Emsal Mahkeme Kararı İzmir Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/70 E. 2022/63 K. 21.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/167 Esas
KARAR NO : 2022/61
DAVA TARİHİ : …
DAVA : Faydalı Modele Tecavüzün Tespiti, Meni

Birleşen Ankara 4.FSHHM…Esas sayılı dosyası
DAVA : Faydalı Model Hükümsüzlüğü
KARAR TARİHİ : …

Davacı vekili tarafından … tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’nun Türk Patent ve Marka Kurumu’nda … numara ile tescilli, Otomatik Yangın Söndürme Sistemi olan “ …” başlıklı buluşun sahibidir. Ürünün, “…. “ olarak adlandırıldığını. Bu buluşun Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tarihinde verilmiş Faydalı Model Belgesi ile müvekkiline ait olduğunun tescillendiğini. (Ek- … sayılı Faydalı Model Belgesi) Bu ürün piyasada genel olarak mikro söndürme sistemi, hassas borulu söndürme sistemi, pano içi söndürme sistemi gibi farklı isimlerle adlandırılmakta ve bilhassa davlumbaz, elektrik pano içinde kullanılmak üzere piyasaya arz edildiğini. Davalıların ticari defter, fatura ve belgeleri incelendiğinde adı geçen ürünün üretimi, satış, bakım, dolum, pazarlama, reklamının yapıldığının anlaşıldığını bu sebeple faydalı model belgesi kapsamında tecavüz oluşturan ürünlere, bunların üretiminde kullanılan alet ve teçhizata ve kanıtlara el konulmasını, imhasını talep ederek dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … yılında kurulan müvekkil … San. Tic. A.Ş. firmasının yangın korunuma ve söndürme sistemleri ile itfaiye ekipmanları alanında hizmet verdiğini, söz konusu faydalı model olan otomatik yangın söndürme sisteminin davacıya ait bir buluş olmadığını yıllardır dünyada ve Türkiye’de kullanılan sistem yeni bir buluş olmadığını, davacının model hakkını kabul etmemekle birlikte müvekkil tarafından herhangi bir tecavüzün yapıldığı iddiaları da gerçek dışı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Ankara 4.FSHHM … Esas sayılı dosyası
DAVA: Davacı vekili tarihli dilekçesinde özetle: … San. Tic. A.Ş. Yangın korunum ve söndürme sistemleri ile itfaiye ekipmanları alanında Türkiye’nin en kapsamlı yangın söndürme ve güvenlik ekipmanları üreten tek firması olduğunu, şirketin … yılında kurulduğunu, davalı … ‘na ait … firmasının Ankara ‘da faaliyet gösterdiğini, davalı tarafça, müvekkilinin şirketine karşı İzmir Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nin 2019/167 Esas sayılı dosyasından dava açarak Türk Patent ve Marka Kurumunda TR … …numara ile tescilli otomatik yangın söndürme sistemi olan ”… Sistemi” başlıklı buluşun sahibi olduğu şeklinde beyanda bulunduğunu ve ürünün faydalı model belgesine sahip olduğu iddiasıyla faydalı model belgesinden kaynaklanan haklarının ihlal edildiği iddiasıyla dava açtığını, davalı tarafından haksız ve gerçeğe aykırı şekilde adına tescil ettirilmiş olan TR …numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİLİRKİŞİ RAPORU
Sınai Mülkiyet Uzmanı- Makine Mühendisi ve bilgisayar mühendisi bilirkişilerden alınan rapor ve ek raporda özetle; dava konusu … sayılı faydalı modelin … tarihli …firması … paylaşımı ve … tarihli …firması … videosu karşısında tüm istemleri itibariyle yeni olmadığını rapor etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Davacı vekili, müvekkilinin Türk Patent ve Marka Kurumunda … numarası ile tescilli otomatik yangın söndürme sistemi başlıklı buluşun sahibi olduğunu, bu hususa ilişkin … tarihli ve … sayılı faydalı model belgesinin bulunduğunu, davalıların, müvekkiline ait bu buluşla ilgili üretim, satış, dolum, bakım, pazarlama ve reklam yaptıklarını tespit edilmesi üzerine, davalı taraflara ihtarname gönderildiğini, buna rağmen davalıların eylemlerini devam ettirdiklerini, bu durumun ise müvekkilinin faydalı model belgesinden kaynaklanan haklarına tecavüz oluşturduğunu iddia ederek müvekkiline ait … tescil numaralı faydalı model belgesine vaki tecavüzün tespiti, men’i ve ref’ine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … AŞ. vekili, davacıya ait faydalı model belgesine konu buluşun, davacının tescil tarihi olan … tarihinden çok daha öncesinde ve yaklaşık 10 yılı aşkın sürede dünyada ve Türkiye’de bilinen ve kullanılan bir sistem olduğunu, diğer davalı şirketlerle müvekkili arasında herhangi bir bağlantı bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Dava, faydalı model belgesine vaki tecavüzün tespiti, men’i ve ref’i istemlerine ilişkindir.
