Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/531 E. 2022/197 K. 07.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVA İHBAR OLUNAN : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
FER’İ MÜDAHİL : …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/08/2019
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit (kıymetli evraktan kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili arasında imzalanan … tarihli protokol (sözleşme) gereğince; davalı tarafın müvekkiline, sözleşme şartlarına uygun ve sözleşmede belirtilen orjinal plastik hammadde (N66) teslim etme borcu bulunduğunu, buna karşılık müvekkilinin de bu malların bedeli olarak davalı tarafa 2 adet çek verdiğini, ancak davalı tarafın sözleşme borcunu yerine getirmediğini müvekkiline ayıplı malları teslim ettiğini, dolayısıyla müvekkilinin davalı tarafa vermiş olduğu çeklere ilişkin olarak müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ve çeklere ilişkin ödeme yasağı konulmasına karar verilmesi gerekeceğini, … tarihinde, müvekkili şirkete gönderilen hammaddelerin usulüne ve sözleşme şartlarına uygun olmadığı, ayıplı olduğunu (orjinal hammadde olmayıp farklı bir karışım olduğu) tespit edildiğini ve ilk olarak; Kayseri … Noterliği’nin … yevmiye nolu ihtarname ile … tarihinde bu hususun davalı tarafa ihtaren bildirildiğini, ihtarname ile malların ayıplı olması nedeniyle davalı tarafa verilen çeklerin müvekkiline iadesinin istenildiğini, malların davacı şirketin iade bölümünde beklediğinin ve davalı tarafın da mallarını geri almasının belirtildiğini, ancak karşı tarafın mallarının ayıplı olduğunu kabul etmediğini, bunun üzerine Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Değişik iş sayılı dosyası ile “delil tespiti” isteminde bulunulduğunu, bu talebinin üzerine davaya konu ayıplı malların kararlaştırılan N66 plastik hammadde olup olmadığının tespitinin yapılması için yerinde inceleme yapılarak keşif ve bilirkişi incelemesi ile söz konusu mallardan Kimyager Bilirkişi … tarafından alınan numunelerin Erciyes Üniversitesi Teknoloji Araştırma Uygulama Merkezi Laboratuvarı’nda analiz ettirildiğini, davalı tarafın sözleşme şartlarına uygun ve sözleşmede kararlaştırılan plastik hammadde Naylon66 (N66) teslim etme borcu bulunduğu, ancak tesim edilen malların orjinal N66 olması gerekirken farklı hammaddelerden oluşan karışım bir hammadde olduğu kanaatine varıldığının bildirildiğini, dolayısıyla davalı tarafın müvekkiline karşı sözleşme şartlarına göre yerine getirmesi gereken edimini yerine getirmemiş olduğunu, mahkeme kanalı ile yapılan resmi bilirkişi incelemesi ile de tespit edildiğini, müvekkiline orjinal hammadde verilmediğini, geridönüşümden elde edilen, orjinal hammaddeden farklı, değişik bir karışımdan oluşan malların teslim edildiğini, bunun davacı tarafından kabulünün mümkün olmadığını, davalı tarafın hukuka ve yasalara aykırı davrandığını davalı tarafa karşı, haklarının saklı olduğunu, ayrıca çeklere ilişkin olarak müvekkilinin zarara uğraması ve bu çek bedelleri ödenirse bunlara ilişkin olarak da dava haklarının saklı olduğunu, ödeme olursa menfi tespitin istirdata dönüştürüleceğini belirterek fazlaya ilişkin hakları ve diğer tüm maddi manevi tazminat hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile şimdilik; müvekkilinin … tarihli protokol (sözleşme) nedeniyle davalı tarafa borçlu bulunmadığının tespitine; … tarihli 20.000,00-Euro bedelli ve … tarihli 40.000,00-Euro bedelli çeklerin bankaya ibrazında yazdırılmaması için (müvekkilinin sicilinin etkilenmemesi amacıyla) ve ödeme yapılmaması için yargılama öncesi tensiple birlikte teminatlı teminatsız ihtiyati tedbir (ödeme yasağı) kararı verilmesine, çeklere ilişkin yargılama sonrasında davacının borçlu olmadığının tespiti ile birlikte ödeme yasağı konulmasına, davacıya iadesine karar verilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın dava dilekçesinde müvekkiline Kayseri … Noterliği’nin … yevmiye nolu … tarihli ihtarname ile malların ayıplı olduğunu ve müvekkiline verdikleri çeklerin iadesini istediklerini, müvekkiline malları teslim almasını ihtar ettiklerini belirttiklerini, davacının ihtarnameyi … Plastik Tıbbi Med. End. Tas. San. Tic. Ltd. Şti.’ne çektiğini, ihtarnamenin muhatabının şirket olmadığını, davacı tarafla yapılan ticaretin … Plastik San. Tic. olan şahıs firması ile yapıldığını, davacının çekmiş olduğu ihtarnamenin kabulünün mümkün olmadığını, yine dava dilekçesinde; müvekkili ile aralarında imzalanan … tarihli protokol gereğince, müvekkilinin protokol şartlarına uymadığını ve protokolde belirtilen N66 (PA6.6) hammadde teslim etme borcu bulunduğunun belirtildiğini, müvekkilinin 1993 yılında kurulmuş olduğunu, devlet ihalelerine katılan, saygınlığı olan, büyük bir firma olduğunu, davacının bu haksız ve hiçbir somut delile dayanmayan, firmaları aleyhine oluşturulan olumsuz imaj nedeniyle görecekleri maddi ve manevi kayıplara ilişkin dava haklarını saklı tutmak koşulu ile, müvekkilinin bu hammaddeleri üretici firmalardan satın alarak enjeksiyon makinesinde ısıtarak kalıplara dökerek ürün elde etmekte olduğunu, elde edilen ürünlerde kullanılan hammaddelerin içerisine herhangi bir katkı maddesi konulmasının mümkün olmadığını, yani müvekkilinin uluslararası saygınlığı bulunan firmalardan satın alınan hammaddeleri olduğu gibi kullandığını, mahkemenin gerekli görmesi halinde davacıya verilmiş olan hammadde ve kalıplarla bilirkişinin gözetimi altında üretim yapabileceklerini, mahkemece talep edilecek bilirkişi raporlarının tamamının akredite olan, teknik donanımı uygun büyük uzman plastik laboratuvarlarından alınmasını istediklerini belirterek davanın reddine, davacının müvekkiline vermiş olduğu … tarihli 20.000,00-Euro bedelli ve … tarihli 40.000,00-Euro bedelli çeklerin üzerine konulan ihtiyati tedbirin (ödeme yasağının) kararının kaldırılmasına, davacı aleyhine %20 oranında kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalının talebi üzerine … Satış Ve Pazarlama A.Ş.’ne ve … Eğitim Sağlık Sanayi Yatırım A.Ş. (… Polymers)’ne ihbar dilekçesi tebliğ olunmuştur.
