Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

ESAS NO: 2021/585 Esas
KARAR NO : 2022/80
T.C.
KARŞIYAKA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/585 Esas
KARAR NO : 2022/80

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/09/2021
KARAR TARİHİ : 17/02/2022
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH :10/03/2022

Davacı vekili tarafından mahkememize verilen dava dilekçesi mahkememiz esas defterine kaydı yapıldıktan sonra yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili tarafından mahkememize verilen dava dilekçesinde, müvekkilinin iş yeri sahibi olabilmek amacı ile davalı kooperatife üye olduğunu, yıllarca katılım payı ödediğini, ancak davalı kooperatifin kuruluş amacından uzaklaşması ve iş yeri ihtiyacının ivedilik kazanması, inşaatın sürüncemede bırakılması nedeniyle kooperatiften ayrılma kararı aldığın ve bu isteğini, 07.08.2019 tarihli dilekçe ile davalı kooperatife ileterek yapmış olduğu ödemelerin iadesini talep ettiğini ancak sonuç alamadığını, bu nedenle davalı tarafa Karşıyaka 5. Noterliği’nin 12.06.2020 tarih … Yevmiye nolu ihtarnamesi gönderildiğini, buna rağmen davalı tarafın iade talebinin yerine getirilmediğini, bunun üzerine davalı kooperatif aleyhine Karşıyaka 1. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ancak davalının haksız ve kötüniyetli olarak iade ödemeyi geciktirmek maksatlı olarak dosya borcuna ve ferrilerine itirazda bulunması üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, arabuluculuk başvurusunun sonuçsuz kaldığını, alacağın likit olduğunu, beyanla davalı borçlunun haksız ve kötüniyetli itirazının iptaline, Karşıyaka 1. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibin devamına, davalı-borçludan alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde müvekkilinin takip tarihi itibarı ile davacıya herhangi bir borcunun bulunmadığını, takip talebinde dayanılmayan ve dolayısıyla ödeme emrine eklenmeyen belgelere bu davada dayanılmasına muvafakatinin bulunmadığını, davacının beyan ettiği 07.08.2019 tarihli ayrılma başvuru dilekçesinin müvekkili kooperatif kayıtlarına intikal etmediğini, böyle bir başvuruya rastlanılmadığını, Karşıyaka 5.Noterliği’nin 12.06.2020 tarihli, … yevmiye nolu ihtarın da Tebligat Kanunu hükümlerine göre müvekkiline usul ve yasaya uygun bir şekilde tebliğ edilmediğini, müvekkilinin bilgisi olmadığını, usul ve yasaya uygun bir bildirim olmadığından temerrüdün de gerçekleşmediğini, işlemiş faiz talebinin yerinde olmadığını, Kooperatifler kanunun 12. Maddesine göre kooperatiften çıkmanın ancak bir hesap senesi sonu için ve en az 6 ay önceden haber verilerek yapılabileceğini, buna göre takibin erken başlatıldığını, davacının bildirim sürelerine uymadığını, aynı kanunun 17. Maddesine göre “Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kendilerinin yahut mirasçılarının kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret bulunduğu anasözleşmede gösterilir. Bu haklar, yedek akçeler hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır. Kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler, anasözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile genel kurulca üç yılı aşmamak üzere geciktirilebilir. Bu durumda kooperatifin muhik bir tazminat isteme hakkı saklıdır. Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları istiyebilecekleri günden başlıyarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Çıkan veya çıkarılan ortağın sermaye veya mevduatından kısmen veya tamamen yoksun kalacağı hakkındaki şartlar hükümsüzdür.” Hükmünü ihtiva ettiğini ve buna göre davacının çıkma talebinin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikte olduğunu, dolayısı ile müvekkilinin borcu 3 yıl geciktirme hakkının bulunduğunu, alacağın muaccel olmadığını, Genel hükümlere göre tazminat talep hakları olduğunu ve takas mahsup talebini bir def’i olarak ileri sürdüklerini, Kooperatifler Kanunu’nun 13. maddesine göre çıkma, çıkma bildiriminin noter vasıtasıyla kooperatife tebliğ edildiği tarih itibariyle gerçekleşeceğini, bu bildirimin usulüne uygun tebliğ edilmediğini, edilmiş olsa dahi bildirim öncesi temerrüt faizi talebinin yerinde olmadığını, ayrıca ayrılma payının nasıl belirleneceğinin 1163 sayılı Kooperaifler Kanunu’nun 17. maddesi ve örnek (tip) ana sözleşmenin 15. maddesinde düzenlendiğini, buna göre Kooperatiften ayrılan ortak, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep edebileceğini, Bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay süre geçtikten sonra bu hakkın talep edilebileceğini, Kooperatifler Kanunu m.17 hükmüne göre: Ayrılan ortağın hakları, ortaklıktan çıktığı (istifa) veya çıkartıldığı (ihraç) yılın bilançosu çerçevesinde iade edilir. Hakların geri ödenmesi ise, bu bilançonun kesinleşmesinden, başka bir anlatımla bilançonun genel kurulca kabulünden itibaren bir ay içinde yapılabilir. Dolayısıyla alacak, bilançonun genel kurulca kabulünden itibaren bir ay sonra muaccel hale geleceğini beyanla davanın reddine, davacının haksız ve kötü niyetli takip nedeni ile alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava ; İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir.
Davacı vekili delil olarak, Karşıyaka 1. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ve dosya münderecatı, Karşıyaka 6. Noterliği’nin 21.04.2016 tarih … Yevmiye numaralı kooperatif ana sözleşmesi, Ödeme Listesi, müvekkilinin davalıya ödeme yaptığı banka hesap bilgileri, müvekkilin davalı borçlu kooperatiften ayrılma isteğini ve ödemelerin iadesine yönelik dilekçesi, Karşıyaka 5. Noterliği’nin 12.06.2020 tarih … Yevmiye nolu ihtarnamesi, davalı yanın defter ve tüm kayıtları, bilirkişi incelemesi, Karşıyaka Arabuluculuk Bürosu-Büro Dosya No : … anlaşmama son tutanağı, Tanık, Yemin deliline dayanmıştır.
Davalı vekili delil olarak, Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası, Müvekkil kooperatif kayıtları, Karşıyaka 5.Noterliği’nin 12.06.2020 tarihli, … yevmiye nolu ihtarının tebliğ şerhi ve müvekkil ticaret sicil kayıtları, Bilirkişi incelemesine dayanmıştır.
Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası dosyamız arasına alınmış,
… ve …bank tarafından davacı …’nin hesabından davalı kooperatif transfer edilen tutara ait hesap ekstreleri gönderilmiştir.
Tarafların anlaşamadıkları ve çözülmesi gereken hususların ; davacının kooperatifler kanununa uygun bir şekilde ayrılma talebini davalı kooperatife iletip iletmediği, davacının davalı kooperatife yaptığını iddia ettiği yazılı ayrılma talebinin kooperatif kayıtlarında bulunup bulunmadığı, yazılı talebin usulüne uygun olup olmadığı, davacı tarafından gönderildiği iddia edilen ayrılmaya ilişkin ihtarnamenin usulüne uygun davalı kooperatife ulaşıp ulaşmadığı, davacının kooperatiften ayrılma payının bulunması halinde icra takip tarihi itibarı ile ayrılma payının muaccel hale gelip gelmediği, talep edilebilir noktada olup olmadığı, davacının ayrılma talebinin hangi tarihte geçerli olacağı ve davalı kooperatifin ayrılma payını davacıya hangi tarihte ödemek zorunda olduğu, davacının ayrılma talebinin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürüp