Emsal Mahkeme Kararı Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/47 E. 2021/146 K. 18.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

ESAS NO: 2019/.. Esas
KARAR NO : 2021/…
T.C.
KARŞIYAKA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/… Esas
KARAR NO : 2021/…

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : …

DAVALILAR : 1-…


VEKİLİ : ….
2…

VEKİLİ : …

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 15/02/2019
KARAR TARİHİ : 18/03/2021
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 23/03/2021

Davacı vekili tarafından verilen dilekçe ile açılan davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
İSTEK :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin hissedarı ve imza yetkili olduğu … adına …’nden verilen çek koçanına ait … ve … numaralı iki adet çek yaprağı üzerinde şirket kaşesi ve imzası olduğu halde yanında taşımakta iken, açık hesap alışveriş yaptığı akaryakıt istasyonuna borcunu ödemek için vermek istediği sırada çek yapraklarını kaybetmiş olduğunu, iş yerinde ve evinde yaptığı tüm aramalara rağmen bulamadığını, bu hususta jandarmaya başvuru yaptığını bilahare bu çeklerin üzerleri doldurularak bankaya ibraz edildiğini ve karşılıksız kaşesi vurulduğunu,
Bu çeklerden 05/01/2019 günlü … seri no’lu 35.000,00 TL tutarlı doldurulan çekin … tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/…E.sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu, bu şirketin sahibi …’in …’da esnaf olup işlerinin bozulması nedeniyle …’yı terk etmek zorunda kaldığını, müvekkili ile kişisel ilişkisi bulunduğunu, bu şahsın üzeri imzalı çek yapraklarını bulduğunu bir yakınına doldurarak tedavüle soktuğunun düşünüldüğünü,
24/01/2019 günlü …. seri no’lu çekin ise 40.000,00 TL bedelli olarak doldurulduğu ve müvekkilin tanımadığı … tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E.sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu, bu çekte de …’in sahibi olduğu cihat …’nin birinci borçlu olarak gösterildiğini,
İki çekte de müvekkili şirket yetkilisi …’in sadece imzası olup çeklerin üzerindeki diğer tüm yazı ve rakamların … veya ona yakın bir isim tarafından doldurulduğunu bildirerek,
a) … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E.sayılı dosyası icra takibine konulan 05/01/2019 keşide tarihli … seri no’lu 35.000,00 TL tutarlı çekten,
b) …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/…. E.sayılı dosyası icra takibine konulan 24/01/2019 keşide tarihli …. seri no’lu çekin ise 40.000,00 TL bedelli çekten dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine,
Sözü edilen icra takiplerinin iptaline ve %20 kötü niyet tazminatının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı .. vekili cevap dilekçesi ile; çekin keşideci tarafından imzalanmasının geçerliliği için yeterli olduğunu, davacı ile …’in arkadaş oldukları ve aralarında alışverişler olduğunun kuvvetle muhtemel olduğunu, müvekkilinin çeki 25/07/2018 tarihinde …. adına …’tan teslim aldığını, iddiaların hayatın olağan akışına uygun olmadığını ve olayda çeklerin çalınması iddiasının senaryo olduğunu bildirerek davanın reddine %20 kötü niyet tazminatının tahsiline karar verilmesi,
Davalı …. Vekili cevap dilekçesi ile müvekkili şirket ve davacı şirket arasında ticari ilişki bulunduğunu, bu ticari ilişki çerçevesinde düzenlenen faturalar karşılığı olarak dava konusu çeklerin kısmi ödeme olarak verildiğini, davacı şirket yetkilisi …’in bu çekleri davacı şirketin muhasebecisinde bizzat yazdırıp müvekkile teslim ettiğini, ticari ilişki çerçevesinde ayrıca müvekkili ve … arasında araç alımından kaynaklanan alacağı bulunduğunu, davacının rızasıyla çeklerin düzenlenip verildiğini bildirerek davanın reddine, %20 kötü niyet tazminatının karar verilmesi,
Gerektiğini bildirerek davanın reddini savunmuşlardır.
GEREKÇE VE HÜKÜM :
Taraflar delil ve belgelerini ibraz etmişler, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas ve 2019/… Esas sayılı dosya örnekleri, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2019/… soruşturma sayılı dosya örneği, taraflara ait ticari defter kayıt ve belgeler incelenmek suretiyle muhasebe uzmanı … imzalı 06/02/2020 tanzim tarihli bilirkişi raporu, muhasebe uzmanı … imzalı 06/07/2020 havale tarihli bilirkişi raporu ve muhasebe uzmanı … imzalı 12/11/2020 havale tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, İİK 72.maddesine göre açılmış takiplere konu edilen çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dava ve takip konusu çeklerin keşideci sıfatıyla davalı şirket yetkili temsilcisi tarafından imzalandığı,
