bir bilgisi olmadığını beyan etmiştir.
Davalı tanığı … beyanında; davacı ve davalı tarafın ikisi de kendisinin müşterisi olduğunu, …’ya malzeme verdiğini, parasını istediğinde “…’tan alacağım var aldıktan sonra sana vereyim” dediğini, ona “Ben …’ı da tanırım yani sahibi … ‘i de bilirim eğer böyle bir durum varsa ben bu parayı ondan kendim alayım” dediğini, onun da olur dediğini, … a yani …Beye telefon açtığını, durumu anlattığını, onunda bana … ile aralarında uyuşmazlık olduğunu, bitti bitecek diyerek makineyi halen teslim etmediğini, bu nedenle ödeme yapamayacağını söylediğini, bunun üzerine “…’ya kefilim sen ödemeyi bana yap, makineyi da sana teslim edelim” dediğini, sonra … ile görüştüğünü, o da bana …’ın makinesi bitti dediğini, …’ta parası hazır deyince ikisini bir araya getirdiğini ve …’ a “ödenecek parayı …’a bana ver paran bende dursun makineyi …’a teslim edince paranı benden al” dediğini, çünkü makine yapılıp kurulmadan çalışıp çalışmadığının belli olmadığını, tamam dediklerini ve dışarıya çıktıklarını, makinenin etrafında dolandıklarını, bu makinenin bulunduğu yer …’ın iş yeri olduğunu, makineyi orada gördüğünü, ancak makinenin hepsi orada olmadığını, bir kısım parçasının orada olduğunu, zaten bütün parçalar bir araya getirip kurulmadan çalıştırılmasının imkansız olduğunu, … firmasının makine ile ilgili olarak robot gibi bilgisayar gibi bir kelimeler bahsederek bu şekilde istiyordum dediğini, …’ da ona “anlaşmamızda bu yoktu” diye söylediğini, sonra her iki tarafta ben şu kadar masraf yaptım bu kadar masraf yaptım demeye başladığını ve miktarlar da aralarında fazla fark olduğu için anlaştıramayacağını anlayınca yanlarından ayrıldığını, taraflar arasında yapılan ödemelerin neler olduğu miktarların ne kadar olduğu hakkında bilgisi olmadığını beyan etmiştir.
Taraflarca bildirilen delillerin toplanması, ödeme kayıtları ile ilgili kayıtların celp edilerek incelenmesi sonucu, delillerin toplanmasından sonra dosya ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişiler Mali Müşavir …, … Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. … ve Hukuk Fakültesi Araş. Gör. …’dan rapor alınmış, bilirkişiler …tarihli raporlarında; taraflar arasındaki ilişkinin, biri makinenin oranım ve yenilenmesi işi olduğu için bir eser sözleşmesi olduğunu, … tarihli sözleşmenin 3. ve 4. maddelerine göre, davacı önce ödemelerini yerine getirecek yani ödemeleri yapacak, daha sonra iş bitirilip makineler davacıya teslim edilecektir. … tarihli makine mühendisi bilirkişi tarafından verilen rapora göre, davalı edimini yerine getirip makineleri teslime hazır olmasına rağmen, edimini önce ifa etmekle yükümlü olan davacının, karşı tarafı ifayı yapmamış veya ifayı teklif etmemiş olmasından dolayı, davalının ifaden kaçınma hakkı olduğu için davacının taleplerinin yerinde olmadığı sonuç ve takdirine varıldığını belirlemişlerdir.
Dosya kapsamı, bilirkişi kurulu raporuna yapılan itirazlar, sunulan kayıt ve belgeler, finansal kiralama sözleşmesi dikkate alınarak bilirkişilerden ek rapor alınmış, bilirkişiler … tarihli ek raporlarında, itirazları da değerlendirerek, asıl raporlarındaki kanaatlerinde bir değişiklik olmadığını belirlemişlerdir.
Davacının itirazları nazara alınarak, bilirkişi kurulundan yeniden ek rapor alınmış, bilirkişiler … tarihli ikinci ek raporlarında, itirazları da değerlendirilerek, kök rapordaki kanaatlerinde bir değişiklik olmadığını belirlemişlerdir.
