Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/692 E. 2021/995 K. 10.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
(KISMEN KABUL – KISMEN RED)
ESAS NO : ***
KARAR NO : ***

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – ***
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : ***
KARAR TARİHİ : ***
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 15/11/2021
Davacı vekili tarafından açılan zayi belgesi verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA ; Davacı taraf dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ***Mahallesi, ***Sokak No:6/A Melikgazi/Kayseri adresinde yer alan yazıhanesi Suriye uyruklu … isimli şahıs tarafından soyulduğunu, soygundan *** tarihinde haberdar olduğunu, aynı gün ***Polis Merkez Amirliğine başvurarak şikayette bulunduğunu, söz konusu hırsızlık olayı neticesinde müvekkilin bir kısım eşya ve parası ile birlikte 2017-2018-2019 yıllarına ait ithalat beyannameleri, İhracat beyannameleri, Faturalar, İrsaliyeler, Yasal defterler, Örnek beyannameler, Yevmiye defteri, Defteri kebir, Envanterler, Vergi beyanname örnekleri, Müşteri bilgi formları ve diğer bütün ticari belge ve defterlerin zıyaa uğradığını, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Belgelerin saklanması, saklama süresi” başlıklı 82. Maddesinde: “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” şeklinde bir düzenleme yer aldığını, yasal süresi içinde zayi belgesi verilmesi için başvurulması zorunluluğu hasıl olduğunu belirterek, 2017 yılına ait yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri, ithalat ve ihracat gümrük beyannameleri 6 dosya halinde, vergi beyannameleri örnekleri 3 dosya halinde, kullanılmış fatura ciltleri 5 cilt, mal alış faturaları sipariş fiş ve irsaliyeleri 4 dosya halinde, kullanılmış sevk irsaliye ciltleri 3 cilt, 2018 yılına ait yevmiye defteri 1 takım, defter-i kebir 1 takım, envanter defteri 1 takım, ithalat ve ihracat gümrük beyannameleri 4 dosya halinde, vergi beyannameleri örnekleri 3 dosya halinde, kullanılmış fatura ciltleri 4 cilt, mal alış fatura sipariş fiş ve irsaliyeleri 5 dosya halinde, kullanılmış sevk irsaliye ciltleri 1cilt, 2019 yılına ait yevmiye defteri 1 takım, defter-i kebir 1 takım, envanter defteri 1 takım, ithalat ve ihracat gümrük beyannameleri 2 dosya halinde, vergi beyannameleri örnekleri 1 dosya halinde, kullanılmış fatura ciltleri 1cilt, mal alış faturaları, sipariş fiş ve irsaliyeleri 3 dosya halinde kullanılmış sevk irsaliye ciltleri 1cilt, 2016-2017-2018-2019 yılları gider pusulası 2 cilt halindeki kayıtların zayi nedeni ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER: Davacı vekili delillerini sunmuş, şikayet tutanağı, SGK kayıtları, vergi kayıtları, ticaret sicil kayıtları, defter tasdikleri ile ilgili noter kayıtları, delil olarak bildirilmiş, celbi gereken kayıt ve belgeler celp edilerek incelenmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, hırsızlık nedeni ile zayi olduğu ileri sürülen ticari defter ve kayıtlarla ilgili zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı’nın *** soruşturma numaralı dosyası örneği dosyamız arasına alınmış, şikayetçinin ***, şüphelinin *** oğlu olduğu 25.10.2019 tarihli karar ile daimi arama kararı verildiği anlaşılmıştır.
Mimarsinan Vergi Dairesinden vergi kaydı, davacı şirket ile ilgili ticaret sicili kayıtları, vergi inceleme kayıtları, Kayseri 8. Noterliği’nin defter tasdikleri ile ilgili onay kayıtları celp edilerek incelenmiştir.
Davacı tanıkları yargılama sırasında dinlenmişlerdir.
Tanık ***beyanında; davacı iş yerinde çalıştığını, ***günü iş yerini kapatıp gittiklerini, ertesi gün sabah geldiklerinde iş yerinin açıldığını ve talan edildiğini gördüklerini, iş yerinde kendisinin evrak işi olmadığı için defterlerin çalınıp çalınmadığını bilmediğini ancak telefon çalındığını bildiğini beyan etmiştir.