Çeklerin içeriğine göre keşidecinin davacı şirket olduğu, 40.000,00 TL tutarlı çekin davalı şirket tarafından davalı …’ye ciro edildiği ve bu davalı tarafından bankaya ibraz edilerek karşılıksız şerhi vurulduğu, 35.000,00 TL tutarlı çekin ise davalı şirket tarafından dava dışı ….’ne ciro edildiği ve bu şirket tarafından da bankaya ibraz edilerek karşılıksız şerhi vurulduğu,
Dava konusu olayla ilgili olarak … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2019/… soruşturma no’lu evrakta, yargılama sırasında 2019/… karar no ile kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği hususlarında ihtilaf bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık ve çözülmesi gereken sorun; Dava ve takip konusu çeklerin davacı şirket yetkilisi tarafından imzalandıktan sonra, kaybedilip ya da çalınması sonucu mu davalılar eline geçtiği yoksa davacı şirkette davalı … arasındaki ticari ilişki çerçevesinde davacı tarafından davalı şirkete mi verildiği, böylece davacının dava ve takip konusu çeklerden dolayı davalılara borçlu olup olmadığı noktalarındadır.
Esas itibariyle ticari davalarda geçerli olan ticari delil sistemi gereğince, tarafların iddialarını ve savunmalarını “ticari defterler” ile ispat etmeleri mümkündür. Ancak, ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya ilgili hususta hiç bir kayıt içermemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur. (HMK m.222)
TTK’nun 818/1-e maddesi atfı ile aynı Kanunun 687.madde hükmü uyarınca, çekten dolayı kendisine başvurulan kişi, keşideci veya önceki hamillerden biri ile kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, çeki iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.
İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. (HMK m.190/1)
Maddi ve hukuki olgular ışığında olaya dönüldüğünde:
Davacının ticari defter kayıtlarına göre, davalı … ile olan ticari ilişkinin 07/06/2018 tarihinde nakliye gelirleri hesabında takip edilen 2.460,06TL tutarında ve kömür satış hesabında takip edilen 44.993,40TL tutarında iki adet fatura ile mal ve hizmet verildiği, bu tutarların toplamının 47.453,46TL olduğu; davalı tarafından davacıya düzenlenmiş 25/05/2018tarihli nakliye bedeli açıklamalı 15.045,00TL tutarlı ve 30/06/2018 tarihli nakliye bedeli açıklamalı 39.589,00TL tutarlı faturaların işli olduğu, böylece davacının davalıdan 2018 yılında toplam 54.634,00TL tutarında hizmet aldığı ve ayrıca 15.610,00TL tahsilat yaptığı; 31/12/2018 tarihi itibariyle davacının davalı şirkete 22.790,54TL (47.453,46TL -15.610,00TL -54.634,00TL ) borcunun bulunduğu; dava konusu 35.000,00TL ve 40.000,00TL bedelli çeklerin kaydının olmadığı, davacının 2019 yılında 22.790,54TL borcunun devam ettiği; davacının diğer davalı … ile herhangi bir ticari ilişkisinin bulunmadığı,
Davalı ….’nin ticari defter kayıtlarına göre, davalı şirketin davacı şirketten kredili olarak toplam 54.634,00TL’lik mal hizmet karşılığında 47.453,46TL tahsilat gerçekleştirdiği, kalan 7.180,54 TL davacı şirket alacağının hesaplarda 2019 yılına devrettiği; dava konusu 35.000,00Tl bedelli ve 40.000,00TL iki adet çekin ticari defter kaydında işli olduğu, 2019 yılında davacı ile herhangi bir mal hizmet alışverişi yapılmadığı, sadece 2018yılından devrettirilen 7.180,54TL alacağın açılış kaydı olarak hesaba alındığı ve bu tutarın dava konusu çek bedellerinden mahsup edildiği, kalan 67.819,46TL davalı alacağının hesaplarda 2020 yılına devrettirildiği,
Davalı …’nin ticari defter kayıtlarına göre; 2017 yılı ticari defterlerinde davalı …ne ait herhangi bir kaydın yer almadığı; 2019 yılı ticari defter kayıtlarına göre, 31/10/2019 sonu itibariyle davalı şirketin davalı …ye 85.000,00TL borçlu olduğu,
Bu çerçevede ancak müstenidatı belgelerle uyumlu olan ticari defterin sahibi lehine delil teşkil ettiği, davalı …. ‘nin ticari defter kaydının 2019 yılında düzenlenen çeklerle ilgili olarak davacı tarafa sunup teslim ettiği, mal hizmet vs. bir karşılık bulunduğunu ispatlayamadığı, kendisine ait ticari defterde yer alan ticari kayıtlara itibar etmenin mümkün olmadığı; buna karşılık sahibi aleyhine delil niteliğinde olan davacıya ait ticari defter kaydına göre davacının davalı …’ne 22.790,54TLborcunun bulunduğu, bu durumda davacının davalı ….’ne karşı dava konusu 40.000,00TL tutarlı çekten dolayı hiç bir borcunun ve sorumluluğunun bulunmadığı, 35.000,00TL lik çekten dolayı ise 12.209,46TL (….35.000,00 – 22.790,54 TL) bölümünden borcunun ve sorumluluğunun bulunmadığı,
