Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
22. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2020/1930
KARAR NO : 2022/2230

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/1106
KARAR NO : 2020/124
DAVA TARİHİ : 17.09.2015
KARAR TARİHİ: 19.02.2020
DAVANIN KONUSU : Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak
KARAR TARİHİ : 19.12.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 26.12.2022
İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19.02.2020 tarih ve 2015/1106 Esas, 2020/124 Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, raportör üye tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait sitenin O.G Hatları ve Trafo Merkezlerinin yapılması işini üstlendiğini, müvekkili şirket ile davalı arasında imzalanan 22.07.2011 tarihli sözleşmenin ekinde bulunan malzeme listesi haricinde 44.347,184 TL’lik malzemenin … A.Ş deposunda olmadığı için karşılanmadığını, bunun üzerine eksik malzemelere ilişkin ödemelerin davalı tarafından ödenmesi konusunda anlaşıldığını, müvekkilinin işi bitirerek 08.11.2013 tarihli geçici kabul ve müvekkili arasında imzalanmış olan 19.12.2011 tarih 75.541,03 TL’lik hak ediş tarihli geçici kabul ve müvekkil arasında imzalanmış olan 19.12.2011 tarih 75.541,03 TL’lik hak ediş raporunun ekte sunulduğunu, ayrıca müvekkili şirket ile davalı arasında yapılan 22.07.2011 tarihli sözleşmeye göre 104.624,07 TL olup, bu fiyata %15 iskonto uygunalacaktır denilmesine rağmen sadece 70.000,00 TL ödendiğini, bu nedenle … A.Ş tarafından karşılanmayan ve müvekkilince karşılanan 44.347,18 TL’nin bu güne kadar ödenmediğini, tahsili için mahkemeye başvurmak zorunda kalındığını ileri sürerek, söz konusu alacağın 14.11.2014 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
CEVAP :
Davalı vekili, usul yönünden itirazlarının olduğunu, esas yönünden ise ekli uzman görüşüne göre davacı tarafça sözleşme kapsamında gereği gibi ifada bulunulduğunu ortaya koyamadığını, davacı tarafça malzemelerin kendisi tarafından sağlandığı iddiasının ispata muhtaç olduğunu, bu hususta hiçbir açıklama yapmadığını, geçici kontrol raporunun ifanın gereği gibi yapılmadığını ortaya koyduğunu, 12/11/2014 tarihli faturanın delil niteliğinin bulunmadığını, davacı tarafça tanzim edilen faturanın fatura niteliğini taşımadığını, davayı hiçbir şekilde kabul anlamı taşımamakla birlikte davacı tarafın 18.930,00TL’lik talebinin gerçeği yansıtmadığını, iş bu davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının davasının kısmen kabul kısmen reddi ile, 34.150,38TL+ 6.147,06TL (%18 KDV) olmak üzere toplam 40.297,44 TL’nin 22.11.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşme konusunun “… A.Ş.’nin Vermediği Malzemeleri Temin Ederek İşveren Firmaya, Og Hatları Ve Trafo Merkezlerinin Yapılması İşi” olduğunu, anılı sözleşme konusunun işe ilişkin 19.12.2011 tarihinde 75.541,03 TL bedelinin tanzim edilip taraflarca itirazi kayıt düşülmenden imzalandığını, kesinleştiğini ve ödemesinin yapıldığını, davacı tarafın dava dilekçesinde açıkça talep edilen ve (delil niteliği olmayan) faturaya konu edilen malzemelerin … A.Ş. tarafından karşılanacakken depolarında olmadığı için karşılanamadığını, bu nedenle müvekkili kooperatiften talep ettiklerini beyan ettiklerini, bu durumun açıkça sözleşmeye aykırı olduğunu, delil niteliği bulunmayan ancak bilirkişiler tarafından içindeki malzeme listesi hesaplamaya dahil edilen faturadaki malzemelerin … A.Ş. tarafından karşılanması gerektiği halde depolarında olmaması nedeni ile karşılanmayan malzemeler olduğunu, bu durumun dava dilekçesi ve davacı yanın ikrarı ile de sabit olduğunu ve sözleşme kapsamında olduğunun açıkça belli olduğu halde sözleşme kapsamı dışındaymış gibi hesaplamaya dahil edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın tacir olduğunu, basiretli bir tacir gibi davranma zorunluluğu bulunduğunu, sözleşme serbestisi içinde imzaladığı sözleşme gereğince, … A.