Emsal Mahkeme Kararı Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/487 E. 2022/161 K. 21.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
KAYSERİ
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : …

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
İFLAS İDARE MEMURLARI :1-AV. …
2- AV. …
3- AV. …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ : 19/08/2019
KARAR TARİHİ : …
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/03/2020

Mahkememizde görülmekte olan sıra cetveline itiraz (iflas tasfiyesinde düzenlenen sıra cetveline yönelik kayıt kabul ve terkin talebi (İİK’nun 235)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı Türkiye … Bankası T.A.O. vekili tarafından sunulan … tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın … Şubesi ile borçlu … Yatırım A.Ş. arasında akdedilen kredi genel sözleşmesi ile ilgili firmaya kredi açıldığını ve kullandırıldığını, müflis şirketin kredi teminatı olarak … plakalı araç üzerine müvekkili banka lehine rehin tesis ettiğini, davalı firma ve kefillerinin sözleşmeden doğan edimlerini yerine getirmediğini, bunun üzerine Beşiktaş … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesiyle ve eki hesap özeti keşide edilerek borcun ihtarnamenin tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 gün içinde ödenmesinin talep edildiğini, süresi içinde borcun ödenmediğini, bunun üzerine … tarihinde Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … (… ) sayılı dosyasıyla genel haciz yoluyla icra takibine, Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … (… ) sayılı dosyaya kayden rehnin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine başlandığını, yapılmış olan takiplere borçlunun itiraz ettiğini ve itirazlar üzerine yapılan incelemeler sonucu takibin kesinleştiğini, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takibe itiraz sonucu açılan Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosyasıyla davanın kabulüne karar verildiğini, genel haciz yoluyla yapılan takibe karşı itiraz sonucu açılan Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosyası ile davanın kısmen kabul edildiğini, icra takiplerine konu alacakların mahkeme incelemesi sonucu kesinleştiğini, alacaklarının dayanağı olan Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosya ile müflis şirketin müvekkil bankaya … tarihinden başlamak üzere 840.000,00-TL avans faizi ve ecrimisil ödemesine karar verildiğini, taraflarınca açılan Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosyası ile müflis şirketin 2.277.000,00-TL banka teminat mektubu bedelinin depo edilmesine karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı ilamı ile borçlu şirketin iflasına karar verildiğini, iflas kararı üzerine Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasına kayden iflas dosyası açıldığını, Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı iflas dosyasına … tarihinde 22.881.135,92-TL alacaklarının masa kaydı için dilekçe verdiklerini, Kayseri … İcra Müdürlüğü tarafından düzenlenen sıra cetvelinde Harçlar Kanunu uyarınca müteakip işlemlerin yapılmamasına karar verilerek alacaklarının kaydı hakkında herhangi bir karar verilmediğini, 696 sayılı KHK gereği müvekkil bankanın iflas başvuru harcından muaf olduğunu, Harçlar Kanunu gereğince karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, usul ve yasaya aykırı olan sıra cetvelinin iptalini, müflis firmadan olan rehinli 31.500,00-TL alacaklarının 1. sıraya, 22.849.635,92-TL alacaklarının da adi olarak masaya kaydedilmesini teminen mahkeme nezdinde sıra cetveline itiraz etme zorunluluklarının doğduğunu beyan etmiştir. Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı iflas dosyasından düzenlenen usul ve yasaya aykırı sıra cetveline itirazlarını, sıra cetvelinin iptalini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla iflas tarihi itibariyle rüçhanlı 31.500,00-TL ve adi 22.849.635,92-TL alacaklarının iflas masasına kaydedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı iflas idaresi vekili cevap dilekçesinde özetle; ….’ nin Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih … Esas ve … Karar sayılı kararı ile iflasına karar verildiğini, verilen iflas kararının … tarihinde kesinleştiğini, tasfiye işlemlerinin Kayseri … İflas Dairesi Müdürlüğü’nün … sayılı iflas dosyası ile yürütüldüğünü, birinci alacaklılar toplantısında İflas İdaresi memurlarının seçildiğini, ikinci alacaklılar toplantısının … tarihinde Kocasinan Mezat Salonunda yapıldığını, davacının Kayseri … İcra İflas Müdürlüğü’nün … sayılısı dosyasına 004 nolu başvurusuyla alacak başvurusunda bulunduğunu, başvurucunun iflas başvuru harcını yatırmadığı gerekçesiyle iflas idaresi tarafından başvuru hakkında Harçlar Kanunu gereğince müteakip işlemlerin yapılmamasına kararı verildiğini, bu kararının davacıya tebliğ edildiğini, davanın süresinde açılıp açılmadığının mahkeme tarafından re’sen araştırılması gereken bir husus olduğunu, bunun tespiti için Kayseri … İcra Ve İflas Müdürlüğü’nden davacının kararın kendisine tebliği için masraf bırakıp bırakmadığının, kararın alacaklıya tebliğ tarihinin ve ilan tarihlerinin sorulması gerektiğini, davacının iflas dairesine başvurusuyla müflis şirketten alacaklı olduğunu iddia ettiğini, bu nedenle alacağının iflas masasına kaydını talep ettiğini, davacının alacak kaydı talebinde bulunduğunda iflas başvuru harcını yatırmayıp bu davayı açtığını, hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, sıra cetveline itiraz davasının ön şartının masa tarafından reddedilmiş bir alacak talebinin olmasının olduğunu, masa tarafından reddedilmeyen bir alacak hakkında kayıt kabul davası açılamayacağının, bu nedenle dava şartı eksikliği nedeniyle davanın reddedilmesi gerektiğini, davacının iddiasının harcın yatırıldığı yönünde olması durumda ise idarenin işleminin hatalı olduğunu, davacının icra hâkimliğinde şikâyet yoluna başvurması gerektiğini ve konunun bu davanın konusu olmadığını, bu nedenle davanın esastan reddedilmesi gerektiğini, sıra cetveline itiraz davasının ticari bir dava olduğunu ve arabuluculuğun dava şartı olduğunu, iflas daire memurlarının sulh olma yetkisinin sınırlı olduğunu, iflas idare memurları veya masa vekillerinin arabuluculuk görüşmelerine katılma ve sulh olma yetkileri olmadığından dava şartı olan arabuluculuğun yerine getirilemeyeceğini, bu kapsamda … tarihinde iflas idaresinin ikinci alacaklılar toplantısında yetkilendirildiğini, … tarihinden önce arabuluculuk görüşmelerinin dava şartının sağlanmadığını, davacının iflas idaresine başvurarak müflis şirketten alacaklı olduğunu iddia ettiğini ve alacağında iflas masasına kaydını talep ettiğini, davacının alacak kayıt talebine bulunurken yatırması gereken iflas başvuru harcını yatırmadığını, bu nedenle iflas idaresinde Harçlar Kanunu gereği “müteakip işlemlerin yapılmamasına” kararı verildiğini, ilgili hükmün açık olduğunu ve davacı tarafından iddia edilen başvuru harcından muaf olduğu iddiasının kanuni dayanaktan yoksun olduğunu, iflas idaresi kararının hukuka uygun olduğunu, iflas idaresinin masanın menfaatini gözetmekle yükümlü olduğunu ve korunan bu menfaatinde harcı yatırıp alacağını somut delillerle ispat eden alacaklıların menfaati olduğunu, davacının yatırması gereken harcı yatırmayarak davanın açılmasına kendisinin sebebiyet verdiğini, bu nedenle sorumluluğun davacıda olduğunu ve neticede haklı çıkması durumunda dahi yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflarından karşılanması gerektiğini beyanla haksız ve hukuki mesnetten yoksun bu davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin her durumda davanın açılamasına sebebiyet veren davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış davanın taraflarına delillerini ibraz etme olanağı tanınmış uyuşmazlığın çözümü için gereken bütün deliller toplanmıştır.
Dosyada tarafların bildirdiği belgeler, Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dava dosyası, Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … ve … sayılı icra takip dosyaları, Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı, … Esas ve … Karar sayılı, … Esas ve … Karar sayılı, … Esas ve … Karar sayılı, … Esas ve … Karar sayılı dava dosyaları, Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı iflas dosyası, kredi genel sözleşmesi, ihtarnameler ve eki hesap özetleri, araç rehinine ilişkin evraklar, banka kayıtları ve bilirkişi incelemesi delil olarak değerlendirilmiştir.
