Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/2819
KARAR NO : 2023/2572
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: MUĞLA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 20/06/2023
ESAS NO : 2023/593
KARAR NO : 2023/460
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ:BODRUM 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ :28/03/2023
ESAS NO :2022/821
KARAR NO :2023/172
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç))
KARAR TARİHİ :29.12.2023
GEREKÇELİ KARAR TARİHİ : 29.12.2023
Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi arasında oluşan görev uyuşmazlığının yargı yeri belirlenmesi yoluyla giderilmesi Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından talep edilmekle dosya kapsamı incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın kooperatif üyeliğinden kaynaklandığını ve mutlak ticari dava olduğundan Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiğini belirterek Muğla Asliye Ticaret Mahkemesine görevsizlik kararı verilmiştir.
Dosyanın gönderildiği Muğla Asliye Ticaret Mahkemesince, davanın kooperatif üyeleri arasında olmadığı, tapuda satın alan üçüncü kişiye karşı açıldığı, tacirde olmadığından ticari dava olmadığı gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verilmiştir.
1-HMK’nun 2. Maddesinde “(1) Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. (2) Bu Kanunda ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesi diğer dava ve işler bakımından da görevlidir.”,
HMK’nun 21. Maddesinde “(1) Aşağıdaki hâllerde, davaya bakacak mahkemenin tayini için yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulur: a) Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkarsa. b) İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda bir tereddüt ortaya çıkarsa. c) İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse. ç) Kesin yetki hâllerinde, iki mahkeme de yetkisizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse.”,
HMK’nun 22. Maddesinde “(1) Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur. (2) İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir. “şeklinde düzenlemeler mevcuttur.
Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi ile Bodrum Mahkemeleri arasında yalnızca ticari davalar bakımından yargı çevreleri aynı olduğu, ticari olmayan davalarda ise Muğla Asliye Hukuk Mahkemesi ile aynı yargı çevresine tabidir. Muğla Asliye Ticaret Mahkemesince kendi yargı çevresinde olan Muğla Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, kendi yargı çevresinde olmayan Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı vermiştir. Muğla Asliye Ticaret Mahkemesince, görevsizlik aynı zamanda da yetkisizlik kararı verilmiş, bu karar kesinleşmiştir. Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesince hüküm kısmında görevsizlik kararı verildiği yazılmış ise de, teknik anlamda yetkisizlik kararı verilmiştir. Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesince de verilen karar taraf vekillerine tebliğ edilip, kanun yoluna başvuru olmadığından bu karar da kesinleşmiştir. Bu durumda iki mahkemenin de esası kapatılıp dosyadan el çekildiğinden dosyanın sürüncemede kalmaması için yargı yeri belirleme gerekliliği doğmuştur. Asliye Hukuk ve Asliye Ticaret Mahkemeleri kararları ile birbirlerine görevsizlik kararı verdiklerini belirttiklerinden mahkemeler arasında öncelikle görev uyuşmazlığı olduğu kabul edilerek görev yönünden yargı yeri belirlemesi yapılmıştır.
2-TTK’nun 4. Maddesinde “(1) Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın; a) Bu Kanunda, b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969 uncu maddelerinde, c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447, yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580 inci maddelerinde, d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta, e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde, f) Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde, öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır. Ancak, herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır. (2) (Değişik: 28/2/2018-7101/61 md.) Ticari davalarda da deliller ile bunların sunulması 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine tabidir; miktar veya değeri bir milyon Türk lirasını geçmeyen ticari davalarda basit yargılama usulü uygulanır. (Ek cümle: 28/3/2023-7445/30 md.) Bu fıkrada belirtilen parasal sınır, 6100 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasına göre artırılır.”,
TTK’nun 5. Maddesinde “(1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari (Değişik ibare: 26/06/2012-6335 S.K./2.md.) davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir. (2) Bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4 üncü madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılır. Bir yerde ticaret davalarına bakan birden çok asliye ticaret mahkemesi varsa, iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, asliye ticaret mahkemelerinden biri veya birkaçı münhasıran bu Kanundan ve diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevlendirilebilir. (3) (Değişik fıkra:26/06/2012-6335 S.K./2.md.) Asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır. (4) (Değişik fıkra:26/06/2012-6335 S.K./2.md.) Asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yargı çevresindeki bir ticari davada görev kuralına dayanılmamış olması, görevsizlik kararı verilmesini gerektirmez; asliye hukuk mahkemesi, davaya devam eder.” şeklinde düzenlemeler mevcuttur.
Somut olayda; Dava, alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Davanın kooperatif üyeleri arasında olmadığı, tapuda satın alan üçüncü kişiye karşı açıldığı, taraflarında tacir olduğuna dair dosyada belge bilgi bulunmamaktadır. Davanın TTK’nın 4.maddesinde sayılan dava ve işlerden olmadığı, davaya bakmaya ticaret mahkemelerinin görevli olmadığı anlaşılmıştır. HMK 2/1.maddesine göre malvarlığı haklarına ilişkin davalarda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. (İzmir BAM 6. Hukuk Dairesi 2023/2960-2118, 2023/1274-2292, 2023/1273-2296 E/K)
Açıklanan nedenlerle, Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 21.ve 22. maddeleri gereğince Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın yargı yeri belirlenmesi talep eden mahkemesine iadesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 362/1-c maddesi uyarınca temyiz kanun yolu kapalı olmak üzere 29.12.2023 günü oybirliği ile karar verildi.