Emsal Mahkeme Kararı İzmir Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/109 E. 2021/222 K. 27.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/109 Esas
KARAR NO : 2021/222

DAVA : FSEK Tecavüzün Men’i
DAVA TARİHİ : 28/08/2019
KARAR TARİHİ : 27/10/2021

Davacı vekili tarafından 28/08/2019 tarihinde davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin esas defterine kaydedilmiş olup, yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili müvekkili şirketin, üzerinde FSEK kapsamında hak sahibi olduğu ve “…” markası altında piyasaya sürülen “…” adlı eserin 2017 ‘den beri piyasada yayında olduğunu, fasikül olarak 8 adet olarak , eğitim kitabı olarak 9 adet, kültür kitabı olarak 8 adet eserden oluştuğunu, davalı tarafın ise, eğiten kitap markasıyla benzer eseri “…” yapıp sattığını, bu setin müvekkilinin mali ve manevi haklarını ihlal ettiğini; intihal bulunduğunu ileri sürerek koruma talep etmektedir. Davalıya 03/07/2019 tarihli İzmir … noter kanallı ihtarname gönderilmiş, 08/08/2019 tarihli cevabı ihtarname alınmış ancak ihlalin devam ettiği ileri sürülmüştür. Davalı şirket yetkilisi hakkında Ankara CBS ve …/… ve … nolu soruşturmalar başlatılmıştır. Davacı, müvekkilinin öğrenme setinin karşı tarafça satılan setle çakışan, intihal oluşturan yönlerini belirlemiştir. Buna göre karşı tarafın …, …, …-… başlıklı kitabının, setinin piyasada durdurulmasını, internet ortamında reklam ve satışının durdurulması, satışının men için tedbir alınmasını, toplanmasını, tecavüzün ref edilmesini, yeni baskı yapılmamasını, ilan yapılmasını, tazminat haklarının saklı kalmasını dava etmiştir.
Savunma: Fikri hakka tecavüz bulunmadığını, intihal bulunmadığını, müvekkilinin örnek bir yayınevi olduğunu, kendilerinin yenilik geliştirdiklerini, davacı tarafa ait kitap setlerinin ürünle karşılaştırıldığında, herhangi bir hak ihlalinin bulunmadığını görüleceğini, müvekkilinin çalışmasına ait ürün ve tanıtımlarının, internet kayıtlarının incelendiğinde savunmalarının kanıtlanacağını, özgün tasarım ve çalışma sayfalarının bulunduğunu, en fazla esinlenmenin söz konusu olabileceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
BİLİRKİŞİ RAPORU
24/09/2021 tarihli bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; …’ta … yansıtmaktadır, … kapağında da … var olduğunu ve çizim ile … farklı şekilde yansıtmakta olduğunu, ancak hiçbir şart ve gereklilik yok iken aynı görselin davalı kitabında kullanılması iltibasa sebebiyet verecek nitelikte olduğunu, davacının ek-3’te ihlal olarak belirttiği durumun, …’ta kullanılan nesneler ile …’da kullanılan nesneler farklı ve bu örüntüler basit ve harcıalem örüntüler olduğunu, hak ihlali bulunmamakta olduğunu, davacının ek-4’te ihlal olarak belirttiği durumun, … -… Kitap kapağında bulunan … ve … resmi … kitabının kapağına aynı renk, şekil ve bütünsellik ile yansıtılmış olduğunu hiçbir şart ve gereklilik yok iken aynı görselin davalı kitabında bu şekilde kullanılmasının iltibasa sebebiyet verecek nitelikte olduğunu, Sayfa 2’de yer alan görsellerin aynısını başka şekil kullanma imkanı varken yine geometrik şekillerden oluşturulan … imgesi ile davalı kitabında kullanılması iltibasa sebebiyet verecek nitelikte olduğunu, davacının ek-6’te ihlal olarak belirttiği durumun, davacının kitabının örneğinde yer alan … …daki … görselinden farklı renkte olduğunun görülmekte olduğunu, … zorunlu şekli nedeniyle Hak İhlalinin olmadığını, davacının ek-7’de ihlal olarak belirttiği durumun; …-…’un … adlı tablosunun eşleştirme örneğinin davalı kitabında puzzle karesi yerine dairesi şekline getirilerek verilmiş olduğunu, farklı bir resimle bu örneği yapma imkanı varken yapılmamış olup bu şekilde kullanılmasının iltibasa sebebiyet verecek nitelikte olduğunu, davacının ek-8’de ihlal olarak belirttiği durumun; davacı örneğindeki …’nin … tablosu yerine başka tablo ile örnek yapma imkanı varken aynı içerikte kullanılması iltbasa sebebiyet verecek nitelikte olduğunu, davacının Ek-9’da ihlal olarak belirttiği durumun; Sayı yönergelerinde farklı şekiller kullanılmış olup benzerlik bulunmamakta olduğunu, davacının Ek-10’da ihlal olarak belirttiği durumun; …çalışmalarında farklı şekiller kullanılmış olup benzerlik bulunmamakta olduğunu, davacının Ek-11’de ihlal olarak belirttiği durumun, tangram örneğindeki figürler farklı olup , benzerlik bulunmamakta olduğunu, davacının Ek-12’de ihlal olarak belirttiği durumun ;…, farklı hayvanlar ile yapılmış olup benzerlik bulunmamakta olduğunu, davacının Ek-13’te ihlal olarak belirttiği durumun ; rakamlara göre boyama çalışmasında farklı hayvan görseli ve farklı renkler kullanılmış olup benzerlik bulunmamakta olduğunu rapor etmiştir.