düşürmeyeceği, davacının ayrılma talebinin yerinde ve zamanında olması halinde ayrılma payının muaccel hale geleceği tarih ve ayrılma payının miktarının ne olduğu, icra takip tarihi itibarı ile alacak miktarının ne olduğu, davalının takibe kötü niyetle itiraz edip etmediği, davacının kötü niyetli olarak takip başlatıp başlatmadığı, alacağın likit olup olmadığı hususları olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizin 25/11/2021 tarihli duruşmasında dosyanın SMMM uzmanı bilirkişiye verilerek uyuşulamayan noktalar olarak tespit edilen hususlar çerçevesinde dosyada bulunan bilgi ve belgeler, taraf beyanları, banka hesapları, kooperatif kayıt ve defterleri, ana sözleşmesi incelenerek ana sözleşmede düzenlenen çıkmaya ilişkin 13. Madde ve kooperatifler kanunun irdelenerek rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiş, SMMM bilirkişi … 14/02/2022 tarihli raporunda, davalı kooperatif vekilinin 14.10.2021 tarihli “Ara karar uyarınca defterlerin bulunduğu yerin bildirilmesidir” konulu dilekçesinde davalı kooperatife ait ticari defterlerin bulunduğu yeri kişi bilgisini (…, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir. …, ….Çankaya/Ankara) belirtildiğinin görüldüğü, ticari defterlerin yerinde incelenmesi için davacı vekilinin dilekçesinde belirtmiş olduğu davacı kooperatifin Serbest Muhasebeci Mali Müşaviri … ile iletişime geçilmiş olup davacı kooperatife ait ticari defter ve belgelerin incelenmek üzere yerinde hazır edilmesi istenmiştir. Ancak; davacı şirketin Mali Müşaviri … tarafından davacı kooperatifin defterlerinin kendisinde bulunmadığı, davacı kooperatife iade edildiği bu yüzden davacı kooperatife ait ticari defterlerin yerinde incelenmek üzere ibraz edilemeyeceğinin belirtildiği, daha sonra davacı vekili ile yapılan telefon görüşmesinde davacı vekili tarafından ticari defterlerin davacı kooperatifin …r’de bulunan adresinde olduğunun beyan edildiği bu bağlamda, görevlendirme doğrultusunda herhangi bir tespit ve değerlendirme yapılamadığı bildirilmiştir.
Davacı tarafın beyanına göre, kooperatiften çıkma için başvurduğu tarih 07/08/2019 tarihidir. Ancak herhangi bir sonuç alamayınca Karşıyaka 5. Noterliği’nin 12.06.2020 tarih … Yevmiye nolu ihtarnamesini de göndererek çıkma iradesini ve ödediği bedelin iadesini talep ettiğini göstermiştir. Davalı Kooperatif ana sözleşmesinin 13. maddesine göre her ortak hesap senesi sonundan en az 1 ay önce yönetim kuruluna yazı ile başvurmak suretiyle ortaklıktan çıkabilir. Çıkma talebinin kooperatif kayıtlarına girişinden itibaren 1 ay içinde kooperatif tarafından çıkma talebi ile ilgili bir karar verilmez ya da çıkma talebi ile ilgili kabulden kaçınırsa ortak çıkma talebini noter aracılığı ile bildirir. Bildirim tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 17. maddesi ile ana sözleşmenin 15. Maddesi uyarınca, kooperatif üyeliğinden çıkan ya da çıkarılan ortağın hakları, ortaklıktan çıktığı veya çıkarıldığı yılın bilançosu çerçevesinde iade edilir. Alacak, anılan bilançonun genel kurulda kabulünden itibaren bir ay içinde muaccel hale gelir. Ortak ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, ortaklıktan ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra payına düşen miktarı, kooperatifin temerrüde düştüğü tarihten itibaren faizi ile birlikte isteyebilir. Ayrıca, 1163 sayılı yasanın 17/2 maddesi uyarınca, çıkan yada çıkarılan ortağa yapılacak ödemeler, kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikte ise, genel kurulca üç yılı aşmamak üzere geciktirilebilir.
