Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/32 Esas
KARAR NO : 2021/198

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Önlenmesi, Tasarım Hakkına Tecavüz Ve Haksız Rekabet Nedeniyle Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 12/03/2021
KARAR TARİHİ : 13/10/2021

Davacı vekili tarafından 12/03/2021 tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkillerinden … Ltd. Şti’ nin İzmir İli Torbalı İlçesi … Beldesinde ahşap dolap kapakları imal eden bir firma olduğunu, TPE’ ne 14/04/2014 tarihinde marka no: …/… – ticaret ile … markasını tescil ettirdiğini, bu markayı 20/03/2013 tarihinden itibaren 10 yıl süreyle kullanma ve koruma hakkına sahip olduğunu, şüphelinin markayı haksız olarak kullandığını, yapılan bu eylem üzerine Torbalı … Noterliği’ nin 02/12/2020 tarih ve … yevmiye nolu e-tespit tutanağı ile de tespit edildiğini, bu tespitin ardından Torbalı Arabuluculuk Bürosuna başvuru yapıldığını, toplantı tutanaklarında; www…com adlı internet sitesinin kontrolünün …’ da olduğu ve …’ ın webbaster’ a talimatıyla arabuluculuk faaliyetine başlaması ile uyuşmazlıktan haberdar olduğunu ve bu ibarenin kaldırıldığını beyan ettiğinin görüleceğini, bu nedenle …’ ın da davalı olarak gösterildiğini, yine müvekkili şirketin TPK’ nin 25/12/2014 tarihli başvurusu ile … sayılı faydalı model belgesini model sahibi olarak davacı şirket, model buluşu yapan … olarak adlarına tescil edildiğini, davalının haksız rekabet suçunu işlediğini belirtmiş, 10.000,00-TL maddi, 5.000,00-TL manevi tazminatın davalıların e-tespit tutanağı tarihi olan 02/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsiline, tecavüz oluşturan veya cezai gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde el konulmasına, tecavüzün devamını önlemek üzere tedbir alınmasına, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere davalıların uhdesindeki cihaz ve makine gibi araçların üzerine monte edilmiş müvekkiline ait faydalı buluşun makineden çıkartılarak imhasına ve masrafların davalıya ait olmak üzere hüküm özetinin ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap ve karşı davaya ilişkin dilekçesinde özetle; Davalı … için yapılan bir arabuluculuk olmadığını, arabuluculuğun bir dava şartı olduğunu, davalı … Ltd. Şti’ nin kendisine davetiye gönderildiğinden haberinin olmadığını, arabuluculuk görüşmelerinden bilgisi olmadığını, şirket yetkilisinin … olduğunu, arabuluculuk ilk oturum tutanağının tarihinin 23/12/2020 olduğunu, bu toplantıya kadar ismi geçmeyen müvekkilinin de taraf olarak usulsüz şekilde eklendiğini, toplantıda alınankarar gereği bir sonraki toplantının da tarihinin 23/12/2020 olduğunu, arabulucunun aynı gün içerisine toplantı tarihi koyduğunu, daha sonra ise bu defa ilk oturum tutanağı ile belirlenmeyen bir günde yani 08/01/2021 tarihinde son oturumun yapıldığını, ilk toplantı tarihi 23/12/2020 diye kayıt altına alınmış iken son toplantı tutanağının içeriğinde ( ikinci sayfada ) tarafların ilk toplantıyı 25/12/2020 tarihinde saat 14.00′ de yaptıklarının yazılı olduğunu, bu hali ile arabuluculuk tutanağının yönetmeliğe aykırı olduğunu, davacının marka sınıfı ile müvekkilinin iştigal alanının bir ilgisi olmadığını, davacının 20. Sınıfa ait olup davalının 7. Sınıf kapsamında olduğunu, davacının sahibi olduğunu iddia ettği faydalı modelin iş bu davanın tarafı olan müvekkiller tarafından da şu an Türkiye de kullanılan bir unsur olmadığını, davacının faydalı modelini aldığı ürünün dünyanın bir çok yerinde davacıdan çok çok önce kamuya açıklandığını, karşı dava yönünden; davacının faydalı modelinin yenilik unsuru taşımadığından hükümsüz olduğunu, davacı tarafça ihtiyati tedbir şartlarının somut olarak ortaya konulmadığını belirtmiş, davacının tedbir talebi ve davasının reddine, karşı davanın kabulüne, davacı şirket adına kayıtlı …/… nolu faydalı modelin iptali ile hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
BİLİRKİŞİ RAPORU
Bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; Asıl dava bakımından davalıya ait iddia konusu makinenin dava konusu …/… no.lu faydalı modelin koruma kapsamında olduğunu, asıl dava bakımından davalıya ait web sitesindeki kullanımın davacı adına …/… sayı ile tescilli “…” markasından doğan hakları ihlal etmediğini, karşı dava bakımından dava konusu …/… no.lu faydalı modelin tüm istemleri itibariyle yenilik kriterini taşımadığını, dava konusu makinenin dava konusu faydalı model kapsamında olmasına karşılık yukarıda açıklanan nedenlere istinaden dava konusu faydalı modelin hükümsüzlüğü halinde ortada geçerli bir hak kalmayacağından izahla olmayan bir hakkın ihlali de söz konusu olmayacağını rapor etmişlerdir.
