Emsal Mahkeme Kararı İzmir Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/38 E. 2022/16 K. 16.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/38
KARAR NO : 2022/16

DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü, Sicilden Silinmesi
DAVA TARİHİ : 23/03/2021

Mahkememizin birleşen …/… Esas – …/… Karar sayılı dosya,

DAVA : Faydalı Modelin Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması ve Men’i

Mahkememizin birleşen …/… Esas – …/… Karar sayılı dosya,

DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü

Davacı vekili tarafından 23/03/2021 tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalıya ait …/… tescil nolu faydalı modelin yenilik ve tekniğin bilinen durumu aşması şeklindeki tescil şartlarının mevcut olmadığına, hükümsüzlüğünü talep etmektedir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait …/… faydalı modelin yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını içerdiğini, tekniğin bilinen durumunu aşmakta olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin birleşen …/… Esas – …/… Karar sayılı dosya,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin …/… Başvuru Numaralı “Su Sayaçları İçin Mühür Yapılanması” başlıklı ve 21.12.2017 tescil tarihli kendi adına tescilli olan faydalı modelin aynılarının, davalı firma tarafından üretiminin yapıldığı ve ürünlerin Türkiye genelinde bayilerine satıldığını, bu durumun İstanbul 2. FSHHM’nin …/… D.iş sayılı dosyası ile tespit edildiğini, Davalının müvekkil şirkete ait “…” marka sayaçlarla benzer hatta aynı ürünleri piyasaya sürmek suretiyle satışını yapmasının, ürünlerin tüketiciyi yanıltacak ve iltibasa sebebiyet verecek nitelikte benzer nitelikte olması nedeniyle haksız rekabette bulunduğunu belirterek, davalının haksız rekabet oluşturan eylemlerinin tespitini, durdurulmasını, men’ini, müvekkiline ait ürünlere benzer ürünlere, gerekse bu ürünleri üretmekte kullandığı her türlü makine ve araca el konulması, toplatılması yönünde tedbir kararı verilmesini ve hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının sunmuş olduğu İstanbul 2. Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …/… D. İş sayılı delil tespiti dosyasına konu raporun ilgili değişik iş sayılı dosya üzerinden alınan rapora karşı itiraz dilekçesi gönderilmiş olduğunu, bu rapor kesin delil arz etmemekte olduğunu, yalnızca ürünlerin benzerliği hususunda inceleme yapılmış olduğunu, davacı vekilinin buluş sahibi olup olmadığı, hükümsüzlük ve kullanım tarihlerine ilişkin değerlendirme bulunmamakta olduğunu, tespit konusu olayda tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan bir buluşun varlığı sabit olmadığını, istemde bulunan firmanın haklı bir talebi olmadığı da dosya kapsamından sadır olmakta olduğunu, tescil tarihinden önce bilinen bir buluş olduğu tespit edilebilecek olduğunu, davacının tespitini talep ettiği faydalı model buluşunun tüm dünyada üretilen, kullanılan, satılan bir ürün olduğu ve detaylı bir inceleme yapıldığında başvuru tarihinden önce de ifşa edilmiş, bilinir hale gelmiş bir model olduğunu dünya genelinde bilinmekte olan bir faydalı modele ilişkin hak iddiasına bulunan davacının ihtiyati tedbir talebinin geri dönüşü imkansız ve telafisi güç zararlara sebebiyet vermemesi için reddini, davacının haksız ve hukuka aykırı taleplerini içerir davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin birleşen …/… Esas – …/… Karar sayılı dosya,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı firmanın …/… sayılı faydalı model başvurusunu 05.01.2016 tarihinde yapmış olduğunu, 21.12.2021 tarihinde ise ulusal çapta tescil ettirdiğini, mevcut tescil belgesine dayanarak müvekkil firma