Fer’i müdahil … Satış Ve Pazarlama A.Ş. ihbara cevap dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından satışı yapılan ürünün ihbar dilekçesinde belirtildiği gibi ”N66 (P.A.66)’ isimli ürün olduğunu, ürün kodu ve tanımını gösteren ”.. ”in, satış faturalarını ve sevk irsaliyelerinin dilekçelerinin ekinde sunulduğunu, müvekkiline tebliğ edilen ihbar dilekçesinde satışını yapmış oldukları hammaddenin tanımı ve kodunun ne olduğu bilgisi talep edildiğini, davalı … Plastik şirketine satmış oldukları ve dilekçede N66 (P.A.66) şeklinde belirtilen hammaddenin müvekkili tarafından satıldığını, davada taraf olmayan ve sorumluluğu bulunmayan müvekkil aleyhinde herhangi bir hüküm kurulmamasını ve davanın reddini, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasını, ihbar olunan müvekkilinin vekili olarak Uyap kaydının yapılmasını beyan ve talep etmiştir.
İhbar olunan … Eğitim Sağlık Sanayi Yatırım A.Ş. vekili ihbara cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından satışı yapılan ürünün ihbar dilekçesinde belirtildiği gibi N66 (P.A.66) isimli ürün olduğunu, ihbar dilekçesinde N66 (P.A.66) şeklinde belirtilen hammaddenin müvekkili şirket tarafından davalı … Plastik Kalıp Tasarım ve İmalat San. Tic. – … ‘e satıldığını, bu hammaddenin tanımını, kodunu, özelliklerini gösteren … , … belgeleri, Test certificate, analiz sertifikasının, ayrıca müvekkili şirket tarafından davalıya ürünün sevk edildiğine dair irsaliyenin dilekçesinin ekinde sunulduğunu beyanla, taraf olmayan ve sorumluluğu bulunmayan müvekkili adına hüküm kurulmamasını ve davanın reddine, ayrıca Uyap sistemine müdahil olarak eklenmelerine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Davacı tarafça Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı delil tespiti dosyası ile … tarihli tespit bilirkişisi raporuna, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesine, … Kalıp … Plastik Mühendislik San. Ve Tic. Ltd. Şti. firmasından sunulan … tarihli teknik rapora, taraflar arasındaki sözleşmelere, faturalar ile yazışmalara, … tarih 20.000,00-Euro bedelli ve … tarihli 40.000,00-Euro bedelli çeklere, tanık anlatımlarına, keşif ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davalı tarafça kalıp teslim tutanaklarına, kalıp ve hammaddenin denediğine ilişkin kamera görüntü kayıtlarına, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesine, Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesine, … numaralı faturaya, … tarihli gümrük beyannamesine, … tarihli serbest bölge işlem formuna, … marka … (N66) kodlu hammaddenin özelliklerini içeren İngilizce belgeye, … marka ününün … (N66) olduğunu gösterir faturaya, … tarihli sözleşmeye, ticari defter ve kayıtlara, yemin, tanık anlatımlarına, keşif ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanılmıştır.
Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi hakkında dosya kapsamına ve sunulan delillere göre HMK’nun 389 ve 390. maddelerindeki yasal koşulların mevcut olduğu kanaati ile, davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulüne; dava konusu edilen … bank Kayseri … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Dış Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi olan, … emrine keşide edilen, keşide yeri Kayseri, keşide tarihi … olan … çek numaralı, 20.000,00-Euro bedelli ve … bank Kayseri … Şubesi’ne ait, keşide yeri Kayseri, keşide tarihi … olan, … çek numaralı 40.000,00-Euro bedelli çeklerin toplam bedeli üzerinden dava tarihi itibarı ile geçerli kur üzerinden hesaplanan 387.000,00-TL’nın taktiren %20’si kadar davacı tarafından nakdi teminat ya da süresiz banka teminat mektubu karşılığında DAVALI … Tıbbi Medikal Kalıp Taş. San. Tic. – … tarafından bankaya ibrazı halinde üzerilerine tedbiren ödeme yasağı konulmasına, davacı tarafından yukarıda öngörülen şekilde teminat verildiğinde ihtiyati tedbir kararının infazı için muhatap bankaya müzekkere yazılmasına karar verilmiştir.
Davacı tarafa delil olarak dayandığı Kayseri … Noterliği’nin … tarihli ve … sayılı ihtarnamesinin muhataba tebliğ şerhli örneğinin delil olarak dayandıkları ve dava dilekçesi ekinde sunduklarının dışında kalmışsa diğer sözleşme, protokol, fatura ve yazışma örneklerini sunması ve davalı tarafa … tarihli delil dilekçesinin 6. bendinde yazılı faturayı sunması için süre verilmiştir.
Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı delil tespiti dosyası, dosyamız arasına alınmıştır.
Taraflarca dayandıkları ilgili belge ve deliller yargılama sırasında dava dosyasına ibraz edilmiştir.
Yargılama sırasında taraflarca bildirilen tanıklar usulünce dinlenmiştir.