Tanık ***beyanında; davacı şirket yetkilisi ***’ün arkadaşı olduğunu aynı zamanda onlardan mal aldığını, ticaretlerinin olduğunu olayın olduğu gün sabah saatlerinde davacının iş yerine geldiğini, iş yerinin talan edildiğini gördüğünü beyan etmiştir.
Tanık ***beyanında; davacı iş yerinde çalıştığını, ***günü iş yerini kapatıp gittiklerini, ertesi gün sabah geldiklerinde, iş yerinin açıldığını ve talan edildiğini gördüklerini, iş yerinde evrak işi olmadığı için defterlerin çalınıp çalınmadığını bilmediğini ancak telefon çalındığını bildiğini beyan etmiştir.
Dosya ve davacı şirket kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup bilirkişi Mali Müşavir Osman Seyfi yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonucu düzenlediği ***tarihli raporunda, Davacının zayi belgesi talebine konu defter ve belgeleri şirket merkezinde sakladığı, işyerinin anahtarının sadece kendisinde olduğu ve işyerini kendisinin açıp kapattığı beyanının aksine bir durum tespitinin dosya kapsamında olmadığı, zayi talebine konu defter ve belgelerin varlığı ve davacı adına olduğunun noter ve vergi dairesi kayıtları ile ispat edildiği Yargıtay kararları ile birlikte değerlendirildiğinde;
1- 2017-Yevmiye Defteri : Kayseri 8. Noteri 27.12.216-55857 yevmiye ile açılış tasdikli
2- 2017-Envanter Defteri : Kayseri 8. Noteri 27.12.216-55858 yevmiye ile açılış tasdikli
3- 2017-Kebir Defteri : Kayseri 8. Noteri 27.12.216-55859 yevmiye ile açılış tasdikli
4- 2017-Yevmiye Defteri : Kayseri 8. Noteri 26.12.217-57025 yevmiye ile açılış tasdikli
5- 2017-Envanter Defteri : Kayseri 8. Noteri 26.12.217-57026 yevmiye ile açılış tasdikli
6- 2017-Kebir Defteri : Kayseri 8. Noteri 26.12.217-57027 yevmiye ile açılış tasdikli
7- 2017-Yevmiye Defteri : Kayseri 8. Noteri 25.12.218-49800 yevmiye ile açılış tasdikli
8- 2017-Envanter Defteri : Kayseri 8. Noteri 25.12.218-49799 yevmiye ile açılış tasdikli
9- 2017-Kebir Defteri : Kayseri 8. Noteri 25.12.218-49801 yevmiye ile açılış tasdikli
10- 14401 ila 15200 seri arası fatura; seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 9 cilt olan 450 adet fatura

11- 21051 ila 21300 seri arası sevk irsaliyesi; seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 250 adet
sevk irsaliyesi
12- 151 ila 250 seri arası gider pusulası; seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet gider
pusulasının ve belgelerin zayi olarak nitelendirilebileceğini belirlemiştir.