aleyhine İzmir Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …/… E. sayılı tespit davasını açtığını, davalı tarafından kötü niyetli olarak tescil edilen faydalı modelin yenilik özelliğine sahip olmadığını, davalının başvurusundan önce gerek müvekkili firma tarafından gerekse Dünya çapında dava konusu buluşun kullanıldığını, bahse konu buluşun harcı alem olduğunu belirterek, davalı adına kayıtlı …/… nolu faydalı modelin hükümsüzlüğünü, sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olmasına rağmen cevap vermemiş münkir sayılmıştır.
BİLİRKİŞİ RAPORU
Bilirkişi raporunda; ” …: Söz konusu dokümanda ana istemdeki unsurların tamamını içeren bir yapılanma açıklanmaktadır. Ana istemdeki bu unsurlar aşağıdaki çizim kesitinde işaretlenmiştir. 6 referans no ile gösterilen parçanın esnek sıkıştırma kanatlarından geçişi sonrası geri hareketi mümkün değildir. Ana istemdeki unsurların tamamını içeren bu doküman karşısında 1 no.lu istem yeni değildir.Ana istem yeni olmadığı için diğer istemler de bu referans karşısında yenilik bakımından değerlendirilmelidir. 2 no.lu istemde mühürün (20) dip alanından (25) x-ekseni merkezine doğru daralan boğaz (24) yapısı içermesi korunmaktadır. Bu özellik çizimden de görüleceği gibi doküman konusu üründe mevcuttur. Bu nedenle 2 no.lu istem de yeni değildir. 3 nolu istemde mühürün (20) taban yüzeyinden (27) dışa doğru uzayan en az iki destek ayağı (26) korunmaktadır. Doküman konusu yapılanmada bu unsur açıklanmadığından 3 no.lu istem bu referansa göre yeni olarak kabul edilmelidir. Sonuç olarak …sayılı doküman karşısında dava konusu faydalı modelin 1 ve 2 no.lu istemleri yeni değilken 3 no-lu istemi olarak değerlendirilmektedir. …: Söz konusu doküman mühürler ile ilgili olup ana istemdeki unsurların tamamını içeren bir yapılanma açıklandığı anlaşılmaktadır. Ana istemdeki bu unsurlar aşağıdaki çizim kesitinde işaretlenmiştir. Sıkıştırma kanatları 22b referanslı parça olup, 10 no ile gösterilen parçanın bu esnek sıkıştırma kanatlarından geçişi sonrası geri hareketi mümkün değildir. Böylelikle mühürleme sağlanmaktadır. Ana istemdeki unsurların tamamını içeren bu doküman karşısında 1 no-lu istem yeni değildir. Ana istem yeni olmadığı için diğer istemler de bu referans karşısında yenilik bakımından değerlendirilmelidir. 2 no.lu istemde mühürün (20) dip alanından (25) x-ekseni merkezine doğru daralan boğaz (24) yapısı içermesi korunmaktadır. Bu özellik çizimden de görüleceği gibi doküman konusu üründe mevcuttur. Bu nedenle 2 no.lu istem de yeni değildir. 3 no-lu istemde mühürün (20) taban yüzeyinden (27) dışa doğru uzayan en az iki destek ayağı (26) korunmaktadır. Doküman konusu yapılanmada bu unsur 25 referanslı parçaya karşılık gelmektedir. Bu nedenle 3 no-lu istem de yeni değildir. Sonuç olarak … sayılı doküman karşısında dava konusu faydalı modelin 1 ile 3 nollu istemleri yeni değildir. Bu aşamadan itibaren diğer delillerin değerlendirilmesine gerek olmamakla beraber eksik inceleme yönünde itiraza mahal vermemek adına diğer deliller de değerlendirilmektedir. …: Söz konusu doküman mühürler ile ilgili olup ana istemdeki unsurların tamamını içeren bir yapılanma açıklandığı anlaşılmaktadır. Ana istemdeki bu unsurlar aşağıdaki çizim kesitinde işaretlenmiştir. Sıkıştırma kanatları 5 referanslı parçalar olup, 1 referans no ile gösterilen parçanın bu esnek sıkıştırma kanatarından geçişi sonrası geri hareketi mümkün değildir. Ana istemdeki unsurların tamamını içeren bu doküman karşısında1 nollu istem yeni değildir. Ana istem yeni olmadığı için diğer istemler de bu referans karşısında yenilik bakımından değerlendirilmelidir. 