Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
22. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/2581
KARAR NO : 2023/1995
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/979
KARAR NO : 2022/948
DAVA TARİHİ : 29.11.2022
KARAR TARİHİ : 07.12.2022
DAVANIN KONUSU : İİK’nın 89/3 maddesine Dayalı Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 31.10.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 31.10.2023
İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 07.12.2022 tarihli, 2022/979 Esas ve 2022/948 Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı … vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, raportör üye tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA:
Davacı vekili, davalılardan …’in müvekkili şirketin eski çalışanı olduğunu, diğer davalı alacaklı tarafından borçlu Veysel aleyhine İzmir 1. İcra Müdürlüğünün 2017/4104 esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ve o takip dosyasından usulsüz tebligatlar ile müvekkili adına 1., 2. ve 3. haciz ihbarnamelerinin gönderildiğini, banka hesaplarına haciz konulduğunda öğrendiklerini, davalılara borçlarının bulunmadığını ileri sürerek, İİK’nın 72. maddesine göre davalılara borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, iddia ve tüm dosya kapsamına göre, icra takibine konu alacağın kıdem tazminatı ve diğer ücret alacaklarına ilişkin olduğu, takip konusu alacağın işçilik alacaklarından kaynaklandığı, görevli mahkemenin iş mahkemesi olduğu gerekçesiyle, göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine ve dosyanın görevli nöbetçi iş mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı … vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme kararının görevsizlik yönüyle hukuka uygun olsa da görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu istinaf nedenleri olarak ileri sürmüştür.
GEREKÇE:
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek inceleme yapılmıştır.
Dava; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 89/3. maddesi gereğince açılan menfi tespit isteğine ilişkindir.
İİK’nın 89. maddesi; “Hamiline ait olmayan veya cirosu kabil bir senetle müstenit bulunmayan alacak veya sair bir talep hakkı veya borçlunun üçüncü şahıs elindeki taşınır bir malı haczedilirse icra memuru; borçlu olan hakiki veya hükmi şahsa bundan böyle borcunu ancak icra dairesine ödeyebileceğini ve takip borçlusuna yapılan ödemenin muteber olmadığını veya malı elinde bulunduran üçüncü şahsa bundan böyle taşınır malı ancak icra dairesine teslim edebileceğini, malı takip borçlusuna vermemesini, aksi takdirde malın bedelini icra dairesine ödemek zorunda kalacağını bildirir (Haciz ihbarnamesi).Bu haciz ihbarnamesinde, ayrıca 2, 3 ve 4 üncü fıkra hükümleri de üçüncü şahsa bildirilir.
Üçüncü şahıs; borcu olmadığı veya malın yedinde bulunmadığı veya haciz ihbarnamesinin tebliğinden önce borç ödenmiş veya mal istihlak edilmiş veya kusuru olmaksızın telef olmuş veya malın borçluya ait olmadığı veya malın kendisine rehnedilmiş olduğu veya alacak borçluya veya emrettiği yere verilmiş olduğu gibi bir iddiada ise, keyfiyeti, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra dairesine yazılı veya sözlü olarak bildirmeye mecburdur.
(Değişik üçüncü fıkra: 17/7/2003-4949/22 md.) Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir.
Bu ikinci ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci fıkrada belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. Bu süre içinde 106’ncı maddede belirtilen süreler işlemez. Bu davada üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur. Üçüncü şahıs açtığı bu davayı kaybederse, mahkemece, dava konusu şeyin yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere bir tazminata mahkûm edilir. Bu fıkraya göre açılacak menfi tespit davaları maktu harca tabidir….” şeklindedir.
İİK’nın 89/3. maddesi gereğince kendisine haciz ihbarnameleri tebliğ edilen kişi önceki haciz ihbarnamelerine süresi içerisinde itiraz etmemiş ise üçüncü haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde menfi tespit davası açabilir. Bu süre hak düşürücü süre olduğundan mahkemece resen gözetilmelidir.
Somut olayda; davalı … ‘in işçilik alacaklarına ilişkin İzmir 1. İcra Müdürlüğünün 2017/4104 esas sayılı dosyası ile diğer davalı borçlu … ‘e karşı icra takibi başlattığı, icra takibinin kesinleştiği, üçüncü şahıs olan dosyamız davacısı şirkete dosya borçlusunun kendisindeki hak ve alacaklarına ilişkin 1. 2. ve 3. haciz ihbarnameleri düzenlendiği, bu haciz ihbarnamelerine davacı tarafından yasal süresinde itiraz edilmemesi üzerine bu kez eldeki menfi tespit davasının açıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, İİK’nun 72. maddesinde düzenlenmiş olan menfi tespit davası kapsamında görevli mahkemenin uyuşmazlığın kaynağına dair hukuki ilişkinin mahiyetine göre belirleneceği, davaya bakmaya iş mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, karara karşı davalı … vekili tarafından yukarıda belirtilen gerekçelerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Her ne kadar yerel mahkemece alacaklı ile borçlu arasındaki icra takibinin konusunu oluşturan hukuki ihtilafın işçilik alacaklarına ilişkin olduğunu ve dava konusu uyuşmazlığa bakma görevinin İş Mahkemelerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş ise de; davacı tarafından İİK’nun 89/3. maddesi kapsamında açılan menfi tespit davasının niteliği itibariyle davaya bakma görev ve yetkisinin Asliye Hukuk Mahkemelerine ait olduğu anlaşılmakla, istinaf itirazı yerinde görülmüştür.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın ve istinaf sebeplerinin niteliğine göre duruşma açılmasına gerek görülmeyerek, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, istinaf başvurusunun kabulü ile, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-3. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 07.12.2022 tarihli, 2022/979 Esas ve 2022/948 Karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-3. maddesi gereğince RESEN KALDIRILMASINA,
3-Davanın HMK’nın 114/1-c ve 115/2. maddeleri gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
4-HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince, dosyanın görevli İzmir Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
5-Dosya esası kapatılmak ve İzmir Asliye Hukuk Mahkemesi Tevzi Bürosu’na GÖNDERİLMEK ÜZERE dosyanın kararı veren mahkemeye İADE EDİLMESİNE,
6-İstinaf yoluna başvuran davalı … tarafından yatırılan 179,90 TL istinaf karar harcının istek halinde istinaf yoluna başvuran bu davalıya iadesine,
7-İstinaf yoluna başvuran davalı … tarafından yapılan 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesi tarafından kurulacak esasa ilişkin hükümde dikkate alınmasına,
8-HMK’nın 359/4. maddesi gereğince, temyizi kabil olmayan kararın ilk derece mahkemesi tarafından resen tebliğe çıkarılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1-c maddesi gereğince kesin olmak üzere 31.10.2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.