Mahkememizin … Esas ve … Karar sayılı … tarihli gerekçeli kararın ve kesinleşme şerhinin Uyap çıktıları alınarak dosyamız arasına eklenmiştir. İncelenmesinde davacının … Yatırım A.Ş. olduğu, davanın iflasın ertelenmesi süresinin uzatılması istemli olduğu, dava tarihinin … olduğu, yargılama sonunda … tarihinde davanın reddine ve davacı ….’nin iflasına karar verildiği ve kararın … tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosya suretinin incelemesinde, davacının … bank T.A.O., davalının … Yatırım A.Ş. olduğu, davanın .. tarihinde açıldığı, karar tarihinin … olduğu, dava konusunun itirazın iptali olduğu, yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilerek Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptaline ve takibin kaldığı yerden devamına karar verildiği, söz konusu kararın … tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosya suretinin incelemesinde, davacının … bank TA,O., davalıların … Holding A.Ş., … , … Yatırım A.Ş., … , … Madencilik ve Metalürji San. ve Tic. A.Ş., … , … , … Özel Eğitim Hizmetleri A.Ş., … Beton Proje Müş. Hizm. Tic. A.Ş., … Boya Kimya ve Mob. San. ve Tic, A.Ş., olduğu, davanın … tarihinde açıldığı, karar tarihinin … olduğu, dava konusunun banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi olduğu, yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilerek davalı …. (Eski Ünvanı: … İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.) lehine verilmiş olan Türkiye … Bankası T.A.O. … Kayseri Şubesinden verilme … tarihli, … nolu 2.277.000,00-TL bedelli banka teminat mektubu bedelinin davacı banka nezdinde açılacak faiz getirmeyen bir hesapta davalılar tarafından depo edilmesine karar verildiği, bu kararda faiz yönünden bir hüküm kurulmadığı, söz konusu kararın … tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı dosya suretinin incelemesinde, davacının … bank T.A.O., davalının … Grup Yatırım A.Ş. olduğu, davanın … tarihinde açıldığı, karar tarihinin … olduğu, dava konusunun elatmanın önlenmesi ve ecrimisil talebi olduğu, yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilerek davacı bankanın tapuda adına kayıtlı olan Kayseri İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, … nolu parsel üzerinde bulunan … kat, … girişi, … nolu bağımsız bölüm otel vasfındaki taşınmazına davalı şirket tarafından vaki müdahalenin men-i ile boş olarak davacıya bankaya teslimine, 840.000,00-TL ana para, 90.652,29-TL dava tarihine kadar işlemiş faiz olmak üzere toplam 890.652,29-TL ecrimisil bedelinin 840.000,00-TL’lık ana para kısmına dava tarihi olan … tarihinden işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, söz konusu kararın … tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı ilam suretinin incelemesinde, davacının … bank T.A.O., davalıların … Holding A.Ş., … , … , … Madencilik ve Metalürji San. Ve Tic. A.Ş., … , … , … Özel Eğitim Hizmetleri A.Ş., … Beton Proje Müş. Hizm. Tic. A.Ş., … Boya Kimya Ve Mob. San. Ve Tic. A.Ş., olduğu, davanın … tarihinde açıldığı, karar tarihinin … olduğu, dava konusunun itirazın iptali olduğu görülmüştür. Yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilerek Kayseri … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takibine davalılar tarafından yapılan itirazın iptaline ve takibin … Holding A.Ş., … Madencilik ve Metalürji San. Ve Tic. A.Ş., … Özel Eğitim Hizmetleri A.Ş., … Beton Proje Müş. Hizm. Tic. A.Ş., … Boya Kimya ve Mob. San, Ve Tic. A.Ş. ve … yönünden 3.105.189,69-TL asıl alacak, 69.450,43-TL işlemiş faiz, 3,472,52-TL BMSV, 2.275,58-TL masraf olmak toplam 3.181.388,22-TL üzerinden, takibin … , … ve … yönünden 3.106.189,69-TL asıl alacak, 58.536,10-TL işlemiş faiz, 2.926,817-TL BMSV, 2.275,58-TL masraf olmak toplam 3.169.928,18-TL üzerinden takibin devamına karar verildiği görülmüştür.