2 no.lu istemde mühürün (20) dip alanından (25) x-ekseni merkezine doğru daralan boğaz (24) yapısı içermesi korunmaktadır. Bu özellik çizimden de görüleceği gibi doküman konusu üründe mevcuttur. Bu nedenle 2 no.lu istem de yeni değildir. 3 no.lu istemde mühürün (20) taban yüzeyinden (27) dışa doğru uzayan en az iki destek ayağı (26) korunmaktadır. Doküman konusu yapılanmada bu unsur açıklanmadığından 3 no.lu istem bu referansa göre yeni olarak kabul edilmelidir. Sonuç olarak … sayılı doküman karşısında dava konusu faydalı modelin 1 ve 2 no.lu istemleri yeni değilken 3 no.lu istemi olarak değerlendirilmektedir. …: Söz konusu dokümanda esnek yapılı sıkıştırma kanatları (21) ve mühür (20) üst yüzeyinde yer alan üst boşluk (23) içeren mühür yapılanmasına dair bilgi olmadığından ana istem bu dokümana göre yenidir. Ana istem yeni olduğu için bu isteme bağlı istemler de yeni olacağından anılan doküman karşısında faydalı model tüm istemleri ile yenidir….: Söz konusu dokümanda esnek yapılı sıkıştırma kanatları (21) ve mühür (20) üst yüzeyinde yer alan üst boşluk (23) içeren mühür yapılanmasına dair bilgi olmadığından ana istem bu dokümana göre yenidir. Ana istem yeni olduğu için bu isteme bağlı istemler de yeni olacağından anılan doküman karşısında faydalı model tüm istemleri ile yenidir. …: Söz konusu dokümanda esnek yapılı sıkıştırma kanatları (21) ve mühür (20) üst yüzeyinde yer alan üst boşluk (23) içeren mühür yapılanmasına dair bilgi olmadığından ana istem bu dokümana göre yenidir. Ana istem yeni olduğu için bu isteme bağlı istemler de yeni olacağından anılan doküman karşısında faydalı model tüm istemleri ile yenidir. 1998, 2002, 2005 ve 2006 arşivleri: Söz konusu firmanın eski tarihli ürünleri incelendiğinde mühür yapısının “mühür tapasının (30) konik yüzeyli (32) alt tutucu kenarına (31) geçiş boşluğu (22) vasıtasıyla sabitlendirilen esnek yapılı sıkıştırma kanatları (21) ve mühür (20) üst yüzeyinin üst boşluk (23)” içerecek şekilde olduğu anlaşılabilmektedir. Bu nedenle 1 no.lu istemin bu ürünler karşısında yeni olmadığına kanaat getirilebilmektedir. 2 no.lu istemdeki mühürün (20) dip alanından (25) x-ekseni merkezine doğru daralan boğaz (24) yapısı içermesi durumu bu türde bir ürün için teknik anlamda bir zorunluluk teşkil edeceğinden bu özelliğin de üründe var olduğunun kabulü gerekmektedir. Bu nedenle 2 nolu istem de yeni değildir. Ancak 3 no.lu istemdeki ayaklara dair bir tespit yapılamadığından 3 no.lu istemin bu referans karşısında yeni olduğunu söylemek gerekir. Dolayısıyla ARAD ürünleri dava konusu faydalı modelin 1 ve 2 no.lu istemlerinin yeniliğini ortadan kaldırmaktayken, 3 no-lu itsem bakımından yeniliği etkilememektedir. 15.10.2015 tarihli EC sertifikası: Söz konusu sertifika faydalı model sahibi firma ürünü ile ilgilidir. Faydalı model başvuru tarihi 06.01.2016 olup bu tarihten geriye dönük 12 ay içindeki buluş sahibi ya da haleflerinin açıklamaları yeniliği etkilemeyeceğinden bu dokümanın yenilik değerlendirmesinde dikkate alınmayacağı görülmektedir. Anılan doküman 06.01.2015 tarihinden önce kamuya açıklanmış olsaydı yenilik değerlendirilmesinde kullanılabilecekti ” şeklinde inceleme yapmış özetle; dava konusu …/… sayılı faydalı modelin tüm istemlerinin yeni olmadığını rapor etmiştir.
TESPİT, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Faydalı model belgesi yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik şartlarını taşıyan ancak buluş basamağı şartını taşımayan ve bu sebeple patent ile korunmayan buluşlara verilen belgedir. Teknoloji alanında belirli bir sorunun çözümüne ilişkin teknik özelliği olan fikir ürününe buluş denir. Faydalı modelin hükümsüzlük nedenleri SMK’nın 144. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre;
