Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/40 Esas
KARAR NO : 2021/196

DAVA : Faydalı Model ve Tasarım Belgesine Tecavüzün Tespiti, Men’i, Ref’i
DAVA TARİHİ : 25/03/2021
KARAR TARİHİ : 13/10/2021

Davacı vekili tarafından 25/03/2021 tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Mahkemenin …/… D. İş ve …/… D.iş sayılı dosyası ile yapılan keşif ve delil tespiti dosyasında alınan bilirkişi raporu sonucu verilen ihtiyati tedbir kararının reddi sonucunda iş bu davanın açılmasının zorunluluğu doğduğunu, müvekkilinin 2005 yılından küçük bir atölyede başlayan Arge çalışmaları ve 2007 yılında oluşturulan döner robotu ile birlikte 2014 yılından beri … San ve Tic. Ltd. Şti tüzel kişiği altında faaliyetine devam ettiğini, müvekkilinin 2017 yılında tam otomatik döner robotu buluşunu gerçekleştirdiğini ve faydalı model belgesini alarak koruma altına aldığını, yapılan çalışmalar sonucunda 2018 yılında yeni tasarımlar üretildiğidiği ve bu yeni döner robutu tasarımları ile döner robotunda kullanılan anakart tasarımı da …/…, …/…, …/…,…/…,…/…, …/… sayı ile TPK nezdinde tescil edildiğini, müvekkili tarafından üretilen tam otomatik döner robotunun çalışabilmesi için gerekli kaynak kodunu da müvekkili şirketin ortağı … tarafından yazılıp tasarlandığını, Kültür ve Turizm Bakanlığı nezdinde Döner Makinasının ve Robotunun İşlevlerini Otomatik Olarak Sağlayan Kaynak Kodu adlı bilgisayar programını tescil ettirdiğini, bu yazılımdan kaynaklanan telif mali haklarının 01/06/2018 yılındaki sözleşme ile … Ltd. Şti’ ne devrettiğini, davalıların …/… D. İş ve …/… D.iş sayılı dosya ile tespit edilen ürünleri ve faaliyetlerinin tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini belirtmiş, müvekkilinin faydalı model belgesine, tasarım belgelerine ve yazılımdan doğan telif haklarına tecavüz teşkil eden davalı ürünlerinin üretiminin, tanıtımının ve satışının durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalılara ait döner robotunun faydalı model kapsamında kalıp kalmadığı yönünden Ankara’ da bilirkişi incelemesi yapılmasını, davalılarca dosyaya kaynak kodlarının ve menü arayüz ekrak çıktılarının sunulması halinde karşılaştırma yapmak üzere yazılım mühendisi tayin edilmesini ve rapor alınmasını, davalıların eylemlerinin müvekkilin tescilli faydalı model belgesinden, tasarım tescillerinden ve yazılıma ilişkin telif haklarını ihlal ettiğinin tespit edilmesini, haksız rekabetinin tespitini, tecavüz ve haksız rekabete sebep olan eylemlerin men-i ve ref’ ini, hükmün trajı yüksek ilk 3 gazetede ilanını, …/… D. İş ve …/… D.iş sayılı dosyalarında yapılan masraflaar ile iş bu dosyadaki masraf, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkilinin ticari işletmesine konu döner kesme makinesi için TPK nezdinde …/… ve …/… numarasıyla tescilli olduğunu, davacının …/… sayılı tasarıma itirazda bulunduğunu ve itirazın oybirliği ile TPK tarafından reddedildiğini, davacının söz konusu ret kararını ve tescil belgelerinin iptali için Ankara … FSHHM’ nin …/… E. Sayılı dosyası ile dava açtığını ve bu dosyanın derdest olduğunu, huzurdaki dava açılmadan önce davacının İzmir FSHHM’ nin …/… D. İş dosyası ile tespit isteminde bulunduğunu raporda; Otomatik Döner Marinesi ürünler tespit edildiğini, döner robotunda kullanılan parçalar, çalışma prensibi ve yapılacak işe uygunluk bakımından farklılıklar içerdiği, …/… nolu faydalı modele ait korumayı ihlal etmediği, döner robotunun genel izlenimi itibariyle …/…, …/…, …/…, …/…,…/… nolu tasarım tescil görsellerinden farklı görüldüğü benzer olmadığı sonuç ve kanaatine varıldığını, müvekkilinin davacının haklarına her hangi bir tecavüzü ve haksız rekabetinin