TESPİT, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Eser’in tanımı 5849 sayılı FSEK’in 1/B maddesinde tanımlanmıştır. Bu maddeye göre; Eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleridir. Biri ürünün eser sayılabilmesi içi iki unsurun bir arada olması gerekmektedir. Bunlar sahibinin hususiyetini taşıması ve kanunda sayılan eser kategorisinde sayılmasıdır.
Dosya kapsamında alınan 24/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda da belirttiği üzere; Dava konusu uyuşmazlıkta davacıya ait eğitim setlerinin okul öncesi çocuklara yönelik görseller, şekiller basit yönerge ve talimatlarla örülü sistematik ve uslupla hazırlanmış kitaplar olduğu ve bu özellikleri sebebiyle FSEK m.2/1 anlamında “dil ve yazı ile ifade olunan ilim ve edebiyat eseri” olduğu anlaşılmıştır. Eser sahipliği hususu FSEK’in 11 ve 12. Maddelerinde düzenlenmiştir. Bu maddelerdeki karineler dikkate alındığında dosyaya sunulan belglereden davacının eser sahipliği konusunda tereddüt bulunmamaktadır. Eser sahibinin mali hakları FSEK’in 21,22,23,24 ve 25. maddelerinde düzenlenmiştir Eser sahibinin manevi hakları 14,15,16 ve 17. maddelerinde düzenlenmiştir.
Dava konusu … üzerinde yayıncı olarak … ismi yer almakla FSEK m.11.f.1’deki; Yayımlanmış eser nüshalarında veya bir güzel sanat eserinin aslında, o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılır” hükmü çerçevesinde davacının dava konusu kitapların yayımcısı sıfatıyla dava açma hakkının olduğu anlaşılmıştır.
Davacının … eser vasfını haiz olsa bile davacının somutlaştırdığı ihlal iddialarına konu eğitim seti içeriklerinin de tek tek eser vasfının olması gerekir. Oysa davaya konu edilen … intihal olduğu ileri sürülen eser kısımlarda benzerlik teşkil eden hususlar FSEK 1/B-a kapsamında sahibinin hususiyetini yansıtan ve bir eser türü olarak korunan ifadeler olmayıp, hususiyet içermeyen örnekler şeklinde olmakla vaki kullanımın FSEK çerçevesinde hak ihlali doğurmadığı buna karşılık davalı kullanımlarının FSEK.m.84 atfı uyarınca TTK.m.54 kapsamında haksız rekabet oluşturduğu anlaşılmıştır. Dava dilekçesi dilekçesi incelendiğinde davacının haksız rekabete yönelik açılmış davası olmadığından davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Davacının davasının reddine
Alınması gereken 59,30 TL karar harcının davacı tarafından peşin olarak yatırılan 44,40 TL harçtan mahsubu ile eksik 14,90 TL karar harcının davacı tarafından alınarak Hazine’ye irat kaydına,
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT’ne göre belirlenen 5.900 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak, davalılara ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 435 TL yapılan yargılama giderine ek talimat mahkemesince bilirkişi ücreti olarak yapılacak 1.300 TL olmak üzere toplam 1.735 TL yargılama giderinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan toplam 35,90 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak, davalı ödenmesine,
Kalan ve kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde talep beklenmeksizin ilgili yanlara iadesine,
Gerekçeli hükmün, tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, İstinaf Kanun yolunun İzmir Bölge Adliye Mahkemelerinin 11. Ve 20. Hukuk İstinaf Daireleri nezdinde açık olduğuna dair verilen karar, hazır bulunan tarafların huzurunda usulen okunup anlatıldı. 27/10/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)