Dosyada mevcut Kayseri … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı ilam suretinin incelemesinde, davacının …bank T.A.O. olduğu, davanın … tarihinde açıldığı, karar tarihinin … olduğu, dava konusunun şikâyet olduğu, yargılama sonunda mahkemece davacının … tarihli dilekçeleri ile alacaklarının iflas masasına kaydının talep ettiği, iflas idare memurluğunun … tarihli kararı ile yatırılması gereken harç yatırılmadığından Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince müteakip işlemlerin yapılmaması yönünde yönünde verdiği kararın dosya ve yasa kapsamına uygun olduğundan bahisle davacının şikayetinin reddine kesin olarak karar verildiği görülmüştür.
Dosyada mevcut Kayseri … Dairesi Müdürlüğü’nün … Esas (Kapatılan Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … (… )) sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; … tarihinde başlatıları icra takibinde Örnek-8 numaralı ödeme emrinin düzenlenmiş olduğu, takip alacaklısının … bank T.A.O. olduğu, takip borçlusunun … Grup Yatırım A.Ş. olduğu 31.800,00-TL asıl alacak ile 31.800,00-TL alacak asıl alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek faiz, icra harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin tahsili amacıyla taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatılmış olduğu, rehin konusu aracın borçlu şirkete ait … plaka sayılı araç olduğu, … tarihinde yapılan ihale ile rehin konusu aracın 57.050,00-TL bedelle satılmış olduğu görülmüştür.
Dosyada mevcut Kayseri … Dairesi Müdürlüğü’nün … Esas (Kapatılan Kayseri … İcra Müdürlüğü’nün … (… )) sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; … tarihinde başlatılan icra takibinde Örnek-7 numaralı ödeme emrinin düzenlenmiş olduğu, takip alacaklısının … bank T.A.O. olduğu, takip borçlularının … Holding A.Ş.. … , … , … Madencilik ve Metalürji San. ve Tic, A.Ş., … , … , … Özel Eğitim Hizmetleri A.Ş., … Beton Proje Müş. Hizm. Tic, A.Ş., … Kimya ve Mob. San. Ve Tic. A.Ş. olduğu, … risk no’lu ve … risk no’lu kredilerden kaynaklanan 3.106.189,69-TL asıl alacak, 465.585,79TL faiz, 23.279,29-TL BSMV ve 2.275,58-TL masraf olmak üzere toplam 3.597.830,35-TL alacağın, asıl alacağa takip tarihinden tahsiline kadar işleyecek temerrüt faizi, BSMV, icra harç ve masraflarının vekâlet ücreti ile birlikte borçlulardan müştereken ve müteselsilen tahsili amacıyla ilamsız takip başlatıldığı görülmüştür.
Kayseri … İcra İflas Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … iflas sayılı dosyada iflasın hangi tarihte ilan edildiği, davacının iflas masasına başvuru tarihi, varsa yapılan kayıt başvurusuna ilişkin belge örnekleri, sıra cetveli ilan edilmiş ise ilana ilişkin gazete fotokopisi, davacının iflas masasına başvuru esnasında tebliğe elverişli adres gösterip göstermediği ve masraf avansı verip vermediği, sıra cetvelinin davacıya tebliğine ilişkin tebligat mazbatası örneğinin ve tebliğ parçasının, iflas idare memurlarının isim ve açık adreslerinin ve tek başına ve birlikte temsile yetkili olup olmadıkları hususlarında gerekli bilgi ve belgeleri gönderilmesi ve sorulan sorulara cevap verilmesi istenilmiştir.
Kayseri … İcra Dairesi’nin … İflas sayılı dosyasından Mahkememize verilen … tarihli cevabi yazıda davalı … şirketin ile ilgili gerekli ilanların yapıldığını, davacı tarafından alacak kayıt talebinde bulunulduğunu ancak masraf avansının depo edilmediği, iflas idaresince verilen karar ve ikinci alacaklılar toplantı günü davacı vekiline … tarihinde tebliğ edildiği bildirilmiştir.