Davacı tanığı … duruşmada; “Ben davacı şirketin satın alma müdürüyüm. Biz serbest bölgede faaliyet gösteren bir firmayız, bu nedenle de çalışma sistemimiz normal firmaların tam tersidir. Öncelikle fatura alınarak işleme konulur. İlgili gümrük beyannameleri düzenlenir. Sonra malların sevki gerçekleştirilir. Gümrüklü sahalarda faaliyet gösteren bizim gibi firmalar bu şekilde yapmak zorundadır. Davalı tarafından N66 maddeleri firmamıza kapalı şekilde teslim edildi. Biz bu ürünleri istenilen kalitede olup olmadığını test etmeden bilemeyiz. Bu test sürecinde de enjeksiyona basma işlemi gerçekleştirilir. Ben bu teknik konuları, uzmanı olmadığım için tam olarak bilemiyorum. Bu ürünler test amacı ile açıldıktan sonra naturel krem renginde olduğunu gördük. Normalde bu ürünün rengi yeşilimsi mavimsi bir tondadır. Sonra teste işlemini gerçekleştirildi. Ben test esnasında bulunmamaktayım. Ancak sonradan öğrendiğim kadarıyla test başarısız sonuçlanmış. Plastik kırılıyormuş. Bazı dayanıklılık testlerinden geçmesi gerekiyor ancak bu testlerden geçemedi. Benim olaya ilişkin bilgim görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … duruşmada; “Ben davacı şirkette 2007’den beri dış ticaret müdürü olarak görev yapıyorum. Biz firma olarak 2012 yılından beri … firmasına ütü masası sağlamaktayız. Bu ticaretimiz 2019 yılında sonuçlandı. 2018-2019 yıllarında yoğun bir sipariş tempomuz vardı. … firmasına sağladığımız ütü masaları ile ilgili şikayetler tarafımıza bu firmadan iletildi. Ben konunun teknik uzmanı değilim ancak ilgili çalışan arkadaşlardan ve test sonuçlarından bildiğin kadarıyla sorun yaşamamızın esas sebebi davalı … firmasının bize sağladığı malların ayıplı çıkmasındandır. Davalı firmadan sonra çalıştığım şirket … isimli firmadan hammadde tedarik ederek ütü masası üretmeye devam etti, şu anda da devam etmektedir. Bu ütü masaları … firması dışındaki diğer firmalara da sağlanmaktadır. Davalı firmadan aldığımız hammaddeler depomuzda atıl olarak beklemektedir. Tisan firmasından gelen malların kimden tedarik edildiği konusunda bir bilgim yoktur. Benim olaya ilişkin bilgim görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … duruşmada; “Ben davacı şirkette bakım onarım müdürü olarak görev yapıyorum. … firması ile yaptığımız ütü masası ticaretinde geçen yıllarda sorunlar yaşamaya başlandı. Bunun üzerine kalıpları kendimiz temin ederek üretim yapmaya karar verdik. Kalıpları … firmasından tedarik ettik. Daha sonra N66 maddesinin temini için davalı … ile anlaşma yapıldı. Bu anlaşma uyarınca N66 maddesi farklı ambalajlarda geldi. Bir kısmı açık, bir kısmı kapalı halde idi. Normalde bu maddelerin hava almaz kapalı ambalajlarda olması lazım. Bütün açık ve kapalı malları teslim aldık. Bize ürünü basacaklardı ancak bu işlemi yapmadılar. Daha sonra malların 4 farklı çeşidi olduğunu ve farklı renklerde olduğunu anladık. Bunun üzerine … Plastik’ten gelen … ve ismini … olarak bildiğim soy ismini bilmediğim kişi ile bir reçete oluşturuldu. Biz bu reçeteye karışmadık onlar söyledi. Bundan sonra kalıp teslimatı ile ilgili işleme geçtik. Bizim … ‘in istediği kriterler ve testleri gerçekleştirmemiz gerekmektedir. … P66 maddesi yani bazen N66 dedikleri maddeyi kalıplara bastıktan sonra da istediğimiz kalite değerlerini alamadık. Bu maddenin testinin yapılabilmesi için 72 saat açık bir vaziyette beklemesi lazımdır. Serbest bir ortamda nem alması gerekmektedir. Biz bu işlemi de yaptık. İlk çıkan ürünler de görsel kalite olarak uygun değildi. … Plastik, gaz izi olduğunu söyledi, ancak başkaca sorduğumuz üreticiler ham madde problemi olduğunu söylediler. Ayrıca testlerden olumsuz sonuç almamız üzerine bu maddenin üreticisi olan … Firması ile irtibata geçtik. Bu firmanın bir teknik, bir müdür yardımcısı çalışanı İstanbul’dan firmamıza geldi. Yaptıkları kontroller sonucunda bu ürünün bu işe uygun olmadığını, bu malzemeyi davalı … Plastik’e başka bir malzeme basmaları için gönderdiklerini söylediler. Halen … Plastik tarafından tedarik edilen maddeler firmamızda duruyor. Sonradan hammaddenin nereden alındığını firma olarak araştırdık. Başka bir hammadde firmasından ürünler tedarik ettik. Bu ürünler ile sonradan yaptığımız test ve baskılarda olumlu sonuçlar aldık. Ancak bu arada geçen zaman içerisinde çalıştığımız … ve başkaca firmaları kaybettik. Ticaretimiz bu firmalarla sonlandı. Sonradan mal tedarik ettiğimiz firmanın ismi … firmasıdır. Ben ifademde testin hammadde testi olmadığını, kalıp testi olduğunu söyledim, bu nedenle de tutanaklara herhangi bir ayıba ilişkin ifade yazmadım. Kalıplar … ‘in kendi kalıplarıdır. Bir tane haricen bozulan … Plastik tarafından yapılmış kalıp vardır. Benim olaya ilişkin bilgim görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı … duruşmada; “Ben davalı firmada tedarik işlerine bakmaktayım. İstanbul’da tam ismini bilmediğim bir firmadan kalıplar ve N66 maddesini temin ettik. Daha sonra bu malları … Bey’in … Bey’e talimatı, … Bey’in de bize talimatı ile davacı … Metal’e götürerek teslim ettik. … Usta ile beraber üretimi gerçekleştirdik. Bizim teslim ettiğimiz mallar kapalı vaziyetteydi. Biz bu ürünlerin yarı mamül olarak daha önce üretimini yaptık. Fazla sayıda basımını gerçekleştirdik. Daha sonra … Bey, kendi bünyemizde bu işi yapacağız dedi. … Bey’den de rica etti. Ancak … Bey’in ekipmanları yarımdı. … Usta ile konuştuk; o zaman ben ekipmanları getirteyim dedi. Makineci ile de konuştu. Yarım saat, 45 dakika civarında her kalıp için ayrı ayrı … Usta bağlantı yaptı. Biz baskısına baktık. Bu şekilde kalıpları çalıştırarak davacı firmaya teslim ettik. Bu işlemler sırasında bir sorun veya problem yaşanmadı. Yalnızca en son büyük bir ürünleri var ütü tablası diye, bunda sıkıntı çıkmıştı. Bu sıkıntı da tesisattan dolayıydı. … Usta bu makineyi tedarik edeceğini söyledi. … Bey de ben aldırayım dedi. Biz malzemeyi ve ekipmanları teslim ettik. Biz teslim sürecinde 8 ay boyunca arge yaptık. Bu anlattığım süreçlerin tam hangi tarihte gerçekleştiğini şu anda hatırlayamıyorum. Sonrasında … Bey makineyi tedarik etti mi etmedi mi bilemiyorum. Biz ürün teslimatı ve kalıpları çalıştırma sürecinde üretim gerçekleştirdik. Bu aşamalar 2-3 gün sürdü. N66 maddesinin makinesi uygunsa 5 buçuk 6 saat kurutulması gerekmektedir, ondan sonra rejime geçer. 