Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/302 E. 2023/261 K. 31.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/302
KARAR NO : 2023/261

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 04/11/2022
KARAR TARİHİ: 18/11/2022
NUMARASI : 2022/904 E.-2022/806 K.
DAVANIN KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı)
DAİRE KARAR TARİHİ : 31/01/2023
DAİRE KARARININ YAZILMA TARİHİ : 31/01/2023
İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/11/2022 tarih ve 2022/904 E. 2022/806 K. sayılı hükmünün, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine Dairemize gönderilen dosya incelendi, gereği düşünüldü:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı/ borçlu … Şirketi ‘nin … Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğündeki hak edişlerinin temlik ettiği İzmir 21. Noterliği 15/08/2022 tarih, 40138 yevmiye numaralı alacağın devri temliknamesi işleminin İ.İ.K 257 ve 281 maddeleri uyarınca müvekkil bakımından iptali ile müvekkile dava konusu … Belediyesi Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğündeki alacak ve hak edişler üzerinde icra yetkisi verilmesini, Dava konusu olan …. Şirketinin … Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğündeki tüm alacak ve hakedişleri, davalı …. Şti ‘ye devir edilen tüm alacak ve hakedişlerinin devir, temlik işlemlerinin müvekkil bakımından iptalini ve dava konusu alacak ve hakedişler üzerinde müvekkile cebri icra yetkisi tanınmasını, Dava konusu olan … Şirketinin … Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğündeki tüm alacak ve hakedişleri, davalı … Şti ‘ye devir edilen tüm alacak ve hakedişlerinin İ.İ.K.281/2 gereğince dava konusu alacaklar ve hakedişlere ihtiyati haciz konulmasına, Edremit İcra Dairesi 2022/ 7967 esas sayılı dosyası kapsamında ihtiyati hacizin uygulanması için icra dairesine müzekkere yazılmasın, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalılara müştereken ve müteselsilen yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı … şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle görev itirazlarının olduğunu, davanın, nispi nitelikli tasarrufun iptali davası olup tasarrufun iptali davalarına bakmakla görevli olan mahkemenin, İİK.’nın 281. maddesi uyarınca genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, ayrıca yetki itirazlarının bulunduğunu, genel yetki kurallarına tabi olan davada, davalıların ortak bir yerleşim yeri yoksa birinin yerleşim yeri mahkemesinde dava açılabileceğini, müvekkilinin yerleşim yerinin ise Aliağa olduğunu, yetkili ve görevli mahkemenin Aliağa Asliye Hukuk Mahkemesisi olduğunu, davada “aciz vesikası” davanın dinlenebilme şartı olup dava tarihi itibariyle borçlunun aciz içerisinde olduğunu gösteren aciz vesikasının mevcut olmadığını, her zaman düzenlenmesi mümkün olan adi yazılı belgeler alacağın varlığını ispatlamaya tek başına yeterli olmadığını, … gıda tarafından muvazaalı ve danışıklı olarak …. hakkında başlatılmış olan Edremit İcra Müdürlüğünün 2022/7967 esas sayılı muvazaalı icra takibinin iptali için iptal davası da ikame edildiğini, bu iptal davası somut davayı doğrudan etkileyeceğinden bekletici mesele yapılması gerektiğini, davacı şirketin kuruluşu dahi tarafların muvazaalı hareket ettiklerine fiili karine olduğunu, davacının ihtiyati haciz talebi yerinde olmayıp reddinin gerektiğini belirterek, talepleri gibi karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “Davacının açmış olduğu davasının, HMK 6, 7 maddeleri göz önüne alınarak mahkememizin YETKİSİZLİĞİNE, Yetkili ve görevli mahkemenin KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE, karar görülmüştür.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı 3.kişi … Şirketi vekili istinaf dilekçesinde özetle; Somut davada öncelikle görev itirazlarının görülmesi gerektiğini, tasarrufun iptali davalarına bakmakla görevli olan mahkemenin İİK.’nın 281. maddesi uyarınca genel yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, kaldı ki Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu kararı uyarınca Aliağa, Asliye Ticaret Mahkemesi olarak da Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’ne bağlı olduğunu, yetki itirazlarının olduğunu, yetkili ve görevli mahkemenin Aliağa Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, verilen kararın bu anlamda doğru olmadığını belirterek, ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, İİK’nun 277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, yetkisizlik kararı verildiği ve bu karara karşı davalı-3.kişi vekilinin istinafa geldiği görülmüştür.