Alınan rapor ve ek rapora yapılan kapsamlı itirazlar, dosya kapsamı dikkate alınarak dava ve sözleşme konusu onarım ve yenilemesi yapılan makine üzerinde keşif yapılmış, bilirkişiler … Üniversitesi Hukuk Fakültesi Borçlar Hukuku Öğretim Üyesi …, Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi … ve İİBF. İşletme Bölümü Öğretim Üyesi …ve Mali Müşavir …, keşifte yaptıkları incelemeler ve dosya ve kayıtlar üzerinde yaptıkları inceleme ve değerlendirmeler sonucu düzenledikleri … tarihli raporlarında; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin eser sözleşmesi olduğunu, 3 ve 4. maddesine göre, davacının önce ödemelerini yerine getireceği yani ödemeleri yapacağı, daha sonra iş bitirilip makinelerin davacıya teslim edileceğinin kararlaştırıldığını, davacının … tarihli dilekçe ile dosyaya sunduğu davalıya vermiş olduğu … tarihli 50.000,00-TL bedelli çeki ödemiş olduğunu, davacının iddia etmiş olduğu S.S. … Konut Yapı Kooperatifine ait … tarihli 2.500,00-TL bedelli ve … tarihli 2.500,00-TL bedelli senedin davalıya ciro edildiğine dair herhangi bir belge bulunmadığını, …’nın imzası bulunan belgede 20.000,00-TL nakit yazmakta olduğunu, dolayısı ile davacının davalıya 2 makine için ödemiş olduğu tutarın 50.000,00-TL + 20.200,00-TL + 20.000,00-TL toplam 90.200,00-TL olduğunu, davacının taraf edimini yerine getirmemiş olması sebebiyle karşı tarafın edimini yerine getirmesini ve buna bağlı olarak diğer haklarını talep edemeyeceği sonuç ve kanaatine varıldığını belirlemişlerdir.
BAM kaldırma kararı sonrası mahkememizce alınan … tarihli bilirkişi heyet raporunda; davacı tarafından, incelemeye esas olmak üzere 2011 yılına ait “VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI” hesabının muavin defter dökümünün sunulduğu, bu hesapta davalıya verilen 5 adet toplam 20.200,00-TL tutarındaki çeklerin bulunduğu, dava dosyasında arkalı önlü suretleri bulunan söz konusu çeklerin davacı tarafından davalıya verildiğinin belli olduğu ve nihayetinde ciro taraflarınca tahsil edildiği, ancak bu çeklerin taraflar arasında imzalanmış olan … tarihli makine satış sözleşmesine ait olup olmadığının belli olmadığı, davacı defterlerinde davalıya ait özgülenmiş herhangi bit hesabın açılmaması nedeniyle taraflar arasında bozma kararında belirtilen sözleşmeler kapsamında gerçekleştirilen alış verişlerin hangisinden kaynaklı olduğunun davacı defterleri üzerinden belli olmadığı, davalı tarafın sözleşme yılına ait elinde herhangi bir defter belge bulunmadığı ve defterlerini daha önce incelemeye sunduğunu beyan etmesi nedeniyle davalı defterleri üzerinden herhangi bir incelemenin yapılmasının mümkün olmadığı, ancak davalı defterlerinin dava dosyasında bulunan birden fazla bilirkişi raporlarında incelendiği ve davacı adına davalı defterlerinde herhangi bir hesabın bulunmadığı hususumun tespit edilmesi nedeniyle davalı defterlerinde davacı hesabının bulunmadığının kabulü gerektiği, davacı tarafından sunulan muavin hesap dökümü ve tarafların yasal defterlerinde birbirleri adına karşılıklı izlenebilir, açıklanabilir, belgelendirilebilir niteliklere haiz bir hesabın açılmaması nedeniyle taraf defterleri üzerinden dava konusu hususlarda herhangi bir tespitin bu haliyle yapılmasının mümkün olmadığı, … tarihi itibarıyla makime ve parçalarının hali hazır durumu dikkate alındığında, davalının edimini fen ve sanat kurallarına uygun olarak yerine getirmediğine, mevcut durum itibariyle davalı tarafından, davacı tarafa iade edilebilir durumda bir makinenin ortada bulunmadığı, davaya ve … tarihli sözleşmeye konu edilen HK 12000 kodlu parke üretim ünitesinin kullanım amacı ve alanı, makinedeki arızalardan kaynaklı revizyona ihtiyaç duyması ve yıpranma oranı dikkate alınarak, dava konusu makinenin dava tarihi itibariyle değerinin 70.000,00-TL olacağına, davacı tarafın, sözleşmeye göre makine teslim süresinin sonu olan … tarihinden, sözleşmenin ve leasing sözleşmesinin fesih tarihi olan … tarihine kadar geçen sürede talep edebileceği cezai şart bedeli toplamının 23.500,00-TL olduğuna, mahkemece cezai şartın dava tarihine kadar hesaplanması gerektiği kanaatine varılması halinde ise, … tarihinden … tarihine kadar geçen sürede talep edebileceği cezai şart bedeli toplamının 214.500,00-TL olduğuna, davacı tarafın, iş bu davaya konu etmiş olduğu … tarihli sözleşme kapsamında ödemesi gereken toplam tutarın 100.300,00-TL olmasına rağmen, davalı tarafa yapmış olduğu toplam ödeme miktarının 90.200,00-TL olduğuna, taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşme (eser sözleşmesi) kapsamında, karşılıklı edimlerin ifası, tarafların temerrüdü yönünden hukuki değerlendirme ve takdirin mahkemeye ait olduğu görüş ve kanaatinde olduklarını bildirmişlerdir.
… tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda; kök raporlarındaki kanaatlerinde bir değişiklik olmadığını bildirmişlerdir.