İlgili delillerin toplanmasından sonra HMK’nun 266/1. maddesi gereği bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, bilirkişinin HMK’nun 267/1. maddesi gereği resen seçilen icra iflas mevzuatından kaynaklı nitelikli hesaplamalar uzmanı olarak belirlenmesine, HMK’nun 273/1. maddesi gereği mahkememizce toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı incelenmek suretiyle; mahkememizin … Esas … Karar, … Esas … Karar, … Esas … Karar ve … Esas … Karar sayılı dosyalarında hükmedilen alacak miktarları dikkate alınarak ilgili dosyalardaki faiz oranlarının ayrı ayrı tespiti ile davacının sıra cetveline kaydı gereken adi ve rüçhanlı bir alacak bulunup bulunmadığı, var ise miktarı hususlarında bilirkişiden açıklamalı rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiştir.
Nitelikli hesap bilirkişisi Bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; “Davacı bankanın iflas masasına yaptığı başvuruda harç ödeme zorunluluğu bulunmadığı” bildirilmiştir.
… havale tarihli bilirkişi raporuna vaki beyan ve itirazlardan sonra, dosyanın rapor veren bilirkişiye tevdine, … tarihli celsenin (2) nolu ara kararında değinildiği üzere davacının talebine konu alacaklar yönünden iflas tarihine kadar işlemiş faizleri de hesap edilerek iflas masasına kayıt ve kabulü gereken rüçhanlı ve adi alacağı varsa miktarlarının tespitinin istenmiş olmasına rağmen … tarihli raporda bu yönden bir hesaplama yapılmadığı görülmekle sözü edilen hususlar yönünden hesaplama yapılmasının ayrıca kesin süre içerisine taraf vekillerince rapora karşı itirazları olursa bu itirazları karşılar mahiyette açıklamalar içerir ek rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Nitelikli hesap bilirkişisi … tarafından düzenlenen … tarihli ek raporda özetle; görevlendirme kapsamında, incelenen ve hesabı yapıları dava ve icra dosyalarından hesaplanan toplam alacak (asıl alacak ve işlemiş faiz) miktarının 13.036.842,44TL olduğu, bu alacak miktarlarının 94.965,25-TL’nın rüçhanlı, 12,941.877,19-TL’nın ise adi alacak kapsamında olduğu bildirilmiştir.
Davacının önceki rapor ve ek rapora karşı itirazları ve talebi üzerine HMK’nun 267. ve 268. maddesi gereğince daha önce rapor verenin dışında dava dosyasının re’sen seçilecek bir icra iflas mevzuatı alanında nitelikli hesap bilirkişisine tevdine, HMK’nun 273. maddesi gereğince mahkememizin … Esas … Karar, … Esas … Karar, … Esas … Karar ve … Esas … Karar sayılı dosyalarında hükmedilen alacak miktarları ve … Esas … Karar sayılı hükümle ilgili Kayseri … Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden devam eden icra takibi, alınacak kapak hesabı, yine davacı vekilince sunulacak banka kayıtları ve belgeleri incelemek sureti ile asıl alacak, faiz, icra inkar tazminantı, dava ve icra vekalet ücretleri, dava harçları, icra harçları (icra tahsil harcı hariç) dava yargılama giderleri, icra masrafları gibi her bir kalem alacağın tespiti, ilgili ilamlarda hükmedilen alacaklara iflasın açılma tarihi olan … tarihine kadar işletilmesi gereken faiz hesaplarının da yapılarak davacının sıra cetveline kaydı gereken adi ve rüçhanlı alacaklarının olup olmadığı, varsa nelerden ibaret olduğu ve her birinin miktarının kaçar TL olduğu hususunda hüküm vermeye ve denetime elverişli açıklamalı rapor tanzimi için bilirkişiye yetki ve görev verilmesine karar verilmiştir.