Mahkemece dava, ticari dava olarak benimsenerek, “Asliye Ticaret Mahkemesi” sıfatıyla görülüp sonuçlandırılmıştır.
Eldeki dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01/07/2012 tarihinden sonra, 24/07/2017 tarihinde açılmıştır. Burada öncelikli olarak Asliye Ticaret Mahkemesi’nin davaya bakmakla görevli olup olmadığının belirlenmesi gerekir.
6335 sayılı Kanunu’nun 2. maddesi ile değişik, 6102 Sayılı TTK’nun 5. maddesi uyarınca, ticari davalar Asliye Ticaret Mahkemeleri’nce görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, Asliye Ticaret Mahkemeleri’yle diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nunda ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 6335 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı HMK’nun 1. maddesi uyarınca, kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce ve istinaf aşamasında Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından re’sen incelenir.
Tasarrufun iptali davaları mutlak ticari dava niteliğinde olmayıp şahsi nitelikte ve borçlunun tasarruflarına yönelik bulunduğundan asliye hukuk mahkemelerinin görevine girmektedir. Öte yandan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği, 01/07/2012 tarihinden itibaren açılan davalarda artık Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi arasındaki ilişki işbölümü değil görev ilişkisidir. Somut olayda da, dava bu tarihten sonra 07/02/2017 tarihinde, İİK’nun 277. ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış olduğundan görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir (HGK’nun 2014/17-2389 Esas, 2016/129 Karar; Yargıtay Kapatılan 17. H.D’nin 2015/16518 Esas, 2018/4875 Karar).
6100 sayılı HMK’nun 1/(1) maddesinde “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir.” hükmü düzenlenmiştir.
6100 sayılı HMK’nun 114/(1)-c maddesine göre, görev hususu dava şartlarından olup, aynı kanunun, 115. maddesine göre, dava şartlarının mevcut olup olmadığının mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılması ve gözetilmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan, HMK’nun 1/(1) maddesindeki düzenleme uyarınca, göreve ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olup taraflarca görev hususu ileri sürülmese dahi mahkemece re’sen görev hususunun gözetilip davanın, “Asliye Hukuk Mahkemesi” tarafından bakılarak sonuçlandırılması için, görevsizlik kararı verilmesi gerekirken “Asliye Ticaret Mahkemesi” sıfatıyla görüp yetkisizlikle sonuçlandırılmıştır.
Bu nedenlerle; davalı 3.kişi vekilinin istinaf başvurusunun, esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin, görevsiz mahkemece davanın görülerek sonuçlandırılmış olması nedeniyle, HMK’nun 355/1 ve 353/1-a-3. maddeleri doğrultusunda kabulü ile kararın, HMK’nun 353/1-a-3. maddesi uyarınca kaldırılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı 3.kişi vekilinin istinaf başvurusunun, esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin görev yönünden KABULÜ ile; İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/11/2022 tarih ve 2022/904 E. 2022/806 K. sayılı kararının, HMK’nun 353/1-a-3. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın, görev hususunda yukarıda gösterilen biçimde işlem ve yargılama yapılmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-Davalı 3.kişi tarafından peşin yatırılan istinaf karar ve ilam harcının verilen karar dikkate alınarak istek halinde kendisine iadesine,
4-Dosya üzerinde inceleme yapılması nedeniyle vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-İstinaf yasa yoluna başvuran davalı-3.kişi tarafından istinaf aşamasında yapılan giderlerin ilk derece mahkemesinde verilecek yeni kararda dikkate alınmasına,
HMK.m.353/1-a/3 hükmü uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi. 31/01/2023