Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
…..
T.C.
KARŞIYAKA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/30
KARAR NO : 2022/197
…………
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 14/01/2022
KARAR TARİHİ : 29/03/2022
YAZIM TARİHİ : 04/04/2022
Davacı vekili tarafından mahkememize verilen dava dilekçesi mahkememiz esas defterine kaydı
yapıldıktan sonra yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :……. s………. yılı envanter defteri ve bir kısım gider belgesinin bulunduğu klasörün zayi olduğundan, Türk Ticaret Kanunu madde 82 uyarınca………………………. envanter defterinin ve bir kısım gider belgesinin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep zorunluluğunun doğduğunu, müvekkili şirketin tür ve adres değişikliği safhasında tüm tedbirleri alarak özen yükümlülüğüne uygun davranmış olmasına rağmen…………… yılı envanter defteri ve bir kısım gider belgesinin bulunduğu klasörü bulamadıklarını ve zayi olduğunu taşınma esnasında kaybolduğunu düşündüklerini, zayi olduğunu……… tarihinde öğrendiklerini beyanla ………seri nolu fatura cildi……… seri nolu irsaliyeli fatura cildi,……….seri nolu irsaliyeli fatura cildi, 2……. yılı envanter defteri ve bir kısım gider belgeleri taşınma esnasında zayi olduğundan zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ettiği,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Çözülmesi gereken hususun, ……….seri nolu fatura cildi,………………. envanter defteri ve bir kısım gider belgeleri taşınma esnasında zayi olup olmadığı ve zayi belgesi verilmesi talebinin yerinde olup olmadığı hususları anlaşıldı.
Davacı vekiline, mahkememizin ………… tarihli tensip zaptı gereğince, zayi tarihinin, defterlerin bulunduğu adresin, noter onay makamının , fatura matbaa ismi ve adreslerinin bildirilmesi için 2 haftalık kesin süre tanındığı, davacı vekili tarafından defterlerin tam olarak hangi tarihte kaybolduğuna dair müvekkilinin bir bilgisinin bulunmadığına dair beyanda bulunulmuştur.
Talep, TTK.’nun 82/7. madde hükmüne göre açılmış zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Anılan madde hükmüne göre, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir”.
Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için: Zayi edilen defter ve belgelerin saklamakla yükümlü olduğu ve kullanılmış ticari defter ve belgeler olması; defter ve belgelerin saklama süresi içerisinde zayi olması; zayi belgesi isteyen tacirin usulüne uygun defter tutmuş olması, başvurunun 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapılmış olması, ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle, mücbir sebep sonucunda meydana gelmiş olması gerekir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, zayi belgesi verilmesini talep etmiş olduğu belgelerin müvekkili şirketin adres değişikliği ve tür değişikliği esnasında taşınırken kaybolduğunu ileri sürmüştür. Davacı şirketin ticaret sicil gazetesindeki ilanların incelenmesinde, davacı şirketin……..tarihinde adres değişikliği ve tür değişikliği yaptığını, dava tarihinin ise…….. olduğu, yani adres ve tür değişikliğinin yapılmasından 1 yıl 9 ay sonra söz konusu belgelerin zayi olduğunu öğrendiğini iddia ederek dava açtığı görülmüştür. Davacı şirket TTK kapsamında tacir olup basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü bulunmaktadır. Buna göre basiretli bir tacir olarak taşınmaz esnasında ticari defter ve belgelerini özenle muhafaza etmeli, taşınma esnasında gerekli dikkat ve itinayı göstermesi gerekmektedir. Kaldı ki, taşınmanın tamamlanmasından hemen sonra da ticari defter ve belgelerinin kontrolünü yapması, herhangi bir şekilde kaybolması ya da zayi olması söz konusu ise akıbetini araştırmalı ve gerekenleri yapmalıdır. Oysa, davacı taraf taşınma esnasında gerekli dikkat ve özeni göstermediği gibi taşınmadan 1 yıl 9 ay sonra ancak zayi olduğunu öğrendiğini iddia etmektedir. Davacının bu davranışları basiretli tacir olmanın yükümlülüklerine aykırı olup tam olarak nasıl zayi olduğu dahi net bir şekilde ortaya konulamamıştır. Oysa zayi belgesi talep edebilmesi için öncelikli olarak üzerine düşen tüm dikkat ve özeni göstermesine rağmen iradesi dışında zayi olması gerekmektedir. Oysa, davacı bu özen ve yükümlülüğü göstermediği gibi irade dışında zayi olduğunu da ispat edememiştir.
Tüm bu hususları birlikte değerlendirildiğinde ileri sürülen vakıa yasanın açıkladığı anlamda zayi sebebi olarak kabul edilemeyeceği ve yasal şartların oluşmadığı anlaşıldığından, zayi belgesi verilmesi talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal gerekçeye, dosyadaki delillere ve hakimin taktirine göre:
Davanın REDDİNE,
Alınması gerekli 80,70TL ilam harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Talep eden tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
Sarfedilmemiş gider avansının bulunması durumunda karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 29/03/2022
Katip ……
¸e-imzalıdır
Hakim ……
¸e-imzalıdır