Nitelikli hesap bilirkişisi … tarafından düzenlenen … tarihli raporda özetle; toplamda 19.294.590,10-TL’nın adi alacak niteliğinde olduğu ve iflas masasına kaydedilmesi gerektiği kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, sıra cetveline itiraz-kayıt kabul istemine ilişkindir. Davanın yasal dayanağı İİK’nun 235. maddesidir.
Taraflar arasında uyuşmazlık davacının davasının süresinde açılıp açılmadığı, davacının iflas masasına başvurusu sırasında yatırması gereken harçtan muaf olup olmadığı, davacının dava açmakta hukuki yararının olup olmadığı, davacının iflas masasına kaydı gereken alacağı bulunup bulunmadığı, varsa miktarının ne kadar olduğu konularında toplanmaktadır.
2004 sayılı İİK’nun 235. maddesinin 1. fıkrası; “Sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin ilanından itibaren onbeş gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecburdurlar. 223’üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmü mahfuzdur. Bu davaya bakan mahkeme, davacının isteği halinde ikinci alacaklılar toplantısına katılıp katılmaması ve ne nisbette katılması gerektiği konusunda 302’nci maddenin altıncı fıkrasına kıyasen onbeş gün zarfında karar verir.” şeklindedir.
Sıra cetveline itiraz davalarında dava açma süresi, görev ve yetki 2004 sayılı İcra İflas Kanun’un 235. maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre dava açma süresinin ilandan itibaren başlıyacağı belirtildikten sonra, ayrıca 2004 sayılı İcra İflas Kanun’un 223/3. maddesi hükmünün saklı olduğu belirtilmiştir. Saklı tutulan hükme göre, iflas masasına müracaat eden alacaklılar tebligatı kabule elverişli adres gösterir, yazı ve tebligat masrafları için avans yatırmışlarsa sıra cetveline itiraz davası açma süresi bu alacaklılar hakkında sıra cetvelinin kendilerine tebliğinden itibaren başlar. Davanın onbeş gün içinde açılması gerekmektedir. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınır.
Hak düşürücü süre, dava şartı olup, yargılamanın her aşamasında mahkemece re’sen gözetilmesi gerekmektedir. Nitekim Yargıtay … Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın … Esas ve … Karar sayılı emsal nitelikteki kararı bu yöndedir.
Dava şartları, 6100 sayılı HMK’nun 115/1. maddesi gereğince hakim tarafından yargılamanın her aşamasında re’sen araştırılacağı gibi, taraflarca da her zaman dava şartı eksikliği ileri sürülebilir. Mahkeme, hem davanın açıldığı günde, hem de yargılamanın her aşamasında dava şartlarının tamam olup olmadığını kendiliğinden araştırıp, inceler ve bu konuda tarafların istem ve beyanları ile bağlı değildir. Dava şartları dava açılmasından, hükmün verilmesine kadar var olmalıdır. (HGK’nun 01/10/1997 tarih ve 1997/14-516 Esas, 1997/751 Karar sayılı kararı).
Mahkememizin … Esas, … Karar sayılı dava dosyasında … Yatırım Anonim Şirketi hakkında … tarihi saat 09:59 itibariyle iflas kararı verilmiş, bu karar … tarihinde kesinleşmiştir.
Eldeki davada iflas tasfiyesi Kayseri … İflas Müdürlüğü’nce başlatılmış, … iflas dosyasında davacı, 22.881.135,92-TL tutarındaki alacağını bu sıra cetveline kayıt için başvurmuş, davacının 004 nolu bu başvurusuna ilişkin olarak … tarihinde, yatırılması gereken harç yatırılmadığından bahisle Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince müteakip işlemlerin yapılmamasına karar verilmiştir. İflas idaresinin bu kararına karşı davacı banka tarafından icra memurunun muamelesine karşı şikayet yoluna gidilmiştir. Kayseri … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı ilamı ile davacının şikayetinin reddine kesin olarak karar verilmiştir.