Davacı vekilinin itirazları, dosya kapsamı ve celbedilen kayıt ve belgeler nazara alınarak bilirkişiden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi ***tarihli ek raporunda; itirazları da değerlendirerek, davacının zayi belgesi talebine konu defter ve belgeleri şirket merkezinde sakladığı, işyerinin anahtarının sadece kendisinde olduğu ve işyerini kendisinin açıp kapattığı beyanının aksine bir durum tespitinin dosya kapsamında olmadığı, zayi talebine konu defter ve belgelerin varlığı ve davacı adına olduğunun noter ve vergi dairesi kayıtları ile ispat edildiği Yargıtay kararları ile birlikte değerlendirildiğinde; dökümü verilen belgelerin zayi olarak nitelendirilebileceği kanaatine varıldığını, davacının 2017-2018-2019 yıllarına ait ithalat beyannameleri, örnek beyannameler, vergi beyanname örnekleri, müşteri bilgi formları ve diğer bütün ticari defterler bakımından talebine dönük; gerek bahse konu belgeleri tanımlayacı ve başka belgelerden ayırt edici bilgilerin (tarihi, seri numarası, belge türü vb.) yokluğu, gerek bahse konu belgelerin varlığı ve davacı adına olduğunu ispatlayan yazılı belge olmadığı, gerek ithalat ve ihracat beyannameleri örneklerinin Gümrük Müdürlüğünden, vergi beyannamelerinin ise vergi dairelerinden onaylı örneklerinin temin edilebileceğinden bu belgeler bakımından zayi olduğu yönünde bir tespit ve değerlendirme yapılamadığını, zayi belgesi verilebilcek defter ve belgelerin;
1- 2017-Yevmiye Defteri : Kayseri 8. Noteri 27.12.2016-55857 yevmiye ile açılış tasdikli
2- 2017-Envanter Defteri: Kayseri 8. Noteri 27.12.2016-55858 yevmiye ile açılış tasdikli
3-2017-Kebir Defteri Kayseri 8. Noteri 27.12.2016-55859 yevmiye ile açılış tasdikli
4- 2018-Yevmiye Defteri: Kayseri 8. Noteri 26.12.2017-57025 yevmiye ile açılış tasdikli
5- 2018-Envanter Defteri : Kayseri 8. Noteri 26.12.2017-57026 yevmiye ile açılış tasdikli
6- 2018-Kebir Defteri: Kayseri 8. Noteri 26.12.2017-57027 yevmiye ile açılış tasdikli
7- 2019-Yevmiye Defteri : Kayseri 8. Noteri 25.12.2018-49800 yevmiye ile açılış tasdikli
8- 2019-Envanter Defteri: Kayseri 8. Noteri 25.12.2018-49799 yevmiye ile açılış tasdikli
9- 2019-Kebir Defteri: Kayseri 8. Noteri 25.12.2018-49801 yevmiye ile açılış tasdikli
10- 14401 ila 14550 seri arası fatura ; A seri, başlangıç ve bitiş numaraları dahil 3 cilt olan 150 adet fatura
11- 15001 ila 15247 seri arası fatura ; A seri, başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 247 adet fatura
12- 7051 ila 7150 seri arası fatura ; A seri, başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet fatura

13- 21051 ila 21300 seri arası sevk irsaliyesi; A seri, başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 250 adet sevk irsaliyesi
14- 151 ila 250 seri arası gider pusulası; A seri, başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet gider pusulasının ve belgelerin zayi olarak nitelendirilebileceğini belirlemiştir.
TTK’nun 82/7. maddesinde “bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmü bulunmaktadır.
Dosyaya sunulan kayıt ve belgelere göre, davacı şirketin faaliyette bulunduğu işletmesinde hırsızlık olayı meydana geldiği, hırsızlık sonucu bir kısım ticari defter ve kayıtlarının çalındığı davacı işletme sahibi ***’ ün 10/10/2019 tarihinde öğrendiği Yasa gereği 15 günlük süre içinde yani 14/10/2019 tarihinde mahkememize işbu zayi belgesi verilmesi davasını açtığı, davacı tacirin zayi belgesi verilmesini istediği ticari defter ve belgeler TTK’nun 82/1 maddesinde sayılan nitelikteki ve yine aynı madde gereğince saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerden olup uzman bilirkişinin 26.10.2021 tarihli ek raporunda belirlenen defter, kayıt ve belgelerin kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğradıkları anlaşılmakla; mali müşavir bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, davacı ***Tekstil Mobilya Otomobil İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. şirketine ait;
2017 yılı yevmiye defteri, (Kayseri 8. Noteri 27/12/2016 – 55857 yevmiye ile açılış tasdikli),
2017 yılı envanter defteri, (Kayseri 8. Noteri 27/12/2016 – 55858 yevmiye ile açılış tasdikli),
2017 yılı kebir defteri, (Kayseri 8. Noteri 27/12/2016 – 55859 yevmiye ile açılış tasdikli)