72 saat açık bırakılmasına gerek yoktur. N66’nın kendi içinde farklı çeşitleri vardır. Bizim teslim ettiğimiz N66 uygun maldır, içinde boya karışımı vardır. Biz teslim ettiğimiz maldan üretim yapıyorduk. Davacı şirketin kalite bölümü vardır oradan da ürünler geçmiştir. Yoksa zaten üretim de yapılmaz. Benim olaya ilişkin bilgim görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı … duruşmada; “Ben davalı firmada depocu olarak görev yapıyorum. N66 maddesinin depodan çıkış işlemini yaptım. Yaklaşık 18 ton maddenin çıkış işlemini yaptım. Bu maddeler bize geldiği gibi kapalı vaziyette çıkış işlemi yapılarak gönderildi. Bundan sonraki aşamalara ilişkin bilgim yoktur. Benim olaya ilişkin bilgim görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
… bank A.Ş.’ye müzekkere yazılarak, … Bank A.Ş. Kayseri … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Metal Dış Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi olan, … -… emrine keşide edilen, keşide yeri Kayseri, keşide tarihi … olan … çek numaralı, 20.000,00-Euro bedelli ve … Bank Kayseri … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Metal Dış Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi olan, … -… emrine keşide edilen, keşide yeri Kayseri, keşide tarihi … olan … çek numaralı, 40.000,00-Euro bedelli çeklerin ibraz edilmişse, kim tarafından, ne zaman ve nereye ibraz edildiği, ödeme varsa, kime ve ne zaman ödendiğinin bildirilmesi ve ellerinde varsa bu çekin ön ve arka yüzünün görüntüsünün gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
… Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … bank’ın … tarihli müzekkere cevabına istinaden; … bank A.Ş. Kayseri … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Metal Dış Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi olan, … -… emrine keşide edilen, keşide yeri Kayseri, keşide tarihi … olan … çek numaralı, 20.000,00-Euro bedelli çeklerin ibraz edilmişse, kim tarafından, ne zaman ve nereye ibraz edildiğinin, ödeme varsa, kime ve ne zaman ödendiğinin bildirilmesi, varsa bu çekinçekin ön ve arka yüzünün görüntüsünün gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
… Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … bank’ın … tarihli müzekkere cevabına istinaden; … bank A.Ş. Kayseri … Şubesi’ne ait, keşidecisi … Metal Dış Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi olan, … -… emrine keşide edilen, keşide yeri Kayseri, keşide tarihi … olan … çek numaralı, 40.000,00-Euro bedelli çekin ibraz edilmişse, kim tarafından, ne zaman ve nereye ibraz edildiğinin, ödeme varsa, kime ve ne zaman ödendiğinin bildirilmesi, varsa bu çekinçekin ön ve arka yüzünün görüntüsünün gönderilmesi istenilmiştir. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Kimya Laboratuvarı … Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak dava konusu edilen Granül plastik hammadde malzemelerinin Naylon66 (N66) olup olmadığı konusunda inceleme ve rapor düzenlemelerinin mümkün olup olmadığı, mümkün ise incelemeye esas olacak numunelerin hangi koşul ve miktarlarda laboratuvarlarına gönderilmesinin gerektiği, yapılacak bu işler karşılığında TSE tarafından talep edilecek ücretin KDV ve tüm sair maliyetler dahil olmak üzere kaç TL olduğunun ya da olabileceğinin en son tarih itibari ile bildirilmesinin istenilmiştir. Bu müzekkeremize … tarihli yazı ile cevap verilmiştir.
Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Kimya Laboratuvarı … Müdürlüğü’nden gelen yanıt üzerine aynı doğrultuda İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Kimya – Metaloji Fakültesi Kimyasal Analiz Laboratuvarı’na ve ODTÜ Merkez Laboratuvarı’na (polümer Analiz Laboratuvarına) müzekkereler yazılmıştır.
Üniversitelere ve resmi kurumlara mahkememizce yazılan müzekkerelerin tümüne olumsuz cevap gelmesi nedeni ile, … Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş.,… Test Hizmetleri A.Ş., … Mühendislik Plastikleri San. Tic. Ltd. Şti. ve Bursa Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Merkezi Araştırma Laboratuvarı Müdürlüğü’ne ayrı ayrı müzekkere yazılarak dava konusu edilen Granül plastik hammadde malzemelerinin Naylon66 (N66) olup olmadığı konusunda laboratuvar inceleme ve rapor düzenlemelerinin mümkün olup olmadığı, mümkün ise incelemeye esas olacak numunelerin hangi koşul ve miktarlarda laboratuvarlarına gönderilmesinin gerektiği, yapılacak bu işler karşılığında TSE tarafından talep edilecek ücretin KDV ve tüm sair maliyetler dahil olmak üzere talep edilecek ücretin kaç TL olduğunun ya da olabileceğinin en son tarih itibari ile bildirilmesinin, bu rakamın hangi tarihe kadar geçerli olduğunun da bildirilmesinin istenilmiştir. Bu müzekkerelerime ilgililer tarafından cevap verilmiştir.
