Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/31 Esas
KARAR NO : 2021/257

DAVA : Faydalı Model , Tasarım ve Telif Haklarına Tecavüzün Tespiti, Men’i ve Ref’i
DAVA TARİHİ : 08/03/2021
KARAR TARİHİ : 30/11/2021

Davacı vekili tarafından 08/03/2021 tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalıların eylemlerinin müvekkilin faydalı model belgesinden, tasarım tescilinden ve teliften doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet müvekkilinin … üretimi, pazarlaması ve satışı alanında faaliyet gösterdiğini, …/… sayılı ” …” isimli faydalı modelin ve …larının ve ana kartının yer aldığı tasarım dosyalarının …/…, …/…, …/…, …/…, …/…, …/… nolu sahibi olduğunu, karşı tarafın ise müvekkiline ait … ürününü ürettiğini, müvekkilinin tasarım ve faydalı modelden doğan haklarına tecavüzde bulunduğunu belirterek, karşı tarafın işletmesinde, varsa internet sitesi, tanıtım evraklarında tespit yapılarak, karşı tarafın ticaret unvanı, ortak yapısı, şube bilgileri varsa lisans veya franchıse sözleşmesinin tespitini, müvekkilinin tescilli tasarımı ile karışıklığa yol açacak biçimde … ürününü/ ürünlerini üreterek, bu ürüne ait görsellerini kullanarak ve bu ürünün pazarlaması ile satış işlemlerinin yapılması şeklinde ticari faaliyette bulunduğunun ve düzenlenen faturaların tespitini, yapılacak keşif sonucunda üretildiği tespit edilecek farklı …larının ve bu …larının içerisinde kullanılan çip, yazılım, anakart ve kaynak kodların tespit edilerek ve incelenerek müvekkile ait tasarım tescilinden, faydalı model belgesinden ve teliften doğan haklarına tecavüz teşkil edip etmediğinin tespitini, karşı tarafın, müvekkilinin tasarım tescilinden, faydalı model belgesinden ve teliften doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ve bu eylemlerinin men’i ve ref’ini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ve ortaklarının İlk … üretim tesisi İstanbul’da 2001-2007 yılları arasında “…” firması ile kurulmuş ve zaman içinde aynı işi yapan firmaların sayısında artış olduğunu, bu firmaların yaptıkları çeşitli değişikliklerle ürettikleri “…ları”nı piyasaya sürerek ticari hayatlarını sürdürmüş olduklarını, haklarında, davacı firmanın; ” …” na ait …/… sayılı faydalı modelini ve …larının ve ana kartının yer aldığı …/…, …/…, …/…, …/…, …/… nolu tasarım dosyalarını ihlal ettiği gerekçesi ile ihtiyati tedbir talep edilmiş olduğunu ve mahkemece İhtiyati Tedbir kararı verilmesi üzerine, müvekkili firmanın ürünleri hakkında, İzmir … İcra Müdürlüğü …/… E., … İcra Müdürlüğü …/… Tal. Sy.dosyası ile uygulanan ihtiyati tedbir kararının akabinde itirazda bulunduğunu, İzmir Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nin …/… E. …/… K. Sayılı dosyasında İDM tarafından davacı firmaya karşı açılan davada, davacı firma sahibi…’un İDM ortağı iken hisselerini devredip, sözleşme yapmasına rağmen (11.08.2014 tarih ve 8628 sy. Ticaret Sicil Gazetesi) aradan kısa bir süre geçtikten sonra “…San. Ve Tic. Ltd. Şti.” ni kurduğu(14.08.2014 tarih ve 8631 sy. Ticaret Sicil Gazetesi) nedeni ile “Haksız Rekabet” iddiası ile karşı karşıya kaldığını, aynı şekilde davacının, müvekkillerinin haksız rekabet ettiklerine dair iddiası kötü niyetli bir iddia olduğunu, müvekkili … tarafından hazırlanan,…ları ve … üreten firmalar ve müvekkili firma ürünleri hakkında bilgi içeren raporda, rapor içerisinde bulunan resimlerde de; …larının hepsinin aynı amaca hizmet eden, işlevsel olarak aynı, ancak tasarım olarak farklılıklar içeren makinalar olduğunu, Ana amacın; … olduğunu, davacı firmanın sektörde üretim yapan tek firma olmadığını, taraflar dışında pek çok firmanın dava konusu ürünü üretip satmakta olduğunu, …/… numaralı faydalı model alımından önce ve sonra, …larında zaten bulunan ve kullanılan parçaların olduğuna dair, söz konusu makinaların işleyişini de gösterir emsal nitelikte, …/… …, …/… …, …/… …, …/… …,…/… …, …/… …, …/… … Kozmetik İthalat’a ait faydalı model belgeleri mevcut olduğunu, faydalı modelin yeni olmadığını, Alınacak bilirkişi raporları doğrultusunda, müvekkillerinin ürünlerini davacının faydalı model belgesinden, tasarım tescillerinden ve yazılıma ilişkin telif haklarını ihlal etmediğinin tespiti ile müvekkillerinin eylemlerinin, davacı firmanın ürünleri ve fikri mülkiyet hakları karşısında haksız rekabet teşkil etmediğinin tespiti ile bu yöndeki taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİLİRKİŞİ RAPORU
Bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; Davacı … SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Firmasına ait …/… no’lu faydalı model ile Davalı Firma … SAN VE TİC LTD ŞTİ firmasının keşif sırasında fotoğrafları çekilen ve https://…com/…/…- ….html#… internet sitesinde görsellerine yer verilen ihlal niteliğinde olduğu belirtilen davalı ürününün birbirinden farklılıklar içerdiği faydalı model haklarını ihlal etmediğini, keşif sırasında fotoğrafları çekilen ve https://…com/…/…- ….btml#… internet sitesinde görsellerine yer verilen ihlal niteliğinde olduğu belirtilen davalı ürünlerinin görünüm itibari ile Davacının …/…, …/…, …/…, …/…, …/… no’lu tasarım tescil görsellerinden farklı olduğunu, taraflara ait yazılımlar incelendiğinde davacıya ait yazılımın tüm işlemleri ve tanımları kendisinin oluşturacağı bir platform oluşturmuş olduğunu, davalıya ait yazılımın ise hazır bir platform kullanarak içerisinde tek bir kesim için gerekli tanımlamaları gerçekleştirdiğini, bu nedenlerle kullanılan dil ve her yazılımda kullanılması gereken döngü yapısı dışında herhangi bir benzerlikleri olmadığını rapor etmişlerdir.
TESPİT, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Faydalı model dünya çapında yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine koruma sağlayan bir sınai mülkiye hakkıdır. Teknoloji alanında belirli bir sorunun çözümüne ilişkin teknik özelliği olan fikir ürününe buluş denir. Tasarım; bir ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinde kaynaklanan, yenilik ve ayırt edicilik özelliğini içeren görünümdür.
Faydalı modele tecavüz halini oluşturan eylemler SMK’nın 141/1. Maddesinde
a) Patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek.
b) Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
c) Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak.
ç) Patent veya faydalı model hakkını gasp etmek.
d) Patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, şeklinde tanımlamıştır.
Tasarım bir ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerden kaynaklanan görünümüdür. Bir tasarım yeni ve ayırt ediciliğe sahip olması halinde 6769 sayılı yasa kapsamında korunmaktadır.
Bir tasarımın aynısı “tescilli tasarım” için başvuru veya rüçhan tarihinden önce “tescilsiz tasarım” için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim, “tescilli tasarım” için başvuru veya rüçhan tarihinden önce “tescilsiz tasarım” için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın, ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Tasarıma tecavüz halini oluşturan eylemler SMK’nın 81/1 . Maddesinde
a) Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.
b) Tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.
c) Tasarım hakkını gasp etmek, şeklinde tanımlanmıştır.
Faydalı Modele ve Tasarıma Tecavüz halinde hak sahipleri SMK’nın 149. Maddeki talepler ile 150 ve 151. Maddesinde düzenlenen maddi tazminat ve yoksun kalınan karı isteyebilecektir. Yine hak sahipleri 149/1-ç maddesi uyarınca manevi zararlarını talep edebilecektir.
Bilgisayar programları 5846 Sayılı FSEK kapsamında koruma altındadır. Kanunun 1/B-g bendi uyarınca bilgisayar programları bu kanun kapsamındaki koruma konusu haklardan sayılmış, ikinci maddenin 3.bendi uyarınca da kategorik olarak tanımlamıştır. Bir bilgisayar programının sahibi veya yetkili dağıtıcısından çoğaltma ve kullanım için (programın çoğaltılması, bilgisayarın harddiskine yüklenmesi veya herhangi bir taşıyıcı materyale yüklenmesidir) izin alınmaması ve programın lisanssız olarak yüklenip kullanılması ihlal oluşturmaktadır. FSEK 20 ve devamı maddeleri mali hakları tanımlamış olup, çoğaltma ve yayma konusu edilen programın hak sahibinin mali hakları tekelci niteliktedir. Diğer deyimle, program sahibinin izni olmaksızın yükleme haksız çoğaltma ve mali hak tecavüzü oluşturmaktadır.