Mahkememizin 2019/167 Esas sayılı dosyası ile birleştirilen Ankara 4…FSHHM’nin … Esas-… Karar sayılı dosyasında;
Davacı … San ve Tic Aş. Vekili, müvekkili şirketin yılında kurulduğunu, yangın korunum, söndürme sistemleri ve itfaiye ekipmanları alanında hizmet verdiğini, Ar-ge çalışmaları yaptığını, yangın sektöründe … ürün kategorisi bulunduğunu, davalı … adına Türk Patent ve Marka Kurumunda … numarasıyla tescilli faydalı model belgesine ilişkin otomatik yangın söndürme sistemi ile ilgili buluşun, yılından önce yaklaşık 10 yıldır Türkiye’de ve dünyada bilinen ve tanınan bir sistem olduğunu, tekniğin bilinen durumunu aşma kriteri tescil sisteminde uygulanmadığı için davalının bu tescili yaptırabildiğini, buluşun yeni olmadığını, buluşun yeni olabilmesi için faydalı model tescil başvurusu yapılmadan önce buluşun hiçbir yerde açıklanmamış ve uygulanmamış olması gerektiğini iddia ederek davalıya ait faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü ve sicilden terkini istemine ilişkindir.
Ankara 4…FSHHM tarafından dosyanın mahkememizin 2019/167 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiş, dosya mahkememize gönderilmiş, mahkememizce 2019/167 esas sayılı dosya içerisine alınarak yargılamaya devamla hüküm kurulmuştur.
Birleşen Ankara 4…FSHHM … Esas- … Karar sayılı dosya bakımından;
6769 sayılı SMK’nın 83. Maddesine göre tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan buluşun yeni kabul edileceği, tekniğin bilinen durumu başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde yazılı veya tanıtım yoluyla ortaya konulmuş veya kullanan ya da başka herhangi bir içinde açıklanmış olan erişilebilir her şeyi kapsayacağı, başvuru tarihinde veya bu tarihten sonra yayımlanmış olan ve başvuru tarihinden önceki tarihli ulusal patent ve faydalı model başvurularının ilk içeriklerini tekniğin bilinen durumu olarak dikkate alınacağı, bu hükmün 1996 Tarihli Patent İşbirliği Anlaşmasının 22 ve 39. Maddelerine göre Yönetmelikte belirtilen şartlarına uygun olarak ulusal aşamaya giriş yapan, patent ve faydalı model başvurularını Avrupa Patentlerinin Verilmesi ile İlgili Avrupa Patent Sözleşmesi’nin 153. Maddesinin 5. Fıkrasındaki gereklilikleri sağlayan, Uluslararası başvuruya dayanan Avrupa Patent Başvurularını ve Avrupa Patent Sözleşmesinin 79. Maddesinin 2. Fıkrasına göre Türkiye’nin belirlediği, Avrupa Patent Başvurularını da kapsayacağı, tekniğin bilinen durumu dikkate alındığında ilgili olduğu teknik alandaki uzmana göre aşikar olmayan buluşun, buluş basamağı içerdiğinin kabul edileceği, 3. Fıkra uyarınca tekniğin bilinen durumu olarak dikkate alınan başvuruların ve belgelerin içeriklerinin buluş basamağının değerlendirilmesinde dikkate alınamayacağı, buluş tarım dahi sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir durumda ise, sanayiye uygulanabilir olduğunu kabul edilebileceği düzenlemeleri mevcuttur. Yasanın, faydalı modeli düzenleyen 142 ve devamı maddelerinde ise 83. Maddenin 1. Fıkrası hükmüne göre yeni olan ve 83. Maddenin 6. Fıkrası kapsamında sanayiye uygulanabilen buluşların faydalı model verilmek suretiyle korunacağı, faydalı model yenilik değerlendirmesinde buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özelliklerin dikkate alınmayacağı, ilgili ürünlere ilişkin buluşlar, biyoteknolojik buluşlar usuller veya bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşların faydalı model ile korunamayacağı hususları düzenlenmiştir. Yasanın 144. Maddesinde ise faydalı model konusunun 142. Maddesinde belirtilen şartları taşımaması, buluşun 92. Maddenin 1. Fıkrası uyarınca yeterince açıklanmaması, faydalı model konusunun başvurunun ilk halinin kapsamını aşmasını veya faydalı modelin 91. Maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110. Maddenin 3. Fıkrasının b bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda en önceki başvurunun ilk halinin kapsamını aşması, faydalı model sahibinin 109. Maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığının ispatlanması hallerinde menfaati olanlar, Cumhuriyet Savcıları veya ilgili Kamu Kurum ve Kuruluşları faydalı modelin hükümsüzlüğünü isteyebilecektir. Faydalı model sahibinin 109. Maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı, sebebi ile faydalı modelin hükümsüzlüğününü ancak buluşu yapan veya halefleri isteyebilecektir. Hükümsüzlük nedenleri, faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle kısmi hükümsüzlüğe karar verilmesi gerekmektedir. Diğer yandan bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne ise karar verilemeyecektir. Kısmi hükümsüzlük sonucu faydalı modeli iptal edilmeyen istem veya istemleri 142. Madde hükümlerine uygun olması halinde faydalı model, bu istem veya istemler için geçerli kalacaktır. Faydalı modele ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı modelin özelliği ile çelişmediği takdirde yasada patentler için öngörülen hükümler, faydalı model hakkında da uygulanmalıdır.