Davacı vekiline 10×10 ebatında 10 adet temiz şeffaf kilitli torba veya şeffaf cam ya da şeffaf plastik kavanoz ile numuneler alındıktan sonra bunların laboratuvar incelemesi için gönderilmek üzere taşınması için muhafazalı bir adet koliyi keşif mahallinde hazır etmesi hususunda süre verilerek, mahallinde keşif yapılmasına, dava konusu 5 adet farklı ambalaj içindeki hammadeden test yaptırılıp rapor aldırılması amacı ile taraflar arasında çıkabilecek olası uyuşmazlığın önüne geçilmesi için keşif yapılarak numune alınmasına, numune alımında refakata re’sen seçilecek bir kimya uzmanı bilirkişinin alınmasına, bilirkişiye farklı ambalajlar içerisindeki ve hiç açılmamış olan ambalajlar içerisinden 10×10 cm ölçülerinde numune alınıp kullanılmamış temiz poşet, cam kavanozlara doldurulup her numunenin alındığı ambalajın marka ve tanıtıcı özelliklerini numune ambalajının üzerine silinmeyen kalemle yazılması veya yapıştırılacak etiketlere silinmeyen kalemle yazılması, alınan numunelerin fotoğraflarının çekilmesi, bunların test için gönderilecek kolilenme işlemlerinin yapılması için görev verilmesine karar verilmiştir.
Mahkememizce dava konusu malzemelerin bulunduğu davacı işyerinde kararlaştırılan tarihte tarafların katılımı ile keşif icra edilmiştir. Keşfe katılan bilirkişi … tarafından düzenlenen raporda; “görevlendirme kapsamında davaya konu 5 farklı hammaddeden numuneler alınarak analize hazır hale getirilmiş, numuneler üzerinde yer alan etiketler keşif esnasındaki isimlendirmeler dikkate alınarak yazılmış olup karışıklığa mahal vermemek adına ürün etiket ve görseline de raporda yer verildiğini, numune alma ve numune bilgilerini içeren rapor sunduğunu” bildirmiştir. Bilirkişi tarafından çeşitli marka, ambalaj ve kap içinde bulunan malzemelerin sayımı keşif sırasında tarafların huzurunda gerçekleştirilmiştir.
Alınan numuneler, laboratuvar inceleme olanağı bulunan ve kamu kurumu niteliğinde olan Bursa Teknik Üniversitesi Rektörlüğüne gönderilerek, mahkememiz dosyasında yapılan … tarihli keşif ile mahkememizce görevlendirilen bilirkişi tarafından ara karar gereğince hazırlanmış olan numuneler yazımız ekinde gönderilmiş olup, numunelerin incelenip gerekli test ve analizlerinin yapılarak her bir numunenin N66 orjinal malzemesi olup olmadığı veya farklı bir malzeme olup olmadığı, her bir numunenin taraflar arasında düzenlenen … tarihli sözleşmede yazılı ve satıma konu edilen N66 malzemesi olup olmadığı hususlarında denetime elverişli açıklamalı rapor düzenlenmesi ayrıca ilgili malzemelerin … fatura tarihinde teslim edildiği bu tarihten itibaren bekletilmesinin test sonuçlarına etkisinin olup olmayacağının bildirilmesi istenmiştir.
Bursa Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Merkezi Araştırma Laboratuvarı Müdürlüğü’nce görevlendirilen testi yapan Öğrt. Grv. … ve Testi kontrol eden Dr. Öğrt. Grv. … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Mahkemenizce gönderilen ve analizleri gerçekleştirilen “… Marka” ve … ” kodlu numunelerin homojen özellikte … olduğunun tespit edildiği, “… Torbada”, “… ” ve … Orijinal Olmayan (Markasız)” kodlu numunelerin saf … olmadıkları, heterojen yapıda olduklarının tespit edildiği” bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, ayıplı mal iddiasına dayalı satılanın iadesi, menfi tespit veistirdat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında … tarihli protokol düzenlendiği ve bu protokol uyarınca davacının davalıya verdiği iki adet çek karşılığında davalının davacıya N66 plastik hammadde temin ve teslim etmeyi yükümlendiği, davalının davacıya bir kısım malları teslim ettiği, karşılığında davacının davalıya dava konusu edilen iki adet çekleri verdiği tarafların kabulündedir.
Tarafların uyuşmazlık noktalarının ana başlıklarıyla; taraflar arasında imzalanan … tarihli protokol gereğince davalı tarafından davacıya verilen ham maddelerin N66 orjinal standartlarına uygun olup olmadığı veya farklı hammaddelerden oluşan bir karışım olup olmadığı , davacının protokol gereği davalıya verdiği çeklerden dolayı ve … tarihli protokolden dolayı borçlu olup olmadığı, bu çeklerin yargılama sırasında tahsili nedeniyle davacının çek bedellerinin istirdadını talep edip edemeyeceği, davalının %20 oranında kötü niyet tazminatı talebinin yasal koşullarının bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Satıcının ayıptan sorumluluğu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 219-231. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ayıp kavramının tanımı kanunda tam olarak bulunmamakla birlikte, ayıptan sorumluluk halleri bu maddelerde hüküm altına alınmıştır. Ayıp kavramı hakkındaki genel tanım, sözleşme gereği edimin taşıması gereken nitelik ile mevcut nitelik arasındaki fark şeklindedir.
TBK’nun 219. maddesinde sözleşmeye aykırılık halinde iki ayrı durum mevcuttur. Bunların ilki, satıcının alıcıya bir takım nitelikler bildirmesi ve bu niteliklerin söz konusu şeyde bulunmamasıdır. İkincisi ise sözleşme konusu şeyden beklenen faydayı azaltan veya ortadan kaldıran durumların mevcut olmasıdır. Buna dürüstlük kuralı çerçevesinde karar verilmektedir. Alıcının beklediği faydanın dürüstlük kuralı çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Burada objektif değer baz alınır. Satıcı, sözleşmede taahhüt ettiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.
Satışa sunulan bir ürünün (malın) ambalajında etiketinde tanıtma ve kullanma kılavuzunda ürünle ilgili reklam ve ilanlarda veya taraflar arasında kurulan sözleşmede, satıcı tarafından belirtilen hususların ve özelliklerin üründe bulunmaması veya tahsis ya da kullanım amacı bakımından malın değerinin veya müşterinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler ayıp sayılır. Bu eksiklikleri taşıyan mal ve ürünler ise ayıplı mal sayılır (TBK m. 219). TBK’nun 221. maddesine göre satıcı satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise, ayıptan sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan her anlaşma kesin olarak hükümsüzdür.