Dosya kapsamında toplanan deliller ve 04/11/2021 tarihli bilirkişi heyet raporu dikkate alındığında; Davacının tasarımlarında …/… ve …/… numaralı tasarımlarda …nun elektrik kumando panosu ile dikey sütunla birlikte tek parça olarak yer alması durumunun, davalı ürünlerinde sözkonusu olmadığı, bu farklılığın iki tasarım açısından tamamen farklı görünüme sebep olduğu, … bağlantı kolunun davacının tasarımlarında düz, davalı ürünlerinde açılı olduğu, Davalının ürünlerinde bağlantı kolunun dönme hareketiyle hareketini sağlayan altıgen düşey sütununun davalı tasarımlarından farklı olduğu, böyle bir sütunun davacı ürünlerinde olmadığı, …larının altında yer alan tepsilerin biçimlerinin farklı olduğu, … şişinin altındaki döndürme mekanizmasının bağlantı detayının davacı tasarımlarıyla davalı ürünlerinde fark olduğu, netice itibari ile Keşif sırasında fotoğrafları çekilen ve https:/….com/…/…- ….btml#… internet sitesinde görsellerine yer verilen ihlal niteliğinde olduğu belirtilen davalı ürünlerinin görünüm itibari ile davacının …/…, …/…, …/…, …/…, …/… no’lu tasarım tescil görsellerinden farklı olduğu, ürün ve görsellerin davacının tasarım hakkına tecavüz oluşturmadığı anlaşılmıştır.
Faydalı model belgesinde buluş konusunun en geniş kapsamıyla tanımlandığı bir ya da daha fazla sayıda bağımsız (ana) istem ve bu ana isteme bağlı olarak tanımlanmış bağımlı istem/istemler bulunabilir. Faydalı model belgesi ile korunan bir hakka tecavüz eyleminin gerçekleşmesi için, ana istemde (veya birden fazla ana istem varsa bu ana istemlerin herhangi birinde) bahsedilen unsurların tamamının veya eşdeğerinin, tecavüz ettiği iddiasında bulunulan üründe bulunması gerekmektedir.Ana istemdeki unsurların tamamı, ihlal konusu üründe yoksa bağlı istemlere de tecavüz yoktur.
Davacı faydalı modeli incelendiğinde faydalı modelin ana isteminin 1 numaralı istem olduğu, diğer istemler ise bağlı istemler olduğu anlaşılmıştır. 04/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda karşılaştırmalı olarak belirttiği üzere davacı faydalı modeline ait ana isteme ve bağımlı istemlere ait unsurlara tamamının davalı üründe olmadığı, çoğunun davalı üründe yer almadığı, mevcut haliyle davalı ürünün davacıya ait faydalı modelin koruma kapsamına girmediği anlaşılmıştır.
Taraflara ait yazılımlar incelendiğinde davacıya ait yazılımın tüm işlemleri ve tanımları kendisinin oluşturacağı bir platform oluşturmuş olduğu, davalıya ait yazılımın ise hazır bir platform kullanarak içerisinde tek bir kesim için gerekli tanımlamaları gerçekleştirdiği, bu nedenlerle kullanılan dil ve her yazılımda kullanılması gereken döngü yapısı dışında herhangi bir benzerlikleri olmadığı anlaşılmakla davacının davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Davacının davasının reddine,
İhtiyati tedbir kararının kaldırılmasına,
Alınması gereken 59,30 TL karar harcının davacı tarafından peşin olarak yatırıldığından tekrar alınmasına yer olmadığına,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, faydalı modele tecavüzün tespiti ve men’i davası reddedilmekle AAÜT.’ne göre belirlenen miktar 7.375 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, tasarıma tecavüzün tespiti ve men’i davası reddedilmekle AAÜT.’ne göre belirlenen miktar 7.375 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, teliften doğan haklarına tecavüzün tespiti ve men’i davası reddedilmekle AAÜT.’ne göre belirlenen miktar 7.375 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
Davacı tarafından …/… d.iş dosyasında yapılan yargılama giderleri dahil toplam 4.514,50 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalılar tarafından yapılan …/… d.iş dosyasında yapılan yargılama giderleri dahil toplam 540,70 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
Kalan ve kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde talep beklenmeksizin ilgili yanlara iadesine,
Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin 11. Ve 20. Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar, hazır bulunan tarafların huzurunda usulen okunup anlatıldı. 30/11/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)