Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2023/539 E. 2023/900 K. 01.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/539
KARAR NO : 2023/900

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/12/2022
NUMARASI : 2022/560 Esas – 2022/1193 Karar
DAVA : Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan (İtirazın İptali)
DAVA TARİHİ : 27/06/2022
BAM KARAR TARİHİ : 01/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 01/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2022 tarihli 2022/560 Esas ve 2022/1193 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete sigortalı dava dışı … A.Ş. ‘ ye ait … Mah. … … Blok No: … …/… adresindeki taşınmazda 22.06.2021 tarihinde … San. Ve Tic. A.Ş.’nin yaptığı soğuk hava deposunda çıkan yangın sonucu maddi hasar oluştuğunu, müvekkili şirketin dava dışı sigortalısına hasar bedelini ödediğini, meydana gelen yangın olayı ile ilgili olarak davalının kusurlu olması nedeniyle müvekkili şirketin TTK mad.1472’ye göre rücu hakkı doğduğunu, işbu sebeple davalı aleyhine Menderes İcra Dairesinin 2022/784 sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının ödeme emrine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğunu belirterek, Menderes İcra Dairesinin 2022/784 sayılı dosyasına itirazın iptaline, takibin devamına, %20’den az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça müvekkili aleyhine Ankara 4.İcra Dairesinin 2021/5753 Esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını, müvekkili tarafından takibe itiraz edilmesi üzerine davacı tarafça Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/630 Esas sayılı dosyasında itirazın iptali davasının açıldığını, icra dairesinin ve mahkemenin yetkisine itirazda bulunulması üzerine mahkemece yetkisizlik kararı verildiğini; tarafları, konusu, alacak miktarı aynı olan Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/630 Esas Sayılı dosyası nedeniyle derdestlik itirazında bulunduklarını, davacının TTK’nın madde 1301 gereğince sigortalının yerine halef olabilmesi için sigortalının rizikonun gerçekleşmesine sebebiyet vermemesi gerektiğini, işbu davaya konu yangının çıkmasına ve büyümesine ihmali sebebiyle dava dışı sigortalı sebebiyet vermiş olduğundan davacı sigortalının halefi olamayacağını, davanın genişletilmesine muvafakatlerinin bulunmadığını, icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceğini, davacının talebinin zamanaşımına uğradığını, davacının hiç bir hak ve alacağı olmadığını, meydana gelen yangın nedeniyle müvekkiline kusur izafe edilemeyeceğini, garanti kapsamında olmayan ve sigortalının müvekkilinden 9 yıl 4 ay önce aldığı makinede çıkan yangından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, davacının sigorta şirketi poliçesi kapsamında olmayan ödemeleri yaptığını, poliçenin yer ve zaman bakımından iş bu davaya konu riski kapsamadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARAR:
Mahkemece; Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/630 Esas,2022/223 Karar sayılı dosyasında davacı tarafından davalı aleyhine aynı konuda ve aynı dava sebebine dayanılarak dava açıldığı, 11/04/2022 tarihinde davanın yetkili icra müdürlüğünde başlatılan bir icra takibi bulunmadığından bahisle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verildiği, kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine henüz kesinleşmediğinden davanın derdest olduğu, şekli anlamda kararın kesinleşmediği gerekçesiyle “….HMK’nın 114/1-ı maddesi uyarınca, davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine…” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davacı tarafça Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/630 E. sayılı dosyası ile Ankara 4. İcra Dairesinin 2021/5753 sayılı icra dosyasına vaki itirazın iptali talebi ile davanın açıldığını; iş bu davada davalı tarafın iddia ettiği gibi yetkisizlik kararı değil, dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verildiğini, dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesi şeklinde de bir hükmün kurulmadığını, eldeki davanın ise Menderes İcra Dairesinin 2022/784 sayılı icra dosyasına vaki itirazın iptali için açmış oldukları dava olduğunu, davaların tarafları aynı olsa dahi konularının farklı olduğunu, farklı icra takiplerine itirazların iptalinin talep edildiğini, bu davalar nedeniyle derdestlik kararı verilemeyeceğini, davalı tarafın derdestlik itirazının usul ve yasaya aykırı, haksız bir itiraz olduğunu, Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/630 E. sayılı dosyasının istinaf incelemesi bitinceye kadar mahkeme dosyasında ön inceleme duruşmasının bekletilmesine karar verilmesi taleplerinin de hiçbir gerekçe gösterilmeksizin reddedildiğini, kararın kaldırılması gerektiğini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, rücuen tazminatın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece; derdestlik dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak yapılmıştır.

6100 sayılı HMK’nın 114/1-ı maddesinde derdestlik dava şartı düzenlenmiştir. Dava şartı, davanın esası hakkında inceleme yapılabilmesi için varlığı ve yokluğu gerekli olan haller olarak tanımlanır. Dava şartlarından birinin bulunmadığı anlaşılırsa; mahkemece, dava mesmu olmadığından reddedilecektir.
Eldeki davada, mahkemece, 6100 sayılı Kanun’un 114. maddesine göre dava şartı olan derdestlik nedeniyle dava usulden reddedilmiştir. Daha önce açılmış bir davanın, eldeki dava açısından HMK (114/1-2) derdest kabul edilebilmesi için her iki davanın konusu, tarafları ve sebebinin aynı olması gerekir.
Bu açıdan bakıldığında, eldeki davanın konusunun Menderes İcra Dairesinin 2022/784 esas sayılı icra dosyasına itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/630 Esas – 2022/223 esas sayılı dosyasının konusunun ise Ankara 4.İcra Dairesinin 2021/5753 esas sayılı icra takibine itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, dolayısıyla eldeki davanın konusunun daha önce açılan davanın konusundan farklı olduğu, Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/630 Esas – 2022/223 esas sayılı dosyasında davanın yetkili icra dairesinde başlatılan bir icra takibi olmadığından dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verildiği, kararın davalı vekili tarafından arabuluculuk ücreti yönünden istinaf edilmesi sonucu Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 2023/21 Esas, 2023/122 Karar sayılı ilamı ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun kesinlik nedeniyle usulden reddine karar verildiği tartışmasızdır.
Bu itibarla, iki davanın konuları farklı olduğundan mahkemece işin esasına girilerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde derdestlik dava şartı yokluğundan davanın usulden reddi doğru bulunmamıştır.
Açıklanan tüm maddi ve hukuki gerekçelerden ötürü, davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun HMK nın 353/1-a/6 maddesi uyarınca kısmen kabulü ile kararın kaldırılmasına, kaldırma sebep ve şekline göre davacı vekilinin esasa dair diğer istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf itirazlarının KABULÜNE; İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2022 tarihli 2022/560 Esas ve 2022/1193 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a-4 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
3-İSTİNAF AŞAMASINDA; davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde davacıya iadesine,
4-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek nihai kararda ele alınmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,

6-Kararın kaldırılması sebep ve şekline göre istinaf edenin sair istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
7-Kararın taraflara tebliği, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,

Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere 01/06/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.