Satıcının ayıptan sorumluluğunun doğması için aranan şartlar:
a) Ortada bir ayıp bulunmalıdır.
Ayıp; maddi, ekonomik veya hukuki olabilir. Satılanın yırtık, bozuk, kırık, lekeli olması gibi haller maddi ayıp teşkil eder. Hukuki ayıp ise, satılanın değerini ve ondan beklenen faydaları etkileyen eksikliklerdir. Satıcının bildirimi yoksa fakat eşyanın niteliği gereği, eşyadan beklenen bir fayda varsa, dürüstlük kuralı çerçevesinde beklenen bu faydanın sağlanamaması durumunda ayıptan bahsedilebilir.
b) Satılandaki ayıp önemli olmalıdır.
Ayıp sonucunda, söz konusu şeyin değerinin veya elverişliliğinin önemli şekilde azalması veya tamamen ortadan kalkması gereklidir. Bu gibi durumlarda, satılan şeydeki ayıp önem kazanmış olur. Önemsiz ayıplardan dolayı satıcı sorumlu tutulamaz.
c) Alıcı malın ayıplı olduğunu bilmiyor olmalıdır.
Bu konu, TBK’nun 222. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Satıcı, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada alıcı tarafından bilinen ayıplardan sorumlu değildir. Satıcı, alıcının satılanı yeterince gözden geçirmekle görebileceği ayıplardan da, ancak böyle bir ayıbın bulunmadığını ayrıca üstlenmişse olur.” Böylece alıcı, sözleşmenin kurulması esnasında ayıpları biliyorsa, bunları kabul etmiş sayılır ve satıcı ayıptan sorumlu olmaz. Ancak bunların gerçekleşebilmesi için, alıcının sözleşmeden önce, satın aldığı şeyi gözden geçirme imkânını bulabilmesi gereklidir . Burada gözden geçirmeden kasıt, olağan bir muayenedir.
Alıcının satın aldığı şeyde, dikkatli özeni gösterseydi fark edebileceği ayıplardan da satıcı sorumlu değildir. Alıcının, malın ayıplı olduğunu bilmiyor olması gerekmektedir. Gizli ayıplarda, alıcının malın ayıplı olduğunu bilmesi mümkün değildir. Olağan gözden geçirme, malın alınırken kabaca gözden geçirilmesidir. İlk bakışta görülebilecek olan ayıplar mevcutsa, satıcının ayrıca bunu üstlenmesine gerek yoktur. Bu gibi durumlarda, sorumluluk aranmaz.
d) Ayıptan sorumluluk sözleşme ile kaldırılmıyor olmalıdır
e) Alıcı ayıbı kabul etmemiş olmalıdır
f) Alıcı ayıptan doğan sorumluluk hükümlerinden yararlanabilmek için kanunun kendisine yüklediği külfetleri yerine getirmiş olmalıdır
Alıcıya kanunen yüklenen külfetler, satılanı gözden geçirme ve varlığı iddia edilen ayıpları satıcıya bildirme külfetleridir. Alıcı, satın aldığı malı gözden geçirmek ve herhangi bir ayıp halinde de bunu satıcıya bildirmek zorundadır. Bu zorunluluklar TBK’nun 223. maddesinde düzenlenmiştir. TBK’nun 223. maddesine göre, “Alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır.” Burada kesin bir süre belirlenmemiştir, ancak alıcı ayıbı en kısa sürede bildirmekle yükümlüdür.
Tacirler arası ticari satımlarda, satılanın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli değilse, alıcı teslimden itibaren 8 gün, diğer hallerde ise 2 gün içinde satılanın gözden geçirilmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu hüküm 6102 Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. TTK’nun 23/1.c maddesine göre, “Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanunu’nun 223’üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.” TBK’nun 225. maddesine göre, satıcının ağır kusurlu olması halinde ayıbın kendisine zamanında bildirilmediğini ileri sürerek sorumluluktan kurtulamayacaktır. Aynı hüküm, satıcılığı meslek edinmiş kişiler için de geçerlidir. Sözleşmenin kurulduğu sırada alıcı tarafından bilinen ayıplar nedeni ile satıcı sorumlu olmaz. Satıcı daha uzun bir süre için sorumluluk üstlenmemiş ise ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, müşteriye teslim tarihinden itibaren 2 (iki) yıllık zaman aşımına tabidir (TBK m.231). Ancak satılan malın ayıbı satıcının ağır kusuru veya hilesi ile gizlenmişse satıcı iki yıllık zaman aşımı süresinden yararlanamaz. (TBK m.231/2). Ürün birden fazla parçadan ibaret ise, ayıplı parçanın yokluğu, diğer parçaların kullanımını etkiliyorsa, ayıbın tüm ürünü kapsadığı kabul edilir. Satıcı veya üretici tarafından ihtiyari veya zorunlu garanti kapsamında ayıp nedeni ile sorumluluk konusunda daha uzun bir süre kararlaştırılabilir.
Alıcı, satılanın durumunu gecikmeksizin usulüne göre tespit ettirmekle yükümlüdür. Bunu yaptırmazsa, ileri sürdüğü ayıbın, satılanın kendisine ulaştığı zamanda var olduğunu ispat yükü alıcıya düşer.
Bir sözleşmede ayıbın şartları mevcut ise ve alıcı da kendisinden beklenen külfetleri yerine getirmişse, bu durumda alıcı TBK’nun 227. maddesinde kendisine tanınan haklardan birini kullanabilir. Bu haklar; sözleşmeden dönme, bedelde indirim talebi, satılanın ücretsiz onarımı talebi, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesi talebidir (Kaynakça: ARAL, Fahrettin, Borçlar Hukuku (Özel Borç İlişkileri), 8. Baskı, Ankara, 2009- YAVUZ, Cevdet, Borçlar Hukuku Dersleri (Özel H, 9. Baskı, İstanbul, 2011).
Bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlığa bakıldığında; taraflar arasında düzenlenen … tarihli protokol uyarınca davacının davalıya verdiği iki adet çek karşılığında davalının davacıya Naylon66 (N66) plastik hammadde temin ve teslim etmeyi yükümlendiği ve davalının davacıya değişik madde ve ambalajlar içinde bir kısım malları teslim ettiği görülmektedir. Davacının bu hammaddeyi alış amacı ütü masası imalatında kullanmaktır. Davacı, … firmasına satmak için davalıdan aldıkları hammaddenin orjinal Naylon66 (N66) plastik hammaddesi olmayıp geri dönüşümden elde edilen, farklı hammaddelerden oluşturulan bir karışım olduğunu, bu nedenle de bu hammaddelerle … firmasına satmak için istenilen dayanıklık ve özellikte ütü masasası üretemediklerini iddia etmektedir. Dinlenen bir kısım davacı tanıkları anlatımları da bu iddiayı desteklemektedir. Davalı tarafından düzenlenen … tarihli ve … numaralı faturada N66 plastik hammadde satıldığı yazmaktadır. … tarihli serbest bölge işlem formunda 19 adet plastik hammadde (polyamid) ve 1 adet dupont marka plastik hammadde (polyamid) satıldığı belirtilmiştir. … tarihli gümrük beyannamesinde de plastik hammadde (polyamid) satıldığı yazılıdır. Dosya içindeki delil tespiti raporunda satıma konu mallardan … marka ve … polymers ambalaj içinden alınan numuneneler üzerinde yapılan labaratuvar testleri sonucu bu hammaddelerin baz olarak alınan dupont marka üründen tamamen farklı özelliklerde granül plastik hammaddesi olduğu belirtilmektedir. Mahkememizce uzman bilirkişi marifeti ile satıma konu ürünlerden numune alınmış ve Bursa Teknik Üniversitesi’ne analiz için gönderilmiştir. Bursa Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Merkezi Araştırma Laboratuvarı Müdürlüğü’nce görevlendirilen testi yapan Öğrt. Grv. … ve Testi kontrol eden Dr. Öğrt. Grv. … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Mahkemenizce gönderilen ve analizleri gerçekleştirilen “… Marka” ve … ” kodlu numunelerin homojen özellikte Polyamid 66 (PA 66) olduğunun tespit edildiği, “… Torbada”, “… ” ve IMS Polymers Orijinal Olmayan (Markasız)” kodlu numunelerin saf PA 66 olmadıkları, heterojen yapıda olduklarının tespit edildiği” bildirilmiştir. Bursa Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Merkezi Araştırma Laboratuvarı Müdürlüğü’nden alınan bu rapor dosya kapsamındaki delillerle uyumlu, bilimsel gerekçelere dayalı ve denetime elverişli görülmekle mahkememizce benimsenerek hükme esas alınmıştır.
Somut uyuşmazlıkta TBK’nun 219. maddesi uyarınca davalı satıcının davacı alıcıya Polyamid 66 (PA 66) olarak satıp teslim etmeyi taahhüt ettiği, mahkememizce alınan laboratuvar raporunda ” … Torbada”, “… … Orijinal” ve … … Orijinal Olmayan (Markasız)” kodlu numunelerin saf PA 66 olmadıkları, heterojen yapıda olduklarının tespit edilen mallarda ise bu niteliklerin bulunmadığı sabit olmakla sözleşmeye aykırılık durumu söz konusudur. Bu durum sözleşme konusu şeyden davacının beklediği faydayı azaltan veya ortadan kaldıran bir durumdur. Burada davalı satıcı, sözleşmede taahhüt ettiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve davacı alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Davacı satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur. Davalı tarafından satılan … marka ve … marka hammaddede ise bu sorunlar olmayıp ayıplı olmasını gerektirir bir yönü bulunmamaktadır. Mahkememizce icra edilen keşif sırasında … marka, ve … marka ve satış sözleşmesinde taahhüt edilen niteliklere uygun olmamasından dolayı ayıplı olduğu tespit edilen diğer ürünlerin miktarları bilirkişi marifetiyle tespit edilmiştir. Bu ürünlerin miktarları satış faturası, gümrük ve serbest bölge evraklarıyla da sabit olup, tarafların arasında bu yönden uyuşmazlık da bulunmamaktadır. Buna göre davacının dava açmakta kısmen haklı olduğu anlaşılmaktadır. Satıma konu malların miktarları ve birim fiyatları sözleşme, fatura ve diğer evraklarla sabit olduğundan miktar ve değer yönünden mahkememizce basit matematiksel hesaplama yapılmıştır.
Menfi tespit davasına konu olan çekler yargılama sırasında üçüncü kişiler tarafından bankaya ibraz edilmiş ve bedelleri tahsil edilmiş olduğundan menfi tespit davası İİK’nun 72. maddesinin 6. fıkrası gereği kendiliğinden istirdat davasına dönüşmüştür.