Bu kapsamda dosya incelendiğinde, davacının kooperatif üyeliğinden çıkmaya ilişkin ilk yazılı başvurusunun hangi tarihte davalı kooperatife ulaştığı davalı kooperatifin defter ve belgelerini ibrazdan kaçınması nedeni ile tam olarak tespit edilememiştir. Davacının yazılı başvurusunda teslim alan imzası bulunmakla birlikte kimin tarafından teslim alındığı belli değildir. Tüm bunlara rağmen davacının bu yazılı başvurusununu davalı kooperatife ulaştığı kabul edilse dahi kooperatif ana sözleşmesine göre yazılı başvurunun ulaşmasından itibaren 1 ay içinde çıkma talebi hakkında davalının karar vermesi, çıkma talebi ile ilgili olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi halinde ise üyenin kooperatife noter kanalı ile göndereceği ihtarname tarihinde çıkmanın kabul edilmiş sayılacağı yer almaktadır.
Yukarıda açıklandığı üzere her ne kadar davacının ilk yazılı başvurusunun davalı kooperatife ulaşıp ulaşmadığı, ulaşmış ise hangi tarihte ulaştığı tam olarak tespit edilememiş olsa dahi, bu yazılı başvurunun başvuru tarihinde ulaştığı kabul edilse dahi, davacının yazılı olarak ilk başvuru tarihi 12/08/2019 olup en geç 12/09/2019 tarihine karar çıkma talebi hakkında kooperatif tarafından karar verilmesi gerekmektedir. Dosya kapsamından anlaşıldığı üzere davalı tarafından bu hususta bir karar verilmemiştir. Hal böyle olunca davacı üyenin çıkma talebini noter aracılığı ile iletmesi ve noter kanalı ile gönderilen çıkma iradesinin ulaştığı tarihte de çıkma talebinin kabul edilmiş sayılması ana sözleşmede hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda Davacının davalı kooperatife göndermiş olduğu noter bildirimine ilişkin ihtarnamenin tarihi 12/06/2020 tebliğ tarihi ise 16/06/2020 tarihidir. Bu ihtarnamenin tebliği ile davacının çıkma talebi kabul edilmiş yani gerçekleşmiş sayılacaktır. Fakat çıkmaya ilişkin talepler ortaklıktan çıkılan yılın bilançosu çerçevesinde bilançonun genel kurulda kabul edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde iade edilir. 1 ay içinde iade edilmez ise alacak muaccel hale gelir ve üye tahsili için yasal yollara başvurabilir.
Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, davacının çıkma talebinin kabul edilmiş sayıldığı tarih 16/06/2020 tarihi olup 2020 yılı hesap dönemi için geçerli olacaktır. 2020 yılına ilişkin hesap dönemi ise 2021 yılı ilk 6 ayında yapılacak genel kurulda değerlendirilecek, 2021 yılında yapılacak genel kurul tarihinden itibaren 1 ay içinde davacının çıkma payının ödenmemesi halinde çıkma payı alacağı muaccel hale gelecektir. Oysa davacının davalı aleyhine başlatmış olduğu icra takibininin takip tarihi 2020 yılı olup alacağı ana sözleşmeye ve kooperatifler kanununa göre henüz muaccel hale gelmeden davalı aleyhine icra takibine geçilmiştir. Hal böyle olunca davalının icra takibine yapmış olduğu itirazı yerinde olup davanın reddine, çıkmanın nasıl gerçekleşeceğine dair ana sözleşmede açık hüküm olmasına rağmen davalı hakkında takip başlatan davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal gerekçeye, dosyadaki delillere ve hakimin taktirine göre:
Davanın REDDİNE,
20.998,11-TL kötü niyet tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL harcın, önceden yatırılan (1.268,03-TL peşin harç ile icra veznesine yatırılan 524,95-TL) toplam 1.792,98-TL’den mahsubu ile fazladan alınan 1.712,28-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan takdiren 13.924,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
-1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6183 sayılı Kanun’a göre davacıdan tahsili için Hazineye müzekkere yazılmasına,
-Arabuluculuk faaliyetinin anlaşmazlık ile sonuçlanması nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.ne göre belirlenen 1.350,00 TL maktu vekalet ücretin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine.
-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
– Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Davalı tarafın yokluğunda, davacı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
17/02/2022

Bu döküman 5070 Sayılı Kanun gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.