Tarafların rapora karşı yaptığı itirazlar üzerine Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nden talimat yoluyla alınan … tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davacının, davalıya 90.200,00-TL ödemesinin bulunduğu, taraflar arasındaki sözleşmede belirlenen cezai şartın uygulanması gerektiği görüşüne varılması halinde cezai şart uygulamasının başlangıç tarihinin … olacağı, bu doğrultuda davacının; … fesih tarihine kadar olan ceza-i şart tutarı alacağının (500x390gün=) 195.000,00-TL olacağı, … dava tarihine kadar olan ceza-i şart tutarı alacağının (500x482gün=) 241.000,00-TL olacağı, davacının mahrum kalınan kâra ilişkin taleplerinin dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden hesaplanmasının mümkün olmadığı görüş ve kanaatinde olduklarını bildirmişlerdir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık eser sözleşmesinden doğmaktadır. Eser sözleşmesi iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdendir. Burada biri diğerinin karşılığı alan borçlar vardır. Başka bir deyişle taraflar birbirlerine karşı hem alacaklı ve hem de borçludur. Kendi borcunu ifa eden veya ifaya hazır olduğunu bildiren taraf alacaklı, edimini yerine getirmeyen taraf ise borçludur. Sözleşme hukukunda temel koşul sözleşmenin kurulmasından sonra tarafların sözleşmeden doğan yükümlülüklerini, kararlaştırılan şekilde ve zamanında yerine getirmek zorunda olmalarıdır. Sözleşme kurulduktan sonra, şartlarda değişiklik ortaya çıksa bile, taraflar sözleşme gereğini aynen yerine getirmek zorundadırlar. Temel kural bu olup, bu kurala ahde vefa ilkesi denilmektedir. Eser sözleşmesinin iki tarafa borç yükleyen sözleme olma özelliğinden dolayı temerrüt halinde temerrütün sonuçları bakımından TBK.’nun 123-125. maddelerindeki düzenlemeye tabidir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı nazara alındığında; taraflar arasındaki sözleşmeler nedeniyle davacının davalıya 100.300,00TL ödemesi gerekirken 90.200,00-TL ödeme yaptığı bu husususun alınan bilirkişi raporlarıyla sabit olduğu, davacının sözleşmeyi feshetmesi nedeniyle yaptığı ödemeleri geri isteyebileceği, ifaya bağlanan cezai şartı ve mahrum kalınan karı talep edemeyeceği, Kayseri … Noterliğinin … tarih ve …yevmiye numaralı ihtarnamede, ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 20 gün içerisinde taraflar arasındaki sözleşme gereği davacıya teslim edilmesi gereken makinenin davacıya teslimi aksi takdirde sözleşmenin feshedilmiş olacağının ihtar edildiği ve ihtarnamenin davalıya … tarihinde tebliğ edildiği, verilen 20 günlük süre içinde makinenin teslim edilmemiş olması nedeniyle fesih tarihinin ve temerüd tarihinin … olduğu, dava dilekçesi ile talep edilen 26.000,00-TL yönünden temerrüdün … tarihinde, ıslahla artırılan tutar bakımından ise ıslah harcının yatırıldığı tarih olan … tarihinde oluştuğu, taraflar arasındaki ilişkinin ticari nitelikte olması nedeniyle uygulanması gereken faizin ticari faiz olduğu anlaşılmakla mahkememizde oluşan vicdani kanaate göre davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Açılan davanın kısmen kabul kısmen reddi ile,
1-26.000,00-TL’nin …tarihinden, 64.200,00-TL’nin ise ıslah harcının yatırıldığı … tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Mahrum kalınan kara ilişkin davanın reddine,
3-Cezai şarta ilişkin talebin reddine,
4-Reddedilen kısım yönünden; 492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince davacı taraftan alınması gerekli 179,90-TL ilam harcının, dava açılışı sırasında tahsil edilen 529,45-TL peşin harcın mahsubuna,
5-Kabul edilen kısım yönünden; 492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gerekli 6.161,56-TL ilam harcının, dava açılışı sırasında tahsil edilen 349,55-TL (bakiye) peşin harç, 1.181,76-TL tamamlama harcı ve 5.300,00-TL ıslah harcından mahsubuna, artan 669,75-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran davacıya iadesine,
6-Davacı tarafın yaptığı 24,30-TL başvurma harcı, 349,55-TL peşin harç, 1.181,76-TL tamamlama harcı, 5.300,00-TL ıslah harcı, 399,30-TL keşif harcı, 85,70-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 8.031,00-TL bilirkişi ve posta ücreti olmak üzere toplam 15.371,61-TL yargılama giderinin kabul – ret oranına göre; (davalı tarafın yaptığı 2.065,15-TL’nin kabul – ret oranına göre mahsubu ile) 2.655,12-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-6100 sayılı HMK 120 ve 333. maddeleri gereğince taraflarca yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümleri uyarınca 14.432,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil eden davacıya ödenmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümleri uyarınca 37.020,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil eden davalıya ödenmesine,
10-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203. maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra İstinafa gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal iki haftalık süresi içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. …

Katip …

Hakim …