Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2023/970 E. 2023/1001 K. 03.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2023/970
KARAR NO : 2023/1001
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2023/42 Esas 2023/22 Karar
KARAR TARİHİ : 13/01/2023

DAVA : İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 03/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 03/05/2023

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen kararına karşı istinaf başvurusunda bulunulmakla, dosyada duruşma yapılmasını gerektiren eksiklik görülmediğinden 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a bendi uyarınca istinaf incelemesinin duruşmasız yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü
DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketinin yap, işlet devret modeline uygun olarak yaptığı ve halen işlettiği kuzey Ege Otoyolunda bulunan “Aliağa giriş 4 ” numaralı gişenin ücret yan göstergesine davalıya ait ve davalı tarafından işletilen … plakalı kamyonun çarpması ile oluşan zararın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptalini talep ve dava etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ :
Davalıya dava dilekçesi tebliğ edilmeden karar verilmiştir.
İDM KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesince tensiben dosya üzerinde verilen kararda özetle; ” ..Her ne kadar iş bu dava mahkememizde açılmış ise de, davalının gerçek kişi olduğu, kaza tespit tutanağına göre, 03.11.2020 tarihinde davalı adına kayıtlı bulunan … plakalı BMC marka kamyon ile davacının işletmekte olduğu Kuzey Ege Otoyolu’nda bulunan “Aliağa Giriş 4” nolu gişeden geçerken LPR kamerası olarak tabir edilen plaka tanıma sistemi kamerasına, optik perdeye, kapalı devre kamera sistemine (CCTV) ve HGS kabinleri ile yan tarafta bulunan “Aliağa Giriş 3″ nolu gişenin ücret yan göstergesine çarptığı, bu çarpma dolayısıyla maddi hasar oluştuğu, davanın ticari dava olabilmesi için her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olması gerektiği ya da her iki tarafın da tacir olması gerektiği, dolayısıyla taraflar arasında 6102 Sayılı Yasa kapsamında değerlendirilebilecek ticari bir ilişki bulunmaması ve buna bağlı olarak haksız fiilden kaynaklı açılan iş bu davanın ticari dava niteliğinde bir dava olmaması sebebi ile davaya bakmaya görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olduğundan ve 6100 Sayılı HMK nun 1. Maddesine göre görev hususunun kamu düzenine ilişkin olması, yargılama sırasında giderilebilecek dava şartı olmaması ve mahkemece de resen göz önünde bulundurulması gerektiğinden davanın 6100 Sayılı HMK nun 114/1-c ve 115/2. Maddesi hükümleri uyarınca dava şartı yokluğundan usulden reddine ve mahkememizin görevsizliğine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” Şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilin özel hukuk hükümleri çerçevesinde yap işlet devret modeline tabii olduğunu yerel mahkeme yeterli araştırmayı yapmaksızın görevsizlik kararı vermiştir davalının sıfatına, yaptığı işe, somut olayın özelliklerine bakılmaksızın, yeterli araştırma yapılmaksızın görevsizlik gerekçesiyle davanın haksızca reddine karar verildiğini, gerçek kişilerin rutin kullanım/ tüketim amacıyla şehir içi- dışı nakliye yapan bir kamyon/ tır sahibi olması hayatın olağan akışına başlı başına aykırı olduğunu, davalı adına kayıtlı olan araç ticari amaçla üretilmiş kamyon cinsi araç olup bu araçların ticari işletme sayılması ve maliklerinin de tacir sayılması gerektiği yerleşik Yargıtay ve İstinaf Mahkemeleri kararlarınca sabit olduğunu, bu noktada taraflar tacir olduğundan yargılamanın da Asliye Ticaret Mahkemelerinde yapılması gerektiğini, işbu sebeple yerel mahkeme tarafından verilen görevsizlik kararı hukuki güven ilkesine de aykırı olup kaldırılmasını talep etmiştir.
İSTİNAFA CEVAP :
Davalı taraf istinafa cevap vermemiştir.