TESPİT, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Asıl davada davacı adına tescilli …/… nolu “…” ibareli marka ile …/… nolu faydalı modele tecavüz oluşturan ürünlere el konulmasını, maddi ve manevi tazminat talebi ile karşı dava kapsamında …/… nolu faydalı modelin hükümsüzlüğü talep edilmiştir.
Faydalı model dünya çapında yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine koruma sağlayan bir sınai mülkiye hakkıdır. Teknoloji alanında belirli bir sorunun çözümüne ilişkin teknik özelliği olan fikir ürününe buluş denir. Tasarım; bir ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinde kaynaklanan, yenilik ve ayırt edicilik özelliğini içeren görünümdür.
Faydalı modele tecavüz halini oluşturan eylemler SMK’nın 141/1. Maddesinde
a) Patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek.
b) Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
c) Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
ç) Patent veya faydalı model hakkını gasp etmek.
d) Patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, şeklinde tanımlamıştır.
Faydalı Modele ve Tasarıma Tecavüz halinde hak sahipleri SMK’nın 149. Maddeki talepler ile 150 ve 151. Maddesinde düzenlenen maddi tazminat ve yoksun kalınan karı isteyebilecektir. Yine hak sahipleri 149/1-ç maddesi uyarınca manevi zararlarını talep edebilecektir.
Faydalı modelin hükümsüzlüğü sebepleri SMK’nın 144. maddesinde;
a) Faydalı model konusu, 142 nci maddede belirtilen şartları taşımıyorsa.
b) Buluş 92 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca yeterince açıklanmamışsa.
c) Faydalı model konusu, başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa veya faydalı modelin, 91 inci maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda en önceki başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa.
ç) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı ispatlanmışsa, şeklinde sayılmıştır.
Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.
Markanın başkaları tarafından haksız kullanımı ve marka hakkının ihlali durumunda marka sahibi SMK’nın 149. Maddeki talepler ile 150 ve 151. Maddesinde düzenlenen maddi tazminat ve yoksun kalınan karı isteyebilecektir.
Bu kapsamda aşağıda sayılan fiiller marka hakkına tecavüz sayılmaktadır:
a) Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı 6769 sayılı kanunun 7. maddesinde belirtilen biçimlerde kullanmak.
b) Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilmeyecek derecede benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmek.
c) Markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markanın taklit edildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak, dağıtmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, ihraç etmek, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu ürüne dair sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
d) Marka sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu
hakları üçüncü kişilere devretmek.
Markalar arasında benzerlik değerlendirmesi yapılırken bakılması gereken ilk husus markaların yanı ya da benzer mal veya hizmetler sınıfı için mi kullanılıp kullanılmadığı hususudur. Markaların kullanıldığı mal veya hizmet sınıfları aynı ya da benzer bulunursa bir sonraki aşama olan markaların benzerliğinin değerlendirilmesine geçilmektedir. Söz konusu markaların benzerlik değerlendirilmesi yapılırken yerleşik içtihatlara göre görsel, işitsel ve kavramsal olarak benzerlikleri bakımından incelenmeli daha sonra markaların bir bütün halinde tüketiciler nezdinde karıştırılma ihtimali doğurup doğurmayacağı değerlendirilmelidir.