Ş’nin vermediği malzemeleri temin ederek işveren firmaya, OG hatları ve trafo merkezlerinin yapılması işini üstlendiği halde, … A.Ş.’nin deposunda olmadığı için vermediği malzeme bedelini isteyemeyeceğini, bu durumu öngörme yükümlülüğü içinde sözleşme imzalamasının yanında, bu talebinin sözleşmeye ve hukuka açıkça aykırı olduğunu, davacı tarafından işbu davaya konu edilen işlerin sözleşmede yer alan ve davacı yüklenicinin edimi kapsamında olan işlerden olup, sözleşme kapsamında olan işlerin tümüne ilişkin 19.12.2011 tarihli hakedişin düzenlendiğini, tarafların ihtirazi kaydı olmadan imzalandığını, kesinleştiğini ve ödemesinin yapıldığını, davacının taleplerinin ve davanın kabulünün açıkça hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
GEREKÇE:
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek inceleme yapılmıştır.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli ile malzeme bedelinin tahsili isteğine ilişkindir.
Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından yukarıda belirtilen nedenlerle istinaf edilmiştir.
Taraflar arasında 22.07.2011 tarihinde düzenlenen sözleşme ile davacı yüklenici, davalıya ait sitenin O.G Hatları ve Trafo Merkezlerinin yapılması işini, %15 iskonto uygulanmak üzere KDV hariç 104,624,07 TL bedel ile yapmayı üstlenmiş olup, niteliği itibarıyla sözleşme TBK’nın 480. Maddesinde düzenlenen götürü bedel bir sözleşmedir.
Kural olarak götürü bedelli eser sözleşmelerinde, iş bedelinin tamamı veya bir kısmı ödenmemiş ise, yüklenici işi kararlaştırılan götürü bedelle yapmak zorunda olduğundan yüklenicinin hakettiği imalât bedelinin, fiziki oran yöntemi ile başka bir ifadeyle yüklenicinin sözleşme kapsamında gerçekleştirdiği imalâtların eksik ve ayıpları da dikkate alınarak işin tamamına göre fiziki oranının tespit edilip, bulunacak bu oranın götürü iş bedeline uygulanması suretiyle saptanması ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanması gerektiği kabul edilmektedir. Bu şekilde belirlenen iş bedeli yapılan ödemelerden az ise, iş sahibi fazla ödediği bedelin iadesini; fazla ise yüklenici ödenmeyen iş bedeli alacağının tahsilini isteyebilir. Sözleşme dışı iş kalemlerine ilişkin istemlerde ise, yapıldıkları yıl mahalli piyasa rayiç bedellerine göre hesaplama yapılarak iş bedelinin bulunması gerekir.
Ancak götürü bedelli sözleşmelerde iş bedelinin tamamı ödenmiş ise, eksik ve ayıplar nedeniyle fiziki oran kurulması gerekmez; bu durumda iş sahibi, eksik ve ayıplı işlerin giderim bedelini isteyebilir. (ÖZTÜRK, Muammer; GÖZÜTOK Zeki: Usul ve Esaslarıyla Eser Sözleşmesi Uygulaması, 2019, s. 569)
Somut olaya gelince; taraflar arasında 22.07.2011 (sözleşmenin sonunda 24.01.2011 diye yazılmış) tarihinde düzenlenen sözleşmenin 5. maddesi ile iş bedeli KDV hariç 104.624,07 TL olarak belirlenmiş ve bu fiyata % 15 iskonto uygulanacağı belirtilmiş olduğundan sözleşme, götürü bedel bir sözleşmedir. Belirtilen nedenle davacı, sözleşme ile yapımını üstlendiği işi belirlenen bedel üzerinden yapmak durumunda olup ilave bedel talebinde bulunamayacağı gibi sözleşmenin 2. maddesi ile, onaylanan proje çerçevesinde … A.Ş.’nin vermediği malzemeleri temin ederek işin yapımını üstlenmiş olduğu, 4.1.maddesinin (e) bendi ile de iş sahibinin, yüklenicinin talebi doğrultusunda onaylanan malzemenin kendisi tarafından temin edilmesi halinde bedelinin yüklenicinin hak edişinden kesilebileceği düzenlenmiş olup malzeme bedelini de isteyemez.