G E R E K Ç E
Uyuşmazlık, otoyol girişinde bulunan gişeye verilen zararın tazmini isteğine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, yukarıda özetlenen gerekçelerle; davanın asliye hukuk mahkemesinde bakılması gerektiğinden bahisle 6100 Sayılı HMK 114/1-c maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine karar verilmiş; bu karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
6100 Sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re’sen gözetilir; HMK’nun 357. Maddesine göre de; İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz, maddeleri çerçevesinde inceleme yapılmıştır.
Bilindiği üzere; 6098 Sayılı TBK. 49 maddesi gereğince kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. 50/1.fıkrası gereğince zarar gören zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.
Öte yandan, 6102 Sayılı TTK’nun 4. Maddesine göre; bir davanın ticari dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin tarafların her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin taraflarının ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın TTK veya diğer Kanunlarda o davaya asliye ticaret mahkemesinin bakacağı yönünde düzenleme bulunması gerekir. Örneğin; ödünç para verme işlerine ilişkin uyuşmazlıklar 6102 sayılı TTK’nun 4. Maddesi uyarınca, iflas davaları ise 2004 sayılı İİK’nun 154 ve devamı maddeleri gereğince ticari dava sayılır. Buna karşılık 4. Madde uyarınca, tarafların tacir olup olmamasına bakılmaksızın ticari dava sayılan havale, vedia ile fikir ve sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklardan doğan davalar herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmiyorsa ticari dava sıfatını kaybedecektir.
Diğer taraftan 6102 sayılı TTK’nun 19/2. Fıkrası gereğince; taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
6335 Sayılı Kanunun 2. Maddesi ile değişik 6102 sayılı TTK’nun 5. Maddesi uyarınca ticari davalar asliye ticaret mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, ticaret mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri aralarındaki ilişki artık iş bölümü ilişkisi değil görev ilişkisi haline dönüşmüştür. Göreve ilişkin düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğundan her aşamada re’sen gözetilmelidir.
Somut olayda, davacı şirketin yap işlet devret kapsamında yaptığı ve halen işletme hakkı kapsamında işlettiği Kuzey Ege Otoyolunda bulunan “Aliağa Giriş 4” nolu gişeden geçerken LPR kamerasına davalıya ait kamyonun zarar verdiğinden bahisle zararın tazmini için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istenilmiştir.
Davalı gerçek kişi ise de; adına kayıtlı … plaka sayılı kamyonun yük taşımacılığında kazanç elde etmek için kullanılan ticari araç olduğu, böylece davalıya ait ticari aracın (işletmenin) davacı tacirin işlettiği işletmesine verdiği zarardan kaynaklı davanın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması nedeniyle 6102 Sayılı TTK un 4 üncü maddesi kapsamında ticari dava olması nedeniyle davaya ticaret mahkemesinde bakılması gerektiği halde; ilk derece mahkemesince asliye hukuk mahkemesince bakılacağından bahisle davanın görev bakımından dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi hukuka aykırı olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusu yerinde bulunmuştur.
Hal böyle olunca açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre, davaya bakmaya asliye ticaret mahkemesinin görevli olması nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK.’nun 355. maddesi gereğince kabulü ile aynı Yasanın 353/1 inci fıkrasının (a-3) üncü bendi ve (1-a) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin 13/01/2023 tarihli kararının esası incelenmeden kaldırılmasına, dosyanın esasının incelenmesi için ilk derece mahkemesi olan Muğla Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, ilişkin karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/42 Esas – 2023/22 Karar sayılı, 13/01/2023 tarihli kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1 fıkra (a-3) bendi ve (1-a) maddesi, 355.madde gereğince ESASI İNCELENMEDEN KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacının peşin yatırdığı 179,90 TL istinaf karar ve ilam harcının istek halinde iadesine, 492,00 TL istinaf yoluna başvuru harcının mahsubu ile Hazineye gelir kaydına,
5-Kesin olan işbu kararın taraflara tebliği ve harç tahsil / iade işlemlerinin İlk Derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
İlişkin dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 6100 Sayılı HMK’nun 353. Maddesi (1-a) bendi uyarınca 03/05/2023 tarihinde KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.