Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/86
KARAR NO : 2023/80

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 01/07/2022 (Dava) – 03/11/2022 (Karar)
NUMARASI : 2022/559 Esas – 2022/758 Karar
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
BAM KARAR TARİHİ : 19/01/2023
KARARIN YAZIM TARİHİ : 19/01/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarihli 2022/559 Esas ve 2022/758 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket … Şirketi 14.07.2022 tarihinde adres değişikliği nedeniyle taşınması sırasında şirkete ait Genel Kurul Toplantı, Müzakere defteri, şirkete ait … Bankasına ait 7053789, 7053790, 7053791,7053792, 7053793, 7053794, 7053795 sayfa numaralı çek defterinin zayi olduğunu, müvekkili şirket yetkilisi tarafından 19.07.2022 tarihinde bu hususla ilgili Basmane Polis Merkezi Amirliği’ne ihbarda bulunularak tarafına tesliminin sağlanması talebinde bulunduğunu Genel Kurul Toplantı ve Müzakere defteri, şirkete ait … 7053789, 7053790, 7053791, 7053792, 7053793, 7053794, 7053795 sayfa numaralı çek defterinin zayi olduğuna dair belgenin verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince “… Davanın reddine …” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilinin, 09/10/2017 tarihinden beri, dava dışı … A.Ş.’nin ürünlerinin nakliyesinin yapılması işini yaptığını ve ilgili nakliye faaliyetini … plakalı aracı ile ifa etmekte iken; 05/11/2020 tarihi itibari ile söz konusu işletmesinin (… plakalı aracın işletmesinin) faaliyetine son verdiğini ve işbu ticari işletmesini kapatmış ise de müvekkilinin işletmesine dair ticari kayıt ve belgelerin müvekkilinin tüm özen ve dikkatine rağmen kaybolduğundan, zayi olan müvekkilinin söz konusu nakliye işletmesine ve … plakalı nakliye işinde kullanılan araca ait tüm kayıt ve belgelerin (… plakalı araca alınan yakıta ilişkin yazar kasa fişi, ÖKC fişi, fatura vb.) tespiti ve zayi belgesinin verilmesi talebiyle huzurdaki işbu davanın ikame edildiğini, yerel mahkemece yapılan yargılama neticesinde verilen kararda “Türk Ticaret Kanununa göre zayi belgesi verilmesi için gerekli olan yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık gibi sebeplerden hiçbirisinin gerçekleşmediği anlaşılmış olmakla talebin reddine karar verilmesi gerekmiştir.” gerekçesiyle davanın reddine karar verildiğini, işbu İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/559 E. 2022/758 K. Slı 03/11/2022 tarihli kararının usul ve yasaya aykırı olup kaldırılması gerektiğini, TTK’nın 82/7’inci fıkrasında belirtildiği üzere “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmünün düzenlendiğini, Kanun maddesinde “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı” örnekleri tahdidi olarak sayılmadığını, tacirin elinde olmayan, tacire kusur atfedilemeyecek benzer olaylar da maddenin kapsamında kaldığının kabul edildiğini, müvekkilinin ise nakliye işletmesini kapatmasının ardından söz konusu işletmenin ve … plakalı sayılı araca ilişkin kayıtları ikametinde muhafaza etmiş olmasına rağmen ikametini değiştiren müvekkili işletmesine ait kayıtların tamamını da işbu yeni ikametine taşımış ise de dava konusu dışında bir işlem için söz konusu nakliye işletmesi ve … plakalı araca ilişkin müvekkilinin dava dilekçesinde belirtilen kayıt ve belgeleri aradığında bulamadığını, gerek eski ikamet adresinde gerekse mevcut ikametinde yaptığı tüm aramalara rağmen dava dilekçesinde belirtilen kayıt ve belgelere ulaşamadığını, bu sebeple, tüm özeni göstermesine rağmen müvekkilinin söz konusu ticari kayıt ve belgelerin taşıma işlemi sırasında zayi olduğunu düşündüğünü beyan ederek ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebebleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82-(7) maddesine göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa; tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Maddede düzenlenen (15) günlük süre hak düşürücü süredir.
6102 TTK’nın 82-(7) maddesinde; zayi belgesi verilebilecek haller sayılmıştır. Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir. İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmektedir. Davacı tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlüdür.
Somut olayda; dosya kapsamı ve delillere göre; tacir olan davacının muhafaza konusunda gerekli özen yükümünü yerine getirmediği, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararında usul ve esas yönünden bir yanlışlık bulunmadığı ve davacının istinaf sebeplerinin de yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Tüm bu açıklamalara, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak davacı vekilinin istinaf sebebleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarihli 2022/559 Esas ve 2022/758 Karar sayılı kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 179,90-TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 99,20-TL’ nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-İstinaf eden tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca; karar kesinleştikten sonra ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
7-Kararın 6100 sayılı HMK.”nun 359-(3) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
8-Dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 362/1-ç maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 19/01/2023