Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2022/1680
KARAR NO: 2022/1761
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2021/1121 Esas – 2021/743 Karar
KARAR TARİHİ : 06/11/2021
İSTİNAF TARİHİ : 11/01/2022
KARAR TARİHİ : 20/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/09/2022
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilk derece mahkemesince verilen, yukarıda tarih ve numarası gösterilen kararına karşı, davacı istinaf başvurusunda bulunulmakla, dosyada duruşma yapılmasını gerektiren eksiklik görülmediğinden 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a bendi uyarınca istinaf incelemesinin duruşmasız yapılmasına karar verilerek, dosya incelendi;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü
DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 28.05.2019 ve 14.06.2019 tarihlerinde davalı şirket tarafından yapılan yol çalışması esnasında müvekkili şirkete ait Çayboyu mah. Cami önü ve Köprü yanı sahasında bulunan bakır kablolara zarar verildiğini, müvekkili şirketin bundan dolayı toplam 16.275,95 TL zarara uğradığını, davalı şirket tarafından verilen zararın karşılanmadığını belirterek müvekkili şirketin uğramış olduğu zararın olay tarihlerinden itibaren işleyecek değişen oranlarda yasal faizi ile davalıdan alınarak müvekkili şirkete verilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına” karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava yetkisiz mahkemede açıldığını yetkili mahkeme şirket merkez Trabzon İli veya Şube Samsun ilinde görülmesi gerektiğini, mahkemenin dosyasına sunulmuş olan ‘adi yazılı tespit tutanaklarına’ itiraz ettikleri, tutanaklara imza attırılan kişiler şirkette yetkili olmayıp, işini bitirip gitmeyi hedefleyen ve acelesi olan sıradan işçiler olduğunu, davacı şirket bu tür taleplerini müvekkile iletmiş müvekkili şirkette davacının zararını karşıladığını, iki şirket arasındaki ticari defterler incelendiği takdirde bu hususlar görüleceğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkile ulaşan bir ihtarname bulunmadığını, bu nedenle kabul anlamına gelmemekle faiz başlangıç tarihinin olay tarihi olması hukuken mümkün olmadığını, dava dilekçesi ekindeki tutanaklar okunaksız olduğundan, tutanaktaki imza atan şahısların kim olduğu tarafımızca tespit edilememiş olup, şirket bünyesinde çalışıp çalışmadıklarına ve imzaya yetkili olup olmadıklarını belirterek davaya itiraz etmişlerdir.
DELİLLER :
Alan fotoğrafları, hasar tespit tutanağı, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarını gösterir araştırma tutanakları, tanık beyanları, tüm dosya kapsamı.
İDM KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince verilen kararda özetle;
Yatağan Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nin 27.07.2021 tarih ve 2020/165 E- 2021/408 Karar sayılı devir kararı ile Mahkemenin 2021/1121 esasına kaydı yapıldığı,
08/07/2021 tarih ve 31535 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan HSK Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 Sayılı kararında dava tarihi itibariyle görevli olan mahkemenin davaya bakmaya devam edeceğine dair bir belirleme bulunmadığı, halihazırda açılmış davaların yeni kurulan mahkemeye devredileceğine ilişkin yukarıda açıklandığı üzere kanuni bir düzenleme mevcut olmadığı, yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine olanak bulunmadığı,
Bu nedenle 14/02/2020 olan dava tarihi itibariyleYatağan Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nin görevli olduğu, yazılı gerekçe ile devir kararı ile dosyanın Mahkemelerine gönderme kararı verilmesi doğru görülmediği,
Yatağan Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesince devir kararı verilmiş ise de; dava konusuna göre Mahkememize Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli olmadığı bir dava dosyası geldiğinde, yine Mahkememizin 01/09/2021 tarihinde faaliyete geçmesi nedeniyle, bu tarihten önce açılan davalar yönünden, hangi mahkemenin görevli olduğu hususunda uyuşmazlık çıktığında, görev uyuşmazlığı çıkması ve merci tayinine gidilebilmesi için her iki mahkeme tarafından verilen kararların istinaf edilmeden kesinleşmesi gerektiği, ancak Yatağan Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesince devir kararı verilmiş ve gerekçeli karar taraf veya vekillerine tebliğ edilmeden, kanun yolu gösterilmeden ve tüketilmeden dosyanın gönderildiği, bu nedenle 6100 sayılı HMK’nın 20/1 maddesi anlamında Yatağan Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nce verilmiş bir görevsizlik kararı bulunmadığı anlaşıldığı gerekçeleriyle göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, 6100 sayılı HMK’nın 20.maddesi gereğince talep halinde yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
Söz konusu karar taraf vekillerine 28/11/2021 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen tarafların istinaf kanun yoluna başvurmaması üzerine14/12/2021 tarihinde kesinleştiğine ilişkin şerh verilmiştir.