Dosya kapsamına göre; davanın kısmen kabulü ile davacının elinde bulunan ürün etiketinde “Polyamid PA 6.6 (PA66), orjinal katkısız natural, tarih: … , Polyamid (PA 6.6), lot 337” yazan, iki adet tam ve bir adet kullanılmış big-bag çuvalında bulunan toplam 2.750 kg ağırlığındaki Polyamid PA malzemesinin, ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 86 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 2.150 kg ağırlığındaki … Polymers malzemesinin, ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 224 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 5.600 kg ağırlığındaki orjinal olmayan ambalajı içindeki … Polymers malzemenin davacı tarafından davalıya iadesi kaydı ile, dava konusu edilen … bank Kayseri … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 40.000,00-Euro bedelli ve … bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 20.000,00-Euro bedelli çeklerden dolayı davacının davalıya 31.500,00-Euroluk kısmından borçlu olmadığı anlaşıldığından; 31.500,00 Euronun yukarıda sözü edilen malzemelerin davacı tarafından davalıya teslim tarihinden itibaren işleyecek avans faizini geçmemek üzere 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre devlet bankalarının Euro cinsinden açılmış bir yıllık mevduata uyguladıkları en yüksek oranda mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, sübut bulmadığından davacının fazlaya ilişkin istemlerinin reddine, koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerektiği görüş ve kanaatine varılmıştır. TBK’daki edimlerin birlikte ifası kuralı gereği, davacı yararına hükmolunacak faiz başlangıç tarihinin mal teslim tarihinden başlatılması gerekir (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, 2017/1564 Esas ve 2019/52 karar sayılı emsal kararı). Mahkememizce hüküm tesis edilirken birlikte ifa kuralı göz önünde bulundurulmuştur. Davacının fazlaya ilişkin istemlerinin reddine, koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine ilişkin bölümün kısa karara sehven yazılmasının atlandığı görülmekle hükmün tamamlanması ve tashihi yolu ile bu eksiklik giderilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE,
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile davacının elinde bulunan:
a-Ürün etiketinde “… PA 6.6 (PA66), orjinal katkısız natural, tarih: … , … (PA 6.6), lot … ” yazan, iki adet tam ve bir adet kullanılmış … çuvalında bulunan toplam 2.750 kg ağırlığındaki … PA malzemesinin,
b-Ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 86 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 2.150 kg ağırlığındaki … malzemesinin,
c-Ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 224 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 5.600 kg ağırlığındaki orjinal olmayan ambalajı içindeki … malzemenin davacı tarafından davalıya iadesi kaydı ile, dava konusu edilen … bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 40.000,00-Euro bedelli ve … bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 20.000,00-Euro bedelli çeklerden dolayı davacının davalıya 31.500,00-Euroluk kısmından borçlu olmadığı anlaşıldığından; 31.500,00 Euronun yukarıda sözü edilen malzemelerin davacı tarafından davalıya teslim tarihinden itibaren işleyecek avans faizini geçmemek üzere 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre devlet bankalarının Euro cinsinden açılmış bir yıllık mevduata uyguladıkları en yüksek oranda mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 38529,23-TL nispi karar ve ilam harcından dava açılırken peşin harç olarak alınan 6.609,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 26.920,23-TL karar ve ilam harcının bu davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 44,40-TL başvuru harcı ve 6.609,00-TL nispi karar ve ilam harcı olmak üzere toplam 6.653,40-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan bilirkişi ücreti 500,00-TL, koli postalama gideri 64,00 TL, keşif aracı ücreti 200,00-TL, kep reddiyat gideri 2,20-TL, 14 elektronik tebligat gideri 74,00-TL, 11 müzekkere gideri 97,50-TL, 13 tebligat gideri 242,20-TL, tanık reddiyat gideri 120,00-TL ve keşif harcı 419,90- TL olmak üzere toplam 1.719,80-TL yargılama giderinin davanın kabul/ret oranına göre hesap edilen 932,89-TL’nın davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesap ve taktir olunan 41.591,97-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince davanın ret olunan kısmı üzerinden hesap ve taktir olunan 39.254,64-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. …

Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı

T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : …
KARAR NO : …

TASHİH VE TAMAMLAMA ŞERHİ

Her ne kadar Mahkememizin … tarihli gerekçeli kararının hüküm kısmının 1. bendinde; 1-Davanın KISMEN KABULÜ ile davacının elinde bulunan:
a-Ürün etiketinde “Polyamid PA 6.6 (PA66), orjinal katkısız natural, tarih: … , Polyamid (PA 6.6), lot 337” yazan, iki adet tam ve bir adet kullanılmış … çuvalında bulunan toplam 2.750 kg ağırlığındaki Polyamid PA malzemesinin,
b-Ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 86 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 2.150 kg ağırlığındaki … malzemesinin,
c-Ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: …, lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: …” yazan 25’er kg lık 224 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 5.600 kg ağırlığındaki orjinal olmayan ambalajı içindeki … malzemenin davacı tarafından davalıya iadesi kaydı ile, dava konusu edilen …bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 40.000,00-Euro bedelli ve …bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 20.000,00-Euro bedelli çeklerden dolayı davacının davalıya 31.500,00-Euroluk kısmından borçlu olmadığı anlaşıldığından; 31.500,00 Euronun yukarıda sözü edilen malzemelerin davacı tarafından davalıya teslim tarihinden itibaren işleyecek avans faizini geçmemek üzere 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre devlet bankalarının Euro cinsinden açılmış bir yıllık mevduata uyguladıkları en yüksek oranda mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, …” şeklinde yazılmış ve davacının fazlaya ilişkin istemlerinin reddine, koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine ilişkin bölümün kısa karara sehven yazılmasının atlandığı görülmekle; kısa kararda sehven atlanmış olan kısmın eklenerek kararın infazı aşamasında olası tereddütlerin önüne geçilmesi amacıyla hüküm kısmının 1. bendinin; “1-Davanın KISMEN KABULÜ ile davacının elinde bulunan:
a-Ürün etiketinde “… (… ), orjinal katkısız natural, tarih: … , … (… ), lot … ” yazan, iki adet tam ve bir adet kullanılmış … çuvalında bulunan toplam 2.750 kg ağırlığındaki … malzemesinin,
b-Ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 86 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 2.150 kg ağırlığındaki … malzemesinin,
c-Ürün etiketine “… , malzeme … , tanım: … , lot: … , ağırlık: 25 kg, tarih: … ” yazan 25’er kg lık 224 adet orjinal ambalajı içindeki toplam 5.600 kg ağırlığındaki orjinal olmayan ambalajı içindeki … malzemenin davacı tarafından davalıya iadesi kaydı ile, dava konusu edilen … bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 40.000,00-Euro bedelli ve … bank Kayseri Ticari … Şubesi’nden verilen … seri numaralı, … keşide tarihli, 20.000,00-Euro bedelli çeklerden dolayı davacının davalıya 31.500,00-Euroluk kısmından borçlu olmadığı anlaşıldığından; 31.500,00 Euronun yukarıda sözü edilen malzemelerin davacı tarafından davalıya teslim tarihinden itibaren işleyecek avans faizini geçmemek üzere 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre devlet bankalarının Euro cinsinden açılmış bir yıllık mevduata uyguladıkları en yüksek oranda mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının fazlaya ilişkin istemlerinin REDDİNE,
Koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine, …” şeklinde HMK’nun 304/1. maddesi gereğince maddi hatanın düzeltilerek hükmün tashih ve tamamlanmasına ve işbu tashih şerhinin gerekçeli kararın suretlerinin altına eklenmesine oy birliği ile karar verildi. …

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

¸e-imzalı ¸e-imzalı ¸e-imzalı ¸e-imzalı