Faydalı modelden doğan haklara tecavüz eyleminin gerçekleşebilmesi için faydalı modelin ana isteminde bahsedilen tüm unsurların tamamının, tecavüz ettiği iddiasında bulunulan üründe bulunması şarttır. Ana istemdeki unsurların tamamı, ihlal konusu üründe yoksa bağlı istemlere de tecavüz yoktur.
Dosya kapsamında toplanan deliller ve bilirkişi raporu dikkate alındığında; Bu genel çerçevede somut olay kapsamında aşağıdaki değerlendirmelerde bulunulabilir. Davalı tarafından satışa sunulan kapak işleme makineleri üzerinde marka olarak “…” ve “…” şeklinde kullanımlar bulunmakta olup bu kullanımlarda yer alan …ibaresi ile davacı adına … sayı ile tescilli markası arasında benzerlik bulunmaktadır. Ancak davalının “…” ve “…” şeklindeki markaları üzerinde kullandığı kapak işleme makineleri ile aynı, aynı tür, benzer veya bağlantılı emtialar davacı markasının kapsamında bulunmamaktadır. Diğer bir deyişle davacının markasının kapsamında yer alan mallar 20. Sınıfta dolap kapakları, mobilyalar gibi mallar iken davalının kullanımına konu emtialar 07. Sınıfta kapak işleme makineleri olup taraf markalarının kapsamındaki emtialar birbirinden farklıdır. Emtia benzerliği olmadan marka hakkının ihlalinden söz edilemeyeceğinden davalı kullanımlarının davacı adına tescilli … sayılı “…” markasından doğan hakları ihlal etmediği anlaşılmıştır. Her ne kadar davalı ürünler davacının …/… nolu faydalı modelin koruması kapsamında kalsa da karşı dava kapsamında dosya sunulun 07/02/2011 ve 18/01/2013 tarihli videolarda yer alan ürünler karşısında davacıya ait …/… nolu faydalı modelin yeni olmadığı hükümsüzlük şartlarının bulunduğu, hükümsüzlük davalarının geçmişe etkili olacağında davalılar ürünlerinin tecavüz oluşturmayacağı anlaşılmakla asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Asıl dava bakımından davacılar karşı davalıların davasının reddine
Karşı dava bakımından davalılar karşı davacıların davasının kabulü ile;
…/… nolu faydalı modelin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine;
Ana dava bakımından;
Alınması gereken 59,30 TL karar harcının davacılar tarafından peşin olarak yatırılan 256,17 TL harçtan mahsup edilerek, fazla 196,87 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacılara iadesine,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, maddi tazminat davası reddedilmekle AAÜT.’ne göre belirlenen 5.900 TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak, davalılara ödenmesine,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, manevi tazminat davası reddedilmekle AAÜT.’ne göre belirlenen miktar, tasarıma tecavüz davası da dikkate alınarak arttırılmakla 5.900 TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak, davalılara ödenmesine,
Karşı dava bakımından,
Alınması gereken harç tam olarak alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, karşı davacılar tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın karşı davalılardan alınarak, karşı davacılara ödenmesine,
Karşı davacılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT.’ne göre belirlenen 5.900 TL vekâlet ücretinin karşı davalılardan alınarak, karşı davacılara ödenmesine,
Davacı- karşı davalılar …, … Ahşap … Şirketi tarafından yapılan toplam 4.251,80 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı- karşı davacılar …, … Şirketi tarafından yapılan toplam 201,80 TL yargılama giderinin davacı- karşı davalılardan alınarak, davalı- karşı davacılara ödenmesine,
Kalan ve kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde talep beklenmeksizin ilgili yanlara iadesine,
Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin 11. Ve 20. Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar, hazır bulunan tarafların huzurunda usulen okunup anlatıldı.13/10/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)