2018 yılı yevmiye defteri, (Kayseri 8. Noteri 26/12/2017 – 57025 yevmiye ile açılış tasdikli)
2018 yılı envanter defteri, (Kayseri 8. Noteri 26/12/2017 – 57026 yevmiye ile açılış tasdikli)
2018 yılı kebir defteri, (Kayseri 8. Noteri 26/12/2017 – 57027 yevmiye ile açılış tasdikli)
2019 yılı yevmiye defteri, (Kayseri 8. Noteri 25/12/2018 – 49800 yevmiye ile açılış tasdikli)
2019 yılı envanter defteri, (Kayseri 8. Noteri 25/12/2018 – 49799 yevmiye ile açılış tasdikli)
2019 yılı kebir defteri, (Kayseri 8. Noteri 25/12/2018 – 49801 yevmiye ile açılış tasdikli)
14401 ila 14550 seri arası faturalar; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 3 cilt olan 150 adet fatura,
15001 ila 15247 seri arası faturalar; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 247 adet fatura,
7051 ila 7150 seri arası faturalar; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet fatura,
21051 ila 21300 seri arası sevk irsaliyeleri; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 250 adet sevk irsaliyesi,
151 ila 250 seri arası gider pusulaları; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet gider pusulasının, TTK’nun 82. maddesindeki koşulların oluştuğu anlaşılmakla, davacı davasının kısmen kabulüne yukarıda belirtilen ticari defterler, faturalar, sevk irsaliyeleri ve gider pusulalarının zıyaı nedeniyle kendisine zayi belgesi verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; davacı ***Otomobil İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. şirketine ait;
2017 yılı yevmiye defteri, (Kayseri 8. Noteri 27/12/2016 – 55857 yevmiye ile açılış tasdikli),
2017 yılı envanter defteri, (Kayseri 8. Noteri 27/12/2016 – 55858 yevmiye ile açılış tasdikli),
2017 yılı kebir defteri, (Kayseri 8. Noteri 27/12/2016 – 55859 yevmiye ile açılış tasdikli)
2018 yılı yevmiye defteri, (Kayseri 8. Noteri 26/12/2017 – 57025 yevmiye ile açılış tasdikli)
2018 yılı envanter defteri, (Kayseri 8. Noteri 26/12/2017 – 57026 yevmiye ile açılış tasdikli)
2018 yılı kebir defteri, (Kayseri 8. Noteri 26/12/2017 – 57027 yevmiye ile açılış tasdikli)
2019 yılı yevmiye defteri, (Kayseri 8. Noteri 25/12/2018 – 49800 yevmiye ile açılış tasdikli)
2019 yılı envanter defteri, (Kayseri 8. Noteri 25/12/2018 – 49799 yevmiye ile açılış tasdikli)
2019 yılı kebir defteri, (Kayseri 8. Noteri 25/12/2018 – 49801 yevmiye ile açılış tasdikli)
14401 ila 14550 seri arası faturalar; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 3 cilt olan 150 adet fatura,
15001 ila 15247 seri arası faturalar; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 247 adet fatura,
7051 ila 7150 seri arası faturalar; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet fatura,
21051 ila 21300 seri arası sevk irsaliyeleri; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 5 cilt olan 250 adet sevk irsaliyesi,
151 ila 250 seri arası gider pusulaları; A seri başlangıç ve bitiş numaraları dahil 2 cilt olan 100 adet gider pusulası,
Yukarıda dökümü yapılan evrakların ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
2-Fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
3-Alınması gereken 59,30-TL ilam harcından, dava açılışı sırasında tahsil edilen 44,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 14,90-TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davanın mahiyeti nazara alınarak davacının yaptığı giderlerin üzerinde bırakılmasına ve lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-6100 sayılı HMK 120 ve 333.maddeleri gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansının kalan kısmının kararın kesinleşmesi halinde davacı tarafça numarası bildirilen veya bildirilecek hesaba, hesap numarası bildirilmediği takdirde adreslerine ödemeli olarak re’sen gönderilmesine,
6- Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 203.maddesi uyarınca dosyanın tarih ve işlem sırasına düzenlenip dizi listesine bağlanmasına, Yazı İşleri Müdürü tarafından kontrolü yapıldıktan sonra İstinafa gönderilmesine veya arşive kaldırılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal iki haftalık süresi içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 10/11/2021

Katip …

Hakim …