Yukarıda bahsedilen yasal düzenlemeler ve somut olay hep birlikte değerlendirildiğinde, davaya konu faydalı model belgesi ile korunan buluşun davlumbaz içlerinde, elektrik panolarının içerisinde, bilgisayar serverlerının içerisinde tüm araçların içinde ve iş makinelerinin içinde olmak üzere olası yangın çıkma ihtimali bulunan her kapalı alanda yangın alanına en hızlı ve güçlü şekilde müdahale amacıyla geliştirilen bir tür pin-otomatik söndürme sistemi ile ilgili olduğu anlaşılmaktadır. Dosyada mevcut bilirkişi raporunda, davalı adına yapılan tescil tarihinden () önce www…com.tr adresinde sistemin kamu ile paylaşıldığı, yine www…com/…=… adresinde … tarihli …Sistemleri videosunda faydalı model ana sistemindeki unsurların aynı şekilde bulunduğunun ve bu videonun davalıya ait faydalı model başvuru tarihinden öncesine ait olduğunun tespit edildiği, yine www…com/…/posts/… adresinde yer alan içerikte … tarihinden önce görselin ”kendi imalatımız” açıklaması ile paylaşıldığı, bu nedenle …Firmasına ait … paylaşımı ve … videosuna konu sistemlerin, davaya konu faydalı modelin tüm istemleri itibariyle yeni olmadığını ispata yeterli olduğu kanaatine ulaşıldığı belirtilmiştir. Söz konusu rapor ve daha sonra aldırılan ek raporlar mahkememizce bilimsel verilere ve dosya kapsamına uygun bulunarak benimsenmiş ve hükme esas alınabilir kabul edilmiştir. Şu halde davalıya ait faydalı modelin davalının tescil başvurusundan daha önceki tarihlerde başka kişilerce kamu ile paylaşıldığı, bu hususun dosya kapsamı ile sabit olduğu, bu nedenle de davalıya ait faydalı modelin tüm istemleri itibariyle yeni olmadığı takdir ve sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenlerle davanın kabulüne, davalıya ait … numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizin 2019/167 Esas sayılı dosyası bakımından;
Dava, faydalı model belgesinden kaynaklanan hakka tecavüzün tespiti, men’i ve ref’i taleplerine ilişkin olmakla bu konuda Ankara 4…FSHHM’nin … Esas- … Karar sayılı dosyası üzerinden açılan faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davasının sonucu önem arz etmektedir. Mahkemesince bu dosya, mahkememizin işbu 2019/167 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmiş, mahkememizce yargılamaya devamla hüküm oluşturulmuştur. Yukarıda gerekçesi ve tafsilatına yer verilen hükümsüzlük davasında mahkememizce kabul kararı verilmesi kapsamında işbu faydalı model belgesine tecavüzün tespiti, men’i ve ref’i taleplerinin dayanağı kalmamaktadır. Başka bir söyleyişle faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü ve terkinine mahkememizce karar verilmiş olması nedeniyle, bu faydalı model belgesine tecavüz iddiasıyla açılan davanın dinlenebilmesine yasal olanak bulunmamaktadır. Bu itibarla tecavüzün tespiti, men’i ve ref’ine ilişkin işbu davanın reddine karar verilmesi gerektiği takdir ve sonucuna ulaşılmıştır.
Mezkur nedenlerle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
Asıl dosya kapsamında;
Davanın reddine,
Davalı duruşmada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT.’ne göre hesap ve takdir edilen 15.000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Birleşen Ankara …FSHHM … Esas sayılı dosyası Kapsamında;
Davanın kabulüne,
Davalıya ait TR …numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine,
Davacı duruşmada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT.’ne göre hesap ve takdir edilen 15.000 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Asıl dosya kapsamında;
Alınması gereken 80,70 TL karar harcının davacı tarafından yatırılan 44,40 TL harçtan mahsubu ile, eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.781 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan toplam 110,9 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak, davalı tarafa ödenmesine,
Birleşen dosya kapsamında;
Alınması gereken 80,70 TL karar harcının davacı tarafından yatırılan 54,40 TL harçtan mahsubu ile, eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından yatırılan 54,40 TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.349 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacı tarafa ödenmesine,
Kalan ve kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde, talep beklenmeksizin ilgili taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin ilgili Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar usulen okunup anlatıldı. …

Katip …

Hakim …