Buna karşılık dava dayanağı … İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra takibine konu edilen 40.000,00TL tutarlı çekin davalı … tarafından iktisabının kötü niyetli olduğu, eş deyişle çekin bedelsiz olmasına rağmen bile bile davacıyı zarara uğratmak amacıyla iktisap ettiği hususunun ispatlanamadığı, davacının davalı şirket ile arasındaki ticari ilişkiye dayanan def’ileri adı geçen davalıya karşı ileri süremeyeceği, bu davalı hakkında açılan davanın yersiz olduğu, tüm dosya içeriği ve yukarıda belirtilen deliller, özellikle taraflara ait ticari defter kayıtlarının içerikleri ve bilirkişiler raporları ile anlaşılmıştır.
Bu açıklamalar ışığında, davacı ve davalı şirketin haksız çıktığı tutarlar yönünden kötü niyetli oldukları ve birbirlerine karşı kötü niyet tazminatı ödemeleri gerektiği, davalı…’nin davanın başında çeki iyi niyetli iktisap edip etmediğinin davacı tarafından bilinmesinin mümkün olmadığı hususları da gözetilerek, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal gerekçeye, dosyadaki delillere ve hakimin taktirine göre:
I-Davacı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takibine konu edilen çek ile ilgili olarak davalı …. hakkında açılan davanın KISMEN KABULÜNE,
Davacının, …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takibine konu edilen 05/01/2019 keşide tarihli ve 35.000,00 TL bedelli çekin 12.209,46 TL’lik bölümünden dolayı davalı ….i’ne borçlu olmadığının tespitine,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
%20 kötüniyet tazminatı 2.441,89 TL’nin davalı ….nden alınarak davacıya verilmesine,
%20 kötüniyet tazminatı 4.558,10 TL’nin davacıdan alınarak davalı ….’ne verilmesine,
II-Davacı tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takibine konu edilen çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti davası yönünden:
A)Davalı … hakkında açılan davanın REDDİNE,
Adı geçen davalının üçüncü kişi durumunda bulunmasına, davanın başında bu davanın çeki iyiniyetli olarak iktisap edip etmediğinin davacı tarafından bilinmesinin mümkün olmamasına göre, davalı ….’nin kötüniyet tazminatı isteminin REDDİNE,
B)Davalı …hakkında açılan davanın KABULÜNE,
Davacının, ….İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takibine konu edilen 24/01/2019 keşide tarihli ve 40.000,00 TL bedelli çekten dolayı davalı …’ne borçlu olmadığının tespitine,
%20 kötüniyet tazminatı 8.000,00 TL’nin davalı ….’nden alınarak davacıya verilmesine,
III-Mahkememizin 18/02/2019 tarihli tensip zaptının “B-5” nolu bendi ile tesis edilen tedbirin:
…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyası yönünden tamamen kaldırılmasına; … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyası yönünden 22.790,54 TL’lik kısma ilişkin olarak kaldırılmasına,
HMK’nun 392/2 madde hükmü uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra teminatın iadesi hususunun değerlendirilmesine,
III-Alınması gerekli 3.566,42 TL ilam harcının 1.280,82 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.285,60 TL harcın davalı ….’nden tahsili ile hazineye gelir kaydına,
IV-Davacı tarafından sarfedilen:
a) 1.404,72 TL peşin harçların,
b) 303,95 TL tebliğ, yazı ve talimat gideri, 1.350,00 TL bilirkişiler ücreti olmak üzere toplam 1.653,95 TL yargılama giderinden kabul (%70) oranına göre belirlenen 1.157,76 TL yargılama giderinin,
c)Kabul edilen miktar üzerinden A.A.Ü.T.’ne göre belirlenen 7.587,22 TL nisbi vekalet ücretinin davalı …i’nden alınarak davacıya verilmesine,
V-a)A.A.Ü.T.’ne göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’ne verilmesine,
b)A.A.Ü.T.’ne göre hesaplanan 6.000,00 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ….’ye verilmesine,
VI-Sarf edilmemiş gider avansının bulunması durumunda kararın kesinleşmesinden sonra yatıran tarafa iadesine,
Dair kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, davalı … vekilinin yokluğunda verilen bağlı karar açıkça okunup, anlatıldı. 18/03/2021

Katip …

Hakim …

Bu döküman 5070 Sayılı Kanun gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.