Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
23. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/1273
KARAR NO : 2023/944
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : AYDIN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/03/2023
NUMARASI : 2023/141 Esas 2023/167 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/12/2022
NUMARASI : 2022/444 Esas 2022/1143 Karar
DAVANIN KONUSU : Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 23/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/05/2023
Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi ile Aydın 1. Asliye Ticaret Mahkemesi arasında oluşan yetki uyuşmazlığının yargı yeri belirlenmesi yoluyla giderilmesi Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından talep edilmekle dosya kapsamı incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı şirket, ana faaliyetlerinin, güneş enerjisi santrallerinin projelendirilmesi, ilgili hibe programlarının takibi, santralin inşası, enerji üretim süreçlerinin takibi ve santralin bakımı/onarımı olduğunu, davalı şirket ile düzenlenen 17/03/2021 tarihli “…” Güneş Enerji Santrali Kurulum Sözleşmesi gereğince sözleşme konusu işin yüklenici davacı şirket tarafından tam ve zamanında yapılarak teslim edilmesine rağmen davalı tarafından gerekli ödemelerin eksik yapıldığını, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak şartıyla, davalının davacı şirkete günümüz itibariyle 39.065,56-USD tutarında ana para borcu bulunduğunu, icra takip tarihi olan 18/03/2022 itibariyle sözleşmeden doğan işlemiş faizin 984,46-USD olarak hesaplandığını ileri sürerek İzmir 17. İcra Müdürlüğü 2022/3749 esas sayılı dosyasıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı şirket, taraflar arasında imzalanan 17/03/2021 tarihli sözleşmeden de açıkça anlaşılacağı üzere sözleşmeye konu edimin ifa yerinin Nazilli olduğunu, ayrıca davalı şirketin adresinin de Nazilli olduğunu, davada yetkili mahkemenin Nazilli Mahkemeleri olduğunu bildirerek yetki itirazında bulunmuş, esas yönünden de davanın reddini dilemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARARLAR:
Davanın ilk açıldığı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesince; taraflar arasında 17.03.2021 tarihinde imzalanan “…” Güneş Enerji Santrali Kurulum Sözleşmesi isimli eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkta, HMK’nun 6. Maddesindeki düzenleme gereğince genel yetkili mahkemenin davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi, HMK’nun 10. Maddesi gereğince sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesi veya HMK’nun 17. maddesinde düzenlenen yetki sözleşmesi ile belirlenen yer mahkemesi olması gerektiği, sözleşmenin 15. Maddesindeki “Bornova Adliyesi Ticari Mahkemeleri” ibaresinin HMK’nun 18/2. Maddesindeki “Yetki sözleşmesinin geçerli olabilmesi için yazılı olarak yapılması, uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişkinin belirli veya belirlenebilir olması ve yetkili kılınan mahkeme veya mahkemelerin gösterilmesi şarttır.” düzenlemesi gereğince geçerli olmadığı, işin yapılma yerinin sözleşmede “Nazilli/Aydın” olarak belirtildiği, davalının yerleşim yeri adresinin de “… Mahallesi … Caddesi No:… İç kapı no:… Nazilli/ Aydın ” olup Hakimler Ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu ‘ nun 07/07/2021 tarihli 608 sayılı kararı gereğince yeni kurulan Aydın Asliye Ticaret Mahkemesinin yargı çevresinin Aydın ilinin mülki sınırları olarak belirlendiği, buna göre Aydın Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Dosyanın gönderildiği Aydın Asliye Ticaret Mahkemesince; davaya konu alacağın sebebini oluşturan 17.03.2021 tarihli “… Güneş Enerji Santrali Kurulum Sözleşmesinin” 15. maddesinde, anlaşmazlığın çözümünde Bornava yani İzmir Merkez merkez ticaret mahkemeleri ve icra dairelerinin yetkili kılındığı, iş bu maddede düzenlenen yetki sözleşmesinin, tarafların tacir olması nedeniyle geçerli bulunduğu, sözleşmenin 15. Maddesindeki “Bornova Adliyesi Ticari Mahkemeleri” ibaresinden yetkili mahkemenin belirli ve açık olduğu, İzmir Adliyesinin şu an ki bulunduğu yerin öncesinde Bornova ilçesine bağlı olması sebebiyle halk arasında yaygın bir şekilde Bornova Adliyesi olarak bilinip söylendiği, sözleşme ile hangi mahkemenin yetkili kılındığının taraflar arasında bilindiği gibi bu durumun herkesin de malumu olduğu, öte yandan TBK’nun 89. maddesi uyarınca para alacağına dair davalarda para borcu (aksi kararlaştırılmamış ise) alacaklının yerleşim yerinde ödeneceğinden, alacaklının yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, bu halde dahi dava tarihi itibariyle davacının yerleşim yerinin İzmir olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
GEREKÇE:
HMK’nun 6. Maddesinde ”Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Yerleşim yeri 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre belirlenir.”şeklinde düzenlenmiştir.
HMK’nun 10. Maddesinde ”Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir. ”’şeklinde düzenlenmiştir.
HMK’nun 17. Maddesinde ”Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır. ”’şeklinde düzenlenmiştir.
TBK’nun 89. Maddesinde “Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir. Aksine bir anlaşma yoksa, aşağıdaki hükümler uygulanır;
1-Para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde,
2-Para borçları, sözleşmenin kurulduğu sırada borç konusunun bulunduğu yerde,
3-Bunların dışındaki bütün borçlar , doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde, İfa edilir. Alacaklının yerleşim yerinde ifasi gereken bir borcun doğumundan sonra alacaklının yerleşim yerini değiştirmesi sebebiyle ifa önemli ölçüde güçleşmişse borç, alacaklının önceki yerleşim yerinde ifa edilebilir. ”şeklinde düzenlenmiştir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda; Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Dava, 6100 sayılı HMK yürürlüğe girdikten sonra, 03/06/2022 tarihinde açılmış olup, sözleşmedeki yetki şartının geçerli olup olmadığı anılan kanun hükümlerine göre belirlenir. Sözkonusu Kanunun Yetki Sözleşmesi başlıklı 17. maddesinde “Tacirler ve kamu tüzel kişilerinin” sözleşme ile yetkili mahkemeyi belirleyebilecekleri öngörülmüştür. Sözleşmenin 15. Maddesindeki “Bornova Adliyesi Ticari Mahkemeleri”nin yetkili olacağı kararlaştırılmıştır. İş bu kararlaştırmanın geçersiz olduğunun kabulü halinde dahi, Yukarıda açıklanan yasa hükümlerine göre, davalının yerleşim yeri mahkemesi ile sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesi de yetkili olduğu gibi, TBK’nun 89. maddesi uyarınca para alacağına dair davalarda para borcu ( aksi kararlaştırılmamış ise ) alacaklının yerleşim yerinde ödeneceğinden alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir. Bu halde, dava tarihi itibariyle davacının yerleşim yerinin İzmir olduğunun anlaşılmasına göre, davacının davasını yöneltirken seçimlik hakkını İzmir Mahkemesinden yana kullandığı anlaşılmakla para borcu götürülecek borç olduğundan eldeki davaya İzmir Ticaret Mahkemesinde bakılması gerekir.
Açıklanan nedenlerle İzmir 1. Asliye Ticaret Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 21 ve 22. maddeleri gereğince İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
2-Dosyanın yargı yeri belirlenmesini talep eden mahkemesine iadesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1-c maddesi uyarınca kesin olmak üzere 23/05/2023 günü oybirliği ile karar verildi.