Mahkemece 08.11.2013 tarihinde … A.Ş tarafından kabulün noksansız yapıldığı, 13.11.2013 tarihinde onaylanarak kesinleştiği, bilirkişi … tarafından düzenlenen 30.11.2017 tarihli raporun 09.07.2019 havale tarihli bilirkişi … tarafından düzenlenen rapor ile teyit edildiği, hakediş bedeli esas alınarak yapılan hesaplamaya göre davacının KDV dahil 40.297,44 TL olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Ancak, yukarıda açıklanan nedenlerle davacı yüklenicinin talep edebileceği bedel, (104.624,07 TL-%15=88.930,46 TL, %18 KDV 16.007,48 TL’nin ilavesi ile 104.937,94 TL- ödenen 70.000,00 TL=34.937,94 TL) 34.937,94 TL olduğundan davalı vekilinin istinafının bu nedenle kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HMK’nın 353/(1)-b-2 maddesinde, “Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise, düzelterek yeniden esas hakkında…” duruşma yapılmadan karar verileceği hükmü düzenlenmiştir.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, talebin ve istinaf sebeplerinin niteliğine göre duruşma açılmasına gerek görülmeyerek, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-2. maddesi uyarınca kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, yeniden talep hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun KABULÜ ile,
2-İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19.02.2020 tarih ve 2015/1106 Esas, 2020/124 Karar sayılı kararının, 6100 Sayılı HMK’nın 353/(1)-b-2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE, 34.937,94 TL’nin 22.11.2014 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Verilen karar gereğince alınması gerekli 2.386,61 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 1.080,62 TL harcın mahsubu ile kalan 1.305,99 TL harcın (ilk derece mahkemesi tarafından harç tahsil müzekkeresi yazılmış ise mükerrer tahsilata neden olmamak üzere) davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan ve hüküm altına alınan karar ve ilam harcından mahsup edilen 1.080,62 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan 27,70 TL başvurma harcı, 4,10 TL vekalet harcı, 850,00 TL bilirkişi ücreti, 412,60 TL keşif harcı, 5,10 TL müzekkere gideri, 151,30 TL tebligat ve posta ücreti olmak üzere toplam 1.450,80 TL yargılama giderinin kabul-ret oranına göre 1.142,94 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yargılama aşamasında yapılan 8,40 TL vekalet harcından oluşan yargılama giderinin kabul-ret oranına göre 1,78 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalanın davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/1. ve 2 maddeleri gereğince hüküm altına alınan toplam alacak miktarı üzerinden belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/1. ve 2 maddeleri gereğince reddedilen kısım üzerinden belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiş olması nedeniyle, davalı vekili tarafından yatırılan 688,50 TL istinaf peşin karar harcının istek halinde davalıya geri verilmesine,
9-Davalı vekili istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiş olması nedeniyle, davalı tarafından yatırılan 148,60 TL istinaf kanun yolu başvuru harcından oluşan istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-HMK’nın 333/(1). maddesi gereğince, artan gider avansının davacıya, davalıya tarafından yatırılan artan delil-gider avansının davalıya geri verilmesine,
11-HMK’nın 359/4. maddesi gereğince, temyizi kabil olmayan kararın ilk derece mahkemesi tarafından resen tebliğe çıkarılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere 19.12.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.