a) Faydalı model konusu, 142 nci maddede belirtilen şartları taşımıyorsa.
b) Buluş 92 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca yeterince açıklanmamışsa.
c) Faydalı model konusu, başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa veya faydalı modelin, 91 inci maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda en önceki başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa.
ç) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı ispatlanmışsa faydalı modelin hükümsüz sayılmasını yetkili mahkemeden talep edilir.
Faydalı model belgesine konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dışında herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya kullanılmış ise yeni değildir.
Dosya kapsamında toplanan deliler ve alınan bilirkişi raporları dikkate alındığı; dosyaya sunulan …sayılı doküman karşısında dava konusu faydalı modelin 1 ve 2 no.lu istemleri yeni olmadığı, … sayılı doküman karşısında dava konusu faydalı modelin 1 ile 3 nollu istemlerinin yeni olmadığı, sonuç olarak dosyay sunulan tüm dökümanlar incelendiğinde faydalı modelin tüm istemlerinin yeni olmadığı, tescil şartlarının bulunmadığı, hükümsüzlük kararlarının geçmişe etkili olacağından birleşen dosya kapsamında davacının taleplerini yerinde olmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Asıl ve birleşen …/… dosyası kapsamında davacıların davasının kabulü ile
Asıl ve birleşen dosya davalısı/ birleşen …/… esas sayılı dosya davacısına ait …/… nolu faydalı modelin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine
Birleşen …/… esas sayılı dosya kapsamında davanın reddine
Asıl dosya kapsamında
Alınması gereken 80,70 TL karar harcının davacı … tarafından yatırılan 59,30 TL harçtan mahsubu ile eksik harcın davalı … alınarak hazineye irat kaydına, davacı … tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın davalı … alınarak, davacı … tarafa ödenmesine,
Davacı … kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT’ne göre belirlenen miktar 7.375 TL vekalet ücretinin davalı … alınarak, davacı … tarafa ödenmesine,
Birleşen …/… Esas sayılı dosya kapsamında;
Alınması gereken 80,70 TL karar harcının davacı … tarafından yatırılan 59,30 TL harçtan mahsubu ile eksik harcın davalı … alınarak hazineye irat kaydına, davacı … tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın davalı … alınarak, davacı … tarafa ödenmesine,
Davacı … kendini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT.’ne göre belirlenen miktar 7.375 TL vekalet ücretinin davalı … alınarak davacı … tarafa ödenmesine,
Birleşen …/… Esas sayılı dosya kapsamında;
Alınması gereken 80,70 TL karar harcının davacı tarafından yatırılan 59,30 TL harçtan mahsubu ile, eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT’ne göre belirlenen miktar 7.375 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalı tarafa ödenmesine,
Davacı … tarafından yapılan toplam 920,40 TL yargılama giderinin davalı … alınarak, davacı … tarafa ödenmesine,
Davacı/ birleşen dosya davalı … tarafından yapılan toplam 138 TL yargılama giderinin Davalı/ birleşen dosya davacı … alınarak Davacı/ birleşen dosya davalı … ödenmesine,
Davalı/ Birleşen dosya davacı … tarafından yapılan 1.220,80 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Kalan ve kullanılmayan gider avanslarının, karar kesinleştiğinden talep beklenmeksizin ilgili yanlara iadesine,
Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin 11. Ve 20. Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar, hazır bulunan tarafların huzurunda usulen okunup anlatıldı.16/03/2022

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)