İDM’nce 31/12/2021 tarihli ek kararla kararın kesinleştiği 14/12/2021 tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmediği anlaşıldığından gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yatağan Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan dava görevsizlikle Muğla Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilen ve Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından da görevsizlik verilmesi neticesinde taraflarınca süresi içerisinde görevli mahkemeye gönderilmesi hususunda ekli dilekçenin 30/11/2021 tarihinde ön büro aracılığıyla mahkeme kalemine sunulduğunu, kurulan hükmün tarafları ile ilgisi olmadığını, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğundan bahisle Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/1121 esas, 2021/743 karar Sayılı ek kararın istinaf incelemesi neticesinde lehe ve yeniden yargılama yapılarak talepleri doğrultusunda dosyanın görevli mahkemeye gönderilerek yargılamanın yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAFA CEVAP :
Davalı taraf istinafa cevap vermemiştir.
G E R E K Ç E
Uyuşmazlık, haksız eylem nedeni ile tazminat davasıdır.
İlk Derece Mahkemesi’nce yukarıda gösterilen gerekçelerle asıl kararda göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, ek kararda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Davacı istinaf dilekçesinde ön büroya vermiş olduğu 30/11/2021 tarihli dilekçe ile dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesini istediğini bildirmiş olduğu halde, bu dilekçeye dosya içeriğinde ve UYAP kayıtlarında rastlanılmadığından mevcut duruma göre ve 6100 Sayılı HMK’nın 355.maddesi gereğince resen gözetilecekler dışında istinaf dilekçesinde gösterilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan incelemede;
Dava, Yatağan Asliye Hukuk Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılmıştır. Bu mahkemece yapılan yargılama sonunda; 2020/79 E – 2021/545 K sayılı 07/09/2021 tarihli kararıyla özetle ; HSK 1. Dairesinin 08/07/2021 tarih ve 568 sayılı müstemir yetkilerin belirlenmesine ilişkin kararı ile Muğla’da 01/09/2021 tarihinden itibaren Asliye Ticaret Mahkemesi kurulup faaliyetine başlamasına karar verildiği, HSK Genel Kurulunun 07/07/2021 tarih 608 karar nolu kararı ile Muğla ATM Yargı çevresinin Muğla İlinin Mülki sınırları olarak belirlendiği ve eldeki davanın da dava dilekçesi ile sunulan eklerden TTK’da düzenlenen ticari davalardan olduğu gerekçesi ile dosyanın görevli ve yetkili Muğla ATM’ne gönderilmesine, esasın bu şekilde kapatılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece herhangi bir talep olmadan 21/10/2021 tarihli yazısıyla dava dosyasını Muğla ATM’ne göndermiştir.
Yatağan AHM kararının gerekçesi ve sonucu bakımından teknik olarak görevsizlik kararı niteliğinde olmayıp yargılama sırasında yürürlüğe giren 08/07/2021 tarihli 31535 sayılı RG’de yayınlanan HSK’nın 07/07/2021 tarih 608 sayılı kararıyla Muğla ATM’nin yargı çevresinin Muğla ili mülki sınırları olarak belirlenmesi nedeniyle mahkemenin görevli olmakla birlikte bu görevini sona erdiği gerekçesine dayalı devir kararı niteliğindedir. Bu itibarla adı geçen mahkemenin 6100 Sayılı HMK’nın 20.maddesi gereğince kesinleşmesi beklenmeksizin Muğla ATM’ne gönderilmiş olmasında usul ve yasaya aykırı bir yön görülmemiştir.
Eldeki dava, 6102 Sayılı TTK’nın yürürlüğe girdiği tarih olan 01/07/2012 tarihinden sonra açılmıştır.
6102 Sayılı TTK’nun 4. maddesine göre; bir davanın ticari dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin tarafların her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin taraflarının ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın TTK veya diğer Kanunlarda o davaya asliye ticaret mahkemesinin bakacağı yönünde düzenleme bulunması gerekir. Örneğin; ödünç para verme işlerine ilişkin uyuşmazlıklar 6102 Sayılı TTK’nun 4. Maddesi uyarınca, iflas davaları ise 2004 Sayılı İİK’nun 154 ve devamı maddeleri gereğince ticari dava sayılır. Buna karşılık 4. Madde uyarınca, tarafların tacir olup olmamasına bakılmaksızın ticari dava sayılan havale, vedia ile fikir ve sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklardan doğan davalar herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmiyorsa ticari dava sıfatını kaybedecektir.
Diğer taraftan 6102 sayılı TTK’nun 19/2. Fıkrası gereğince; taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
6335 Sayılı Kanunun 2. Maddesi ile değişik 6102 Sayılı TTK’nun 5. Maddesi uyarınca ticari davalar asliye ticaret mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, ticaret mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri aralarındaki ilişki artık iş bölümü ilişkisi değil görev ilişkisi haline dönüşmüştür. Göreve ilişkin düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğundan her aşamada re’sen gözetilmelidir.