İflas idaresinin yukarıda sözü edilen kararı davacı banka vekiline … tarihinde tebliğ edilmiştir. Davacı vekili tarafından iş bu dava ise … tarihinde açılmıştır. Davacının 15 günlük dava açma süresi yukarıda yazılı İİK’nun 235/1. maddesi uyarınca 15 gün olup, bu süre hak düşürücü bir süredir ve mahkememizce resen dikkate alınmalıdır. İflas idaresinin kararının tebliğ tarihi ile dava tarihi arasında 15 günlük hak düşürücü sürenin dolmadığı görülmüştür.
İflas idaresince davacının 004 nolu bu başvurusu hakkında … tarihinde verdiği karara karşı davacı banka tarafından icra memurunun muamelesine karşı şikayet yoluna gidilmiştir. Kayseri … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … tarihli, … Esas ve … Karar sayılı ilamı ile davacının şikayetinin reddine kesin olarak karar verilmiştir.
24/12/2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 11. maddesinde “6219 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
Geçici Madde 5- Sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar, kredi alacaklarının tahsili amacıyla Banka tarafından açılmış veya açılacak dava veya takiplerde 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 2 nci, 23 üncü ve 29 uncu maddeleri ile 30/6/1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesi Banka hakkında uygulanmaz. Bankanın her türlü ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinde teminat şartı aranmaz.” düzenlemesi mevcuttur.
Öncelikle belirtilmelidir ki; harç, yapılan bir hizmet karşılığı olarak devletin aldığı paradır. Medeni Usul Hukuku’nda olduğu gibi, İcra Hukuku’nda da harç ve giderler sonuçta haksız çıkan tarafa yükletilir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 27. maddesine göre, (1) sayılı tarifede yazılı maktu harçlar ilgili bulunduğu işlemin yapılmasından önce peşin olarak ödenir.
İcra ve İflas Kanunu’nun 15. maddesi ise, icra ve iflas harçlarını kanunun tayin edeceği öngörülmektedir.
Harçlar Kanunu’nun 32. maddesine göre, yargı işlemlerinden alınacak harclar ödenmedikçe mütaakıp işlemler yapılmaz.
Diğer yandan, 696 sayılı KHK’nin 11. maddesi ile 6219 sayılı kanuna eklenen geçici 5. madde uyarınca, sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar, kredi alacaklarının tahsili amacıyla banka tarafından açılmış veya açılacak dava veya takiplerde 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 2 nci, 23 üncü ve 29 uncu maddeleri ile 30/6/1934 tarihli ve 2548 sayılı Cezaevleri ile Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesi banka hakkında uygulanmaz. Bankanın her türlü ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinde teminat şartı aranmaz.” şeklinde düzenleme getirilmiş ise de sözü geçen yasa maddesinde öngörülen muafiyet 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun iflas masasına alacak kayıt başvuru harcına ilişkin 27. maddesini kapsamaz. 696 sayılı KHK ile 6219 sayılı Kanuna eklenen geçici 5. madde hükmünden davacı bankanın iflas dosyasına alacak kayıt başvurusu yapılırken iflas başvuru harcından muaf olduğu sonucunun çıkarılması mümkün değildir, zira hükümde açıkça açılmış veya açılacak dava ve takiplerde bankanın harç muafiyetinin olduğunun ifade edildiği, iflas masasına alacak kayıt başvurusunun dava veya takip olmadığını, söz konusu hükmün sınırlı olarak yalnızca açılmış veya açılacak dava ve takipler için uygulanmak üzere düzenlenmiş olduğu, dolayısıyla hükmün iflas masasına alacak kayıt başvuru işlemini kapsar şekilde yorumlanarak genişletilmesinin hukuken mümkün olmadığı, bu nedenle davacı bankanın iflas başvurma harcından muaf olmadığı anlaşılmaktadır. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 24/11/2021 tarihli, 2021/4229 Esas ve 2021/10590 Karar sayılı, 16/06/2020 tarihli, 2019/8620 Esas ve 2020/4732 Karar sayılı emsal kararları da bu doğrultudadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; davacı banka tarafından iflas başvuru harcı yatırılmak suretiyle iflas masasına usulünce yapılmış bir başvurusu bulunmamaktadır. İflas idaresince davacı bankanın başvuru harcını yatırmadan yaptığı başvurusu hakkında … tarihinde davacının başvurusu sırasında yatırılması gereken harç yatırmadığından dolayı Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince müteakip işlemlerin yapılmaması yönünde yönünde verildiği ve davacının iflas masasına kayıt başvurusunun esası ile ilgili bir karar verilmediği görülmektedir. Davacının bu karardan sonra iflas başvuru harcını yatırıp iflas idaresi tarafından talebi hakkında karar verilmesini beklemesi gerekirken bu sürecin tamamlanmadan doğrudan mahkememize kayıt kabul isteği ile eldeki davayı açmıştır.
