Emsal Mahkeme Kararı İzmir Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/84 E. 2022/9 K. 09.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/84
KARAR NO : 2022/9

DAVA : FSEK- Tazminat
DAVA TARİHİ : 05/10/2020
KARAR TARİHİ : 09/02/2022

Davacı vekili tarafından 05/10/2020 tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davalı tarafından, müvekkilinin … tanıtımıyla ilgili belli yaş gurubundaki çocuklara yönelik, hikaye kitabı hazırlanmasının istenildiğini, müvekkilinin bu isteği kabul ederek ekte sunulu kitabı hazırladığını, müvekkilinin bu kitabı hazırlarken hiçbir maddi beklenti içine girmediğini ve davalıdan da taktir edilmek dışında bir beklenti içine girmediğini, ” …’ dan …” ismi verilen eserin müvekkili tarafından yazıldığını, sosyal sorumluluk projesine kaynak olması açısından bir defaya mahsus basımı ve dağıtımının yapılması için davalıya teslim edildiğini, eserin kitap halinde davalı tarafından bastırıldıktan sonra 50 adet kitap olarak müvekkiline teslim edileceğini ancak davalı tarafından bastırılan kitaplardan müvekkiline teslimin yapılmadığını sadece örnek olarak 1 adet kitap teslim edildiğini bunun dışında müvekkilinin eserin bir kez basımına izin vermiş olduğunu, bu konuda kaç adet basıldığı, hangi zamanlarda basıldığı ile ilgili müvekkiline davalı tarafından bilgi verilmediğini ve eser kitap haline getirildikten sonra müvekkilinin yok farz edilmeye başlandığını, müvekkilinin izni ve bilgisi dışında kitabın internet sayfasındaki tanıtımlarında eser sahibi müvekkilinin isminin silindiğini, bu konuda davalının müteaddit kereler uyarıldığın fakat sonuç alınamadığını, bunun üzerine İzmir … Noterliği’ nin … yevmiye sayılı 13/01/2020 tarihli ihtarnamesi keşide edilerek davalının haksız eyleme son vermesinin istenildiğini, sonrasında internet sayfasındaki kitap tanıtımında kitabın yazarı olarak müvekkilinin isminin yazılacağı yerde kitabın tanıtımdan kaldırıldığını, bu durumun; davalının, müvekkiline karşı kötü niyetli olduğunun ve hasmane bir tutum sergilediğinin açık bir delili olduğunu ve manevi olarak yıprandığını, 01.07.2019 tarihinde mahkemede açtıkları dava neticesinde mahkemece “arabuluculuk sürecine gidilmediği” nedeniyle davanın dava şartı eksikliği nedeniyle reddine karar verildiğini bunun üzerine arabuluculuk sürecinin başlatıldığını, tarafların anlaşamamaları üzerine 25.08.2020 tarihli tutanağın tanzim edildiğini, belirtmiş, 1.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davanın haksız ve dayanaksız olduğunu, … Derneği’ nin 2008 yılında …’ da kurulduğunu, derneğin herhangi bir maddi çıkar amacı gütmeyen, uluslararası kültürel alışveriş amaçlı bir demek olduğunu, davacı …’ nin derneğin üyelerinden biri olup, 2013 yılında derneği üye olduğunu ve 2017 yılında da dernek üyeliğinden istife ettiğini, derneğin 2012-2014 yılları arasında Avrupa birliğinin ” …” adlı projesine katıldığını, proje kapsamında …’ yı tanıtan bir kitapçık çıkarma kararı aldıklarını, dernek üyeleri ile bu konuyu konuştuklarında 9-10 üyenin bu konu ile ilgili yazı yazmaya gönüllü olduklarını, …’ nin de bu gönüllülerden birisi olduğunu, 2013 yılında dernek üyelerince yapılan toplantılar sonucu yazılar arasından …’ nin kara kalemle kâğıda yazmış olduğu taslak yazısının beğenildiğini, bu yazının demek üyeleri tarafından imla hataları ve bilgi yanlışlarının düzeltilerek kitapçıkta kullanılacak metne dönüştürüldüğünü, kitapçık için tasarım ve görsellerin demek üyeleri tarafından hazırlanıp düzenlendiğini, tanıtım kitapçığının bu haliyle basıma hazır hale getirildiğini, kitapçığın 2014 yılında … ‘ nin desteği ile 500 adet basılarak derneğe teslim edildiğini, bu kitapçıkların 100 adedinin …’ nin kendisine teslim edildiğini, kalan kitapçıkların proje kapsamındaki okullara, dernek üyelerine ve proje kapsamındaki ortak ülkelerin temsilcilerine dağıtıldığını, hatta okula dağıtım aşamasında …’ nin kendisinin kitapçığı imzalayarak hazır bulunduğunu, bu kitapçığın hazırlanmasında demek üyelerinin hepsinin emeği olduğunu, …’ nin emeğinin bu anlamda oldukça cüz’i olduğunu, buna rağmen kitapçığın arka sayfasının …’ ye ayrıldığını ve kendisi onore edildiğini, ” …’ dan …’ ya ” adlı kitapçığın, davacının da katkıda bulunduğu kollektif