Bu kuralın tek istisnası; 6335 sayılı Kanunun 2. Maddesi ile değişik 6102 sayılı TTK’nun 5/4. Fıkrasında düzenlenmiş olup, buna göre yargı çevresinde ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemelerinde açılan ticari davalarda görev kuralına dayanılmamış olması, asliye ticaret mahkemesinin görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyecektir.
6102 Sayılı TTK’nun 12.maddesinde; bir ticari işletmeyi kısmen de olsa kendi adına işleten kişiye tacir denir. Bir ticari işletmeyi kurup açtığını, sirküler, gazete, radyo, televizyon ve diğer ilan araçlarıyla halka bildirmiş veya işletmesini ticaret sicilde tescil ederek durumu ilan etmiş olan kimse, fiilen işletmeye başlatmamış olsa bile tacir sayılır.
Somut olayda; her iki tarafın tacir olduğu uyuşmazlığın da ticari işletmeden kaynaklandığından davanın ticari dava niteliğinde olduğu çekişmesizdir.
Yatağan AHM (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) dosyanın devrine ilişkin kararı ile Muğla ATM’nin davanın usulden reddine ilişkin kararları istinaf konusu edilmemiştir. Her iki kararda HSK’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı gerekçe gösterilerek dosyanın devrine ve usulden reddine ilişkindir.
Uyuşmazlık, özel kanunlarına göre kurulmuş olan ihtisas mahkemelerinin yargı alanlarının yeniden belirlenmesi ile ihtisas mahkemesi kurulmayan yerlerde bu mahkemelerin görev alanına giren iş ve davalara hangi mahkemenin bakması gerektiği hususlarında HSK’nun 07/07/2021 tarihli ve 608 sayılı kararında dava tarihi itibariyle görevli olan mahkemenin davaya bakmaya devam edeceğine dair bir belirleme bulunmadığı ve eldeki davada görevli mahkemenin gönderme kararını veren Milas 1. Asliye Hukuk Mahkemesi mi (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) yoksa 01.09.2021 tarihinde faaliyete geçen Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi mi olduğu noktasında toplanmaktadır.
Öncelikle belirtilmelidir ki görev hususu kamu düzenine ilişkin olu;p talep edilmese dahi yargılamanın her aşamasında kanun yolu denetimi de dahil resen gözetilmesi gereken hususlardandır. İstinaf konusu edilmeyen ya da yargı yoluna başvurulmayan görevsizlik kararları yada gönderme kararları bu nedenle kesinleşemez. Dava yargılama aşamasında Muğla ATM kurulmasından önce Milas 1. AHM’ne Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile açılmış bulunduğundan ve o tarihte Asliye Ticaret Mahkemesi kurulu bulunmadığından ve “mahkemelerince verilen kararlar 6100 sayılı HMK’ndaki görev hususlardan kaynaklanmayıp HSK’nun yargı çevrelerinin belirlenmesine ilişkin kararından kaynaklandığından dava konusu somut olayda 6100 Sayılı HMK’nun 20. maddesinin uygulama yeri bulunmamaktadır.
Bu durumda, 6100 Sayılı HMK’nun 20.maddesi hükümlerinin uygulanma olanağı olmadığından, dosyanın gönderme kararından sonra resen Yatağan Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerekli iken, süresinde görevli mahkemeye gönderilmesine ilişkin başvuru olmadığından bahisle davanın 6100 sayılı HMK’nun 20/1 maddesi gereğince açılmamış sayılmasın yönelik ek kararı usul ve yasaya aykırı bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusu yerinde görülmüştür.
Yukarıda açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre;davacı taraf istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b-2 gereği kabulü ile istinafa konu ilk derece mahkemesinin davanın açılmamış sayılmasına ilişkin 31/12/2021 tarih 2021/ 1121 esas 2021/ 743 karar sayılı ek kararın kaldırılmasına, dosyanın Muğla Asliye Ticaret Mahkemesinin 06/11/2021 tarih 2021/ 1121 esas 2021/ 743 karar sayılı kararı uyarınca davanın açıldığı tarih itibari ile görevli bulunan Yatağan Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı taraf istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b-2 gereği KABULÜNE,
2-Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin istinafa konu ilk derece mahkemesinin davanın açılmamış sayılmasına ilişkin 31/12/2021 tarih 2021/ 1121 esas 2021/ 743 karar sayılı ek kararının KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın Muğla Asliye Ticaret Mahkemesinin 06/11/2021 tarih 2021/ 1121 esas 2021/ 743 karar sayılı kararı uyarınca davanın açıldığı tarih itibari ile görevli bulunan Yatağan Asliye Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacının peşin yatırdığı 80,70 TL istinaf karar ve ilam harcının istek halinde iadesine, 220,70 TL istinaf yoluna başvuru harcının mahsubu ile Hazineye gelir kaydına,
5-Kesin olan işbu kararın taraflara tebliği ve harç iade işlemlerinin İlk Derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
İlişkin dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 6100 Sayılı HMK’nun 353. Maddesi (1-a) bendi uyarınca 20/09/2022 tarihinde KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.