Medeni usul hukukunda hukuki yarar, mahkemeden hukuksal korunma istemi ile bir davanın açılabilmesi için davacının bu davayı açmakta (veya mahkemeden hukuksal korunma istemekte) bir çıkarının bulunmasıdır. Hukuk Genel Kurulunun 24/06/1992 gün ve 1992/1-347 Esas, 1992/396 Karar sayılı ve 30/05/2001 gün ve 2001/14-443 Esas, 2001/458 Karar sayılı kararlarında da belirtildiği üzere buna hukuki korunma (himaye) ihtiyacı da denir. Mahkemelerden hukuki himaye istenmesinde, himayeye değer bir yarar olmalıdır.
6100 sayılı HMK’nın “Dava Şartları” başlıklı 114. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde hukuki yarar açıkça dava şartları arasında sayılmıştır. Bir davada hukuki yarar ilkesinin dava şartı olarak gözetilmesinin yargılamanın amacına ve usul ekonomisi ilkesine uygun olarak yargılama yapılmasına yarar sağlayacağı kesindir. Bu ilkeden hareketle, dava şartı olarak hukuki yararın varlığının mahkemece kendiliğinden ve yargılamanın her aşamasında gözetilmesi gerekir.
Dava açmaktaki hukuki yarar; hukuk düzenince kabul edilmiş meşru bir yarar olmalı, bu yarar dava açan hak sahibi ile ilgili olmalı ve dava açıldığı sırada halen mevcut bulunmalıdır. Ayrıca açılacak davanın ortaya çıkacak tehlikeyi bertaraf edecek nitelikte olması gerekir. Bir kimsenin hakkına ulaşmak için mahkeme kararının o an için gerekli olması durumunda hukuki yararın olduğundan söz edilebilir. Bir mahkeme kararına ihtiyaç yoksa hukuki yarardan söz edilemez (Pekcanıtez, H., Atalay, O., Özekes, M.; Medeni Usul Hukuku, Ankara 2011, s.297).
Dosya kapsamına göre; 696 sayılı KHK ile 6219 sayılı Kanuna eklenen geçici 5. madde hükmünün davacı bankanın iflas dosyasına alacak kayıt başvurusu yapılırken iflas başvuru harcından muafiyet sağlamadığı, iflas idaresince … tarihinde yatırılması gereken harç yatırılmadığından Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince müteakip işlemlerin yapılmaması yönünde yönünde verildiği, iflas idaresi tarafından davacı bankanın iflas masasına kayıt başvurusunun esası ile ilgili olarak bir karar verilmediği, bir başka deyişle davacının iflas masasına kayıt talebinin reddine dair bir karar bulunmadığı, davacının iflas idaresinin bu kararından sonra iflas başvuru harcını yatırıp iflas idaresi tarafından talebi hakkında karar verilmesini beklemesi gerekirken bu süreci tamamlanmadan doğrudan mahkememize eldeki davayı açmasında hukuki yararı bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmış ve HMK’nun 114/1-(h) ve 115/2. maddesi uyarınca hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-HMK’nun 114/1-(h) ve 115/2. maddesi uyarınca hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğundan DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2-Davacının bu dava nedeniyle harçtan muaf olması nedeni ile karar ve ilam harcı alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin kararın mahiyeti gereği davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan e-tebligat giderinden oluşan 33,00-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın kararın kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Kararın mahiyeti gereği davacı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
7-Davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden davanın mahiyeti gereği karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince taktir olunan 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekili Av. … ve davalı iflas idaresi vekili Av. …’in yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Üye …
E-imzalıdır
Katip …
E-imzalıdır