Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2023/594 E. 2023/550 K. 30.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/594
KARAR NO : 2023/550

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/09/2022 (Dava) – 02/03/2023 (Karar)
NUMARASI : 2022/747 Esas – 2023/146 Karar
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
BAM KARAR TARİHİ : 30/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/03/2023

İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/03/2023 tarih ve 2022/747 Esas – 2023/146 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait ‘… Mah. … Sk. No:… … …’ adresindeki … Şirket isimli 229878 ticaret sicil nolu şirketin pay defterinin tüm dikkat ve özen yükümlülüğünün gösterilmesine rağmen kaybolduğu, olayın fark edilmesinin ardından yasal süresi içinde dava açma zorunluluğu doğduğu, Türk Ticaret Kanunun 82/7 maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde olduğu, arz ve izah edilen nedenler ve Mahkememizce re’sen değerlendirilecek sair sebeplerle, müvekkiline ait pay defterinin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesinin verilmesini talep ve dava etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…TTK nın 82/7 maddesinde açıkça belirttiği üzere gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olmasına rağmen söz konusu defter ve belgelerin kaybolması halinde zayi belgesi verilebilecek olup somut olayda dikkat ve özen yükümlülüğünün gereği gibi yerine getirilmediği, davacının gerekli dikkat ve özen yükümlülüğünün gösterildiğine ilişkin herhangi bir delil sunmadığı, iddialarının soyut nitelikte olduğu, kanunda sayılan nedenler sonucu da zayi olduğunun davacı tarafça ispatlanamadığı kanaatine varılmakla…” gerekçesiyle “Davanın REDDİNE…” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilime ait “.. Mah. … Sk. No:… … …” adresindeki … Şirket isimli 229878 ticaret sicil nolu şirketin pay defteri tüm dikkat ve özen yükümlülüğünün gösterilmesine rağmen kaybolduğunu, olayın fark edilmesinin ardından yasal süresi içinde dava açtıklarını, ancak İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından davanın reddine karar verildiğini, bu belgenin, İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün talebi ile ibraz edilmesinin gerektiğini, pay defteri şirket kuruluşu sırasında var olan ve sonrasında hiç bir işlem için gerekmeyen defterler olduğunu, pay durumunun zaten ticaret sicil dosyasında belli olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 82/7. maddesi uyarınca hasımsız olarak açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş olup, karar davacı vekilince istinaf edilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
TTK 82/7. maddesi uyarınca bu defter ve belgelerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi doğal afetlerle veya hırsızlık gibi eylemlerle ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verileceği düzenlemiştir. TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Ayrıca, ziya durumunun tacirin iradesi dışında meydana gelmesi zorunludur.
Somut olayda; dosya kapsamı ve delillere göre; davacı şirkete ait pay defterinin kaybolduğu iddiasıyla zayi belgesi verilmesini talep ettiği, tacir olan davacının muhafaza konusunda gerekli özen yükümünü yerine getirmediği, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararında usul ve esas yönünden bir yanlışlık bulunmadığı ve davacının istinaf sebeplerinin de yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme neticesinde; davacı vekilinin istinaf itirazlarının HMK’nın 353/1-b.1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/747 Esas – 2023/146 Karar sayılı kararına yönelik istinaf itirazlarının HMK’nın 353/1-b.1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-İSTİNAF AŞAMASINDA; alınması gerekli 179,90 TL istinaf karar harcı peşin alındığından ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde varsa yatırılan gider avansından kalan bakiyenin yerel mahkemece hesaplanarak davacı tarafa iadesine,
6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından ve dava hasımsız açıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
7-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 362/1-ç maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 30/03/2023