bulunmadığını, davacının …/… sayııl ile tescilli faydalı model belgesi ile tanımlanan buluşu ile davalı müvekkilinin buluşu arasında farklılıklar bulunduğunu, yazılım ekranında değil PLC sisteminde olduğunu, PLC ve ekran sistemi çalışması motorlardan alınan adımları PLS tarafından yapıldığını ekran sadece PLC’ nin komutuna uyduğunu, davalı müvekkilinin 2019 yılından bu yana üretim yaptığını, kendi robotlarına ait yazılımı yaptığını, ilgili otomasyon firması ile anlaştığını gerekirse otomasyon firma sahibi …’ in tanıklık yapabileceğini, söz konusu otomasyon firmasından alınan hizmete ilişkin faturanın mevcut olduğunu, davalı müvekkilinin yetkili olduğu şirketin diğer yetkilisinin davalı nezdinde her hangi bir çalışmışlığı olmadığını, SGK kayıtlarının celp edildiğinde bu durumun görüleceğini, her iki taraf İzmir’ de iken bilirkişi incelemesinin Ankara yapılmasına muvafakatlerinin olmadığını belirtmiş, haksız ve dayanaksız davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
BİLİRKİŞİ RAPORU:
13/09/2021 tarihli bilgisayar mühendisi ve marka- patent vekili bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; Dava konusu yazılımların davalı ile davacının geliştirmiş olduğu döner kesme robotlarının farklı platformlar kullanılarak donanım ve yazılımlarının gerçekleştirildiğini, davacının döner makinalarında kullandığı donanım tasarımı ve geliştirilen yazılımın FSEK m.2 kapsamında ilim ve edebiyat eseri niteliğinde olduğunu rapor etmişlerdir.
TESPİT, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Faydalı model dünya çapında yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine koruma sağlayan bir sınai mülkiye hakkıdır. Teknoloji alanında belirli bir sorunun çözümüne ilişkin teknik özelliği olan fikir ürününe buluş denir. Tasarım; bir ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinde kaynaklanan, yenilik ve ayırt edicilik özelliğini içeren görünümdür.
Faydalı modele tecavüz halini oluşturan eylemler SMK’nın 141/1. Maddesinde
a) Patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek.
b) Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
c) Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
ç) Patent veya faydalı model hakkını gasp etmek.
d) Patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, şeklinde tanımlamıştır.
Tasarım bir ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerden kaynaklanan görünümüdür. Bir tasarım yeni ve ayırt ediciliğe sahip olması halinde 6769 sayılı yasa kapsamında korunmaktadır.
Bir tasarımın aynısı “tescilli tasarım” için başvuru veya rüçhan tarihinden önce “tescilsiz tasarım” için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim, “tescilli tasarım” için başvuru veya rüçhan tarihinden önce “tescilsiz tasarım” için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın, ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Tasarıma tecavüz halini oluşturan eylemler SMK’nın 81/1 . Maddesinde
a) Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.
b) Tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.
c) Tasarım hakkını gasp etmek, şeklinde tanımlanmıştır.
Faydalı Modele ve Tasarıma Tecavüz halinde hak sahipleri SMK’nın 149. Maddeki talepler ile 150 ve 151. Maddesinde düzenlenen maddi tazminat ve yoksun kalınan karı isteyebilecektir. Yine hak sahipleri 149/1-ç maddesi uyarınca manevi zararlarını talep edebilecektir.
Faydalı modelden doğan haklara tecavüz eyleminin gerçekleşebilmesi için faydalı modelin ana isteminde bahsedilen tüm unsurların tamamının, tecavüz ettiği iddiasında bulunulan üründe bulunması şarttır. Ana istemdeki unsurların tamamı, ihlal konusu üründe yoksa bağlı istemlere de tecavüz yoktur.