bir çalışma ürünü olup bir tanıtım kitapçığı olduğunu, hal böyle iken talebi olmadığı halde davacıya teşekkür babından 500,00-TL ödeme yapıldığını, davacının 2014 yılında derneğe bir ihtarname gönderdiğini, bu ihtarnameden sonra kitapçığın basımının kesinlikle yapılmadığını, kitapçığın sadece bir kez ve 500 adet basıldığını, davacıya kitapçıktan 100 adet teslim edildiğini, derneğin internet sayfasında ” …’ dan …’ ya ” ve ” … ” adlı kitapçıklarının ön kapaklarının yan yana olarak görüntüsünün konulduğunu, arka kapakların görüntü olarak kullanılmadığını, yoksa …’ nin adının silinmesinin söz konusu olmadığını, bu kitapçıklardan derneğin maddi bir kazanımının olmadığını, derneğin davacıya gönüllülük esasına dayalı olarak yaptığı katkı için fazlasıyla teşekkür ettiğini, kendisini incitecek bir davranış içinde olmadığını belirtmiş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİLİRKİŞİ RAPORU
Bilirkişi raporunda özetle; Davaya konu …’ …’ya isimli kitabın FSEK m.2/1 anlamında “dil ve yazı ile ifade olunan ilim ve edebiyat eseri” olduğunu, davacının davaya konu kitabın metinlerinin yazarı olduğunu, davacı tarafından dosyaya mübrez edilen CD incelediğinde davalı dernek tarafından …’nın tanıtımına yönelik yaklaşık 44 dakika süren bir video içeriğinde davacının yazdığı kitabın metinleri yine bir çocuk tiplemesinin ağzı ile kullanıldığını, ancak davaya konu videoda davacının asıl eser sahibi olduğunu belirtilmemekle davacının FSEK 15’te düzenlenen manevi hakkının ihlal edildiğini, FSEK 70 gereğince manevi hakları haleldar olan kişinin manevi tazminat talebinde bulunabileceğini, davacının manevi tazminat talebinin yerinde olup olmadığının mahkeme takdirinde olduğunu rapor etmiştir.
TESPİT, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Eser’in tanımı 5849 sayılı FSEK’in 1/B maddesinde tanımlanmıştır. Bu maddeye göre; Eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleridir. Biri ürünün eser sayılabilmesi içi iki unsurun bir arada olması gerekmektedir. Bunlar sahibinin hususiyetini taşıması ve kanunda sayılan eser kategorisinde sayılmasıdır.
Dosya kapsamında alınan 07/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda da belirttiği üzere; Davaya konu …’ …’ya isimli kitabın FSEK m.2/1 anlamında “dil ve yazı ile ifade olunan ilim ve edebiyat eseri” olduğu anlaşılmıştır. Eser sahipliği hususu FSEK’in 11 ve 12. Maddelerinde düzenlenmiştir. Bu karineler uyarınca; dosyadaki deliller ve bilirkişi raporu dikkate alındığında davacının eser sahibi olduğu hususunda tereddüt bulunmamaktadır. Eser sahibinin mali hakları FSEK’in 21,22,23,24 ve 25. maddelerinde düzenlenmiştir Eser sahibinin manevi hakları 14,15,16 ve 17. maddelerinde düzenlenmiştir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan CD incelediğinde davalı dernek tarafından …’nın tanıtımına yönelik yaklaşık 44 dakika süren bir video içeriğinde davacının yazdığı kitabın metinleri yine bir çocuk tiplemesinin ağzı ile kullanıldığını, ancak davaya konu videoda davacının asıl eser sahibi olduğunu belirtilmemekle davacının FSEK 15’te düzenlenen manevi hakkının ihlal edildiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda FSEK m.70 uyarınca davalının 1.000 TL’lik manevi tazminat talebi yerinde görülerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Davacının davasının kabulü ile;
1.000,00.-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
Alınması gereken 80,70 TL karar harcının davacı tarafından yatırılan 54,40 TL harçtan mahsubu ile eksik 26,30 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından yatırılan 54,40 TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, manevi tazminat davası kabul edilmekle, AAÜT’ne göre belirlenen hüküm konusu miktarı geçemeyeceğinden, 1.000 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacı tarafa ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.097,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacı tarafa ödenmesine,
Davalı tarafından yapılan toplam 48,50 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin 11. Ve 20. Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar, hazır bulunan tarafların huzurunda usulen okunup anlatıldı.09/02/2022

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)