Bilgisayar programları 5846 Sayılı FSEK kapsamında koruma altındadır. Kanunun 1/B-g bendi uyarınca bilgisayar programları bu kanun kapsamındaki koruma konusu haklardan sayılmış, ikinci maddenin 3.bendi uyarınca da kategorik olarak tanımlamıştır. Bir bilgisayar programının sahibi veya yetkili dağıtıcısından çoğaltma ve kullanım için (programın çoğaltılması, bilgisayarın harddiskine yüklenmesi veya herhangi bir taşıyıcı materyale yüklenmesidir) izin alınmaması ve programın lisanssız olarak yüklenip kullanılması ihlal oluşturmaktadır. FSEK 20 ve devamı maddeleri mali hakları tanımlamış olup, çoğaltma ve yayma konusu edilen programın hak sahibinin mali hakları tekelci niteliktedir. Diğer deyimle, program sahibinin izni olmaksızın yükleme haksız çoğaltma ve mali hak tecavüzü oluşturmaktadır.
Dosya kapsamında toplanan deliller bu dosyamız ve …/… Değişik iş nolu dosyamızda alınan bilirkişi raporları dikkate alındığında; davalı tarafa ait döner robotunun davacıya ait …/… nolu faydalı modelin koruma kapsamına girmediği, çalışma prensibi, kullanılan parçalar ve yapılacak işe uygunluk bakımından farklılıklar bulunduğu, istemlerin tamamının mevcut olmadığı, mevcut duruma göre davalı ürünün davacı faydalı modele tecavüz oluşturmayacağı anlaşılmıştır.Davalı kullanımında olan www…com adlı internet sitesinin ekipmanlar bölümünde yer alan döner kalıbının davacının …/…-… tasarım ile belirgin benzerlik oluşturduğu SMK.m.81/1-a uyarınca davacı tasarımına tecavüz oluşturduğu anlaşılmıştır. Davacıya ait döner kesme makinelerinde kullandığı yazılımların FSEK.m.2 uyarınca eser mahiyetinde olduğu ancak davalının ürünlerinde kullandığı yazılımların davacıdan farklı platform kullandığı, davacı programına tecavüz oluşturmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
Davacının davasının kısmen kabulü ile
Davalı kullanımında olan www…com adlı internet sitesinin ekipmanlar bölümünde yer alan döner kalıbının davacının …/…-… nolu tasarımına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, menine ve refine
Davalı kullanımında olan www…com adlı internet sitesinin ekipmanlar bölümünde yer alan döner kalıbının bulunduğu sayfaya erişimin engellenmesine,
Karar kesinleştiğinde, hüküm özetinin ulusal çapta yayın yapan gazetede giderleri davalıya yüklenerek, ilan edilmesine, ilan için kararın kesinleşmesinden itibaren 3 ay içinde başvuru gerektiğine, 3 ay içinde başvurulmadığı takdirde ilan hakkının düşeceğine,
Sair taleplerin reddine,
Alınması gereken harç tam olarak alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL karar harcının davalılardan alınarak, davacı tarafa ödenmesine,
Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT.’ne göre belirlenen 5.900 TL vekâlet ücretinin davalılardan alınarak, davacı tarafa ödenmesine,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT.’ne göre belirlenen 5.900 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak, davalılara ödenmesine,
Davada red/ kabul oranının takdiren %80- %20 olduğuna yargılama giderlerinin yanlar arasında bu orana göre pay edilmesine,
Davacı tarafından yapılan 2021/40 Esas sayılı dosyada yapılan 1.900,60 TL , …/… D.iş sayılı dosyada yapılan 2.835,40 TL ve …/… D.iş sayılı dosyada yapılan 886,70 TL olmak üzere, toplam 5.622,70 TL yargılama giderinin %20 si olan 1.124 TL’nin davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
Davalılar tarafından yapılan toplam 26,20 TL yargılama giderinin %80 i olan 20,96 TL’nin davacıdan alınarak, davalılara ödenmesine, kalan kısmın davalılar üzerinde bırakılmasına,
Kalan ve kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde talep beklenmeksizin ilgili yanlara iadesine,
Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin 11. Ve 20. Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar, hazır bulunan tarafların huzurunda usulen okunup anlatıldı.13/10/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)